Τραπεζικό Σύστημα

αναγκαιότητας

τραπεζικού

συστήματος

• κεντρικό σημείο των κυβερνητικών σχεδιασμών:

–  δημιουργία κεντρικής τράπεζας

– τραπεζικό σύστημα αντάξιο της Δυτικής Ευρώπης

• Αίτια:

– εξυπηρέτηση κυβερνητικών αναγκών διαχείριση κρατικού δανεισμού

– έκδοση χαρτονομίσματος

– κάλυψη πιστωτικών αναγκών αγοράς με όρους οργανωμένης αγοράς και όχι τοκογλυφίας.

• πρωτόγονη κατάσταση:

– συνδεδεμένο με το εμπόριο αγροτικών προϊόντων (κυρίως σταφίδας)

– οι έμποροι είναι και πιστωτές με τοκογλυφικές διαθέσεις

– ο δανεισμός γίνεται στους παραγωγούς με τη μορφή προαγοράς της επικεί­μενης παραγωγής με δυσμενείς για τον παραγωγό όρους.

• ανυπαρξία πιστώσεων σε άλλους τομείς παραγωγής = περιορισμός επιχειρηματικών πρωτοβουλιών
• αποθάρρυνση επενδύσεων από τα ελληνικά κεφάλαια του εξωτερικού.
• προσπάθειες άρσης των εμποδίων με στόχο:

– τον περιορισμό της τοκογλυφίας

– τη δημιουργία σύγχρονου πιστωτικού συστήματος για ειδικές κοινωνικές ομάδες.

• 1841: ίδρυση Εθνικής Τράπεζας με κεφάλαια κυρίως του εξωτερικού και έντονη κρατική παρουσία.
• κύριοι μέτοχοι:

– αρχικά: Εϋνάρδος, ελληνικό κράτος (20%), Έλληνες της διασποράς, ξένες προσωπικότητες της πολιτικής και της οικονομίας.

– αργότερα: κεφαλαιούχοι (έμποροι κυρίως) της Ελλάδας (Σκουλές, Ράλλης).

•  Θεμελιωτής και ιδρυτής ο Γεώργιος Σταύρου.
• κύριο πλεονέκτημα και πηγή εσόδων:

– εκδοτικό δικαίωμα: Η δυνατότητα να εκδίδει τραπεζογραμμάτια για λογαριασμό του ελληνικού κράτους

• Οι δραστηριότητες:

– αρχικά χωρίς σαφή προσανατολισμό λόγω άσχημων οικονομικών συνθηκών.

– εξάπλωση στην επαρχία (Ερμούπολη, Πάτρα κ.α.) ® αντιμετώπιση τοκογλυφίας

– διευρύνσεις μετοχικού κεφαλαίου λόγω εμπιστοσύνης της ελληνικής κοινω­νίας.

• παρέμεινε για δεκαετίες η κυρίαρχη τράπεζα στην Ελλάδα.

• 1860: πολλαπλασιασμός τραπεζικών-ασφαλιστικών ιδρυμάτων
• Ιονική Τράπεζα (1839, Ιόνιοι Νησιά), Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας, Γενική Πι­στωτική Τράπεζα, Τράπεζα Βιομηχανικής Πίστεως