Κοινωνική Αλληλεγγύη Κριτήριο Αξιολόγησης ΕΠΑΛ – Απαντήσεις
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Νέων Ελληνικών Γενικής Παιδείας της Β’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
Κοινωνική Αλληλεγγύη Κριτήριο Αξιολόγησης ΕΠΑΛ – Απαντήσεις
Α1. α) Η αρθρογράφος στο κείμενό της παρουσιάζει τις απόψεις της για τη μοίρα των πολιτών στη μεταπανδημική εποχή. Αρχικά, επισημαίνει ότι είναι από τις λίγες φορές που η ανθρωπότητα συνεργάστηκε, καθώς η πανδημία απέκτησε και μια ηθική πλευρά. Αναρωτιέται ποια θα είναι η ζωή μετά την πανδημία και καταγράφει έρευνες σύμφωνα με τις οποίες η θετική προοπτική είναι η πρόοδος του κόσμου ενώ η αρνητική η κατάρρευση της παγκοσμιοποίησης και η αμφισβήτηση των πάντων. Καταλήγει ότι αυτό που πρέπει οι άνθρωποι να θυμούνται είναι η κοινή τους μοίρα.
β) Ο τρόπος που επιλέγει η αρθρογράφος να αναπτύξει τη δεύτερη παράγραφο του κειμένου είναι τα παραδείγματα. Τα σχετικά χωρία είναι τα ακόλουθα:
«η «μεταπανδημική εποχή» θα χαρακτηρίζεται από όλο και συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα, γήρανση του πληθυσμού, βραδύτερα παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη.»,
«από τεχνολογικές εξελίξεις, ο ρυθμός και η εμβέλεια των οποίων θα αυξάνονται ολοένα πολλαπλασιάζοντας τις ανθρώπινες δυνατότητες, αλλά και δημιουργώντας εντάσεις και κατακερματισμούς εντός και μεταξύ των κρατών που θα διαταράξουν τη ζωή και τα μέσα διαβίωσης πολλών ανθρώπων.»,
«Κρατικοί και ιδιωτικοί κολοσσοί θα διεκδικήσουν την ηγεσία στην επιστήμη και στην τεχνολογία με πιθανές επιπτώσεις στην οικονομική, στρατιωτική και κοινωνική ασφάλεια.».
Ο λόγος που επιλέγει τον παραπάνω τρόπο είναι για να τεκμηριώσει τη θέση που παραθέτει στη θεματική πρόταση, κατά πόσο δηλαδή θα επηρεαστεί η ζωή της ανθρωπότητας μετά την πανδημία.
Α2. α) Η χρήση του α΄ πληθυντικού προσώπου καθιστά την επικοινωνία μεταξύ της αρθρογράφου και του αναγνώστη πιο άμεση και ζωντανή. Η αρθρογράφος δηλώνει και τη δική της συμμετοχή στο θέμα που θίγει. Φαίνεται πως και η ίδια προβληματίζεται για το κατά πόσο όλοι μας θα μπορέσουμε μετά την πανδημία να ορθοποδήσουμε. Επομένως, το θέμα αποκτά καθολικότητα.
β) εμφανής= φανερή, διάσταση= πλευρά, κατακερματισμούς= διασπάσεις, οξυμένων= έντονων, αποκλιμάκωση= εκτόνωση
Α3. Κειμενικός τύπος: ομιλία
Προσφώνηση: Αγαπητοί συμμαθητές, συμμαθήτριες
Ενδεικτικός πρόλογος:
Η κοινωνία των πολιτών αφορά ένα σύνολο θεσμών, ομάδων, οργανώσεων που με τη δράση τους μπορούν να συντελέσουν στην εξασφάλιση του συλλογικού συμφέροντος, την κοινωνική σταθερότητα και ευημερία. Στην εποχή της υγειονομικής κρίσης που διανύουμε είναι υψίστης σημασίας η συνεργασία μεταξύ των πολιτών, καθώς η υγεία δεν αποτελεί πιά ατομική υπόθεση αλλά και κοινωνική.
Ζητούμενο: χαρακτηριστικά της κοινωνίας των πολιτών
- Υπεύθυνη στάση στα κοινωνικά προβλήματα που ανακύπτουν, πρόταξη του συλλογικού συμφέροντος, ανιδιοτελής στάση, εδραίωση του κοινού συμφέροντος.
- Αγωνιστική δράση, ανάληψη πρωτοβουλιών, άσκηση πίεσης στους αρμόδιους φορείς για λήψη αποφάσεων, καλλιέργεια συνεργασίας.
- Δημοκρατική συνείδηση, συμμετοχή στα κοινά, στηλίτευση των «κακώς κειμένων» στον χώρο της πολιτικής, επιδίωξη προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενίσχυση διαλόγου για επίλυση προβλημάτων.
- Συλλογικό πνεύμα, σεβασμός στον συνάνθρωπο.
Επιλογικά:
Η κοινωνία των πολιτών συνειδητοποιεί ότι πέρα από δικαιώματα έχει και υποχρεώσεις. Υποχρέωση να αγωνίζεται για την εξασφάλιση του κοινού καλού, υποχρέωση να υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, υποχρέωση να δρα κάθε φορά που διαπιστώνει κρίσεις.
Αποφώνηση: ευχαριστώ που με ακούσατε.
Β1. Το θέμα που θίγεται στο ποίημα, κατά τη γνώμη μου, είναι το αίσθημα της μοναξιάς που βιώνει ο σύγχρονος άνθρωπος και γίνεται φανερό από τους πρώτους κιόλας στίχους: «Αυτός ο άνθρωπος πηγαίνει κλαίγοντας, κανείς δεν ξέρει να πει γιατί». Ο άνθρωπος αυτός φαίνεται να βιώνει ψυχικά και συναισθηματικά αδιέξοδα «κάποτε νομίζουν πως είναι οι χαμένες αγάπες», «μηχανή μιας απέραντης οδύνης, που κατάντησε να μην έχει σημασία». Έχει καταλήξει να ζει μηχανικά, παρασυρμένος από την εξέλιξη της τεχνολογίας.
Β2.α) Στο συγκεκριμένο απόσπασμα του ποιήματος διαπιστώνεται εναλλαγή στα ρηματικά πρόσωπα. Αρχικά, χρησιμοποιείται το α΄ πληθυντικό πρόσωπο «τον συνηθίσαμε…» δείχνοντας τη διάθεση του ποιητικού υποκειμένου να εντάξει και τον εαυτό του στους ανθρώπους της εποχής. Στη συνέχεια, γίνεται χρήση του β΄ πληθυντικού προσώπου «έχετε συνηθίσει… τίποτα που να μην το συνηθίσατε» που δείχνει την πρόθεση να αποστασιοποιηθεί από τους πολλούς, από τη μάζα. Η διάθεση αυτή επιβεβαιώνεται με τη χρήση α΄ ενικού προσώπου «μιλώ», «προσκυνώ» που αντικατοπτρίζει την ειρωνική τοποθέτηση του ποιητικού υποκειμένου στην υπάρχουσα κατάσταση. Το ποιητικό υποκείμενο δείχνει τελικά να εκπλήσσεται με την αδιαφορία των ανθρώπων στα δεινά που βιώνουν οι συνάνθρωποί τους.
β) Στο ποίημα παρατηρούμε διαδοχικές παρομοιώσεις: «σαν αυτές που μας βασανίζουν τόσο», «σαν ανοιξιάτικες κομμένες παπαρούνες», «σαν τις ιτιές στην ακροποταμιά που βλέπεις απ ‘το τρένο», σαν όλα τα πράγματα που έχετε συνηθίσει». Με τη χρήση τους προσδίδεται ζωντάνια και παραστατικότητα στον λόγο.
Β3. Στους στίχους αυτούς διαπιστώνεται η αδιάφορη στάση των ανθρώπων απέναντι στο κλάμα ενός ανθρώπου που βαδίζει μόνος του: «Οι άλλοι άνθρωποι φροντίζουν τις δουλειές τους». Φαίνεται πως το πλήθος είναι αφοσιωμένο στο σύνολο των υποχρεώσεών του «ατελείωτα χαρτιά παιδιά που μεγαλώνουν, γυναίκες» και πιθανότατα δεν έχει χρόνο να στρέψει το ενδιαφέρον του στον μοναχικό άνθρωπο. Μέσω της παρομοίωσης «αυτός έχει δυο μάτια σαν παπαρούνες, σαν ανοιξιάτικες κομμένες παπαρούνες» δηλώνεται ο έντονος πόνος που βιώνει αυτός ο μοναχικός άνθρωπος, καθώς τα μάτια του έχουν κοκκινήσει από το κλάμα, ενώ το πλήθος συνεχίζει στους ρυθμούς του. Η εικόνα των ανοιξιάτικων κομμένων λουλουδιών επιτείνει τη θλίψη και τη μοναξιά του ποιητικού υποκειμένου για τη στάση των υπολοίπων.
Δυστυχώς, στις σύγχρονες κοινωνίες παρατηρείται η στάση αδιαφορίας του ανθρώπου για τον συνάνθρωπο. Η εποχή μας είναι μια εποχή κρίσης του ανθρωπισμού. Ο άνθρωπος επιδιώκει την εκπλήρωση των προσωπικών του επιδιώξεων, την ικανοποίηση των ατομικών του συμφερόντων απαξιώνοντας τον συνάνθρωπο.
Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο:
Κοινωνική Αλληλεγγύη Κριτήριο Αξιολόγησης ΕΠΑΛ
Το υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικό υλικό που μόλις διαβάσατε προέρχεται τις προσωπικές σημειώσεις της συναδέλφου συγγραφέα Άννας Σιάτρα, η οποία στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Ανταποκρίνεται πλήρως στον νέο τρόπο εξέτασης του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στη Β Λυκείου ΕΠΑΛ.
Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.
Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης της Νεοελληνικής Γλώσσας B’ Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.