Μαντίθεος 9-11: Πλήρες Κριτήριο Αξιολόγησης με Αδίδακτο Κείμενο

Μαντίθεος Ενότητες 9 -11

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ  Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ

μὲν τοίνυν αὐτῆς τῆς αἰτίας οὐκ οἶδ’ ὃ,τι δεῖ πλείω λέγειν· δοκεῖ δέ μοι, ὦ βουλή, ἐν μὲν τοῖς ἄλλοις ἀγῶσι περὶ αὐτῶν μόνων τῶν κατηγορημένων προσήκειν ἀπολογεῖσθαι, ἐν δὲ ταῖς δοκιμασίαις δίκαιον εἶναι παντὸς τοῦ βίου λόγον διδόναι. Δέομαι οὖν ὑμῶν μετ’ εὐνοίας ἀκροάσασθαί μου. Ποιήσομαι δὲ τὴν ἀπολογίαν ὡς ἂν δύνωμαι διὰ βραχυτάτων.

Ἐγὼ γὰρ πρῶτον μέν, οὐσίας μοι οὐ πολλῆς καταλειφθείσης διὰ τὰς συμφορὰς καὶ τὰς τοῦ πατρὸς καὶ τὰς τῆς πόλεως, δύο μὲν ἀδελφὰς ἐξέδωκα ἐπιδοὺς τριάκοντα μνᾶς ἑκατέρᾳ, πρὸς τὸν ἀδελφὸν δ’ οὕτως ἐνειμάμην ὥστε ἐκεῖνον πλέον ὁμολογεῖν ἔχειν ἐμοῦ τῶν πατρῴων, καὶ πρὸς τοὺς ἄλλους ἅπαντας οὕτως βεβίωκα ὥστε μηδεπώποτέ μοι μηδὲ πρὸς ἕνα μηδὲν ἔγκλημα γενέσθαι.

καὶ τὰ μὲν ἴδια οὕτως διῴκηκα· περὶ δὲ τῶν κοινῶν μοι μέγιστον ἡγοῦμαι τεκμήριον εἶναι τῆς ἐμῆς ἐπιεικείας, ὅτι τῶν νεωτέρων ὅσοι περὶ κύβους ἢ πότους ἢ περὶ τὰς τοιαύτας ἀκολασίας τυγχάνουσι τὰς διατριβὰς ποιούμενοι, πάντας αὐτοὺς ὄψεσθέ μοι διαφόρους ὄντας, καὶ πλεῖστα τούτους περὶ ἐμοῦ λογοποιοῦντας καὶ ψευδομένους. Καίτοι δῆλον ὅτι, εἰ τῶν αὐτῶν ἐπεθυμοῦμεν, οὐκ ἂν τοιαύτην γνώμην εἶχον περὶ ἐμοῦ.

Α. Να δηλώσετε αν οι κάτωθι προτάσεις ισχύουν ή όχι, αποδεικνύοντάς το με αναφορές από το κείμενο :

• Η δοκιμασία ήταν ιδιωτική δίκη.
• Ο Μαντίθεος δεν θέλει να κουράσει με τον λόγο του τους βουλευτές.
• Ο Μαντίθεος έδωσε στις αδερφές του κληρονομιά.
• Το πρόβλημα του Μαντιθέου ήταν ότι διαπληκτιζόταν με τους συμπολίτες του.
• Ο Μαντίθεος αναφέρεται και στην δημόσια ζωή του.

Μονάδες 10

Β1. Να αποδοθεί το νοηματικό περιεχόμενο των όρων: γραφήν, δίκην.

Μονάδες 10

Β2. Να παρουσιάσετε τα επιχειρήματα του τμήματος «περὶ δὲ τῶν κοινῶν μοι μέγιστον ἡγοῦμαι τεκμήριον εἶναι τῆς ἐμῆς ἐπιεικείας,…..οὔτε γραφὴν οὔτε εἰσαγγελίαν γεγενημένην» και να τα αξιολογήσετε.

Μονάδες 10

Β3. Αφού διαβάσετε προσεκτικά το παράλληλο κείμενο που ακολουθεί και το απόσπασμα από τον ὑπὲρ Μαντιθέου λόγο, να σκιαγραφήσετε το ήθος του Μαντιθέου, όπως παρουσιάζεται στο αρχαίο κείμενο, συγκριτικά με το ήθος των Αθηναίων νέων πολιτών, όπως προβάλλεται και στο αρχαίο και στο παράλληλο κείμενο. Να απαντήσετε τεκμηριωμένα με αναφορές στα κείμενα :

 Λυσίου, περὶ τοῦ τραύματος 7-9[1]

Προ ολίγου παραδεχτήκαμε μαζί με τους μάρτυρες ότι μεθυσμένοι πήγαμε στο σπίτι του με άλλους νεαρούς και νεαρές κόρες που έπαιζαν αυλό (για να γλεντήσουμε όλοι μαζί). Πού βρίσκεται το ήθος σε αυτό; Εγώ πιστεύω πουθενά. Αυτός όμως εναντιώθηκε σε όλους λόγω του μανικού έρωτα που τόν είχε κυριεύσει για αυτήν, και ήθελε και τα δύο, δηλαδή και να μη πληρώσει το αντίτιμο και να τήν έχει. Εξ άλλου αυτός επειδή ήταν σε τέτοια μανία από τον έρωτά του για την νεαρά κοπέλα συμπεριφερόταν εριστικά και συνήθως ανερμάτιστα όντας μεθυσμένος, άρα ήταν αναγκαίο να αμύνομαι. Η δε νεαρά άλλοτε έλεγε ότι εκτιμά και θέλει εμένα περισσότερο, άλλοτε εκείνον, διότι ήθελε να έχει ερωμένους και τους δύο μας. Εγώ ούτε στην αρχή είχα πρόβλημα, αλλά ακόμη και τώρα δεν έχω∙ αυτός, όμως, γελοιοποιείται, ώστε να μη ντρέπεται να χαρακτηρίζει σοβαρά τραύματα τα μαυρισμένα από τις μπουνιές μάτια του και να περιφέρεται “ετοιμοθάνατος” σε φορείο και να προσποιείται ότι είναι σε άθλια κατάσταση εξαιτίας μίας γυναίκας.

[1] : Στον λόγο αυτόν του Λυσία δύο άγαμοι νεαροί άντρες αντιδικούν στο δικαστήριο, διότι διαπληκτίστηκαν για μία νέα γυναίκα, που είχε αγοραστεί ως ερωμένη από τον έναν, αλλά την απολάμβαναν και οι δύο. Αποτέλεσμα ήταν να πιαστούν στα χέρια και ο ένας να κάνει μήνυση στον άλλον για πρόθεση δολοφονίας εκ προμελέτης.

Μονάδες 10

Β4.  Να δηλωθεί η ορθότητα των κάτωθι φράσεων :

-Για την ρητορική σταδιοδρομία πρωτεύων ρόλο έπαιζε η κατάρτιση.

-Ο Πλάτωνας και ο Γοργίας καλλιέργησαν στην Αθήνα την ρητορική τέχνη.

-Σημαντικότερος εκπρόσωπος των συμβουλευτικών λόγος είναι ο Δημοσθένης.

-Οι δικανικοί λόγοι γράφονταν από φιλοσόφους.

-Μέσα από τους λόγους του Λυσία αντλούμε στοιχεία για την κοινωνική ζωή της πόλης των Αθηνών.

Μονάδες 10

Α5. Να δοθούν ομόρριζα της αρχαίας ή της νέας ελληνικής για τις λέξεις: οὐσίας, συμφορὰς, ἐνειμάμην, ἔγκλημα, καθεστηκότας.

Μονάδες 10

Τις απαντήσεις μπορείτε να τις βρείτε στο βιβλίο του Δημήτρη Νάτση για τα Αρχαία της Β Λυκείου

Λυσίου Υπέρ Μαντιθέου: Τιμή 12 ευρώ (έκπτωση 35%)

Στις παραπάνω τιμές δεν συμπεριλαμβάνονται τα έξοδα αποστολής.

Μπορείτε να δείτε δείγμα από το βιβλίο στον παρακάτω σύνδεσμο:

Λυσίου Υπέρ Μαντιθέου

Ο Διομήδης ή ο Τεισίας κατηγόρησαν τον Αλκιβιάδη για παράνομη απογραφή του άρματος που νίκησε στους Ολυμπιακούς αγώνες το 416 π.Χ.. Ο ενάγων μετά από πολλά χρόνια κατηγόρησε και τον γιο του Αλκιβιάδη. Στο απόσπασμα αυτό του προοιμίου ο Αλκιβιάδης Β (γιος του πρώτου) μέμφεται τον Τεισία.

Ἰσοκράτους, Περὶ τοῦ ζεύγους 2-4

τὰς μὲν γὰρ δίκας ὑπὲρ τῶν ἰδίων ἐγκλημάτων λαγχάνουσι, τὰς δὲ κατηγορίας ὑπὲρ τῶν τῆς πόλεως πραγμάτων ποιοῦνται, καὶ πλείω χρόνον διατρίβουσι τὸν πατέρα μου διαβάλλοντες ἢ περὶ ὧν ἀντώμοσαν διδάσκοντες, καὶ τοσοῦτον καταφρονοῦσι τῶν νόμων ὥστε περὶ ὧν ὑμᾶς ὑπ᾽ ἐκείνου φασὶν ἠδικῆσθαι, τούτων αὐτοὶ δίκην παρ᾽ ἐμοῦ λαβεῖν ἀξιοῦσιν. Ἐγὼ δ’ ἡγοῦμαι μὲν οὐδὲν προσήκειν τὰς κοινὰς αἰτίας τοῖς ἰδίοις ἀγῶσιν∙ ἐπειδὴ δὲ Τεισίας πολλάκις ὀνειδίζει μοι τὴν φυγὴν τὴν τοῦ πατρὸς καὶ μᾶλλον ὑπὲρ τῶν ὑμετέρων ἢ τῶν αὑτοῦ σπουδάζει πραγμάτων, ἀνάγκη πρὸς ταῦτα τὴν ἀπολογίαν ποιεῖσθαι∙ καὶ γὰρ ἂν αἰσχυνοίμην, εἴ τῳ δόξαιμι τῶν πολιτῶν ἧττον φροντίζειν τῆς ἐκείνου δόξης ἤ τῶν ἐμαυτοῦ κινδύνων.  Πρὸς μὲν οὖν τοὺς πρεσβυτέρους βραχὺς ἂν ἐξήρκει λόγος∙ ἅπαντες γὰρ ἴσασιν ὅτι διὰ τοὺς αὐτοὺς ἄνδρας ἥ τε δημοκρατία κατελύθη κἀκεῖνος ἐκ τῆς πόλεως ἐξέπεσεν∙

προσήκω τινὶ (όχι απρόσωπο) = ταιριάζω με κάτι/κάποιον

φυγή = η εξορία

ἀγὼν = η δίκη

Γ1. Να μεταφραστεί από το παραπάνω κείμενο το απόσπασμα «Ἐγὼ δ’ ἡγοῦμαι μὲν οὐδὲν προσήκειν … πρὸς ταῦτα τὴν ἀπολογίαν ποιεῖσθαι∙».

Μονάδες 10

Γ2.  Για ποιό πράγμα νοιώθει ντροπή ο Αλκιβιάδης Β΄ βάσει του αποσπάσματος;                                

Μονάδες 10

Γ3α. Να μεταφερθούν οι παρακάτω τύποι στον μέλλοντα και παρακείμενο, διατηρώντας το ίδιο πρόσωπο, έγκλιση και φωνή: ὀνειδίζει, αἰσχυνοίμην ἐξέπεσεν.

Μονάδες 6

Γ3β. Να μεταφερθούν οι παρακάτω τύποι στην αιτιατική ενικού, στο ίδιο γένος: ἀγῶσιν, πατρὸς, τῳ,  ἄνδρας.

Μονάδες 4

 Γ4α. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι υπογραμμισμένες λέξεις.

Μονάδες 6

 Γ4β. Να αναγνωρίσετε στο παρακάτω απόσπασμα από το αρχαίο κείμενο τις δευτερεύουσες προτάσεις ως προς το είδος και τον συντακτικό τους ρόλο:«καὶ γὰρ ἂν αἰσχυνοίμην, εἴ τῳ δόξαιμι τῶν πολιτῶν ἧττον φροντίζειν τῆς ἐκείνου δόξης ἤ τῶν ἐμαυτοῦ κινδύνων.  Πρὸς μὲν οὖν τοὺς πρεσβυτέρους βραχὺς ἂν ἐξήρκει λόγος∙ ἅπαντες γὰρ ἴσασιν ὅτι διὰ τοὺς αὐτοὺς ἄνδρας ἥ τε δημοκρατία κατελύθη κἀκεῖνος ἐκ τῆς πόλεως ἐξέπεσεν∙».

Μονάδες 4

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε προετοίμασε ο εκλεκτός συνάδελφος Δημήτρης Νάτσης, ο οποίος στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τον ευχαριστούμε από καρδιάς και του ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική του ζωή.

Η ομάδα του filologika.gr

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.