Λατινικά Ενότητα 5

Λατινικά  Ενότητα 5

Ένας “λάτρης” του Βιργιλίου 

Μετάφραση σε αντιστοίχιση

Silius: ονομαστική ενικ. του ουσ. Silius, Silii / Sili (αρσ. β’ κλ.) = ο Σίλιος. [Κλητική ενικ.: Sili.]

Italicus: ονομαστική ενικ., αρσ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. Italicus, –a, –um = Ιταλικός.

poeta: ονομαστική ενικ. του ουσ. poeta, poetae (αρσ. α’ κλ.) = ο ποιητής.

epicus: ονομαστική ενικ., αρσ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. epicus, –a, –um = επικός.

vir: ονομαστική ενικ. του ουσ. vir, viri (αρσ. β’ κλ.) = ο άνδρας.

clarus: ονομαστική ενικ., αρσ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. clarus, –a, –um = ένδοξος.

erat: γ’ ενικ. οριστικής παρατατικού του ρήμ. sum, fui, –, esse = είμαι.

XVII (septendecim): απόλυτο αριθμητικό επίθετο (άκλιτο) = δεκαεπτά.

libri: ονομαστική πληθ. του ουσ. liber, libri (αρσ. β’ κλ.) = το βιβλίο.

eius: γενική ενικ., αρσ. γένους, της δεικτικής (ως επαναληπτικής) αντων. is, ea, id = αυτός, αυτή, αυτό.

de: πρόθεση (+ αφαιρετική) = για, σχετικά με.

bello: αφαιρετική ενικ. του ουσ. bellum, belli (ουδ. β’ κλ.) = ο πόλεμος.

Punico: αφαιρετική ενικ., ουδ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. Punicus, –a, –um = Καρχηδονιακός.

secundo: αφαιρετική ενικ., ουδ. γένους, του τακτικού αριθμητικού επιθ. της β’ κλ. secundus, –a, –um = δεύτερος.

pulchri: ονομαστική πληθ., αρσ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. pulcher, pulchra, pulchrum = ωραίος. [ΣΥΓΚΡ.: pulchrior, –ior, –ius. ΥΠΕΡΘ.: pulcherrimus, –a, –um.]

sunt: γ’ ενικ. οριστικής ενεστώτα του ρήμ. sum, fui, –, esse = είμαι.

ultimis: αφαιρετική πληθ., αρσ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. ultimus, –a, –um = τελευταίος. [Είναι υπερθετικός βαθμός που παράγεται από το επίρρ. (και πρόθ.) ultra (= πέρα). ΘΕΤ.: –. ΣΥΓΚΡ.: ulterior, –ior, –ius. ΥΠΕΡΘ.: ultimus, –a, –um.]

annis: αφαιρετική πληθ. του ουσ. annus, anni (αρσ. β’ κλ.) = ο χρόνος, το έτος.

vitae: γενική ενικ. του ουσ. vita, vitae (θηλ. α’ κλ.) = η ζωή.

suae: γενική ενικ., θηλ. γένους, της κτητικής αντων. του γ’ προσ. για έναν κτήτορα suus, sua, suum = ο δικός του / της, η δική του / της, το δικό του / της.

in: πρόθεση (+ αφαιρετική) = σε.

Campania: αφαιρετική ενικ. του ουσ. Campania, Campaniae (θηλ. α’ κλ.) = η Καμπανία. [Δεν έχει πληθ. αριθμό.]

se: αιτιατική ενικ., γ’ προσ. της προσωπικής αντων.

tenebat: γ’ ενικ. οριστικής παρατατικού ενεργ. φων. του ρήμ. teneo, tenui, tentum, tenere (2) = κρατώ, έχω.

multos: αιτιατική πληθ., αρσ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. multus, –a, –um = πολύς. [Παραθετικά κυρίως στον πληθ.: ΣΥΓΚΡ.: plures, –es, –a. ΥΠΕΡΘ.: plurimi, –ae, –a.]

in: πρόθεση (+ αφαιρετική) = σε.

illis: αφαιρετική πληθ., αρσ. γένους, της δεικτικής αντων. ille, illa, illud = εκείνος, εκείνη, εκείνο.

locis: αφαιρετική πληθ. του ουσ. locus, loci (αρσ. β’ κλ.) = ο τόπος, το μέρος.  [Πληθ. αριθμός: (αρσ.) loci, locorum (= χωρία βιβλίου) και (ουδ.)  loca, locorum (= τόποι) (ετερογενές).]

agros: αιτιατική πληθ. του ουσ. ager, agri (αρσ. β’ κλ.) = ο αγρός, το αγρόκτημα.

possidebat: γ’ ενικ. οριστικής παρατατικού ενεργ. φων. του ρήμ. possideo, possedi, possessum, possidere (2) = κατέχω, έχω στην κατοχή μου.

Silius: ονομαστική ενικ. του ουσ. Silius, Silii – i (αρσ. β΄ κλ.) = ο Σίλιος. [Κλητική ενικ.: Sili.]

animum: αιτιατική ενικ. του ουσ. animus, animi (αρσ. β’ κλ.) = η ψυχή.

tenerum: αιτιατική ενικ., αρσ. γένους, του επιθ. της β’ κλ. tener, tenera, tenerum = τρυφερός. [ΣΥΓΚΡ.: tenerior, –ior, –ius. ΥΠΕΡΘ.: tenerrimus, –a, –um.]

habebat: γ’ ενικ. οριστικής παρατατικού ενεργ. φων. του ρήμ. habeo, habui, habitum, habere (2) = έχω.

gloriae: δοτική ενικ. του ουσ. gloria, gloriae (θηλ. α’ κλ.) = η δόξα.

Vergili: γενική ενικ. του ουσ. Vergilius, Vergilii / Vergili (αρσ. β’ κλ.) = ο Βιργίλιος. [Κλητική ενικ: Vergili.]

studebat: γ’ ενικ. οριστικής παρατατικού ενεργ. φων. του ρήμ. studeo, studui, –, studere (2) [+ δοτική] = επιδιώκω.

ingenium: αιτιατική ενικ. του ουσ. ingenium, ingenii / ingeni (ουδ. β’ κλ.) = το πνεύμα.

–que: συμπλεκτικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = και. [Είναι εγκλιτική λέξη.]

eius: γενική ενικ., αρσ. γένους, της δεικτικής (ως επαναληπτικής) αντων. is, ea, id = αυτός, αυτή, αυτό.

fovebat: γ’ ενικ. οριστικής παρατατικού ενεργ. φων. του ρήμ. foveo, fovi, fotum, fovere (2) = περιβάλλω με αγάπη, λατρεύω.

eum: αιτιατική ενικ., αρσ. γένους, της δεικτικής (ως επαναληπτικής) αντων. is, ea, id = αυτός, αυτή, αυτό.

ut: παραβολικός σύνδεσμος (εκφράζει τρόπο) = όπως.

puer: ονομαστική ενικ. του ουσ. puer, pueri (αρσ. β’ κλ.) = το παιδί∙ εδώ: ο μαθητής.

magistrum: αιτιατική ενικ. του ουσ. magister, magistri (αρσ. β’ κλ.) = ο δάσκαλος.

honorabat: γ’ ενικ. οριστικής παρατατικού ενεργ. φων. του ρήμ. honoro, honoravi, honoratum, honorare (1) = τιμώ.

monumentum: αιτιατική ενικ. του ουσ. monumentum, monumenti (ουδ. β’ κλ.) = το μνημείο.

eius: γενική ενικ., αρσ. γένους, της δεικτικής (ως επαναληπτικής) αντων. is, ea, id = αυτός, αυτή, αυτό.

quod: ονομαστική ενικ., ουδ. γένους, της αναφορικής αντων.  qui, quae, quod = ο οποίος, η οποία, το οποίο.

Neapoli: αφαιρετική ενικ. του ουσ. Neapolis, Neapolis (θηλ. γ’ κλ.) = η Νεάπολη. [Αιτιατική ενικ.: Neapolim, αφαιρετική ενικ.: Neapoli. Δεν έχει πληθ. αριθμό.]

iacebat: γ’ ενικ. οριστικής παρατατικού ενεργ. φων. του ρήμ. iaceo, iacui, iacitum, iacere (2) = βρίσκομαι, κείμαι.

pro: πρόθεση (+ αφαιρετική) = αντί, σαν.

templo: αφαιρετική ενικ. του ουσ. templum, templi (ουδ. β’ κλ.) = ο ναός.

habebat: γ’ ενικ. οριστικής παρατατικού ενεργ. φων. του ρήμ. habeo, habui, habitum, habere (2) = έχω∙ εδώ: θεωρώ.

Ουσιαστικά

A΄ κλίση

Αρσενικό

poeta –ae

Θηλυκά

Campania –ae (δεν έχει πληθυντικό)

gloria -ae

vita-ae

Β΄ κλίση

Αρσενικά

ager, agri

animus,-i

annus,-i

Italicus,-i

liber, libri,

locus,-i

magister, magistri

puer, pueri

Sillius,-ii,(-i)

Vergillius,-ii,(-i)

vir, viri

Ουδέτερα

bellum,-i

ingenium, -ii, (-i)

monumentum, -i

templum, -i

Γ΄ κλίση

Θηλυκό

Neapolis, Neapolis (δεν έχει πληθυντικό)

Παραθετικά Επιθέτων 

Αντωνυμίες

Αρχικοί Χρόνοι Ρημάτων

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ   ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ         ΣΟΥΠΙΝΟ    ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ       ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

sum                   fui                       –                             esse                       Βοηθητικό

Α’ ΣΥΖΥΓΙΑ

honoro             honoravi           honoratum          honorare

B’ ΣΥΖΥΓΙΑ

foveo                fovi                     fotum                   fovere

habeo               habui                 habitum               habere

iaceo                 iacui                  iacitum                 iacere

possideo          possedi             possessum           possidere

studeo              studui                      –                      studere

teneo                tenui                 tentum                 tenere

1. Silius Italicus, poeta epicus, vir clarus erat: κύρια πρότ. κρίσεως.

erat: ρήμ. ● Silius Italicus: υποκ. του erat ● vir: κατηγορ. στο υποκ. Silius Italicus του erat ● clarus: επιθ. προσδ. στο vir ● poeta: παράθεση στο Silius Italicus ● epicus: επιθ. προσδ. στο poeta.

2. XVII (septendecim) libri eius de bello Punico secundo pulchri sunt: κύρια πρότ. κρίσεως.

sunt: ρήμ. ● libri: υποκ. του sunt ● pulchri: κατηγορ. στο υποκ. libri του sunt ● XVII (septendecim): επιθ. προσδ. στο libri ● eius: γενική κτητική¹ στο libri ● de bello: εμπρόθ. προσδ. της αναφοράς στο libri ● Punico: επιθ. προσδ. στο bello ● secundo: επιθ. προσδ. στη φράση bello Punico.

3. Ultimis annis vitae suae in Campania se tenebat: κύρια πρότ. κρίσεως.

tenebat: ρήμ. ● ενν. Silius Italicus: υποκ. του tenebat ● se: αντικ. του tenebat· εκφράζει ευθεία αυτοπάθεια ● in Campania: εμπρόθ. προσδ. της στάσης σε τόπο στο tenebat ● annis: αφαιρετική του χρόνου στο tenebat ● ultimis: επιθ. προσδ. στο annis ● vitae: γενική διαιρετική στο annis ● suae: επιθ. προσδ. στο vitae· εκφράζει ευθεία αυτοπάθεια.

4. Multos in illis locis agros possidebat: κύρια πρότ. κρίσεως.

possidebat: ρήμ. ● ενν. Silius Italicus: υποκ. του possidebat ● agros: αντικ. του possidebat ● multos: επιθ. προσδ. στο agros ● in locis: εμπρόθ. προσδ. της στάσης σε τόπο στο possidebat ● illis: επιθ. προσδ. στο locis.

5. Silius animum tenerum habebat: κύρια πρότ. κρίσεως.

habebat: ρήμ. ● Silius Italicus: υποκ. του habebat ● animum: αντικ. του habebat ● tenerum: επιθ. προσδ. στο animum.

6. Gloriae Vergili studebat: κύρια πρότ. κρίσεως.

studebat: ρήμ. ● ενν. Silius Italicus: υποκ. του studebat (ως συμπλήρωμά του)² ● gloriae: αντικ. του studebat ● Vergili: γενική κτητική στο Gloriae. 

7. ingeniumque eius fovebat: κύρια πρότ. κρίσεως.

fovebat: ρήμ. ● ενν. Silius Italicus: υποκ. του fovebat ● ingenium: αντικ. του fovebat ● eius: γενική κτητική στο ingenium. 

8. Eum honorabat: κύρια πρότ. κρίσεως.

honorabat: ρήμ. ● ενν. Silius Italicus: υποκ. του honorabat ● eum: αντικ. του honorabat. 

9. ut puer magistrum (ενν. honorat): δευτ. επιρρ. απλή παραβολική πρότ., που δηλώνει τρόπο· εισάγεται με τον παραβολικό σύνδεσμο ut (που σχηματίζει παραβολικό ζεύγος με το επίρρ. sic της κύριας πρότασης)· εκφέρεται με οριστική, γιατί η σύγκριση αφορά δύο πράξεις ή καταστάσεις που είναι ή θεωρούνται αντικειμενική πραγματικότητα· συγκεκριμένα, με οριστική ενεστώτα, γιατί αναφέρεται στο παρόν· λειτουργεί ως β’ όρος σύγκρισης (α’ όρος είναι η κύρια πρότ. 8).

ενν. honorat: ρήμ. ● puer: υποκ. του honorat ● magistrum: αντικ. του honorat. 

10. Monumentum eius pro templo habebat: κύρια πρότ. κρίσεως.

habebat: ρήμ. ● ενν. Silius Italicus: υποκ. του habebat ● monumentum: αντικ. του habebat ● pro templo: εμπρόθ. κατηγορ. στο αντικ. monumentum του habebat ● eius: γενική κτητική στο monumentum.

11. quod Neapoli iacebat: δευτ. επιθετική αναφορική πρότ., προσδιοριστική στο monumentum (της πρότ. 10)· εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quod· εκφέρεται με οριστική, γιατί δηλώνει το πραγματικό· συγκεκριμένα, με οριστική παρατατικού, γιατί αναφέρεται στο παρελθόν (ή: για να δηλωθεί διάρκεια στο παρελθόν)· λειτουργεί ως επιθ. προσδ. στο monumentum.

iacebat: ρήμ. ● quod: υποκ. του iacebat ● Neapoli: (αφαιρετική ως) επιρρ. προσδ. της στάσης σε τόπο στο iacebat.

Μπορείτε να βρείτε τις απαντήσεις στο σύνδεσμο: Απαντήσεις Ασκήσεων Γραμματικής &  Συντακτικού

Τις ασκήσεις γραμματικής και συντακτικού που μόλις διαβάσατε προετοίμασε η εκλεκτή συνάδελφος Εύη Πέπε, η οποία στη συνέχεια τις παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

Για να μεταβείτε σε άλλη Ενότητα των Λατινικών Β’ Λυκείου, επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.