Πέργαμος: Αυτή είναι η μεγάλη ΔΩΡΕΑΝ «ψηφιακή βιβλιοθήκη» του ΕΚΠΑ

Η «Πέργαμος» (βαφτισμένη όπως η ομώνυμη αρχαιοελληνική Μικρασιατική πόλη), αποτελεί την Ενιαία Πλατφόρμα Ιδρυματικού Αποθετηρίου / Ψηφιακής Βιβλιοθήκης (ΕΠΙΑΨΒ) του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).

Η Πέργαμος περιλαμβάνει υλικό που είναι ιεραρχικά δομημένο σε ένα σύνολο ετερογενών ψηφιακών συλλογών πολιτιστικής αξίας, οι οποίες ανήκουν στο ΕΚΠΑ, καθώς και  μέρος της ερευνητικής και εκπαιδευτικής παραγωγής της ακαδημαϊκής κοινότητας του ΕΚΠΑ. Έτσι επιτυγχάνεται ο διττός στόχος της «Περγάμου», ώστε αφενός να χρησιμοποιείται για τη διατήρηση, τεκμηρίωση και ανάδειξη των ψηφιακών συλλογών που ανήκουν στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και αφετέρου να προσφέρει τον αναγκαίο «χώρο» για τη συστηματική συγκέντρωση, οργάνωση, διαχείριση και διάθεση του παραγόμενου υλικού που προκύπτει από την επιστημονική και πνευματική δραστηριότητα της ακαδημαϊκής κοινότητας του ΕΚΠΑ. Οι συλλογές που εντάσσονται στην Περγάμο (https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/root) καλύπτουν σχεδόν όλο το θεματικό εύρος των Σχολών του ΕΚΠΑ, ενώ το σύνολο των ψηφιακών τεκμηρίων αγγίζει περίπου το 1.000.000 ψηφιακά αντικείμενα. Στο πλαίσιο αυτό, το υλικό το οποίο περιλαμβάνεται ή μπορεί να ενταχθεί στην Πέργαμο αποτελείται από:

• Ψηφιακές συλλογές εκπαιδευτικής και πολιτιστικής αξίας για την ακαδημαϊκή κοινότητα καθώς και αρχεία και ιδιωτικές αρχειακές
• Γκρίζα βιβλιογραφία που περιλαμβάνει Πτυχιακές και Διπλωματικές εργασίες καθώς και Διδακτορικές Διατριβές
• Σπάνιο ψηφιοποιημένο υλικό το οποίο ανήκει στη Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης (ΒΚΠ) ή σε άλλες οργανωτικές μονάδες του ΕΚΠΑ (π.χ. αποδελτιωμένες παλαιές περιοδικές εκδόσεις, βιβλία, άρθρα τιμητικών τόμων, πρακτικά συνεδρίων του ΕΚΠΑ)
• Εκπαιδευτικό υλικό για Φοιτητές με Αναπηρίες (ΦμεΑ)
• Επιστημονικές δημοσιεύσεις και άλλο ερευνητικό υλικό

Οι συλλογές και το υλικό που αναρτάται στην Πέργαμο, αν και απευθύνονται πρωταρχικά στην ακαδημαϊκή κοινότητα του ΕΚΠΑ, ταυτοχρόνως καθίστανται διαθέσιμα και στα υπόλοιπα μέλη της ελληνικής και διεθνούς επιστημονικής, ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας παρέχοντας στην πλειοψηφία τους ανοικτή πρόσβαση στο περιεχόμενο. Η θεματολογία από άποψη περιεχομένου είναι ευρεία και συναφής με όλα τα γνωστικά αντικείμενα των Σχολών του ΕΚΠΑ. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι, αν δεν αναφέρεται ρητά κάτι διαφορετικό, η πρόσβαση στο υλικό (ψηφιακό ή μη)  που περιέχεται στην Πέργαμο  και η οποιαδήποτε χρήση του (πχ. εκτύπωση, αποθήκευση, αντιγραφή, ανάρτηση σε κοινωνικά δίκτυα, κλπ.) επιτρέπεται αποκλειστικά για εκπαιδευτικούς, ερευνητικούς και ιδιωτικούς, αλλά όχι για εμπορικούς σκοπούς.

Η Πέργαμος προσφέρει μια σειρά υπηρεσιών για αποδοτικότερη πρόσβαση στο υλικό και ευκολότερη διαχείρισή του ανάλογα με τις ανάγκες του επισκέπτη. Οι βασικές υπηρεσίες οι οποίες είναι διαθέσιμες σε όλους είναι η Αναζήτηση του υλικού, η Ανάκτηση και Εμφάνισή του, η Χρήση και Εξαγωγή των αποτελεσμάτων.

Επιπλέον, ειδικά για τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας του ΕΚΠΑ διατίθενται επιπρόσθετες υπηρεσίες, σε περίπτωση που ο/η χρήστης συνδεθεί στο αποθετήριο μέσω της Κεντρικής Υπηρεσίας Διαπίστευσης Χρηστών με τους κωδικούς   του λογαριασμού του/της. Αυτές είναι:

• το  Ερευνητικό υλικό (αφορά στην απόθεση δημοσιεύσεων, τεχνικών αναφορών, εργασιών εν εξελίξει και συνόλων δεδομένων)
• η Ηλεκτρονική Κατάθεση υλικού (αφορά εργασίες Γκρίζας Βιβλιογραφίας),
• τα Αγαπημένα και
• οι Αναζητήσεις μου

Αυτές οι υπηρεσίες έχουν αποκλειστικά προσωποποιημένο χαρακτήρα, ανάλογα με το προφίλ του χρήστη ο οποίος συνδέεται στην πλατφόρμα και δεν είναι κοινές για όλους, με αποτέλεσμα η διαχείριση του υλικού να είναι πιο ευέλικτη και περισσότερο στοχευμένη στις ανάγκες του πιστοποιημένου χρήστη.

Ειδικότερα, είναι δυνατόν μέσω αυτό-απόθεσης (για όσους έχουν ενεργό λογαριασμό στο ΕΚΠΑ), να αναρτηθεί το ακόλουθο υλικό:

• Από φοιτητές: Κατάθεση των διδακτορικών διατριβών, των πτυχιακών & διπλωματικών εργασιών (σχετικός σύνδεσμος: http://www.lib.uoa.gr/sylloges/psifiakes-sylloges/psifiaki-syllogi-ptychiakon-kai-diplomatikon-ergasion-didaktorikon-diatribon-gkriza-bibliografia.html)
• Από μέλη ΔΕΠ και ερευνητές: Καταχώριση των ερευνητικών δημοσιεύσεων, όπου μπορούν να αναρτώνται δημοσιεύσεις ή άρθρα σε περιοδικά και συνέδρια, τεχνικές αναφορές, βιβλία ή κεφάλαια βιβλίων, επιστημονικά άρθρα εργασιών εν εξελίξει (pre-prints), καθώς και σύνολα από ερευνητικά δεδομένα (σχετικός σύνδεσμος: http://www.lib.uoa.gr/sylloges/psifiakes-sylloges/psifiaki-syllogi-epistimonikes-dimosieyseis-ereynitiko-kai-allo-yliko.html)

Η Πέργαμος υποστηρίζει πρωτόκολλα διαλειτουργικότητας (OAI-PMH, Restful API) )ώστε να καθιστά το περιεχόμενό της ορατό και  αναζητήσιμο στο διαδίκτυο. Έτσι, το υλικό της Περγάμου:

• ευρετηριάζεται και αναζητείται από τις γνωστές δωρεάν μηχανές αναζήτησης τύπου web crawling robots που δεν έχουν κάποιες ειδικές απαιτήσεις ευρετηρίασης (π.χ. Google, Βing, Duck Duck Go, κλπ.),
• ευρετηριάζεται και αναζητείται από τις μηχανές τύπου Discovery στις οποίες έχουμε κάποια σχετική συνδρομή (π.χ. το Summon Discovery Service),
• είναι προσπελάσιμο από εργαλεία που αναζητούν ψηφιακό περιεχόμενο όπως π.χ. το λογισμικό ανίχνευσης λογοκλοπής Turnitin,
• συλλέγεται από συσσωρευτές (harversters), μηχανές και εργαλεία που χρησιμοποιούν το πρωτόκολλο OAI-PMH και μας έχουν γνωστοποιήσει την πρόθεσή τους να ευρετηριάζουν την Πέργαμο (π.χ. openarchives.gr, searchculture.gr, Europeana, κλπ.),
• εμφανίζεται σε ευρετήρια στα οποία μπορούμε εμείς να καταχωρίσουμε την Πέργαμο ή μας έχει ήδη καταχωρημένους (π.χ. OpenDOAR, CORE).

Καθώς όμως οι τεχνολογικές εξελίξεις και οι απαιτήσεις στο χώρο μεταβάλλονται, οι δυνατότητες του ψηφιακού αποθετηρίου θα επεκτείνονται  κατά διαστήματα με βάση τις ανάγκες που παρουσιάζονται και τις τεχνολογικές δυνατότητες που υπάρχουν ώστε να προσφέρουμε υψηλού επιπέδου υπηρεσίες προς την ακαδημαϊκή μας κοινότητα.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Πέργαμο, μπορείτε να επισκεφτείτε τους ακόλουθους συνδέσμους:

https://pergamos.lib.uoa.gr

http://www.lib.uoa.gr/sylloges/psifiakes-sylloges/idrymatiko-apothetirio-psifiaki-bibliothiki-pergamos.html

Πηγή: alfavita.gr

Η Ομάδα του filologika.gr

---

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την εκπαίδευση ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook, και διαβάστε παρόμοια προτεινόμενα θέματα της επικαιρότητας ακριβώς από κάτω!

• βιβλιοθήκη
• ΕΚΠΑ
• ψηφιακό αρχείο