Λατινικά  Ενότητα 8

Όταν βγεις στο κυνήγι, πάρε μαζί σου μολύβι και χαρτί

Μετάφραση σε αντιστοίχιση

Gaius: ονομαστική ενικ. του ουσ. Gaius, Gaii / Gai (αρσ. β΄ κλ.) = ο Γάιος. [Κλητική ενικ.: Gai.]

Plinius: ονομαστική ενικ. του ουσ. Plinius, Plinii / Plini (αρσ. β΄ κλ.) = ο Πλίνιος. [Κλητική ενικ.: Plini.]

Cornelio: δοτική ενικ. του ουσ. Cornelius, Cornelii / Corneli (αρσ. β΄ κλ.) = ο Κορνήλιος. [Κλητική ενικ.: Corneli.]

Tacito: δοτική ενικ. του ουσ. Tacitus, Taciti (αρσ. β΄ κλ.) = ο Τάκιτος.

suo: δοτική ενικ., αρσ. γένους, της κτητικής αντωνυμίας του γ΄ προσ. για έναν κτήτορα suus, sua, suum = ο δικός του, η δική του, το δικό του.

salutem: αιτιατική ενικ. του ουσ. salus, salutis (θηλ. γ΄ κλ.) = η σωτηρία, η υγεία, η ευημερία. // dicit salutem = στέλνει τις ευχές του, τα χαιρετίσματά του. [Ως αφηρημένη έννοια δεν είναι εύχρηστη στον πληθ. αριθμό.]

dicit (ενν.): β΄ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. dico, dixi, dictum, dicere (3) = λέω. [β΄ πρόσωπο ενικ. προστακτικής ενεστώτα: dic.]

ridebis: β΄ ενικ. οριστικής μέλλοντα ενεργ. φων. του ρήμ. rideo, risi, risum, ridere (2) = γελώ.

ego: ονομαστική ενικ. της προσωπικής αντων. του α΄ προσ. = εγώ.

tres: αιτιατική πληθ., αρσ. γένους, του απόλυτου αριθμητικού επιθ. της γ΄ κλ. tres, tres, tria = τρεις, τρεις, τρία.

apros: αιτιατική πληθ. του ουσ. aper, apri (αρσ. β΄ κλ.) = το αγριογούρουνο.

feroces: αιτιατική πληθ., αρσ. γένους, του επιθ. της γ΄ κλ. ferox, ferox, ferox (γενική: ferocis) = άγριος.

cepi: α΄ ενικ. οριστικής παρακειμένου ενεργ. φων. του ρήμ. capio, cepi, captum, capere (3, 15 σε -io) = πιάνω.

ipse: ονομαστική ενικ., αρσ. γένους, της δεικτικής (ως οριστικής) αντων. ipse, ipsa, ipsum = ο ίδιος, η ίδια, το ίδιο.

interrogabis: β΄ ενικ. οριστικής μέλλοντα ενεργ. φων. του ρήμ. interrogo, interrogavi, interrogatum, interrogare (1) = ρωτώ.

ipse: ονομαστική ενικ., αρσ. γένους, της δεικτικής (ως οριστικής) αντων. ipse, ipsa, ipsum = ο ίδιος, η ίδια, το ίδιο.

ad: πρόθεση (+ αιτιατική) = δίπλα, κοντά σε.

retia: αιτιατική πληθ. του ουσ. rete, retis (ουδ. γ΄ κλ.) = το δίχτυ. [Αφαιρετική ενικ.: rete & reti. Ονομαστική, αιτιατική, κλητική πληθ.: retia. Γενική πληθ.: retium.]

sedebam: α΄ ενικ. οριστικής παρατατικού ενεργ. φων. του ρήμ. sedeo, sedi, sessum, sedere (2) = κάθομαι.

erat: γ΄ ενικ. οριστικής παρατατικού του ρήμ. sum, fui, –, esse = είμαι, υπάρχω.

in: πρόθεση (+ αφαιρετική) = σε.

proximo: αφαιρετική ενικ., ουδ. γένους, του επιθ. β΄ κλ. proximus, –a, –um = (πάρα) πολύ κοντινός. [Είναι υπερθετικός βαθμός που παράγεται από το επίρρ. (και πρόθ.)

prope (= κοντά). ΘΕΤ.: –. ΣΥΓΚΡ.: propior, –ior, –ius. ΥΠΕΡΘ.: proximus, –a, –um.]

non: αρνητικό μόριο = δεν, όχι.

venabulum: ονομαστική ενικ. του ουσ. venabulum, venabuli (ουδ. β΄ κλ.) = η κυνηγετική λόγχη.

sed: αντιθετικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = αλλά.

stilus: ονομαστική ενικ. του ουσ. stilus, stili (αρσ. β΄ κλ.) = η γραφίδα.

et: συμπλεκτικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = και.

pugillares: ονομαστική πληθ. του ουσ. pugillares, pugillarium (αρσ. γ΄ κλ.) = οι πλάκες (αλειμμένες με κερί). [Δεν έχει ενικ. αριθμό.]

cogitabam: α΄ ενικ. οριστικής παρατατικού ενεργ. φων. του ρήμ. cogito, cogitavi, cogitatum, cogitare (1) = σκέφτομαι.

aliquid: αιτιατική ενικ., ουδ. γένους, της αόριστης ουσιαστικής αντων. aliquis, (σπάν. aliqua & aliquae), aliquid = κάποιος, κάποια, κάποιο / κάτι.

enotabam: α΄ ενικ. οριστικής παρατατικού ενεργ. φων. του ρήμ. enoto, enotavi, enotatum, enotare (1) = σημειώνω.

–que: συμπλεκτικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = και. [Είναι εγκλιτική λέξη.]

etsi: εναντιωματικός σύνδεσμος = αν και.

retia: αιτιατική πληθ. του ουσ. rete, retis (ουδ. γ΄ κλ.) = το δίχτυ. [Bλ. παραπάνω.]

vacua: αιτιατική πληθ., ουδ. γένους, του επιθ. της β΄ κλ. vacuus, –a, –um = άδειος. [ΣΥΓΚΡ.: magis vacuus, –a, –um. ΥΠΕΡΘ.: maxime vacuus, -a, -um.]

plenas: αιτιατική πληθ., θηλ. γένους, του επιθ. της β΄ κλ. plenus, –a, –um = γεμάτος.

tamen: αντιθετικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = όμως.

ceras: αιτιατική πληθ. του ουσ. cerae, cerarum (θηλ. α΄ κλ.) = οι πλάκες (αλειμμένες με κερί). [Ενικ.: cera, cerae = κερί (ετερόσημο).]

habebam: α΄ ενικ. οριστικής παρατατικού ενεργ. φων. του ρήμ. habeo, habui, habitum, habere (2) = έχω.

silvae: ονομαστική πληθ. του ουσ. silva, silvae (θηλ. α΄ κλ.) = το δάσος.

solitudο: ονομαστική ενικ. του ουσ. solitudo, solitudinis (θηλ. γ΄ κλ.) = η μοναξιά.

sunt: γ΄ πληθ. οριστικής ενεστώτα του ρήμ. sum, fui, –, esse = είμαι.

magna: ονομαστική πληθ., ουδ. γένους, του επιθ. της β΄ κλ. magnus, –a, –um = μεγάλος. [ΣΥΓΚΡ.: maior, maior, maius. ΥΠΕΡΘ.: maximus, -a, -um.]

incitamenta: ονομαστική πληθ. του ουσ. incitamentum, incitamenti (ουδ. β΄ κλ.) = το ερέθισμα.

cogitationis: γενική ενικ. του ουσ. cogitatio, cogitationis (θηλ. γ΄ κλ.) = η σκέψη.

cum: χρονικός σύνδεσμος = όταν. [Εδώ είναι ο καθαρά χρονικός cum.]

in: πρόθεση (+ αφαιρετική) = σε.

venationibus: αφαιρετική πληθ. του ουσ. venatio, venationis (θηλ. γ΄ κλ.) = το κυνήγι.

eris: β΄ ενικ. οριστικής μέλλοντα του ρήμ. sum, fui, –, esse = είμαι.

licebit: γ΄ ενικ. οριστικής μέλλοντα ενεργ. φων. του απρόσωπου ρήμ. licet, licuit & licitum est, licere (2) = επιτρέπεται, είναι δυνατό.

tibi: δοτική ενικού της προσωπικής αντων. του β΄ προσ. tu = εσύ.

quoque: τροπικό επίρρ. = επίσης.

pugillares: αιτιατική πληθ. του ουσ. pugillares, pugillarium (αρσ. γ΄ κλ.) = οι πλάκες (αλειμμένες με κερί). [Bλ. παραπάνω.]

adportare: απαρέμφατο ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. adporto, adportavi, adportatum, adportare (1) = φέρνω μαζί μου.

videbis: β΄ ενικ. οριστικής μέλλοντα ενεργ. φων. του ρήμ. video, vidi, visum, videre (2) = βλέπω.

non: αρνητικό μόριο = όχι, δεν.

Dianam: αιτιατική ενικ. του ουσ. Diana, Dianae (θηλ. α΄ κλ.) = η Άρτεμη. [Δεν έχει πληθ. αριθμό.]

in: πρόθεση (+ αφαιρετική) = σε.

montibus: αφαιρετική πληθ. του ουσ. mons, montis (αρσ. γ΄ κλ.) = το βουνό. [Γενική πληθ.: montium.]

sed: αντιθετικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = αλλά.

Minervam: αιτιατική ενικ. του ουσ. Minerva, Minervae (θηλ. α΄ κλ.) = η Αθηνά. [Δεν έχει πληθ. αριθμό.]

errare: απαρέμφατο ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. erro, erravi, erratum, errare (1) = περιπλανιέμαι.

vale: β΄ ενικ. προστακτικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. valeo, valui, –, valere (2) = υγιαίνω. [Mτχ. μέλλ.: valiturus, -a, -um.]

Ουσιαστικά 

A΄ κλίση

Θηλυκά

cera, -ae  (κερί)

cerae, -arum  (πλάκες αλειμένες με κερί)

Diana,-ae (δεν έχει πληθυντικό)

Minerva,-ae (δεν έχει πληθυντικό)

silva,-ae

Β΄ κλίση

Αρσενικά

aper, apri

Cornelius, -ii,- (i) (δεν έχει πληθυντικό)

Gaius, -ii,- (i) (δεν έχει πληθυντικό)

Plinius, -ii,- (i) (δεν έχει πληθυντικό)

stilus, -i

Tacitus, -i (δεν έχει πληθυντικό)

Ουδέτερα

incitamentum,-i

venabulum,-i

Γ΄ κλίση

Αρσενικά

mons, -ntis

pugillares, – ium (δεν έχει ενικό)

Θηλυκά

solitudo, -inis

cogitatio,-onis

venatio, – onis

Ουδέτερα

rete, -is

Παραθετικά Επιθέτων 

Β΄Κλίση

Γ΄Κλίση

Αρχικοί Χρόνοι Ρημάτων

1. Gaius Plinius Cornelio Tacito suo salutem. Κύρια πρόταση

dicit: ρήμα, Gaius Plinius: υποκείμενο, salutem: άμεσο αντικείμενο, Cornelio Tacito: έμμεσο αντικείμενο, suo: επιθετικός προσδιορισμός στο Cornelio Tacito.

2. Ridebis. Κύρια πρόταση

Ridebis: ρήμα, tu: (ενν.) υποκείμενο.

3. Εgo tres apros feroces cepi. Κύρια πρόταση

cepi: ρήμα, Εgo: υποκείμενο, apros: αντικείμενο, feroces: επιθετικός προσδιορισμός στο apros, tres: επιθετικός προσδιορισμός στο apros.

4. Ipse (cepisti)?. Κύρια πρόταση

cepisti: (ενν.) ρήμα, tu: (ενν.) υποκείμενο, Ipse: κατηγορηματικός προσδιορισμός στο tu.

5. interrogabis. Κύρια πρόταση

interrogabis: ρήμα, tu: (ενν.) υποκείμενο.

6. Ipse (cepi). Κύρια πρόταση

cepi: (ενν.) ρήμα, ego: (ενν.) υποκείμενο, Ipse: κατηγορηματικός προσδιορισμός στο ego.

7. Ad retia sedebam. Κύρια πρόταση

sedebam: ρήμα, ego: (ενν.) υποκείμενο, Ad retia: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου που δηλώνει το εγγύς στο sedebam.

8. Erat in proximo non venabulum. Κύρια πρόταση

Erat: ρήμα, non venabulum: υποκείμενο, in proximo: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου που δηλώνει το εγγύς στο Erat.

9. stilus et pugillares (erant in proximo). Κύρια πρόταση

erant: (ενν.) ρήμα, stilus, pugillares: υποκείμενα, in proximo: (ενν.) εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου που δηλώνει το εγγύς στο erant.

10. cogitabam aliquid. Κύρια πρόταση

cogitabam: ρήμα, ego: (ενν.) υποκείμενο, aliquid: αντικείμενο.

11. enotabamque. Κύρια πρόταση

enotabam: ρήμα, ego: (ενν.) υποκείμενο.

12. Etsi retia vacua (habebam). Δευτερεύουσα επιρρηματική εναντιωματική πρόταση, ως επιρρηματικός προσδιορισμός της εναντίωσης στο habebam της εξάρτησής της.

habebam: (ενν.) ρήμα, ego: (ενν.) υποκείμενο, retia: αντικείμενο, vacua: κατηγορούμενο στο retia μέσω του habebam.

13. plenas tamen ceras habebam. Κύρια πρόταση

habebam: ρήμα, ego: (ενν.) υποκείμενο, ceras: αντικείμενο, plenas: κατηγορούμενο στο ceras μέσω του habebam.

14. Silvae et solitudo sunt magna incitamenta cogitationis. Κύρια πρόταση

sunt: ρήμα, Silvae, solitudo: υποκείμενα, incitamenta: κατηγορούμενο στα Silvae, solitudo μέσω του sunt, magna: επιθετικός προσδιορισμός στο incitamenta, cogitationis: γενική αντικειμενική στο incitamenta.

15. Cum in venationibus eris. Δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση, ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο licebit της εξάρτησής της. Εισάγεται με τον απλό χρονικό σύνδεσμο cum και εκφέρεται με οριστική, γιατί δηλώνει κάτι το πραγματικό.

eris: ρήμα, tu: (ενν.) υποκείμενο, in venationibus: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου μεταφορικά στο eris.

16. licebit tibi quoque pugillares adportare. Κύρια πρόταση

licebit: ρήμα, adportare: υποκείμενο, τελικό απαρέμφατο, με υποκείμενο (ενν.) te (ετεροπροσωπία), tibi: δοτική προσωπική στο licebit, pugillares: αντικείμενο στο adportare, quoque: επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στο licebit.

17. videbis non Dianam sed Minervam in montibus errare. Κύρια πρόταση

videbis: ρήμα, tu: (ενν.) υποκείμενο, errare: αντικείμενο, ειδικό απαρέμφατο, με υποκείμενα non Dianam, Minervam (ετεροπροσωπία), in montibus: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου που δηλώνει στάση στο errare.

18. Vale! Κύρια πρόταση

Vale: ρήμα, tu: (ενν.) υποκείμενο.

Για να μεταβείτε σε άλλη Ενότητα των Λατινικών Β’ Λυκείου, επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.