Επαγγελματικός Προσανατολισμός Κριτήριο Αξιολόγησης (Συνεξέταση)
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Νέων Ελληνικών Γενικής Παιδείας της Β’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
Α. Μη λογοτεχνικό κείμενο
Επαγγελματικός Προσανατολισμός Κριτήριο Αξιολόγησης (Συνεξέταση)
Προετοιμάζοντας τους νέους για επαγγέλματα που ακόμη δεν υπάρχουν
Στην Ελλάδα μάς απασχολούν πολύ τα αυτονόητα. Οι πολιτικοί μας υπερ-νομοθετούν σε τομείς που δεν αποτελούν πραγματικά προβλήματα και μάλλον αδιαφορούν για εκείνα που αποτελούν πραγματικά προβλήματα. Στην Αυστρία πάλι τα προβλήματα είναι διαφορετικά. Οι αλλαγές είναι σπανιότατες. Το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας απολαμβάνει 100ετούς ήρεμης ζωής χωρίς μεγάλα σκαμπανεβάσματα.
Ένα από τα μεγαλύτερα σκαμπανεβάσματα που περιμένει όμως τις οικονομίες όλων σχεδόν των χωρών του πλανήτη και σίγουρα την αγορά εργασίας της Αυστρίας και της Ελλάδας, είναι η 4η Βιομηχανική Επανάσταση και τα επαγγέλματα που πρόκειται να καταργηθούν. Τα εκπαιδευτικά συστήματα που προετοιμάζονται γι’ αυτή την αλλαγή θα βρεθούν ένα βήμα μπροστά από τα άλλα.
Οι Financial Times έριξαν πρόσφατα το φως των δημοσιογραφικών προβολών τους στον επιχειρηματία Αλί Μαxλότζι και τα σχέδιά του. Τι κάνει και είναι ξεχωριστός; Επιχειρεί να προετοιμάσει τη νέα γενιά των Αυστριακών για δουλειές που… δεν υπάρχουν. Η εταιρεία που ίδρυσε πριν από οκτώ χρόνια, η Watchado, βοηθάει όσους αναζητούν δουλειά να έρθουν σε επαφή με εταιρείες και ενημερώνει τους νέους για καριέρες για τις οποίες δεν έχουν ακούσει τίποτα στο σχολείο τους. Ο ίδιος προέρχεται από μεγάλη εκπαιδευτική οικογένεια. Πρώην δάσκαλος που έφτασε στην Αυστρία πρόσφυγας από το Ιράν, 35 χρόνια πριν, έστησε την εταιρεία του βασισμένος στις εμπειρίες του. Μάλιστα, πριν αφοσιωθεί στις start-up επιχειρήσεις, είχε κάνει πάνω από 40 δουλειές: καθαριστής, συντονιστής έργου σε τεχνολογική επιχείρηση, καθηγητής σε λύκειο. Τι
λέει ο ίδιος; «Το 65% των παιδιών που μπαίνουν στο δημοτικό σήμερα θα ασκούν επαγγέλματα που ακόμα δεν υπάρχουν»… Η νέα του εταιρεία, η FutureOne, λειτουργεί ως σύνδεσμος μεταξύ μεγάλων επιχειρήσεων, μαθητών και δασκάλων για τη δημιουργία προγραμμάτων συνεργασίας σε ένα μέλλον με περισσότερο ψηφιακό προσανατολισμό.
Σύμφωνα με περσινά στοιχεία του ΟΟΣΑ, ενώ το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Αυστρίας ήταν το 7ο υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η χώρα «προσαρμόζεται στην παγκόσμια ψηφιοποίηση με χαμηλότερο ρυθμό απ’ ό,τι αντίστοιχες χώρες». Αυτό συμβαίνει πιθανότατα λόγω ασυμφωνίας μεταξύ επαγγελμάτων και των τεχνολογικών ικανοτήτων. Έτσι, μεγάλες επιχειρήσεις συνεργάζονται με πανεπιστήμια για να βελτιώσουν τα προσόντα της νέας γενιάς εργαζομένων στις νέες τεχνολογίες.[…]
Έχει ενδιαφέρον να αναρωτηθεί κανείς: Έχουν παραγγείλει στην Ελλάδα δημόσιοι φορείς ή αρμόδια υπουργεία έρευνες για τα επαγγέλματα που οδεύουν προς το… τέλος τους ώστε να εισηγηθούν αλλαγές για τα προγράμματα σπουδών των ΑΕΙ τους;
Ξέρουν οι νέοι και οι νέες μας σήμερα ποιοι δρόμοι στην επαγγελματική τους ζωή θα έχουν μέλλον και ποιοι όχι; Θα ήταν ευχάριστο, αν κάποιος απαντούσε: Ναι! […]
Με τα νέα δεδομένα που έχει φέρει στην παγκόσμια οικονομία ο κορωνοϊός ο Μαχλότζι πιστεύει ότι το να αποκτήσουν οι νέοι τεχνικές δεξιότητες και προσαρμοστικότητα είναι πιο σημαντικό από ποτέ. Προσθέτει πως «οι μεγαλύτερες αλλαγές είναι
δυνατόν να επιτευχθούν στον μέλλον αν βρούμε τον σωστό τρόπο να τις εξηγήσουμε και να πείσουμε τον λαό μας γι’ αυτές». Και εμείς;
Παπαματθαίου Μάρνυ, Το Βήμα, 24/9/2020
Α. Λογοτεχνικό κείμενο
Τ.Τ.Τ.
Σε μορφή σχολίου, χρονογραφήματος ή μικρού διηγήματος τα κείμενα αυτά έχουν αυτοβιογραφικό, εξομολογητικό ή άλλοτε ηθογραφικό περιεχόμενο καθρεφτίζοντας την εποχή που γράφτηκαν αλλά και έναν ολόκληρο κόσμο, βιώματα, σκέψεις και συναισθήματα, που γνωρίσαμε στην ποίηση της Κικής Δημουλά.Τα κείμενα αυτά είναι επιλογή από τα «Κυκλογραφήματα» που γράφτηκαν την περίοδο 1959- 1967 και δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Κύκλος» της Τράπεζας της Ελλάδος, στην οποία εργαζόταν η Κική Δημουλά.
Είναι Πέμπτη. Αυτό δεν προσθέτει τίποτα. Είναι απόγευμα. Αυτό αφαιρεί. Είναι καιρός βροχερός. Αυτό περιπλέκει. Είσαι μόνος σου, κι αυτό προσθέτει, αφαιρεί, περιπλέκει.
Ένα γραμματοκιβώτιο στο δρόμο σου είναι μια πρώτη βοήθεια.
Έχω να ρίξω ένα γράμμα. Την ίδια στιγμή που πλησιάζω το φάκελο στη μικρή χαραμάδα, ένας άλλος φάκελος έχει υψωθεί, έχει σταθεί δίπλα στον δικό μου, μα τον βλέπω να υποχωρεί, να χαμηλώνει, κι ο αποστολέας μού παραχωρεί τη σειρά του.
– Παρακαλώ. Ορίστε. Δεν είναι τίποτα βιαστικό! Και που το ρίχνω …, ψελλίζει.
Κρατώ το γράμμα μου στο μεταίχμιο επαφής, και με το χέρι ψηλά, σα να παραδίδομαι στα απρόοπτα του κόσμου και της βροχής, κοιτάζω τον ομιλητή. Είναι αγαπητός: ηλικιωμένος και θλιμμένος.
Ρίχνει μια ματιά γύρω γύρω στον καιρό και συνεχίζει:
-Δυο λόγια στέλνω στην κόρη μου … Μοναχοκόρη. Σώνει και καλά να γίνει αισθητικός. Γιατί δε μαθαίνεις τη βελόνα, Κατίνα μου, να ‘χεις την πελατεία της μάνας σου έτοιμη; Τι λέτε, μπαμπά, τώρα. Θέλω κάτι ανώτερο. Τι να κάμω, μοναχοκόρη, βλέπετε, πουλάω ένα αμπελάκι στο χωριό μου, τέτοιο σταφύλι δεν το βλέπετε ποτέ στην αγορά. Και με τα λεφτά που πήρα τη στέλνω έξω. Κατίνα, της είπα, κοίτα να τελειώσεις γρήγορα, γιατί αυτό, όταν σε γεννήσαμε και σε μεγαλώναμε, δεν το λογαριάζαμε να συμβεί. Μάλιστα, μπαμπά, μου είπε, κι έφυγε. Τέλειωσαν οι σπουδές, και τι νομίζετε πως μου γράφει; Μπαμπά, αποφάσισα να κάμω εδώ καριέρα. Εκεί υπάρχει συναγωνισμός, ενώ εδώ χαίρει άκρας εκτιμήσεως το επάγγελμα. Είμαι καλλιτέχνης, κι είναι κρίμα να θαφτώ εκεί. Κατάλαβα ότι δεν θα γύριζε. Και τι δεν έκαμα για να τη συγκινήσω. Τι γράμματα, τι ποιηματάκια από τον ημεροδείχτη… Τίποτα. Μέχρι που μια μέρα πήρα τη γυναίκα μου και πήγαμε στο φωτογραφείο. Πρώτη μου φορά το έκανα αυτό. Αν τη βλέπατε αυτή τη φωτογραφία, θα σπάραζε η δική σας η καρδιά. Εκείνης όμως τίποτα. Παρά μου απάντησε, μπαμπά, μην μπαίνετε εμπόδιο στα όνειρά μου. Τις προάλλες βρήκαμε σε ένα συρτάρι κάποιο παιδικό μπερεδάκι που της το ‘χε πλέξει η μάνα της. Ας το στείλουμε, είπα στη γυναίκα μου. Μπορεί να μετανοήσει … Και χτες λαβαίνω ένα σημείωμα, πολύ θυμωμένο, μπαμπά, ξεμωραθήκατε; Με κάνετε να τρέχω στα τελωνεία, και να πληρώνω και φόρο … Κι εγώ της γράφω τώρα, πως καλά, δε θα ξαναγίνει αυτό, και τουλάχιστον, αν μπορεί, ας μας στείλει μια φωτογραφία της …
Κική Δημουλά
εκτός σχεδίου, Ε’ Έκδοση, Ίκαρος, 2020
Παρατηρήσεις
ΘΕΜΑ Α
Α1. Να συνοψίσετε σε 60-70 λέξεις τις πληροφορίες που δίνει το μη λογοτεχνικό κείμενο για τον Αλί Μαχλότζι.
ΘΕΜΑ Β
Β1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν με την ένδειξη Σωστό ή Λάθος, με βάση το περιεχόμενο του μη λογοτεχνικού κειμένου. Να επικαλεστείτε από ένα απόσπασμα του κειμένου που να επιβεβαιώνει την επιλογή σας.
- Η Αυστρία εδώ και 100 χρόνια έχει ακριβώς το ίδιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
- Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση δεν θα επηρεάσει την Αυστρία.
- Ο Αλί Μαxλότζι δίνει περισσότερες πληροφορίες από το σχολείο για επαγγέλματα που δεν υπάρχουν ακόμη.
- Ο Αλί Μαxλότζι δημιούργησε μια εταιρεία ύστερα από πολύχρονες σπουδές.
- Θα ήταν ευχάριστο τα ελληνόπουλα σήμερα να απαντούσαν ότι ξέρουν ποιοι δρόμοι στην επαγγελματική τους ζωή θα έχουν μέλλον και ποιοι όχι.
Β2. Στην πρώτη παράγραφο του μη λογοτεχνικού κειμένου καταγράφεται μια σύγκριση-αντίθεση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αυστρία. Να την εντοπίσετε. Να επισημάνετε τον ρόλο της στην οργάνωση όλου του κειμένου. Να συμπληρώσετε το δεύτερο μέρος της αντίθεσης, ώστε να αντιτίθεται σε κάθε στοιχείο του πρώτου μέρους.
Β3. Να εντοπίσετε το σημείο στο οποίο η συντάκτρια του μη λογοτεχνικού κειμένου αφηγείται στοιχεία της ζωής του Αλί Μαχλότζι. Να εντοπίσετε τους ρηματικούς χρόνους που χρησιμοποιούνται, να εξηγήσετε τη χρήση τους τόσο σε σχέση με το νόημα όσο και με το ύφος που διαμορφώνουν.
ΘΕΜΑ Γ
Γ1. Στο πρώτο μισό του λογοτεχνικού κειμένου που περιγράφεται η συνάντηση αφηγητή και κεντρικού ήρωα αποδίδεται η συναισθηματική κατάσταση των δύο προσώπων με ένα συγκεκριμένο, τυπικό της Κικής Δημουλά, σχήμα λόγου. Εντοπίστε το κι εξηγήστε τη λειτουργία του (ένα για καθένα από τα δύο πρόσωπα).
Γ2. Η στάση της κόρης στο λογοτεχνικό κείμενο είναι αντιπροσωπευτική της στάσης των νέων απέναντι στο ζήτημα της επαγγελματικής αποκατάστασης. Ποια είναι αυτή και πώς δηλώνεται; Αξιοποιείστε και κειμενικούς δείκτες για να τεκμηριώσετε την απάντησή σας. Συμφωνείτε με το σκεπτικό της; Καταθέστε την προσωπική σας άποψη για τα κριτήρια επιλογής επαγγέλματος. (150 – 200 λέξεις)
ΘΕΜΑ Δ
Δ1. Με αφορμή τη γνωριμία σας με την προσωπικότητα και τη δράση του Αλί Μαχλότζι, αναλαμβάνετε να συντάξετε μια επιστολή προς τον υπουργό Παιδείας, στην οποία θα τον ενημερώνετε για τη σημασία του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού σύμφωνα με τα νέα παγκόσμια επαγγελματικά δεδομένα. Επιπλέον, να εισηγηθείτε βελτιωμένες προτάσεις σχετικές με τον εμπλουτισμό της επαγγελματικής ενημέρωσης στον χώρο του σχολείου (300 – 350 λέξεις).
ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΟ ΜΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
1. Να συνδέσετε τον τρόπο οργάνωσης της τέταρτης παραγράφου με την πρόθεση του συντάκτη.
2. Να εντοπίσετε δύο σημεία ειρωνείας, να εξηγήσετε τον στόχο της εκάστοτε ειρωνείας και τα μέσα με τα οποία υποβάλλεται η καθεμιά.
3. Να αποδώσετε όλες τις ερωτήσεις της πέμπτης παραγράφου με καταφατική ή αρνητική διατύπωση, ανάλογα με το περιεχόμενό τους. Ποια εκδοχή θα επιλέγατε για ένα επίσημο περιβάλλον επικοινωνίας, στο οποίο δεν έχετε οικείες σχέσεις με τους αποδέκτες;
4. Να εντοπίσετε δύο προσωποποιήσεις στη δεύτερη παράγραφο. Να επισημάνετε τη λειτουργία τους στο νόημα και στο ύφος του κειμένου.
ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
1ο ΘΕΜΑ
1. Σε καθεμία από τις ακόλουθες διαπιστώσεις να δώσετε τον χαρακτηρισμό «Σωστό» ή «Λάθος», ανάλογα με το αν αποδίδουν σωστά το νόημα του κειμένου. Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με αναφορές στο κείμενο.
1. Τα πρόσωπα του κειμένου είναι δύο και το ένα ταυτίζεται με τον αφηγητή.
2. Και τα δύο πρόσωπα ετοιμάζονται να ρίξουν ένα γράμμα στο γραμματοκιβώτιο.
3. Ο συνομιλητής του αφηγητή είναι ένας δύστροπος και αντιπαθητικός τύπος.
4. Ο άνθρωπος αυτός στερεί από τη μοναχοκόρη του την ευκαιρία να κάνει πραγματικότητα το όνειρό της λόγω οικονομικής ανέχειας.
5. Από την στιγμή που η κόρη του κεντρικού πρωταγωνιστή φεύγει στο εξωτερικό τόσο η σχέση των γονέων με το παιδί τους όσο και η συμπεριφορά του παιδιού αλλάζουν εντελώς.
2. Ποια είναι η αντίδραση των γονέων, όταν η μοναχοκόρη τους δηλώνει την επιθυμία της να ασχοληθεί με κάτι διαφορετικό από εκείνο που οι ίδιοι είχαν στο μυαλό τους; Πώς εξηγείτε την στάση τους; (50-60 λέξεις).
2ο ΘΕΜΑ
1. Στο κείμενο έχουμε εναλλαγή παροντικών και παρελθοντικών χρόνων. Παραθέστε σχετικά παραδείγματα και απαντήστε στο ερώτημα: Γιατί νομίζετε ότι κάνει αυτή την επιλογή η συγγραφέας; Επηρεάζεται το νόημα και το ύφος του κειμένου;
2. Εντοπίστε το είδος του αφηγητή (είναι σταθερό ή αλλάζει;) και δώστε σε κάθε περίπτωση όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τον βαθμό συμμετοχής του στα γεγονότα και για την οπτική του γωνία.
3. Ποιος αφηγηματικός τρόπος χρησιμοποιείται στο δεύτερο μισό του κειμένου παράλληλα με την αλλαγή του αφηγητή; Πώς αξιοποιείται από την συγγραφέα και τι ανάγκες εξυπηρετεί;
4. Ο τίτλος του κειμένου είναι το αρκτικόλεξο Τ.Τ.Τ. Πρόκειται για τη Διεύθυνση των Ταχυδρομείων, Τηλέγραφων και Τηλεφωνίας του Υπουργείου Συγκοινωνιών που καταργήθηκε το 1923. Πώς υπηρετεί ο συγκεκριμένος τίτλος το νόημα του κειμένου;
Για να δείτε τις απαντήσεις αυτού του κριτηρίου επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο:
Επαγγελματικός Προσανατολισμός Κριτήριο Αξιολόγησης (Συνεξέταση) -Απαντήσεις
Το κριτήριο που μόλις διαβάσατε προέρχεται από το νέο βιβλίο των Εκδόσεων Χατζηθωμά για τη Β Λυκείου σύμφωνα με τον νέο τρόπο εξέτασης του μαθήματος, ο οποίος περιλαμβάνει τη συνεξέταση Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας.
Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης της Νεοελληνικής Γλώσσας B’ Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.