Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης Κριτήριο Αξιολόγησης (Νέα Μορφή)

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης–Εκπαίδευση Κριτήριο Αξιολόγησης

Οι Μεγάλοι Αδερφοί ­ και οι Μέγιστοι

Εποχή συν τοις άλλοις των κάθε λογής και φυράματος φεστιβάλ, η εποχή μας επινόησε και το μέγιστο. Μέγιστο σε διάρκεια, αφού είναι καθημερινό, χωρίς ημερομηνία λήξης… μέγιστο σε κοινό, αφού θεατές – ακροατές του είναι εκατοντάδες εκατομμύρια σε όλον τον κόσμο… μέγιστο σε περιεχόμενο και σκοπό, αφού ευτελίζει και εξευτελίζει τόσο τους παίχτες του όσο και τους απειράριθμους «φαν» του. Μιλάμε, φυσικά, για το ατέρμον παγκόσμιο φεστιβάλ του «Μεγάλου Αδελφού», που εισβάλλει τώρα κι εδώ, για να «τέρψει» τους ελληνανθρώπους, διασύροντάς τους.

Οι παραγωγοί, προαγωγοί και υπέρμαχοι της νέας «ψυχαγωγίας» ισχυρίζονται πως ο «Μεγάλος Αδερφός» και τα παρακλάδια του σε όλον τον κόσμο, δεν έχουν καμία σχέση με τον διαβόητο «Μεγάλο Αδερφό» του οργουελικού «1984» και τα άλλα νεότερα συστήματα παρακολούθησης. Και τούτο, επειδή, στον σημερινό «Μεγάλο Αδερφό», η παρακολούθηση δε γίνεται εν αγνοία και παρά τη θέληση παικτών και θεατών, αλλά εν γνώσει και με την ελεύθερη θέληση και συγκατάθεσή τους. «κανένας δεν υποχρεώνει κανέναν να παίξει ή να δει», λένε.

Επίσης, η παρακολούθηση δε γίνεται από κάποια κρατική ή παρακρατική εξουσία ή κάποιαν άλλη πολιτική οργάνωση, και δεν έχει σκοπό πολιτικό (να πληροφορηθεί τα φρονήματα, τις πράξεις, τις σχέσεις και τις σκέψεις των πολιτών, για να τις εκμεταλλευθεί ή να τις παρεμποδίσει), αλλά σκοπό ερευνητικό (ναι, ναι!), δηλαδή να καταγράψει τις κοινωνικές συμπεριφορές μιας μικρής ομάδας κατά την πολυήμερη συμβίωσή τους… και να προσφέρει την απεικόνισή τους κι ένα «πρωτότυπο θέαμα» στο κοινό…

ΠΕΙΣΤΙΚΟΤΑΤΑ! Μόνο που υπάρχει κάποιος αντίλογος: Πρώτα από όλα, το «εκούσιο» της συμμετοχής και παρακολούθησης είναι, σε μεγάλο βαθμό, διαβλητό. Ναι, οι παίχτες είναι εθελοντές. Αλλά, παρασύρονται, πείθονται να ξεγυμνωθούν μπροστά στις κάμερες, να γίνουν θέαμα ζωολογικού κήπου, να προκαλέσουν την αρρωστημένη περιέργεια και τις λοιδορίες μυριάδων θεατών, δελεασμένοι από την «ελπίδα» μιας φευγαλέας διασημότητας και φήμης, αλλά και από την προσδοκία να κερδίσουν κάποια χρήματα. Την ελευθερία της θέλησής τους την φαλκιδεύει ο πόθος να ξεφύγουν από τη μιζέρια της ανωνυμίας και της ασημαντότητας μέσα στον Λεβιάθαν των σύγχρονων πόλεων, κι η επιθυμία του εύκολου πλουτισμού. Μέσα σε 3 ή 4 μήνες, βγαίνεις από τον δοκιμαστικό σωλήνα πασίγνωστος και ματσωμένος. Τι σημασία έχει αν, για να το πετύχεις αυτό, έχεις πρωτύτερα καταντήσει πειραματόζωο, γυμνασμένος ή αγύμναστος ψύλλος και ρεζίλι των σκυλιών;

Και όσο για την ελεύθερη θέληση του κοινού, το πασίγνωστο επιχείρημα των παραγωγών «αυτά θέλει ο κόσμος, αυτά του δίνουμε», είναι, θα το ξαναπώ, ένα έωλο άλλοθι: ο «κόσμος» δέχεται αυτά που του επιβάλλουν να θέλει οι τηλεοπτικοί και άλλοι «δημιουργοί», και εθίζεται σ’ αυτές τις αθλιότητες, σαν τον Μιθριδάτη που, φοβούμενος ότι θα τον δηλητηριάσουν, έπαιρνε μόνος του κάθε μέρα μικρές δόσεις δηλητήριου, ώστε να εθισθεί ο οργανισμός του στο φαρμάκι.  Και στο επίσης λεγόμενο «κανένας δεν υποχρεώνει κανέναν να παρακολουθήσει το θέαμα», η απάντηση είναι: κι όμως υποχρεώνονται, «βιάζονται» από τις συνθήκες όπου ζουν, από τη τυραννία του χυδαίου θεάματος, από την επιβολή που ασκούν απάνω τους οι «δαιμόνιοι» παραγωγοί αυτών των τερψιλαρύγγιων…

Παράλληλα, ο «μη πολιτικός» χαρακτήρας αυτών των προγραμμάτων είναι, κι αυτός, ένα απατηλό παραπέτασμα. Όχι μόνο επειδή «το παν (είναι) πολιτικόν». Αλλά επειδή, ειδικότερα, η παρακολούθηση τέτοιων απόλυτα ανούσιων, απόλυτα ανόητων, απόλυτα παραισθησιογόνων θεαμάτων, αποβλακώνει τους «λάτρεις» τους, τους από-ανθρωπίζει, τους καλλιεργεί ηδονοβλεπτικά και σαδομαζοχιστικά ένστικτα, τους αναπτύσσει την ανθρωποφαγία και την ωμοφαγία (καταβρόχθιση ωμού κρέατος, έστω και με τα μάτια). Και τελικά, τους αποπολιτικοποιεί, τους καταντά, από έλλογους πολίτες, «μορφινομανείς» παντός περιτρίμματος και φληναφήματος…

Κείμενο του Μάριου Πλωρίτη, «ΤΟ ΒΗΜΑ», 3/6/2001

Δραστηριότητα 1^η

Α. Να αναπτύξετε σε μία παράγραφο 90-100 λέξεων τις διαφορές που προκύπτουν από τη σύγκριση του οργουελικού «Μεγάλου Αδελφού» στο έργο με τίτλο «1984» με το σύγχρονο Ριάλιτι:  «Μεγάλος Αδερφός».

Μονάδες 15

β.   Για τις ανάγκες του μαθήματος της έκφρασης έκθεσης σχετικά με συζήτηση για τα Μ.Μ.Ε. ενημερώνετε την τάξη σας για το περιεχόμενο της τέταρτης και πέμπτης παραγράφου του αρχικού κειμένου που σας δόθηκε σε μια  περίληψη 40 λέξεων περίπου. («ΠΕΙΣΤΙΚΟΤΑΤΑ!… τερψιλαρύγγιων…»)

Μονάδες 15

Δραστηριότητα 2^η

 α. i. Πώς οργανώνεται ο λόγος στην  τελευταία παραγράφου του κειμένου; («Παράλληλα, ο «μη πολιτικός» χαρακτήρας … και φληναφήματος…»). Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας. (Μονάδες 6)

ii.«αφού» , «Επίσης» , «ή» , «Πρώτα από όλα»: ποιες νοηματικές σχέσεις αποδίδουν οι διαρθρωτικοί αυτοί αρμοί; Να κάνετε αντικατάσταση κάθε διαρθρωτικής λέξης ή φράσης με νοηματικά ισοδύναμή της. (Μονάδες 4)

Μονάδες 10

 β. i. Να γράψετε ένα συνώνυμο για κάθε μία από τις παρακάτω λέξεις: Φυράματος, ατέρμον, τέρψει, φρονήματα, εκούσιο. (μονάδες 5) 

ii. Να γράψετε ένα αντώνυμογια κάθε μία από τις παρακάτω λέξεις: εξευτελίζει, υπέρμαχοι , ελεύθερη , διαβλητό , έωλο. (μονάδες 5) 

Μονάδες 10

γ. i. Να ερμηνεύσετε τη χρήση των σχολιαστικών σημείων στίξης των δύο πρώτων παραγράφων του κειμένου αναλυτικά. (μονάδες 5)  ii. «Μιλάμε, φυσικά, για το ατέρμον παγκόσμιο φεστιβάλ του «Μεγάλου Αδελφού», που εισβάλλει τώρα κι εδώ, για να «τέρψει» τους ελληνανθρώπους, διασύροντάς τους»: να αναγνωρίσετε το είδος της σύνταξης στην παραπάνω περίοδο και να ερμηνεύσετε τη χρήση της ως προς τη νοηματική απόδοση και το ύφος που αποτυπώνει. (μονάδες 5)

Μονάδες 10

 Δραστηριότητα 3^η

Γ. Σε μια εκδήλωση του σχολείου σας αφιερωμένη στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης έχετε κληθεί να εκφωνήσετε μια ομιλία (300-350 λέξεων) ενώπιον των συμμαθητών και των καθηγητών σας, στην οποία αναλύετε  τις αρνητικές συνέπειες που μπορεί να προκύψουν από την παρακολούθηση των «ριάλιτις» για τους νέους .

Μονάδες 40

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας B’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Το υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικό υλικό που μόλις διαβάσατε προετοίμασαν οι εκλεκτοί συνάδελφοι Άννα Μαρία Πανταζή (annmariapant@gmail.com)και Γιάννης Μπουμέλης (yannis.boumelis@gmail.com), οι οποίοι στη συνέχεια το παραχώρησαν στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τους ευχαριστούμε από καρδιάς και τους ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική τους ζωή.

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.