Λατινικά Ενότητα 7
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Λατινικών Προσανατολισμού της Β’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
Λατινικά Ενότητα 7
Ετοιμασίες για ξεχειμώνιασμα
Μετάφραση σε αντιστοίχιση
Caesar propter inopiam
frumenti
conlocat legiones
in multis hibernis.
Ex quibus
iubet quattuor
hiemare
in Nerviis
et imperat tribus
remanere
in Belgis.
Iubet omnes
legatos
importare in castra
frumentum.
Admonet milites
his verbis:
“Audio hostes
adventare;
speculatores nostri
nuntiant eos
esse prope.
Debetis cavere
vim hostium;
hostes enim solent
advolare de collibus
et possunt
perpetrare caedem
militum”.
Ο Καίσαρας εξαιτίας της έλλειψης
σιταριού
εγκαθιστά τις λεγεώνες (του)
σε πολλά χειμερινά στρατόπεδα.
Από αυτές
διατάζει τέσσερις
να ξεχειμωνιάσουν
στη χώρα των Νερβίων
και διατάζει τρεις
να παραμείνουν
στη χώρα των Βέλγων.
Διατάζει όλους
τους διοικητές (των λεγεώνων)
να βάλουν μέσα στα στρατόπεδα
σιτάρι.
Συμβουλεύει τους στρατιώτες
με αυτά τα λόγια:
«Πληροφορούμαι ότι οι εχθροί
πλησιάζουν·
οι κατάσκοποί μας
αναγγέλλουν ότι αυτοί
βρίσκονται κοντά.
Πρέπει να φυλάγεστε
από τη δύναμη των εχθρών·
γιατί οι εχθροί συνηθίζουν
να εφορμούν από τους λόφους
και μπορούν
να κατασφάξουν
τους στρατιώτες».
Γλωσσικά – Γραμματικά σχόλια
Caesar: ονομαστική ενικ. του ουσ. Caesar, Caesaris (αρσ. γ’ κλ.) = ο Καίσαρας.
propter: πρόθεση (+ αιτιατική) = εξαιτίας.
frumenti: γενική ενικ. του ουσ. frumentum, frumenti (ουδ. β’ κλ.) = το σιτάρι.
inopiam: αιτιατική ενικ. του ουσ. inopia, inopiae (θηλ. α’ κλ.) = η έλλειψη. [Δεν έχει πληθ. αριθμό.]
legiones: αιτιατική πληθ. του ουσ. legio, legionis (θηλ. γ’ κλ.) = η λεγεώνα.
in: πρόθεση (+ αφαιρετική) = σε.
hibernis: αφαιρετική πληθ. του ουσ. hiberna, hibernorum (ουδ. β’ κλ.) = το χειμερινό στρατόπεδο. [Δεν έχει ενικό αριθμό, γιατί προέρχεται από τη συνεκφορά hiberna castra (= χειμερινό στρατόπεδο). Βλ. παρακάτω το ουσ. castra, castrorum (= το στρατόπεδο).]
multis: αφαιρετική πληθ., ουδ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. multus, –a, –um = πολύς. [Παραθετικά κυρίως στον πληθ.: ΣΥΓΚΡ.: plures, –es, –a. ΥΠΕΡΘ.: plurimi, –ae, –a.]
conlocat: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. conloco, conlocavi, conlocatum, conlocare (1) = τοποθετώ, εγκαθιστώ.
ex: πρόθεση (+ αφαιρετική) = από.
quibus: αφαιρετική πληθ., θηλ. γένους, της αναφορικής αντων. qui, quae, quod = ο οποίος, η οποία, το οποίο.
quattuor: αιτιατική πληθ. του (άκλιτου) απόλυτου αριθμητικού επιθ. quattuor = τέσσερις, τέσσερις, τέσσερα.
in: πρόθεση (+ αφαιρετική) = σε.
Nerviis: αφαιρετική πληθ. του ουσ. Nervii, Nerviorum (αρσ. β’ κλ.) = οι Νέρβιοι. [Δεν έχει ενικό αριθμό.] // in Nerviis = στη χώρα των Νερβίων.
hiemare: απαρέμφατο ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. hiemo, hiemavi, hiematum, hiemare (1) = ξεχειμωνιάζω.
iubet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. iubeo, iussi, iussum, iubere (2) [+ αιτιατική (ως άμεσο αντικ.) και τελικό απαρέμφατο (ως έμμεσο αντικ.)] = διατάζω.
et: συμπλεκτικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = και.
tribus: δοτική πληθ., θηλ. γένους, του απόλυτου αριθμητικού επιθ. της γ’ κλ. tres, tres, tria = τρεις, τρεις, τρία. [Για την κλίση βλ. σελ. …]
imperat: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. impero, imperavi, imperatum, imperare (1) [+ δοτική (ως έμμεσο αντικ.) και τελικό απαρέμφατο (ως άμεσο αντικ.)] = διατάζω, δίνω εντολή.
in: πρόθεση (+ αφαιρετική) = σε.
Belgis: αφαιρετική πληθ. του ουσ. Belgae, Belgarum (αρσ. α’ κλ.) = οι Βέλγοι. [Δεν έχει ενικό αριθμό.] // in Belgis = στη χώρα των Βέλγων.
remanere: απαρέμφατο ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. remaneo, remansi, –, remanere (2) = παραμένω, διαμένω. [Mτχ. παθ. παρακειμένου: mansus, –a, –um (από το απλό ρήμ. maneo, mansi, mansum, manere).]
legatοs: αιτιατική πληθ. του ουσ. legatus, legati (αρσ. β’ κλ.) = ο διοικητής (της λεγεώνας).
omnes: αιτιατική πληθ., αρσ. γένους, του επιθ. της γ’ κλ. omnis, οmnis, omne = όλος.
frumentum: αιτιατική ενικ. του ουσ. frumentum, frumenti (ουδ. β’ κλ.) = το σιτάρι.
in: πρόθεση (+ αιτιατική) = σε, προς.
castra: αιτιατική πληθ. του ουσ. castra, castrorum (ουδ. β’ κλ.) = το στρατόπεδο. [Στον ενικό αριθμό: castrum, castri = το φρούριο (ετερόσημο).]
importare: απαρέμφατο ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. importo, importavi, importatum, importare (1) = (μετα)φέρω μέσα, εισάγω.
iubet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. iubeo, iussi, iussum, iubere (2) [+ αιτιατική (ως άμεσο αντικ.) και τελικό απαρέμφατο (ως έμμεσο αντικ.)] = διατάζω.
milites: αιτιατική πληθ. του ουσ. miles, militis (αρσ. γ’ κλ.) = ο στρατιώτης.
his: αφαιρετική πληθ., ουδ. γένους, της δεικτικής αντων. hic, haec, hoc = αυτός, αυτή, αυτό.
verbis: αφαιρετική πληθ. του ουσ. verbum, verbi (ουδ. β’ κλ.) = λόγος.
admonet: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. admoneo, admonui, admonitum, admonere (2) = συμβουλεύω.
hostes: αιτιατική πληθ. του ουσ. hostis, hostis (αρσ. γ’ κλ.) = ο εχθρός. [Γεν. πληθ.: hostium.]
adventare: απαρέμφατο ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. advento, adventavi, adventatum, adventare (1) = πλησιάζω.
audio: α’ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. audio, audi(v)i, auditum, audire (4) = ακούω· εδώ: πληροφορούμαι.
speculatores: ονομαστική πληθ. του ουσ. speculator, speculatoris (αρσ. γ’ κλ.) = ο ανιχνευτής.
nostri: ονομαστική πληθ., αρσ. γένους, της κτητικής αντων. του α’ προσ. για πολλούς κτήτορες noster, nostra, nostrum = ο δικός μας, η δική μας, το δικό μας.
eos: αιτιατική πληθ., αρσ. γένους, της δεικτικής (ως επαναληπτικής) αντων. is, ea, id = αυτός, αυτή, αυτό.
prope: τοπικό επίρρ. = κοντά.
esse: απαρέμφατο ενεστώτα του ρήμ. sum, fui, –, esse = είμαι, βρίσκομαι.
nuntiant: γ’ πληθ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. nuntio, nuntiavi, nuntiatum, nuntiare (1) = αναγγέλλω.
vim: αιτιατική ενικ. του ουσ. vis (θηλ. γ’ κλ.) = η δύναμη, η βία. [Ενικ.: vis, –, –, vim, –, vi. Πληθ.: vires, virium, viribus, vires (& viris), vires, viribus.]
hostium: γενική πληθ. του ουσ. hostis, hostis (αρσ. γ΄ κλ.) = ο εχθρός. [Γεν. πληθ.: hostium.]
cavere: απαρέμφατο ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. caveo, cavi, cautum, cavere (2) = προσέχω, φυλάγομαι.
debetis: β’ πληθ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. debeo, debui, debitum, debere (2) = οφείλω.
hostes: ονομαστική πληθ. του ουσ. hostis, hostis (αρσ. γ’ κλ.) = ο εχθρός. [Γεν. πληθ.: hostium.]
enim: αιτιολογικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = γιατί.
de: πρόθεση (+ αφαιρετική) = από.
collibus: αφαιρετική πληθ. του ουσ. collis, collis (αρσ. γ’ κλ.) = ο λόφος. [Γεν. πληθ.: collium.]
advolare: απαρέμφατο ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. advolo, advolavi, advolatum, advolare (1) = εξορμώ.
solent: γ’ πληθ. οριστικής ενεστώτα του ρήμ. soleo, solitus sun, solere (2, ημιαποθ.) = συνηθίζω.
caedem: αιτιατική ενικ. του ουσ. caedes, caedis (θηλ. γ’ κλ.) = η σφαγή. [Γεν. πληθ.: caedium.]
militum: γενική πληθ. του ουσ. miles, militis (αρσ. γ’ κλ.) = ο στρατιώτης.
perpetrare: απαρέμφατο ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. perpetro, perpetravi, perpetratum, perpetrare (1) = διαπράττω.
possunt: γ’ πληθ. οριστικής ενεστώτα του ρήμ. possum, potui, –, posse = μπορώ.
Συγκεντρωτική Παρουσίαση Γραμματικών Τύπων
Ουσιαστικά
A΄ κλίση
Αρσενικά
Belgae, –arum (δεν έχει ενικό)
Θηλυκά
inopia, –ae (δεν έχει πληθυντικό)
Β΄ κλίση
Αρσενικά
legatus, -i
Nervii, –orum (δεν έχει ενικό)
Ουδέτερα
castrum, -i (=φρούριο)
castra, -orum (=στρατόπεδο)
frumentum, -i
hiberna, –orum (δεν έχει ενικό)
verbum, -i
Γ΄κλίση
Αρσενικά
Caesar, Caesaris
collis, collis
hostis, hostis
miles, militis
speculator, speculatoris
Θηλυκά
legio, legionis
vis,-,-, vim
caedes, caedis
Παραθετικά Επιθέτων
Β΄Κλίση
Θετικός
multus, -a, -um
Συγκριτικός
plus
Υπερθετικός
plurimus, -a, -um
Γ΄Κλίση
omnis, -is, -e
quattuor
tres, tres, tria
―
―
―
―
―
―
Αντωνυμίες
is, ea, id
hic, haec, hoc
qui, quae, quod
noster, nostra, nostrum
δεικτική επαναληπτική
δεικτική
αναφορική
κτητική
Αρχικοί Χρόνοι Ρημάτων
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΣΟΥΠΙΝΟ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α’ ΣΥΖΥΓΙΑ
advento adventavi adventatum adventare
advolo advolavi advolatum advolare
colloco collocavi collocatum collocare
conloco conlocavi conlocatum conlocare
hiemo hiemavi hiematum hiemare
impero imperavi imperatum imperare
importo importavi importatum importare
nuntio nuntiavi nuntiatum nuntiare
perpetro perpetravi perpetratum perpetrare
B’ ΣΥΖΥΓΙΑ
admoneo admonui admonitum admonere
caveo cavi cautum cavere
debeo debui debitum debere
iubeo iussi iussum iubere
remaneo remansi – remanere
soleo solitus sum solitum solere Hμιαποθετικό
Δ’ ΣΥΖΥΓΙΑ
audio audi(v)i auditum audire
sum fui esse Βοηθητικό
possum potui posse Ανώμαλο
Συντακτική Ανάλυση
- Caesar propter frumenti inopiam legiones in hibernis multis conlocat: κύρια πρότ. κρίσεως.
conlocat: ρήμ. ● Caesar: υποκ. του conlocat ● legiones: αντικ. του conlocat ● in hibernis: εμπρόθ. προσδ. της στάσης σε τόπο στο conlocat ● multis: επιθ. προσδ. στο hibernis ● propter inopiam: εμπρόθ. προσδ. του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου στο conlocat ● frumenti: γενική υποκειμενική στο inopiam.
- Ex quibus quattuor in Nerviis hiemare iubet: κύρια πρότ. κρίσεως.
iubet: ρήμ. ● ενν. Caesar: υποκ. του iubet ● quattuor: άμεσο αντικ. του iubet και υποκ. του hiemare (ετεροπροσωπία)· ή, αν εννοήσουμε την αιτιατ. legiones, τότε το quattuor θα χαρακτηριστεί επιθ. προσδ. στο legiones ● hiemare: τελικό απαρέμφατο, έμμεσο αντικ. του iubet ● in Nerviis: εμπρόθ. προσδ. της στάσης σε τόπο στο hiemare ● ex quibus (= ex eis): εμπρόθ. προσδ. του διαιρεμένου όλου στο quattuor.
- et tribus imperat in Belgis remanere: κύρια πρότ. κρίσεως.
imperat: ρήμ. ● ενν. Caesar: υποκ. του imperat ● tribus: έμμεσο αντικ. του imperat· ή, αν εννοήσουμε τη δοτική legionibus, τότε το tribus θα χαρακτηριστεί επιθ. προσδ. στο legionibus ● remanere: τελικό απαρέμφατο, άμεσο αντικ. του imperat ● ενν. tres: υποκ. του remanere (ετεροπροσωπία)· ή, αν εννοήσουμε την αιτιατ. legiones, τότε το tres θα χαρακτηριστεί επιθ. προσδ. στο legiones ● in Belgis: εμπρόθ. προσδ. της στάσης σε τόπο στο remanere.
- Legatos omnes frumentum in castra importare iubet: κύρια πρότ. κρίσεως.
iubet: ρήμ. ● ενν. Caesar: υποκ. του iubet ● legatos: άμεσο αντικ. του iubet και υποκ. του importare (ετεροπροσωπία) ● importare: τελικό απαρέμφατο, έμμεσο αντικ. του iubet ● in castra: επιρρ. προσδ. της κίνησης σε τόπο στο importare ● omnes: επιθ. προσδ. στο legatos ● frumentum: αντικ. του importare.
- Milites his verbis admonet: κύρια πρότ. κρίσεως.
admonet: ρήμ. ● ενν. Caesar: υποκ. του admonet ● milites: αντικ. του admonet ● verbis: αφαιρετική του τρόπου στο admonet ● his: επιθ. προσδ. στο verbis.
- Hostes adventare audio: κύρια πρότ. κρίσεως.
audio: ρήμ. ● ενν. ego: υποκ. του audio ● adventare: ειδικό απαρέμφατο, αντικ. του audio ● hostes: υποκ. του adventare (ετεροπροσωπία).
- speculatores nostri eos prope esse nuntiant: κύρια πρότ. κρίσεως.
nuntiant: ρήμ. ● speculatores: υποκ. του nuntiant ● esse: ειδικό απαρέμφατο, αντικ. του nuntiant ● eos: υποκ. του esse (ετεροπροσωπία) ● nostri: επιθ. προσδ. στο speculatores ● prope: επιρρ. προσδ. της στάσης σε τόπο (πλησίον) στο esse.
- Vim hostium cavere debetis: κύρια πρότ. κρίσεως.
debetis: ρήμ. ● ενν. vos: υποκ. του debetis και του cavere (ταυτοπροσωπία) ● cavere: τελικό απαρέμφατο, αντικ. του debetis ● vim: αντικ. του cavere ● hostium: γενική κτητική στο vim.
- hostes enim de collibus advolare solent: κύρια πρότ. κρίσεως.
solent: ρήμ. ● hostes: υποκ. του solent και του advolare (ταυτοπροσωπία) ● advolare: τελικό απαρέμφατο, αντικ. του solent ● de collibus: εμπρόθ. προσδ. της κίνησης από τόπο στο advolare.
- et caedem militum perpetrare possunt: κύρια πρότ. κρίσεως.
possunt: ρήμ. ● ενν. hostes: υποκ. του possunt και του perpetrare (ταυτοπροσωπία) ● perpetrare: τελικό απαρέμφατο, αντικ. του possunt ● caedem: αντικ. του perpetrare ● militum: γενική αντικειμενική στο caedem.
Για να μεταβείτε σε άλλη Ενότητα των Λατινικών Β’ Λυκείου, επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.