«Παιδεία και Εκπαίδευση: Κωμωδία ή τραγωδία;»

Αν η Παιδεία γινόταν παράσταση τι συναίσθημα θα έφερνε; Γέλιο ή δάκρυ; Θυμό ή Μίσος; Ευημερία ή Κυνισμό; Μια τραγωδία δυστυχώς γίνεται. Ένας κυκεώνας που αντί να κλείνει-αγκαλιάζοντας την σταθερότητα- όλο και περισσότερο αναβαθμίζεται και καταστρέφει αυτό το λίγο αγαθό που του έχει μείνει. Αναμφισβήτητα βιώνουμε μια πασίδηλη και βέβηλη Παιδεία. Δεν υπάρχει στόχος μήτε σκοπός. Η κοιτίδα της γνώσης έχει χαθεί και ο μόνος τρόπος για να ανοίξει είναι να έρθει νηνεμία στο πνεύμα της πολιτικής. Από την άλλη, ο ονειδισμός της εκπαίδευσης είναι μονάχα ιδιωτικός. Δεν υπάρχει φατρία που να συμβάλλει στην εξέλιξή του. Και αυτό γιατί; Διότι, δεν υπάρχει ενδιαφέρον. Δεν ανιχνεύεται βλέψη για καρτερία και βούληση για ένα αύριο λιγότερο χρηματικό και περισσότερο ευχάριστο. Το μόνο πλέον, που υπάρχει είναι μια ‘’παραπαιδεία’’. Μια παραποίηση αυτής παγκόσμιας ηθικό-πνευματικής αξίας. Αντί η σημερινή παιδεία που παρέχεται στους νέους να τους οιστρηλατεί προς την ηθική, πνευματική και εσωτερική αυτογνωσία, τους οδηγεί σε έναν ανούσιο παπαγαλισμό πληροφοριών. Διότι, αν η εκπαίδευση δεν έχει κρηπίδα και ευημερία μέσα της, δεν έχει νόημα και να υπάρχει.

Για αυτό και η σωστή Παιδεία του ανθρώπου είναι αυτή που ξεκινάει από τον χαρακτήρα του και όχι από τα πτυχία που κατέχει. Πιο συγκεκριμένα, αυτό που έχουμε ανάγκη είναι ένα είδος μόρφωσης που πλάθει ανθρώπους -και όχι ανθρωπάκια, φερέφωνα στα χέρια της εξουσίας και του συστήματος- υπεύθυνους με ενέργεια και θάρρος να κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα. Μήπως τελικά ο στόχος της Παιδείας που είναι να δημιουργεί τα εχέγγυα για μια ανθρωπινότερη και ηθικό-πνευματική ζωή μετατράπηκε απλά σε μια εθελοδουλία;  Η Παιδεία και η Εκπαίδευση δεν έχουν ανάγκη τον οίκτο. Μια εμβριθή και σμιλευμένη αλλαγή θέλουν. Έναν ρεφορμισμό που θα τους προσφέρει ασφάλεια και όχι αγωνία. Άλλωστε, όπως λέει και ο Πλάτωνας «Η Παιδεία είναι η τέχνη εκείνη που μεταστρέφει την ψυχή από την περιοχή του γίγνεσθαι, στην περιοχή του όντος» και « Η Εκπαίδευση είναι δύναμη που γιατρεύει την ψυχή». Αυτό λοιπόν, ζητάμε όλοι. Μια Παιδεία που η σημασία της δεν έχει ως κεντρικό άξονα την λειτουργική έννοια της γνώσης αλλά τα βιώματα και τα αισθήματα ευθύνης και ηθικής απέναντι σε αυτό που ονομάζουμε ζωή. Και πολύ περισσότερο, μια Εκπαίδευση που η κρηπίδα της δεν στηρίζεται σε μια στείρα απομνημόνευση αλλά σε μια διαρκής αναζήτηση του τι ο άνθρωπος μπορεί πραγματικά να μάθει. Με άλλα λόγια, Δύο θεσμούς που δεν παίζουν ρόλους κωμωδίας και τραγωδίας -ανάλογα με τα ρουσφέτια και τον φενακισμό που πράττουν- αλλά έννοιες αδιάσειστες μα συγχρόνως έξυπνα τοποθετημένες, έτσι ώστε να βγάζουν ανθρώπους που η Παιδεία και η Εκπαίδευση φαίνεται κυρίως μέσα τους και μετά γύρω τους.

Όπως είχε πει και ο Πλούταρχος « Η ευτυχία του ανθρώπου συνίσταται στη μόρφωση και στην παιδεία και όχι στα αγαθά που δίνει και παίρνει η τύχη». Πάντα τα δύο παραπάνω ‘’πρόσωπα’’ θα ταυτίζονται. Όσο υστερεί το ένα, θα γίνεται γλίσχρο και το άλλο. Δεν υφίστανται γραμμή που να επιβιώνουν ανεξάρτητα. Διότι, η ανάγκη φέρνει εξάρτηση και όσο αυτή δεν φτιάχνεται, θα παραμένει μια πανάκεια χωρίς αντίδοτο. Για αυτό λοιπόν, πρέπει να σταματήσουμε να κωφεύουμε, φορώντας προσωπεία. Η μυθομανία ας σταματήσει επιτέλους να προβάλλεται και η πολιτική ας προσπαθήσει να κάνει την Παιδεία όπλο-που ξέρει πότε πρέπει να σηκώνεται- και την Εκπαίδευση δικαίωση-που έρχεται πάντα μετά από μια διένεξη. Αν θέλουμε οι δύο αυτές έννοιες να είναι άξιες αυτής της αίγλης που τις χαρακτηρίζει θα πρέπει να τις βγάλουμε από το έρεβος και την ακηδία που βρίσκονται και να τις κάνουμε αρωγή που μπορεί να αλλάξει την κοινωνία μας.

 «Πολιτεία που δεν έχει σαν βάση της την Παιδεία, είναι οικοδομή πάνω στην άμμο»

 

Νικόλ Παπαδοπούλου, Φοιτήτρια Φιλοσοφικής, Γαλλικής Φιλολογίας

 

 

---

Η Ομάδα του filologika.gr

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την εκπαίδευση ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook, και διαβάστε παρόμοια προτεινόμενα θέματα της επικαιρότητας ακριβώς από κάτω!

• εκπαίδευση
• παιδεία
• Πλάτων