Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία: Μάθε τη σωστή μέθοδο (εργασίας)

Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία: Μάθε τη σωστή μέθοδο (εργασίας)

Η πρόσφατη αλλαγή στον τρόπο διδασκαλίας και αξιολόγησης του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας σε συνδυασμό με την προσθήκη της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στη μορφή του κριτηρίου αξιολόγησης στις πανελλήνιες εξετάσεις ανέτρεψε τον επί είκοσι χρόνια ισχύοντα τρόπο προσέγγισης του εκπαιδευτικού υλικού. Μαθητές και εκπαιδευτικοί αναγκάστηκαν να «μεταφερθούν» από ένα κλειστό, πεπερασμένο σύνολο ασκήσεων και ζητουμένων με το οποίο ήταν άριστα εξοικειωμένοι σε ένα ανοικτό, πολυπαραγοντικό επικοινωνιακό μοντέλο προσέγγισης του λόγου και μάλιστα σε δύο διαφορετικά κειμενικά είδη: λογοτεχνικό και μη λογοτεχνικό.

Για την επιτυχή έκβαση της προσπάθειάς τους οι υποψήφιοι επιβάλλεται να κατακτήσουν στρατηγικές προσέγγισης των εξεταζόμενων αποσπασμάτων, να δώσουν έμφαση όχι στο «τι»  αλλά στο «πώς», να συμπλέξουν τις διάσπαρτες κειμενικές πληροφορίες και από αυτές να σχηματίσουν τη δική τους προσωπική, αυθεντική προσέγγιση. Επιβάλλεται να καταστούν βιρτουόζοι όχι της απομνημόνευσης αλλά της μεθοδικής ανάλυσης και σύνθεσης των παρεχόμενων ενδοκειμενικών πληροφοριών.

Για περισσότερες πληροφορίες κάντε κλικ στην εικόνα

Το βιβλίο των Δημήτρη Κ. Φαρμάκη και Τάνια Δ. Φαρμάκη , το οποίο κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Ζήτη διαφοροποιείται έντονα από τον ανταγωνισμό καθώς εμβαθύνει έντονα στη διδακτική προσέγγιση του μαθήματος της νεοελληνικής γλώσσας & λογοτεχνίας παρέχοντας ολοκληρωμένη μεθοδολογική προσέγγιση και όλες τις αναγκαίες θεωρητικές πληροφορίες για την επαρκή διδασκαλία του αντικειμένου.

Οι συγγραφείς παρέχουν συγκεκριμένες οδηγίες για τον τρόπο εργασίας σε όλα τα μέρη του εξεταστικού κριτηρίου με το οποίο θα έρθουν αντιμέτωποι οι υποψήφιοι κατά τη διαδικασία της συμμετοχής τους στις πανελλήνιες εξετάσεις.

Ξεκινώντας από το πρώτο θέμα, προσφέρεται αναλυτική παρουσίαση των τρόπων εκφοράς των ζητουμένων με βάση το είδος της περίληψης (μέρος κειμένου-εστιασμένη) που καλούνται να συντάξουν οι μαθητές και οδηγίες για όλα τα στάδια συγγραφής του τελικού περιληπτικού κειμένου. Για τη διευκόλυνση μαθητών και εκπαιδευτικών ως προς την κατανόηση της ακολουθούμενης διαδικασίας παρουσιάζονται επακριβή παραδείγματα υλοποίησής της βάσει όλων των πιθανών σεναρίων εκφώνησης. Παράλληλα, αναλύονται τεχνικές πύκνωσης του λόγου, στοιχείο απαραίτητο για την συγγραφή επιτυχημένης περίληψης.

Στο δεύτερο μέρος, στο οποίο οι μαθητές καλούνται να απαντήσουν σε ευρύ φάσμα ερωτήσεων που καλύπτουν ερωτήματα κατανόησης, εντοπισμού στοιχείων, συσχέτισης ερμηνευτικής αποκωδικοποίησης, αξιολόγησης κειμένου και δημιουργία μικροκειμένου οι συγγραφείς προσφέρουν ανά αντικείμενο: θεωρία, ενδεικτικούς τρόπους διατύπωσης της εκφώνησης και παραδειγματική εφαρμογή της προαναφερθείσας θεωρίας στον πλαίσιο των πανελλήνιων εξετάσεων. Στις εκατό σαράντα σελίδες του δεύτερου μέρους ο αναγνώστης μπορεί να βρει πολύτιμο υλικό για την προσέγγιση θεμάτων όπως: η κατανόηση της θέσης και της οπτικής (αντικειμενικής-υποκειμενικής) του συγγραφέα, ο προσδιορισμός της λειτουργίας της γλώσσας και αιτιολόγηση της επιλογής της, τα ρηματικά πρόσωπα, τα είδη της σύνδεσης (παρατακτική, υποτακτική, ασύνδετο), τα κριτήρια χαρακτηρισμού και αιτιολόγησης του ύφους του υπό εξέταση κειμένου ή αποσπάσματός του, τα σημεία στίξης με ενδεικτικά παραδείγματα, τυπολόγιο λεξιλογικών ασκήσεων, οι τρόποι ανάπτυξης παραγράφου, η συνοχή, οι τρόποι πειθούς και η εξυπηρετούμενη από αυτούς στοχοθεσία κ.ά. Ιδιαίτερη επισήμανση οφείλει να γίνει στην παρουσίαση εκτενούς θεωρίας και οδηγιών για την προσέγγιση και ανάλυση πολυτροπικών κειμένων. Οι συγγραφείς παρέχουν κριτήρια για την ερμηνευτική προσέγγιση και αποκρυπτογράφηση εικόνων διαφόρων ειδών, όπως σκίτσων, γελιογραφιών, γραφημάτων, πινάκων κ.ά. Η παρουσίαση της θεωρίας συνοδεύεται από ασκήσεις για την εξοικείωση των μαθητών με αυτό το «πρωτόγνωρο» και απαιτητικό στοιχείο της διδακτέας ύλης.

Για το τρίτο σκέλος της πανελλήνιας εξέτασης, το οποίο αφορά την ερμηνευτική προσέγγιση λογοτεχνικού κειμένου οι αναγνώστες θα ανακαλύψουν πλούσιο υλικό που αφορά όλες τις πτυχές των πεζογραφικών και ποιητικών κειμένων τα οποία θα κληθούν να ερμηνεύσουν στο πλαίσιο της πανελλήνιας εξέτασης. Ανάμεσα στα άλλα διακρίνουμε: τα διάφορα λογοτεχνικά ρεύματα και τα επιμέρους χαρακτηριστικά τους, στοιχεία αφηγηματολογίας, σχήματα λόγου, ύφος κ.ά. Πολύτιμα για το μαθητή αποδεικνύονται το ενδεικτικό πλάνο μελέτης λογοτεχνικού έργου και η ενδεικτική πορεία συγγραφής που εμπερικλείουν οι συγγραφείς στην πολυσέλιδη αναφορά τους στο τρίτο ερώτημα της πανελλήνιας εξέτασης με έμφαση στην αξιοποίηση των κειμενικών δεικτών κατά τη σύνταξη του ερμηνευτικού σχολίου.

Την πληρέστατη, σφαιρική και ενδελεχή προσέγγιση των τριών πρώτων σκελών του πανελλήνιου κριτηρίου αξιολόγησης έρχεται να πλαισιώσει η παρουσίαση του αναγκαίου υλικού για την επιτυχή διεκπεραίωση του σταδίου παραγωγής λόγου. Με γνώμονα την επιτυχημένη έκβαση της συγγραφικής προσπάθειας των μαθητών οι συγγραφείς παρουσιάζουν αναλυτικά υποδείγματα για την τυπολογία και τις ξεχωριστές «ανάγκες» κάθε κειμενικού είδους (ομιλίας, επιστολής, άρθρου, δοκιμίου) σε συνδυασμό με την παροχή ενδεικτικού λεξιλογίου κατάλληλου για το κάθε φορά ζητούμενο επικοινωνιακό πλαίσιο.

Το βιβλίο συμπληρώνουν δύο ακόμη μέρη. Το πρώτο αφορά ενδεικτικά κριτήρια αξιολόγησης, στα οποία η εκτεθείσα στις προηγούμενες σελίδες θεωρία τίθεται σε εφαρμογή, από πλευράς εκπαιδευτικού, στη διατύπωση σωστών και κατάλληλων για τα νέα δεδομένα εκφωνήσεων, από πλευράς μαθητή, στην μεθοδική και ολοκληρωμένη προσέγγιση για την επίτευξη της μέγιστης δυνατής βαθμολογίας. Στο δεύτερο εκπαιδευτικός και μαθητής θα βρουν ενδεικτικές απαντήσεις για να τις αντιπαραβάλουν με τις δικές τους προκειμένου να διευκολυνθούν στο έργο της αξιολόγησης της προσωπικής τους προσπάθειας.

Το βιβλίο « των Δημήτρη Κ. Φαρμάκη και Τάνια Δ. Φαρμάκη προσεγγίζει την αλλαγή στον τρόπο εξέτασης του ενιαίου μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας με διαφορετικό τρόπο από όλα τα υπάρχοντα εγχειρίδια. Δεν επιδιώκει να προσφέρει έτοιμες λύσεις στους υποψηφίους. Στόχος του είναι η παρουσίαση επιτυχημένων στρατηγικών προσέγγισης, ανάλυσης, ερμηνείας και σύνθεσης των προσφερόμενων ενδοκειμενικών πληροφοριών προκειμένου οι μαθητές να μπορούν να αντεπεξέλθουν με απόλυτη επιτυχία σε κάθε κείμενο ανεξαρτήτως βαθμού δυσκολίας και είδους ασκήσεων.

 

Το βιβλίο « των Εκδόσεων Ζήτη μπορείτε να το προμηθευτείτε απευθείας από το , τα επιμέρους ενημερωμένα βιβλιοπωλεία και τα βιβλιοπωλεία των Εκδόσεων σε Αθήνα: Χαριλάου Τρικούπη 22 και Θεσσαλονίκη: Αρμενοπούλου 27.

• γ λυκειου
• Γενικό Λύκειο
• Δημήτρης Φαρμάκης