Αντιγόνη 18-38

[vc_row][vc_column][vc_column_text]

ΠΡΟΛΟΓΟΣ 

Στίχοι 18-38

[/vc_column_text][vc_row_inner][vc_column_inner width=”1/2″][vc_column_text]ΑΝΤΙΓΟΝΗ

῎Ηιδη καλῶς

καί τοῦδ΄ οὕνεκ΄

ἐκτὸς αὐλείων πυλῶν

σ΄ ἐξέπεμπον͵

ὡς μόνη κλύοις.

ΙΣΜΗΝΗ

Τί δ΄ ἔστι;

δηλοῖς γάρ τι

καλχαίνουσ΄ ἔπος.

ΑΝΤΙΓΟΝΗ

Οὐ γὰρ Κρέων

νῷν τὼ κασιγνήτω

τὸν μὲν προτίσας τάφου ͵

τὸν δ΄ ἀτιμάσας ἔχει;

Ἐτεοκλέα μέν͵ ὡς λέγουσι͵

σὺν δίκῃ χρῆσθαι

δικαιῶν καὶ νόμῳ͵

κατὰ χθονὸς ἔκρυψε

ἔντιμον

τοῖς ἔνερθεν

νεκροῖς·

τὸν δ΄ ἀθλίως θανόντα

Πολυνείκους νέκυν

φασιν ἐκκεκηρῦχθαι

ἀστοῖσί

τὸ μὴ τάφῳ καλύψαι

μηδὲ κωκῦσαί τινα͵

ἐᾶν δ΄ ἄκλαυτον͵

ἄταφον͵ γλυκὺν θησαυρὸν

οἰωνοῖς εἰσορῶσι

πρὸς χάριν βορᾶς.

Τοιαῦτά φασι

τὸν ἀγαθὸν Κρέοντα σοὶ

κἀμοί͵ λέγω γὰρ κἀμέ͵

κηρύξαντ΄ ἔχειν͵

καὶ δεῦρο νεῖσθαι

τοῖσι μὴ εἰδόσιν

προκηρύξοντα σαφῆ τα αῦτα͵

καὶ τὸ πρᾶγμ΄ ἄγειν

οὐχ ὡς παρ΄ οὐδέν͵

ἀλλ΄ ὃς ἂν τούτων

τι δρᾷ

φόνον προκεῖσθαι

δημόλευστον

ἐν πόλει.

Οὕτως ἔχει σοι ταῦτα͵

καὶ τάχα δείξεις

εἴτ΄ εὐγενὴς πέφυκας

εἴτ΄ ἐσθλῶν κακή.[/vc_column_text][/vc_column_inner][vc_column_inner width=”1/2″][vc_column_text]ΑΝΤΙΓΟΝΗ

Ήμουν σίγουρη

και για αυτό

έξω από τις πύλες

σε κάλεσα

για να τα ακούσεις μόνη.

ΙΣΜΗΝΗ

Μα τι συμβαίνει;

Γιατί δείχνεις ότι κάποια είδηση

βασανίζει το νου σου.

ΑΝΤΙΓΟΝΗ

Δεν ξέρεις ότι ο Κρέων

τον ένα από τα δύο αδέρφια μας

τον έκρινε άξιο ταφής,

ενώ τον άλλο ανάξιο να ταφεί;

Τον Ετεοκλή λοιπόν, όπως λένε,

με δίκαιη κρίση αφού του φέρθηκε

και σύμφωνα με το δίκαιο και το νόμο

στη γη τον έθαψε,

ώστε να είναι τιμημένος

ανάμεσα στους νεκρούς

του κάτω κόσμου

Τον Πολυνείκη όμως

που πέθανε με άθλιο τρόπο

λένε ότι έχει διακηρυχθεί

στους πολίτες

να μην τον θάψουν

μήτε να τον κλάψουν

αλλά να τον αφήσουν άκλαυτο,

άταφο, εύρημα ωραίο

για τα αρπακτικά

που ψάχνουν την τροφή τους.

Αυτά λένε

ότι ο καλός μας Κρέων για σένα

και για μένα, λέω και για μένα

έχει διακηρύξει.

Και έρχεται εδώ

σε όσους δεν τα γνωρίζουν

να τα καταστήσει σαφή

και δεν το θεωρεί

ασήμαντο ζήτημα

αλλά αυτός που θα κάνει

κάτι από αυτά

τον περιμένει θάνατος

με λιθοβολισμό

μπροστά στους πολίτες.

Έτσι έχουν αυτά τα πράγματα

και γρήγορα θα δείξεις

αν γεννήθηκες γενναία

ή είσαι τιποτένια από καλή γενιά.[/vc_column_text][/vc_column_inner][/vc_row_inner][vc_text_separator title=”Ανάλυση Δεύτερης Ενότητας ” color=”peacoc” border_width=”3″][vc_column_text]Η Ισμήνη ανήσυχη από την έκδηλη ταραχή της αδερφής της ζητάει να μάθει τι την βασανίζει. Η Αντιγόνη απαντά με ερώτηση. Με τον τρόπο αυτό εκφράζει οργή και αγανάκτηση για την απόφαση του Κρέοντα, ελέγχει με ευγενικό τρόπο την αδερφή της για την άγνοια και την απάθειά της και προβάλλει εμφατικότερα την προτροπή για κοινή δράση. Η περιορισμένη γνώση με την οποία ο Σοφοκλής «εφοδιάζει» την Ισμήνη δίνει την ευκαιρία στην Αντιγόνη να αναπτύξει για χάρη των θεατών το κήρυγμα το Κρέοντα.

Το παρουσιάζει σχεδόν όπως απαγγέλθηκε, εκτός από ορισμένες λέξεις που προσθέτει για να το σχολιάσει (ἀθλίως, ἀγαθόν, σοὶ κἀμοί, λέγω γάρ κἀμέ). Σύμφωνα με αυτό ο Ετεοκλής έπρεπε να ταφεί με όλες τις τιμές, ως υπερασπιστής της πόλης, ενώ ο Πολυνείκης να μείνει άταφος και χωρίς τις πρέπουσες νεκρικές τιμές. Για όποιον παραβίαζε το διάταγμα η ποινή ήταν θάνατος με λιθοβολισμό. Η ποινή αυτή επιβαλλόταν σε εκείνους που διέπρατταν αμαρτήματα προδοσίας, προσβολής του κοινού συμφέροντος και ιεροσυλίας. Με αυτό τον τρόπο ο Κρέων έμμεσα κατηγορεί τον Πολυνείκη ως προδότη. Η σκληρή και εξευτελιστική τιμωρία καθιστά δυσκολότερη τη θέση της Ισμήνης που καλείται να αποφασίσει για τη στάση που θα τηρήσει.

Είναι χαρακτηριστικές οι λέξεις που χρησιμοποιεί η ηρωίδα για να υπογραμμίσει τη συμπεριφορά του Κρέοντα απέναντι στους δύο αδερφούς :προτίσας καί ἀτιμάσας. Και οι δύο σχετίζονται με τη τιμή, μια αξία που ρύθμιζε και κατεύθυνε τη ζωή και τη συμπεριφορά των ανθρώπων της ηρωικής εποχής. Εδώ η ταφή συνδέεται με την τιμή. Στέρηση της ταφής αποτελεί ατίμωση για τον Πολυνείκη.

Ο Κρέων έθαψε τον Ετεοκλή σύμφωνα με το έθιμο για να είναι ἒντιμος. Το σχόλιο αποδίδεται στους κατοίκους της πόλης, όπως φανερώνει το ὡς λέγουσιν. Το βάρος όμως πέφτει στο δεύτερο μέρος τη αντίθεσης, στην τύχη του Πολυνείκη, που περιγράφεται με το ἀθλίως. Η Αντιγόνη μιλάει αδιάφορα για τον Ετεοκλή, ενώ γίνεται πιο συναισθηματική όταν μιλάει για τον Πολυνείκη. Τον θεωρεί πιο δυστυχισμένο εξαιτίας της απόφασης του Κρέοντα.

Ο λόγος της Αντιγόνης είναι έντονος και φτάνει μέχρι την παραφορά. Το διάταγμα αν και απευθύνεται σε όλους τους Θηβαίους αφορά κυρίως τις δύο αδερφές, ως πιο στενές συγγενείς το νεκρού. Η Αντιγόνη δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο και αξιοπρεπές από το να ριψοκινδυνεύσει τη ζωή της προκειμένου να εκτελέσει το ιερό της καθήκον. Η αγάπη και το οικογενειακό καθήκον είναι πιο σημαντικά από το διάταγμα το Κρέοντα. Η παραβίαση του διατάγματος είναι σίγουρη εκ μέρους της. Με το λέγω κἀμέ φανερώνει την ήδη ληφθείσα απόφασή της να αντισταθεί. Στην ψυχή των θεατών γεννιέται ο φόβος για την τύχη της ηρωίδας.

Η ανακοίνωση του διατάγματος και η απόφαση της Αντιγόνης είναι οι κύριες δραματικές αιτίες που πυροδοτούν τη δράση. Τελειώνει το λόγο της υπενθυμίζοντας στην Ισμήνη την ευγενική της καταγωγή, για να διεγείρει τη φιλοτιμία της, ώστε να συναισθανθεί το χρέος απέναντι στο νεκρό αδερφό και να τη βοηθήσει στην ταφή του Πολυνείκη. Είναι φανερό πως η ηρωίδα συνδέει την ευγένεια της καταγωγής με την ευγένεια του ήθους, δηλαδή με την εκτέλεση του ιερού της καθήκοντος. Θέτει στην αδερφή της το δίλημμα :Να τη βοηθήσει και να φανεί ανώτερη ή να μην εκτελέσει το χρέος της και να φανεί κατώτερη.[/vc_column_text][vc_column_text]

Η ομάδα του filologika.gr 

---

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]