Παράγραφος 19

Λυσίου Ὑπέρ Μαντιθέου

Διήγηση-Απόδειξη Παράγραφος 19

Πρωτότυπο Κείμενο

Ὣστε οὐκ ἄξιον ἀπ΄ ὄψεως͵ ὦ βουλή͵ οὔτε φιλεῖν οὔτε μισεῖν οὐδένα͵ ἀλλ΄ ἐκ τῶν ἔργων σκοπεῖν· πολλοὶ μὲν γὰρ μικρὸν διαλεγόμενοι καὶ κοσμίως ἀμπεχόμενοι μεγάλων κακῶν αἴτιοι γεγόνασιν͵ ἕτεροι δὲ τῶν τοιούτων ἀμελοῦντες πολλὰ κἀγαθὰ ὑμᾶς εἰσιν εἰργασμένοι.

Μετάφραση

Επομένως, δεν αξίζει, κύριοι Βουλευτές, από την εξωτερική εμφάνιση ούτε να προτιμάτε ούτε να μισείτε κανέναν αλλά από τα έργα πρέπει να εξετάζετε· γιατί πολλοί, ενώ μιλούν λίγο και ντύνονται κόσμια, έχουν γίνει αίτιοι μεγάλων κακών, άλλοι όμως παρόλο που αμελούν αυτά, έχουν κάνει πολλά και καλά σε σας.

ὣστε: συμπερασματικός σύνδεσμος (εδώ) παρατακτικός (= επομένως, γι’ αυτό, συνεπώς).

οὐκ: αρνητικό επίρρημα, αρνητικό μόριο (= όχι, δεν).

ἂξιον: ονομ. εν. ουδ. του δευτερόκλιτου επιθέτου ὁ ἂξιος, ἡ ἀξία, τὸ ἂξιον (= ο άξιος, η άξια, το άξιο).

ἀπ’ (= ἀπό): κύρια πρόθεση συντασσόμενη (εδώ) με γενική (= από, με).

ὂψεως: γεν. εν. θηλ. του ουσιαστικού γ’ κλίσης ἡ ὂψις, τῆς ὂψεως (= η όψη).

ὦ βουλή: κλητ. εν. θηλ. του ουσιαστικού α’ κλίσης ἡ βου­λή (= οι Βουλευτές).

οὒτε: παρατακτικός συμπλεκτικός σύνδεσμος (= ούτε).

φιλεῖν: απαρ. ενεστ. ενεργ. φωνής του ρ. φιλέω–φιλῶ (= αγαπώ).

οὒτε: παρατακτικός συμπλεκτικός σύνδεσμος (=ούτε).

μισεῖν: απαρ. ενεστ. ενεργ. φωνής του ρ. μισέω–μισῶ (= μισώ).

οὐδένα: αιτιατ. εν. αρσ. της αόριστης επιμεριστικής αντωνυμίας οὐδείς, οὐδεμία, οὐδέν (= κανείς, καμία, κανένα ή τίποτα).

ἀλλ'(= ἀλλά): παρατακτικός αντιθετικός σύνδεσμος (= αλλά, όμως).

ἐκ: κύρια πρόθεση συντασσόμενη (εδώ) με γενική (= από, με).

τῶν ἒργων: γεν. πληθ. ουδ. του ουσια­στικού β’ κλίσης τὸ ἒργον (= το έργο, η πράξη).

σκοπεῖν: απαρ. ενεστ. ενεργ. φωνής του ρ. σκοπέω-σκοπῶ (= βλέπω, παρατηρώ, σκέφτομαι, εξετάζω).

πολλοί: ονομ. πληθ. αρσ. του ανώμαλου επιθέτου ὁ πολύς, ἡ πολλή, τὸ πολύ (= ο πολύς, η πολλή, το πολύ).

μὲν: παρατακτικός αντιθετικός σύνδεσμος (= αλλά, ενώ, και).

γὰρ: αιτιολογικός σύνδεσμος (= γιατί).

μικρόν: αιτιατ. εν. ουδ. του δευτερόκλιτου επιθέτου ὁ μικρός, ἡ μικρά, τὸ μικρόν εδώ βρίσκεται σε θέση ποσοτικού επιρρήματος (= λίγο).

διαλεγόμενοι: ονομ. πληθ. αρσ. της μετοχής ενεστ. μέσης φωνής του ρ. διαλέγομαι (= μιλώ με άλλους, συζητώ).

καί: παρατακτικός συμπλεκτικός σύνδεσμος.

κοσμίως: τροπικό επίρρημα (= με ευπρέπεια).

ἀμπεχόμενοι: ονομ. πληθ. αρσ. της μετοχής ενεστ. μέσης φωνής του ρ. ἀμπέχομαι – ἀμπίσχομαι (= ντύνομαι).

μεγάλων: γεν. πληθ. του ανώμαλου επιθέτου ὁ μέγας, ἡ μεγάλη, τὸ μέγα (= ο μεγά­λος, η μεγάλη, το μεγάλο). ΣΥΓΚΡ.: ὁ/ἡ μείζων, τὸ μεῖζον, ΥΠΕΡΘ.: ὁ μέγι­στος, ἡ μεγίστη, τὸ μέγιστον.

κακῶν: γεν. πληθ. ουδ. του δευτερόκλιτου επιθέτου ὁ κακός, ἡ κακή, τὸ κακόν (= ο κα­κός, η κακή, το κακό).

(τὸ κακόν = το κακό,η δυστυ­χία, η συμφορά).

αἲτιοι: ονομ. πληθ. αρσ. του δευτερόκλιτου επι­θέτου ὁ αἲτιος, ἡ αἰτία, τὸ αἲτιον (= αίτιος).

γεγόνασιν: γ’ πληθ. οριστ. παρακ. ενεργ. φωνής του ρ. γίγνομαι (= γίνομαι).

ἓτεροι: ονομ. πληθ. αρσ. της αόριστης επιμερι­στικής αντωνυμίας ἓτερος, ἑτέρα, ἓτερον (= ο άλλος από τους δύο, η άλλη από τις δύο, το άλλο από τα δύο).

δὲ: παρατακτικός αντιθετικός σύνδεσμος (= αλλά, ενώ, και).

τῶν τοιούτων: γεν. πληθ. ουδ. της δεικτικής αντωνυμίας τοιοῦτος, τοιαύτη, τοιοῦτο(ν) (= τέτοιος, τέτοια, τέτοιο).

ἀμελοῦντες: ονομ. πληθ. αρσ. της μετοχής ενεστ. ενεργ. φωνής του ρ. ἀμελέω-ἀμελῶ (= αδιαφορώ).

πολλά: αιτιατ. πληθ. ουδ. του ανώμαλου επιθέτου ὁ πολύς, ἡ πολλή, τὸ πολύ (= ο πολύς, η πολλή, το πολύ).

ἀγαθά: αιτιατ. πληθ. ουδ. του δευτερόκλιτου επιθέτου ὁ ἀγαθός, ἡ ἀγαθή, τὸ αγαθόν (= ο καλός, η καλή, τοκα­λό).

(κἀγαθά= καὶ ἀγαθά, έχει γίνει κράση· ανήκει στα πάθη φωνηέντων).

ὑμᾶς: αιτιατ. πληθ. προσωπικής αντωνυμίας β΄ προσώπου (ὑμᾶς = εσάς).

εἰργασμένοι εἰσί: γ’ πληθ. οριστ. παρακ. μέσης φωνής του ρ. ἐργάζομαι (= εργάζομαι, κάνω).

ὂψεως (ἡ ὂψις): < ὁράω –ῶ

κοσμίως: < κόσμιος < κόσμος

ἀμπεχόμενοι (ἀμπέχομαι/ ἀμπίσχομαι): < ἀμφί + ἒχω

ἀμελοῦντες (ἀμελῶ): < ἀμελής < ἀ (στερ.) + μέλω (= φροντίζω)

εἰργασμένοι εἰσίν (ἐργάζομαι): < ἒργον

• φιλεῖν, φιλήσειν, φιλῆσαι, πεφιληκέναι
• διαλεγόμενοι, διαλεξόμενοι/ διαλεχθησόμενοι/ (διαλεγησόμενοι), διαλεχθέντες/ (διαλεγέντες), διειλεγμένοι
• ἀμπεχόμενοι/ ἀμπισχόμενοι, (ἀμφεξόμενοι), (ἀμπισχόμενοι)
• γίγνονται, ἐγίγνοντο, γενήσονται, ἐγένοντο, γεγόνασιν/γεγένηνται, ἐγεγόνεσαν/ ἐγεγένηντο
• ἀμελοῦντες, ἀμελήσοντες, ἀμελήσαντες, ἠμεληκότες
• ἐργάζονται, εἰργάζοντο/ἠργάζοντο, ἐργάσονται/ἐργασθήσονται, εἰργάσαντο/ἠργάσαντο/ εἰργάσθησαν, εἰργασμένοι εἰσί, εἰργασμένοι ἦσαν

• γεγόνασι, γεγονότες ὦσι, γεγονότες εἲησαν/εἶεν, γεγονότες ἒστων/ἒστωσαν, (γεγονέναι, γεγονότες)
• εἰργασμένοι εἰσί, εἰργασμένοι ὦσι, εἰργασμένοι εἲησαν/εἶεν, εἰργάσθων, (εἰργάσθαι, εἰργασμένοι)

ὥστε οὐκ ἄξιον ἀπ΄ ὄψεως͵ ὦ βουλή͵ οὔτε φιλεῖν οὔτε μισεῖν οὐδένα͵ ἀλλ΄ ἐκ τῶν ἔργων σκοπεῖν: Κύρια πρόταση

οὐκ ἄξιον (ἐστι): ρήμα/ οὔτε φιλεῖν οὔτε μισεῖν͵ ἀλλ΄ σκοπεῖν: υποκείμενα της απρόσωπης έκφρασης, τελικά απαρέμφατα με υποκείμενο ὑμᾶς (ενν.) (ετεροπροσωπία).

οὐδένα: αντικείμενο στα οὒτε φιλεῖν οὒτε μισεῖν, ἀλλ΄ σκοπεῖν.

ἐκ τῶν ἔργων: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει συμφωνία στο σκοπεῖν.

ἀπ΄ ὄψεως: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας στα οὒτε φιλεῖν οὒτε μισεῖν.

ὦ βουλή: κλητική προσφώνηση.

πολλοὶ μὲν γὰρ μικρὸν διαλεγόμενοι καὶ κοσμίως ἀμπεχόμενοι μεγάλων κακῶν αἴτιοι γεγόνασιν: Κύρια πρόταση

γεγόνασιν: ρήμα/ πολλοὶ: υποκείμενο/ αἴτιοι: κατηγορούμενο στο πολλοί μέσω του συνδετικού ρήματος γεγόνασιν.

κακῶν: γενική αντικειμενική στο αἲτιοι.

μεγάλων: επιθετικός προσδιορισμός στο κακῶν.

διαλεγόμενοι καὶ ἀμπεχόμενοι: επιρρηματικές εναντιωματικές μετοχές με υποκείμενο πολλοί (συνημμένες) ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί της εναντίωσης στο γεγόνασιν.

μικρὸν: αντικείμενο σύστοιχο στο διαλεγόμενοι.

κοσμίως: επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στο ἀμπεχόμενοι.

ἕτεροι δὲ τῶν τοιούτων ἀμελοῦντες πολλὰ κἀγαθὰ ὑμᾶς εἰσιν εἰργασμένοι: Κύρια πρόταση

εἰσιν εἰργασμένοι: ρήμα /ἕτεροι: υποκείμενο/ ὑμᾶς: αντικείμενο άμεσο/ πολλὰ κἀγαθὰ: αντικείμενα έμμεσα και σύστοιχα.

ἀμελοῦντες: επιρρηματική εναντιωματική μετοχή με υποκείμενο ἓτεροι (συνημμένη) ως επιρρηματικός προσδιορισμός της εναντίωσης στο εἰσιν εἰργασμένοι.

τῶν τοιούτων: αντικείμενο στο ἀμελοῦντες.

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.