Αναφορικές Προτάσεις - Θεωρία

Αναφορικές Προτάσεις – Θεωρία

ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟ:

Αναφορικές Προτάσεις – Θεωρία

 

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΑΝΑΦΟΡΙΚΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ

Τα τελευταία χρόνια έχει ενεργοποιηθεί ένα ιδιαίτερο και απαιτητικό κομμάτι θεωρίας στο μάθημα της Έκθεσης – Λογοτεχνίας, όπως φαίνεται από επιλογές συναδέλφων σε κριτήρια συνεξέτασης. Πρόκειται για τη Διάκριση των Αναφορικών Προτάσεων σε δύο επίπεδα: α) σε Ονοματικές και σε Επιρρηματικές, β) σε Προσδιοριστικές και σε Παραθετικές / Προσθετικές.

Ως ζητούμενο παρουσιάζει αντικειμενικές δυσκολίες για τον μαθητή, ιδίως όταν ο τελευταίος καλείται να αιτιολογήσει τις επιλογές του βασιζόμενος σε σχετικά στοιχεία θεωρίας. Αν ανατρέξει κανείς στο σχολικό εγχειρίδιο της Έκφρασης – Έκθεσης Β’ Λυκείου και συγκεκριμένα στις σελίδες 176 – 177, θα εντοπίσει τις πλέον κατατοπιστικές πληροφορίες για το ζήτημα της Διάκρισης των Αναφορικών Προτάσεων.

 

Πρώτη Διάκριση (ΟνοματικέςΕπιρρηματικές)

Διακρίνονται σε Ονοματικές Αναφορικές Προτάσεις οι οποίες εισάγονται με Αναφορικές Αντωνυμίες και λειτουργούν ως Ονόματα (Υποκείμενο, Αντικείμενο, Παράθεση, Επεξήγηση, Επιθετικός Προσδιορισμός) και σε Επιρρηματικές Αναφορικές Προτάσεις οι οποίες εισάγονται με Αναφορικά Επιρρήματα και προσδιορίζουν ένα επίρρημα ή επιρρηματικό προσδιορισμό μιας πρότασης.

Παρατίθενται οι Αναφορικές Αντωνυμίες και τα Αναφορικά Επιρρήματα:

Αναφορικές Αντωνυμίες

Αναφορικά Επιρρήματα:

ο οποίος, η οποία, το οποίο όπου
όποιος, όποια, όποιο όποτε
όσος, όση, όσο όπως
οποιοσδήποτε, οποιαδήποτε, οποιοδήποτε όσο
οσοσδήποτε, οσηδήποτε, οσοδήποτε οπουδήποτε
οτιδήποτε οποτεδήποτε
ό,τι οσοδήποτε
που οπωσδήποτε

 

Παραδείγματα Πρώτης Διάκρισης (Ονοματικές – Επιρρηματικές):

α) Είναι μολυσμένος ο αέρας που αναπνέουμε. (Ονοματική)

β) Οτιδήποτε πεις, είναι εις βάρος σου. (Ονοματική)

γ) Όπως μου φέρεσαι, θα φέρομαι. (Επιρρηματική)

δ) Οποτεδήποτε πάτε, θα έρθω κι εγώ. (Επιρρηματική)

 

Δεύτερη Διάκριση (Προσδιοριστικές, Παραθετικές / Προσθετικές)

Διακρίνονται σε Προσδιοριστικές, οι οποίες είναι αναγκαίοι προσδιορισμοί της προηγούμενοι πρότασης και σε Παραθετικές / Προσθετικές, οι οποίες δεν αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα της προηγούμενης πρότασης.

Τρία κριτήρια διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διάκριση:

α) Στίξη: Οι Προσδιοριστικές ακολουθούν χωρίς κόμμα τον όρο που προσδιορίζουν, σε αντίθεση με τις Παραθετικές / Προσθετικές, οι οποίες χωρίζονται με κόμμα από τον όρο στον οποίο αναφέρονται.

β) Επιτονισμός: Οι Προσδιοριστικές διαβάζονται μαζί με τον όρο στον οποίο αναφέρονται, ενώ οι Παραθετικές / Προσθετικές διαβάζονται ξεχωριστά, με διαφορετικό τόνο φωνής.

γ) Νόημα (πλέον αξιόπιστο κριτήριο): Οι Προσδιοριστικές αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα των όρων που προσδιορίζουν, καθώς αποτελούν από κοινού ένα νόημα ενιαίο και αδιαίρετο, ενώ οι Παραθετικές / Προσθετικές παρέχουν πληροφορίες δευτερεύουσες ως προς το περιεχόμενο του προσδιοριζόμενου όρου ή της προηγούμενης πρότασης.

Παραδείγματα Δεύτερης Διάκρισης (Προσδιοριστικές – Παραθετικές / Προσθετικές):

α) Πράξε αυτό που σου υπαγορεύει η συνείδησή σου. (Προσδιοριστική)

β) Γάλλοι μαθητές ξεναγήθηκαν στον Παρθενώνα, ο οποίος προκαλεί δέος και συγκίνηση σε κάθε επισκέπτη. (Παραθετική / Προσθετική).

Το υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικό υλικό που μόλις διαβάσατε προετοίμασε ο συνάδελφος Ελευθέριος Λουχόβιτς, ο οποίος το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τον ευχαριστούμε από καρδιάς και του ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική του ζωή.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

ΠερίληψηΤρόποι Ανάπτυξης Παραγράφου
Συνοχή ΠαραγράφουΣημεία Στίξης
Ρηματικά ΠρόσωπαΣυλλογισμοί
Οι Ευθείες Ερωτήσεις στο ΛόγοΕνεργητική - Παθητική Σύνταξη: Μετατροπή
ΎφοςΠερικείμενο-Συγκείμενο
Κριτήριο Αξιολόγησης ΘεωρίαςΚριτήριο Αξιολόγησης Θεωρίας-Απαντήσεις
Ερμηνευτικό Σχόλιο: Πεζό Κείμενο (Ενδεικτική Προσέγγιση)Ερμηνευτικό Σχόλιο: Ποιητικό Κείμενο (Ενδεικτική Προσέγγιση)
Ερμηνευτικό Σχόλιο: Οδηγίες Σύνταξης- Συνηθισμένα ΛάθηΕρμηνευτικό Σχόλιο: Ποιητικό Κείμενο Β (Ενδεικτική Προσέγγιση)
Ερμηνευτικό Σχόλιο: Ποιητικό Κείμενο Γ (Ενδεικτική Προσέγγιση)Πρόθεση συγγραφέα - Τρόπος ανάπτυξης / οργάνωσης παραγράφου
Πολυτροπικό κείμενο (Ενδεικτική Προσέγγιση) Υπόδειγμα Παραγωγής Λόγου (Ενδεικτική Προσέγγιση)
Πολυτροπικό κείμενο Β (Ενδεικτική Προσέγγιση) Πολυτροπικό κείμενο Γ (Ενδεικτική Προσέγγιση)
Οι Εγκλίσεις στον λόγο Αναφορικές Προτάσεις - Θεωρία
Τίτλος: ΑξιολόγησηΠαραγωγή Λόγου: Αναλυτικό Σχεδιάγραμμα Εργασίας (Τέχνη)
Φάκελος Υλικού ΕΠΑ.Λ Επικοινωνιακό αποτέλεσμα

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας B’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΥΝΕΞΕΤΑΣΗ
Λεξιλογικές Ασκήσεις
Γυναικεία Εργασία
Διαδίκτυο
Δημοκρατία Δημοκρατία
Ελεύθερος Χρόνος
Ελεύθερος Χρόνος-Απαντήσεις
Ελεύθερος Χρόνος Ενιαία Εξέταση
Ελεύθερος Χρόνος Ενιαία Εξέταση- Απαντήσεις
Επάγγελμα (Συνεξέταση)
Επάγγελμα (Συνεξέταση) -Απαντήσεις
ΕξειδίκευσηΕπαγγελματικός Προσανατολισμός Χατζηθωμάς
ΚαταναλωτισμόςΕπαγγελματικός Προσανατολισμός-Απαντήσεις
Εργασία Θέμα 15179 (Τράπεζα Θεμάτων)
Εργασία Θέμα 15179 (Τράπεζα Θεμάτων) -Απαντήσεις
Εργασία & Χρόνος (Συνεξέταση)
Εργασία & Χρόνος (Συνεξέταση) -Απαντήσεις
Κοινωνική Αλληλεγγύη ΕΠΑΛ
Κοινωνική Αλληλεγγύη ΕΠΑΛ-Απαντήσεις
Λακωνικότητα Χατζηθωμάς
Κρίση Πολιτισμού ΚαταναλωτισμόςΛακωνικότητα -Απαντήσεις
ΜΜΕ-Fake News Ενιαία Εξέταση
ΜΜΕ-Fake News Ενιαία Εξέταση- Απαντήσεις
Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης Τύπος (Μ.Μ.Ε.)
Παραπληροφόρηση Χατζηθωμάς
Προπαγάνδα
ΠαιδείαΠαιδείαΡατσισμός
Ρατσισμός΅Σεξιστικός Λόγος
ΤέχνηΤέχνηΤέχνη
Τηλεργασία

Η ομάδα του filologika.gr 


Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.