Παράγραφος 18

Λυσίου Ὑπέρ Μαντιθέου

Διήγηση-Απόδειξη Παράγραφος 18

Πρωτότυπο Κείμενο

Τῶν τοίνυν ἄλλων στρατειῶν καὶ φρουρῶν οὐδεμιᾶς ἀπελείφθην πώποτε͵ ἀλλὰ πάντα τὸν χρόνον διατετέλεκα μετὰ τῶν πρώτων μὲν τὰς ἐξόδους ποιούμενος͵ μετὰ τῶν τελευταίων δὲ ἀναχωρῶν. Καίτοι χρὴ τοὺς φιλοτίμως καὶ κοσμίως πολιτευομένους ἐκ τῶν τοιούτων σκοπεῖν͵ ἀλλ΄ οὐκ εἴ τις κομᾷ͵ διὰ τοῦτο μισεῖν· τὰ μὲν γὰρ τοιαῦτα ἐπιτηδεύματα οὔτε τοὺς ἰδιώτας οὔτε τὸ κοινὸν τῆς πόλεως βλάπτει͵ ἐκ δὲ τῶν κινδυνεύειν ἐθελόντων πρὸς τοὺς πολεμίους ἅπαντες ὑμεῖς ὠφελεῖσθε.

Μετάφραση

Από τις υπόλοιπες, λοιπόν, εκστρατείες και φρουρές ποτέ ως τώρα δεν παραμέλησα καμία, αλλά όλο τον καιρό συνεχώς εκστράτευα με τους πρώτους και έφευγα με τους τελευταίους. Και μάλιστα πρέπει τους πολίτες που ζουν με φιλότιμο και κοσμιότητα από αυτά να τους εξετάζετε αλλά όχι αν κάποιος άφησε μακριά μαλλιά να τον μισείτε για αυτό. Γιατί οι συνήθειες αυτού του είδους δεν βλάπτουν ούτε τους ιδιώτες ούτε τις αρχές της πόλης, ενώ όλοι εσείς ωφελείστε από αυτούς που θέλουν να κινδυνεύουν εναντίον των εχθρών.

τῶν ἂλλων: γεν. πληθ. θηλ. της αόριστης επιμεριστι­κής αντωνυμίας ἂλλος, ἂλλη, ἂλλο (= άλλος, άλλη, άλλο).

τοὶνυν: συμπερασματικός σύνδεσμος (= λοιπόν,επιπλέον).

στρατειῶν: γεν. πληθ. θηλ. του ουσια­στικού α’ κλίσης ἡ στρατεία (= η εκστρατεία).

καί: παρατακτικός συμπλεκτικός σύνδεσμος.

φρουρῶν: γεν. πληθ. θηλ. του ουσιαστι­κού α’ κλίσης ἡ φρουρά (= η φρουρά, η περιφρούρηση).

οὐδεμιᾶς: γεν. εν. θηλ. της αόριστης επιμεριστικής αντω­νυμίας οὐδείς, οὐδεμία, οὐδέν (= κανείς, καμία, κανένα ή τίποτα).

ἀπελείφθην: α’ εν. οριστ. αορ. μέσης φωνής του ρ. ἀπολείπομαι (= παραμελώ, αφήνω κάτι).

πώποτε: χρονικό επίρρημα (= ποτέ ως τώρα).

ἀλλά: παρατακτικός αντιθετικός σύνδεσμος (= αλλά, όμως).

πάντα: αιτιατ. εν. αρσ. της επιμεριστικής αντωνυμίας πᾶς, πᾶσα, πᾶν (= καθένας, καθεμία, καθένα).

τὸν χρόνον: αιτιατ. εν. αρσ. του ουσιαστικού β’ κλίσης ὁ χρόνος (= ο χρόνος).

διατετέλεκα: α’ εν. οριστ. παρακ. ενεργ. φωνής του ρ. διατελέω–διατελῶ (= φέρω κάτι σε πέρας, εξακολουθώ, συνεχίζω).

μετά: κύρια πρόθεση συντασσόμενη (εδώ) με γενική (= με, μαζί με).

τῶν πρώτων: γεν. εν. αρσ. του τακτικού αριθμητικού ε­πιθέτου ὁ πρῶτος, ἡ πρώτη, τὸ πρῶτον (= ο πρώτος, η πρώτη, το πρώτο).

μὲν: παρατακτικός αντιθετικός σύνδεσμος (= ό­μως, αλλά).

τὰς ἐξόδους: αιτιατ. πληθ. θηλ. του ου­σιαστικού β’ κλίσης ἡ ἒξοδος (= η εκστρατεία).

ποιούμενος: ονομ. εν. αρσ. της μετοχής ενεστ. μέσης φωνής του ρ. ποιέομαι-ποιοῦμαι (= κάνω κάτι για τον εαυτό μου).

(ποιοῦμαι τὰς ἐξόδους = εκστρατεύω).

μετά: κύρια πρόθεση συντασσόμενη (εδώ) με γενική (= με, μαζί με).

τῶν τελευταίων: γεν. πληθ. αρσ. του δευτερόκλιτου επιθέτου ὁ τελευταῖος, ἡ τελευταία, τὸ τελευταῖον (= ο τελευταίος, η τελευταία, το τελευταίο).

δὲ: παρατακτικός αντιθετικός σύνδεσμος (= αλλά, ενώ, και).

ἀναχωρῶν: ονομ. εν. αρσ. της μετοχής ενεστ. ενεργ. φωνής του ρ. ἀναχωρέω–ἀναχωρῶ (= αποσύρομαι, απέρχομαι).

καίτοι: παρατακτικός αντιθετικός σύνδεσμος (= και όμως, εντούτοις, και βέβαια, και πράγματι).

χρή: γ’ εν. οριστ. ενεστ. ενεργ. φωνής του απρόσωπου ρ. χρή ή χρεών ἐστι (= είναι ανάγκη, πρέπει).

φιλοτίμως: τροπικό επίρρημα (= με φιλοτιμία, με φιλοδοξία).

καί: παρατακτικός συμπλεκτικός σύνδεσμος.

κοσμίως: τροπικό επίρρημα (= με ευπρέπεια).

τοὺς πολιτευόμενους: αιτιατ. πληθ. αρσ. της μετοχής ενεστ. μέσης φωνής του ρ. πολιτεύομαι (= ζω ως πολίτης).

ἐκ: κύρια πρόθεση συντασσόμενη (εδώ) με γενική (= από, με).

τῶν τοιούτων: γεν. πληθ. αρσ. της δεικτικής αντωνυμίας τοιοῦτος, τοιαύτη, τοιοῦτο(ν) (= τέτοιος, τέτοια, τέτοιο).

σκοπεῖν: απαρ. ενεστ. ενεργ. φωνής του ρ. σκοπέω–σκοπῶ (= βλέπω, παρατηρώ, σκέφτομαι, εξετάζω).

ἀλλά: παρατακτικός αντιθετικός σύνδεσμος (= αλλά, όμως).

οὐκ: αρνητικό επίρρημα, αρνητικό μόριο (= όχι, δεν).

εἲ: υποθετικός σύνδεσμος (= εάν).

τις: ονομ. εν. αρσ. της αόριστης αντωνυμίας τίς, τίς, τί (= κάποιος).

κομᾷ: γ’ εν. οριστ. ενεστ. ενεργ. φωνής του ρ. κομάω–κομῶ (= αφήνω μακριά μαλλιά, περιποιούμαι, καλλωπίζω την κόμη μου).

διά: κύρια πρόθεση συντασσόμενη (εδώ) με αιτιατική (= από).

τοῦτο: αιτιατ. εν. ουδ. της δεικτικής αντωνυμίας οὗτος, αὓτη, τοῦτο (= αυτός, αυτή, αυτό).

μισεῖν: απαρ. ενεστ. ενεργ. φωνής του ρ. μισέω–μισῶ (= μισώ).

γὰρ: αιτιολογικός σύνδεσμος (= γιατί).

τὰ τοιαῦτα: ονομ. πληθ. ουδ. της δεικτικής αντωνυμίας τοιοῦτος, τοιαύτη, τοιοῦτο(ν) (= τέτοιος, τέτοια, τέτοιο).

μὲν: παρατακτικός αντιθετικός σύνδεσμος (= ό­μως, αλλά).

ἐπιτηδεύματα: ονομ. πληθ. ουδ. του ου­σιαστικού γ’ κλίσης τὸ ἐπιτήδευμα, τοῦ ἐπιτηδεύματος (= η ασχολία, το επάγγελμα, η συνήθεια).

οὒτε: παρατακτικός συμπλεκτικός σύνδεσμος (= ούτε).

τοὺς ἰδιώτας: αιτιατ. πληθ. αρσ. του ου­σιαστικού α’ κλίσης ὁ ἰδιώτης (= ο πολίτης).

οὒτε: παρατακτικός συμπλεκτικός σύνδεσμος (= ούτε).

τὸ κοινόν: αιτιατ. εν. ουδ. του δευτερόκλιτου επιθέτου ὁ κοινός, ἡ κοινή, τὸ κοινόν (= ο κοινός, η κοινή, το κοινό).

(τὸ κοινόν τῆς πόλεως = το δη­μόσιο, το κράτος).

τῆς πόλεως: γεν. εν. θηλ. του ουσιαστικού γ’ κλίσης ἡ πόλις, τῆς πόλεως (= η πόλη).

βλάπτει: γ’ εν. οριστ. ενεστ. ενεργ. φωνής του ρ. βλάπτω (= βλάπτω, ζημιώνω).

ἐκ: κύρια πρόθεση συντασσόμενη (εδώ) με γενική (= από, με).

δὲ: παρατακτικός αντιθετικός σύνδεσμος (= αλλά, ενώ, και).

τῶν ἐθελόντων: γεν. πληθ. αρσ. της μετοχής ενεστ. ενεργ. φωνής του ρ. ἐθέλω (= θέ­λω).

κινδυνεύειν: απαρ. ενεστ. ενεργ. φωνής του ρ. κινδυνεύω (= αποτολμώ, εκτίθεμαι σε κινδύνους).

πρὸς: κύρια πρόθεση συντασσόμενη (εδώ) με αιτιατική (= προς, προς το μέρος).

τοὺς πολεμίους: αιτιατ. πληθ. αρσ. του δευτερόκλι­του επιθέτου ὁ πολέμιος, ἡ πολεμία, τὸ πολέμιον (= ο εχθρός).

ἃπαντες: ονομ. πληθ. αρσ. του τρι­κατάληκτου επιθέτου ὁ ἃπας, ἡ ἃπασα, τὸ ἃπαν (= καθένας, καθεμία, καθένα ανεξαιρέτως).

ὑμεῖς: ονομ. πληθ. προσωπικής αντω­νυμίας β’ προσώπου (ὑμεῖς = εσείς).

ὠφελεῖσθε: β’ πληθ. οριστ. ενεστ. μέσης φωνής του ρ. ὠφελέομαι–ὠφελοῦμαι (= ωφελούμαι).

φρουρῶν (ἡ φρουρά): < πρὸ + ὁρῶ

ἀπελείφθην (ἀπολείπομαι): < ἀπό + λείπομαι

διατετέλεκα (διατελῶ): < διά + τελῶ < τέλος

ἀναχωρῶν (ἀναχωρῶ): < ἀνά + χωρῶ < χῶρος

φιλοτίμως: < φίλος + τιμή

κοσμίως: < κόσμιος < κόσμος

πολιτευομένους (πολιτεύομαι): < ἡ πόλις

κομᾷ (κομῶ): < κόμη

μισεῖν (μισῶ): < μίσος

ἐπιτηδεύματα (τὸ ἐπιτήδευμα): < ἐπιτηδεύω < ἐπίτηδες

ἰδιώτας (ὁ ἰδιώτης): < ἰδιωτεία < ἰδιωτεύω < ἲδιος

κινδυνεύειν (κινδυνεύω): < κίνδυνος

πολεμίους (ὁ πολέμιος): < πόλεμος

ὠφελεῖσθαι (ὠφελοῦμαι): < ὂφελος

• ἀπολείπομαι, ἀπελειπόμην, ἀπολείψομαι, ἀπολειφθήσομαι, ἀπελιπόμην, ἀπελείφθην, ἀπολέλειμμαι, ἀπελελείμμην
• διατελῶ, διετέλουν, διατελέσω, διετέλεσα, διατετέλεκα, διετετελέκειν
• ποιούμενος, ποιησόμενος/ ποιηθησόμενος, ποιησάμενος/ ποιηθείς, πεποιημένος
• ἀναχωρῶν, ἀναχωρησόμενος/ ἀναχωρήσων, ἀναχωρήσας, ἀνακεχωρηκώς
• χρή, χρῆν/ ἐχρῆν
• πολιτευομένους, πολιτευσομένους, πολιτευσαμένους/ πολιτευθέντας, πεπολιτευμένους
• σκοπεῖν/ σκοπεῖσθαι, σκέψεσθαι, σκέψασθαι, ἐσκέφθαι
• κομᾷ, ἐκόμα, κομήσει, ἐκόμησε
• μισεῖν, μισήσειν, μισήσαι, μεμισηκέναι
• βλάπτει, ἒβλαπτε, βλάψει, ἒβλαψε, βέβλαφε, ἐβεβλάφει
• κινδυνεύειν, κινδυνεύσειν, κινδυνεῦσαι, κεκινδυνευκέναι
• ἐθελόντων, (ἐ)θελησόντων, (ἐ)θελησάντων, ἠθεληκότων
• ὠφελεῖσθε, ὠφελεῖσθε, ὠφελήσεσθε/ ὠφεληθήσεσθε, ὠφελήθητε, ὠφέλησθε, ὠφέλησθε

• ἀπελείφθην, ἀπολειφθῶ, ἀπολειφθείην, (ἀπολειφθῆναι, ἀπολειφθείς)
• διατετέλεκα, διατετελεκώς ὦ, διατετελεκώς εἲην, (διατετελεκέναι, διατετελεκώς)
• χρή/χρεών ἐστί, (χρή/χρεών ᾖ), χρείη/χρεών εἲη, χρεών ἒστω, (χρῆναι/χρεών εἶναι, χρεών)
• κομᾷ, κομᾷ, κομῷ/ κομῴη, κομάτω, (κομᾶν, κομῶν)
• βλάπτει, βλάπτῃ, βλάπτοι, βλαπτέτω, (βλάπτειν, βλάπτων)
• ὠφελεῖσθε, ὠφελῆσθε, ὠφελοῖσθε, ὠφελεῖσθε, (ὠφελεῖσθαι, ὠφελούμενοι)

Τῶν τοίνυν ἄλλων στρατειῶν καὶ φρουρῶν οὐδεμιᾶς ἀπελείφθην πώποτε: Κύρια πρόταση

ἀπελείφθην: ρήμα/ ἐγώ (ενν.): υποκείμενο/ οὐδεμιᾶς: αντικείμενο.

Τῶν στρατειῶν καὶ φρουρῶν: γενικές διαιρετικές στο οὐδεμιᾶς.

Τῶν ἄλλων: επιθετικός προσδιορισμός στα τῶν στρατειῶν καὶ φρουρῶν.

πώποτε: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο ἀπελείφθην.

ἀλλὰ πάντα τὸν χρόνον διατετέλεκα μετὰ τῶν πρώτων μὲν τὰς ἐξόδους ποιούμενος͵ μετὰ τῶν τελευταίων δὲ ἀναχωρῶν: Κύρια πρόταση

διατετέλεκα: ρήμα/ ἐγώ (ενν.): υποκείμενο.

τὸν χρόνον: αιτιατική του χρόνου στα διατετέλεκα ποιούμενος … ἀναχωρῶν.

πάντα: κατηγορηματικός προσδιορισμός στο τὸν χρόνον.

ποιούμενος μὲν- δὲ ἀναχωρῶν: κατηγορηματικές μετοχές από το διατετέλεκα με υποκείμενο ἐγώ (συνημμένη) ως κατηγορούμενα στο υποκείμενό τους.

τὰς ἐξόδους: αντικείμενο στο ποιούμενος.

μετὰ τῶν πρώτων: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει σύμπραξη-συνοδεία στο ποιούμενος.

μετὰ τῶν τελευταίων: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει σύμπραξη-συνοδεία στο ἀναχωρῶν.

καίτοι χρὴ τοὺς φιλοτίμως καὶ κοσμίως πολιτευομένους ἐκ τῶν τοιούτων σκοπεῖν͵ ἀλλ΄ οὐκ διὰ τοῦτο μισεῖν: Κύρια πρόταση

χρὴ: ρήμα/σκοπεῖν – οὐκ μισεῖν: υποκείμενα απρόσωπου ρήματος, τελικά απαρέμφατα με υποκείμενο ὑμᾶς (ενν.) (ετεροπροσωπία).

τοὺς πολιτευομένους: επιθετική μετοχή με υποκείμενο το άρθρο της, τοὺς ως αντικείμενο στο σκοπεῖν.

φιλοτίμως καὶ κοσμίως: επιρρηματικοί προσδιορισμοί του τρόπου στο πολιτευομένους.

ἐκ τῶν τοιούτων: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός της συμφωνίας στο σκοπεῖν.

διὰ τοῦτο: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας στο μισεῖν.

εἴ τις κομᾷ: Δευτερεύουσα επιρρηματική αιτιολογική πρόταση ως επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας στο μισεῖν της κύριας πρότασης που προηγείται.

κομᾷ: ρήμα/ τις: υποκείμενο.

τὰ μὲν γὰρ τοιαῦτα ἐπιτηδεύματα οὔτε τοὺς ἰδιώτας οὔτε τὸ κοινὸν τῆς πόλεως βλάπτει: Κύρια πρόταση

βλάπτει: ρήμα/ τὰ ἐπιτηδεύματα: υποκείμενο (αττική σύνταξη)/ οὔτε τοὺς ἰδιώτας-οὔτε τὸ κοινὸν: αντικείμενα.

τοιαῦτα: επιθετικός προσδιορισμός στο τὰ ἐπιτηδεύματα.

τῆς πόλεως: γενική κτητική στο κοινόν.

ἐκ δὲ τῶν κινδυνεύειν ἐθελόντων πρὸς τοὺς πολεμίους ἅπαντες ὑμεῖς ὠφελεῖσθε: Κύρια πρόταση

ὠφελεῖσθε: ρήμα/ ὑμεῖς: υποκείμενο.

ἅπαντες: κατηγορηματικός προσδιορισμός στο ὑμεῖς.

ἐκ τῶν ἐθελόντων: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός του ποιητικού αιτίου στο ὠφελεῖσθε.

τῶν ἐθελόντων: επιθετική μετοχή με υποκείμενο το άρθρο της, τῶν.

κινδυνεύειν: αντικείμενο στο ἐθελόντων, τελικό απαρέμφατο με υποκείμενο τῶν ἐθελόντων (ταυτοπροσωπία).

πρὸς τοὺς πολεμίους: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει εχθρική διάθεση στο κινδυνεύειν.

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.