Κριτήριο Αξιολόγησης Ιστορία Προσανατολισμού Οικονομία Γ

Κριτήριο Αξιολόγησης Ιστορία Προσανατολισμού Οικονομία Γ

ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟ:

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

Κεφάλαιο 1 

Ομάδα Α

ΘΕΜΑ Α

1.Να αποδώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων ιστορικών όρων:
α. “ Φεντερασιόν ”
β. “ Η πτώχευση του 1893”
γ. “Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος.”

Μονάδες 15

2. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν με την ένδειξη Σωστό ή Λάθος: 
α. Ο σιδηρόδρομος έγινε το σύμβολο των νέων καιρών και το συνώνυμο της στις αρχές του 20ού αιώνα.
β. Επί τουρκοκρατίας το πολιτικό πλαίσιο άρχισε ν’ αμφισβητείται από τα πελατειακά δίκτυα.
γ. Κατά τον 19ο αιώνα η ελληνική βιομηχανία τονώθηκε μετά την προσάρτηση των Ιονίων Νήσων και της Θεσσαλίας.
δ. Η ανάπτυξη του εξωτερικού εμπορίου δεν ακολούθησε ρυθμούς ανάλογους με τη γενικότερη βελτίωση των εθνικών οικονομικών μεγεθών.
ε. Όλος ο πλούτος των ελληνικών παροικιών μπορούσε να διασφαλιστεί μόνο με τη δημιουργία ενός ισχυρού εθνικού κέντρου, μιας περιφερειακής δύναμης ικανής να παρεμβαίνει και να προστατεύει τα συμφέροντα των πολιτών της.

Μονάδες 10

ΘΕΜΑ Β

Β1. Να αναφερθείτε στα γνωρίσματα της οικονομικής συμπεριφοράς των ομογενών κεφαλαιούχων έναντι του ελληνικού κράτους στις αρχές του 20ου αιώνα.


Μονάδες 12

Β2. Ποια ήταν τα πλεονεκτήματα που είχε αποκτήσει η Ελλάδα την περίοδο του μεσοπολέμου (1919-1939) τα οποία επέτρεπαν τη θετική οικονομική της πορεία;

Μονάδες 13

Ομάδα Β

Γ1. Λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο των πηγών και τις σχετικές πληροφορίες του σχολικού βιβλίου να περιγράψετε τον τρόπο αντιμετώπισης εκ μέρους του κράτους του θέματος των εθνικών γαιών και τον τρόπο που δόθηκε η οριστική λύση.

ΠΗΓΗ 1

Γενικώς, το ελληνικό κράτος, εθνικοποιώντας την γη στα 1828, εμφανίζεται ως πρωτοποριακό μεταξύ των συγχρόνων καπιταλιστικών κρατών, επί του θέματος της γεωργικής πολιτικής. Ομοίως, η εν συνεχεία διανομή της εθνικοποιημένης γης στα 1871 δεν ήταν παρά μια λογική συνέπεια του ίδιου θεμελιώδους κρατικού προσανατολισμού: η διανομή της γης, κατακερματισμένης σε μικρούς οικογενειακούς κλήρους, δεν ήταν αντίθετη με την προηγηθείσα εθνικοποίηση, αλλά μάλλον μια ρεαλιστικότερη εφαρμογή της ίδιας αρχής. Ο κοινός στόχος και στις δύο περιπτώσεις ήταν να εμποδιστεί η μεγάλη γαιοκτησία. Η πρόοδος της μικρής οικογενειακής επιχείρησης, ισοδυναμώντας με μια de facto εθνικοποίηση της γης, είχε ακόμη ως συνέπεια την ευρύτερη εθνικοποίηση της αγροτικής οικονομίας στο σύνολό της, θεωρούμενης ως όλου. Στο σημείο αυτό, η πολιτική του ελληνικού κράτους προανάγγελλε την ανάλογη πολιτική των συγχρόνων καπιταλιστικών κρατών υπέρ μιας μικροαγροτικής γεωργίας, όπως αυτή εφαρμόστηκε στα ευρωπαϊκά κράτη από τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Το ελληνικό κράτος, είτε εθνικοποιώντας την γη στα 1828 είτε διανέμοντάς την στα 1871, ετήρησε πάντα μια καθαρώς δύσπιστη και εχθρική στάση απέναντι της μεγάλης γαιοκτησίας και του αγροτικού καπιταλισμού εν γένει. Εκ παραλλήλου, το Κράτος ευνόησε πάντα την κοινωνική ενσωμάτωση της γεωργίας, δια μέσου του προνομιούχου χώρου της αγοράς, επί τη βάσει της μικρής οικογενειακής επιχείρησης και ιδιοκτησίας.

(Κ. Βεργόπουλου, Το Αγροτικό ζήτημα στην Ελλάδα, σ. 115).

ΠΗΓΗ 2

Τελικά το Μάρτιο του 1871, ο Κουμουνδούρος, με υπουργό το Σωτηρόπουλο, πέτυχε την ψήφιση νόμου με αποτέλεσμα να διανεμηθούν 2.650.000 στρέμματα σε 357.217 κλήρους με αγοραία αξία 90.000.000 δρχ. Η σημασία της αγροτικής αυτής μεταρρυθμίσεως εκτιμάται πληρέστερα, όταν συνειδητοποιηθεί το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων χωρικών της εποχής εκείνης αποκαταστάθηκαν ως ιδιοκτήτες στη γη που καλλιεργούσαν. Οι μικροί ιδιοκτήτες καλλιεργητές επιδόθηκαν, όπως ήταν φυσικό, στις πιο κερδοφόρες καλλιέργειες και ιδιαίτερα σε εκείνες που προορίζονταν για εξαγωγή. Μέσα σε διάστημα μιας τριετίας, τα 40% και πλέον των καλλιεργούμενων εκτάσεων καλύπτονταν από φυτείες (σταφιδαμπελώνες, βαμβακοφυτείες, καπνοφυτείες, κλπ.). Οι αγαθές για την οικονομία επιπτώσεις υπήρξαν άμεσες. Από την μια πλευρά παρατηρήθηκε ραγδαία εισροή ξένου συναλλάγματος και από την άλλη τα έσοδα του Δημοσίου από τους τελωνειακούς δασμούς εξαγωγής πολλαπλασιάσθηκαν. […].
Η επέκταση όμως των φυτειοκαλλιεργειών επηρέασε αρνητικά την παραγωγή δημητριακών. Από την εποχή εκείνη σημειώνεται το χρόνιο έλλειμμα της χώρας με συνεπακόλουθο τη δαπάνη τεράστιων συναλλαγματικών αποθεμάτων για εισαγωγές. […].
Η αγροτική μεταρρύθμιση έλυσε το πρόβλημα της εθνικής γης. Δεν έθιξε όμως καθόλου των μεγάλων ιδιωτικών εκτάσεων της Αττικής (170.000 στρέμματα ή 40% περίπου του συνόλου), τα οποία είχαν τσιφλικοποιηθεί από την εποχή της Ανεξαρτησίας. Οι γαιοκτήμονες των τσιφλικιών αυτών είχαν πετύχει μια σειρά δικαστικών αποφάσεων με τις οποίες του αναγνωρίζονταν τα δικαιώματα πλήρους ιδιοκτησίας.
Παρά τις σημαντικές βελτιώσεις που σημειώθηκαν στον αγροτικό τομέα στη δεκαετία αυτή, η γεωργία θα συνεχίσει ακόμα για καιρό να υποφέρει από βασικές ελλείψεις: Η αγροτική δανειοδότηση παρέμεινε υποτυπώδης. Η εισαγωγή νεωτεριστικών μεθόδων καλλιέργειας, κυρίως με τη χρησιμοποίηση λιπασμάτων, δεν προχώρησε. Το ανύπαρκτο οδικό δίκτυο και η έλλειψη μεταφορικών μέσων στις περισσότερες περιφέρειες δεν επέτρεπε την εμπορία αγροτικών προϊόντων σε μεγάλη έκταση, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο ποσοστό αγροτών να περιορίζεται σε καλλιέργειες που μόλις επαρκούν για τις βιοτικές ανάγκες των οικογενειών τους.

(Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος ΙΓ΄, σσ. 310-311)

ΜΟΝΑΔΕΣ 25

Θέμα Γ2
Αξιοποιώντας τις ιστορικές γνώσεις και τα στοιχεία των παραθεµάτων που ακολουθούν, να παρουσιάσετε τα αποτελέσµατα που προέκυψαν στο οικονοµικό πεδίο για την Ελλάδα από:
α) την οικονοµική κρίση του 1893, (Μονάδες 12)
β) την παγκόσµια οικονοµική κρίση του 1929 – 1932 (Μονάδες 13)

ΚΕΙΜΕΝΟ Α

Η διεθνής οικονοµική επιτροπή, η οποία συστάθηκε µε υπόδειξη των Μεγάλων ∆υνάµεων, αποτελείτο από εκπροσώπους των ξένων τραπεζών και έδρευε στο ελληνικό έδαφος, ενώ ο ρόλος της δεν σταµατούσε στον έλεγχο και τη διαχείριση των εσόδων του κράτους, αλλά προχωρούσε και στη βαρύνουσα γνωµάτευση για την έκδοση χρήµατος, για τη σύναψη δανείων και γενικά για όλα σχεδόν τα δηµοσιονοµικά θέµατα. Οι υπερεξουσίες αυτές της διεθνούς οικονοµικής επιτροπής ουσιαστικά αναιρούσαν για µεγάλο χρονικό διάστηµα τις εξουσίες της ελληνικής κυβέρνησης και του Κοινοβουλίου, καθώς οι αποφάσεις του κράτους για σχεδιασµούς οικονοµικής ανάπτυξης ελέγχονταν από εξωελλαδικά κέντρα, ερήµην του ελληνικού λαού.

(Σ. Τζόκα, «Ανάπτυξη και Εκσυγχρονισµός στην Ελλάδα στα τέλη του 19ου αιώνα», σσ. 188-89)

ΚΕΙΜΕΝΟ Β

Ο ∆ΟΕ στις αρχές της λειτουργίας του επέβαλε αυστηρό νοµισµατικό και δηµοσιονοµικό πρόγραµµα, µε δύο κυρίως µέσα. Μέσω του ταµείου υπεγγύων προσόδων, ο ∆ΟΕ εισέπραττε αντί του ∆ηµοσίου φορολογικά έσοδα που εξοφλούσαν τα ξένα δάνεια, ενώ η χώρα υποχρεωνόταν να αποσύρει ετησίως δυο εκατοµµύρια δραχµές από την κυκλοφορία. Η πραγµατική οικονοµία βρέθηκε αρχικά σε κατάσταση ύφεσης. Από το 1901 µεγάλο µέρος του πληθυσµού µετανάστευσε, κυρίως στις ΗΠΑ. Οι ταπεινωµένοι Έλληνες οδηγούνται σε ακραία συντηρητικά και εθνικιστικά ξεσπάσµατα, όπως τα Ευαγγελικά και τα Ορεστειακά. Από την άλλη πλευρά, η δυνατότητα πελατειακών κρατικών παρεµβάσεων µηδενίστηκε, ενώ, µε την ετήσια απόσυρση πληθωρικού χρήµατος , η δραχµή άρχισε να ανακάµπτει.

(Άρθρο των Γιώργου Παγουλάτου και Μιχάλη Ψαλιδόπουλου, όπως δηµοσιεύθηκε
στην εφηµερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ την Κυριακή 18 Απριλίου 2010)

ΚΕΙΜΕΝΟ Γ

Έτσι, τον Απρίλιο του 1932, η Ελλάδα αποφάσισε µονοµερώς να εγκαταλείψει τον κανόνα του χρυσού και να αναστείλει τις καταβολές των χρεολυσίων και µέρους των τόκων του χρέους. Εκτός από την Ελλάδα κήρυξαν χρεοστάσιο άλλες 20 χώρες. Η απόφαση για χρεοστάσιο συνοδεύτηκε από σκληρά µέτρα, που περιελάµβαναν: συναλλαγµατικούς περιορισµούς, απαγόρευση εξαγωγής κεφαλαίων, µεγάλους δασµούς στις εισαγωγές προϊόντων, περιστολή δαπανών, µειώσεις µισθών, απολύσεις και ανεργία. Σε συνδυασµό µε την υποτίµηση της δραχµής, τα µέτρα αυτά ενθάρρυναν την ντόπια παραγωγή και καλλιέργησαν έναν προστατευτισµό της βιοµηχανίας και της γεωργίας.

(Νικόλαος Παπαδάκης, Γενικός ∆ιευθυντής του Εθνικού Ιδρύµατος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος»)

ΚΕΙΜΕΝΟ ∆

Ένα θετικό στοιχείο που προέκυψε από την κρίση του 1932 ήταν το γεγονός της βελτίωσης του εµπορικού ισοζυγίου. Οι τιµές στα ξένα προϊόντα τετραπλασιάστηκαν και έτσι η αγορά αποµακρύνθηκε από αυτά και στράφηκε στα εγχώρια, που οι τιµές τους αυξήθηκαν µόνο 14%.… […] Στη βελτίωση του εµπορικού ισοζυγίου βοήθησε σηµαντικά η εφαρµογή της µεθόδου του “clearing”. Οι εξαγωγές της Ελλάδας αποδεσµεύτηκαν από τις αγορές της Γαλλίας και της Αγγλίας και στράφηκαν σε χώρες µε προβλήµατα παρόµοια µε τα ελληνικά, δηλαδή προς την Αυστρία, τη Γιουγκοσλαβία, την Τσεχοσλοβακία, την Αργεντινή, την Περσία, τη Σουηδία, την Ουγγαρία, την Αλβανία και τη Γερµανία. …. Τέλος, η κυβέρνηση αύξησε τα τέλη επί των εισαγωγών έως 200%, σε ορισµένες περιπτώσεις, τέθηκαν ποσοτικοί περιορισµοί στις εισαγωγές κι έτσι αυτές µειώθηκαν µέχρι 60% ως προς το ποσοστό των εισαγωγών σε σχέση µε το 1931.

(«Ο ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΚΑΙ Η ΕΛΛΑ∆Α 1928-1932», Θάνος Κονδύλης)

ΜΟΝΑΔΕΣ 25

 

Για να δείτε τις απαντήσεις στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο:

Απαντήσεις Κριτηρίου Αξιολόγησης

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε προετοίμασε η συνάδελφος Στέλλα Βαλταδώρου, η οποία στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

Για να μεταβείτε σε κάποιο άλλο Κεφάλαιο ή Ενότητα της Ιστορίας Ανθρωπιστικών Σπουδών της Γ’ Λυκείου, επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τους παρακάτω πίνακες:

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Τα δημογραφικά δεδομέναΗ Μεγάλη Ιδέα
Το εμπόριο το 19ο αιώναΗ ελληνική ναυτιλία το 19ο αιώνα
Διανομή εθνικών κτημάτωνΕκμετάλλευση Ορυχείων
Το Τραπεζικό ΣύστημαΗ βιομηχανία
Δημόσια ΈργαΣιδηρόδρομοι
Εθνικά Δάνεια Πτώχευση 1893 -
ΔΟΕ
Εξωελλαδικό ελληνικό κεφάλαιο
Αγροτικό Ζήτημα Εργατικό Κίνημα
Οικονομικές Συνθήκες Κατά την Περίοδο 1910-1922 Α' Παγκόσμιος Πόλεμος
Οικονομική ζωή κατά την περίοδο 1922-1936 Ελληνική Οικονομία Κατά την Περίοδο του Μεσοπολέμου
Μεγάλες Επενδύσεις Τράπεζα της Ελλάδος
Κρίση του 1932

Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1936)

Σύνταγμα του 1844 Παρακμή Ξενικών Κομμάτων
Νέα Γενιά Εθνοσυνέλευση 1862-1864
Η εδραίωση του δικομματισμού Οργάνωση των Κομμάτων Κατά το Τελευταίο Τέταρτο του 19ου Αιώνα
Από τη Χρεοκοπία στο Στρατιωτικό Κίνημα στο Γουδί Το Κόμμα των Φιλελευθέρων
Αντιβενιζελικά Κόμματα Αριστερά Κόμματα
Εθνικός Διχασμός Σοσιαλιστικό κόμμα

ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1930)

Διωγμός του 1914 Άλλα Προσφυγικά Ρεύματα
Περίθαλψη (1914-1921) Παλιννόστηση
Έξοδος Πρώτο Διάστημα
Σύμβαση Λοζάνης - Ανταλλαγή Πληθυσμών Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων
Αγροτική Αποκατάσταση Αστική Αποκατάσταση
Αποζημίωση Ανταλλαξίμων Ελληνοτουρκική Προσέγγιση
Ενσωμάτωση Προσφύγων Επιπτώσεις Άφιξης Προσφύγων

ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΑΠΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ
ΚΑΤΑ ΤΟ 19ο ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ

Οργάνωση Κρητικής Πολιτείας Περίοδος Δημιουργίας
Πρώτα Νέφη Επανάσταση Θερίσου
Αρμοστεία Αλέξανδρου Ζαΐμη Κατάλυση Αρμοστείας στην Κρήτη
Γεγονότα Ετών 1909-1913 Μετάκληση Βενιζέλου στην Αθήνα
Οριστική Λύση Κρητικού Ζητήματος

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Ερωτήσεις Κλειστού Τύπου εφ΄ όλης της Ύλης Ερωτήσεις Κλειστού Τύπου εφ΄ όλης της Ύλης- Απαντήσεις
Συνδυαστικές Ερωτήσεις εφ΄ όλης της Ύλης Συνδυαστικές Ερωτήσεις εφ΄ όλης της Ύλης-Απαντήσεις
Πολιτικά Κόμματα Ερωτήσεις Σ/Λ Πολιτικά Κόμματα Σ/Λ- Απαντήσεις
Προσφυγικό Ζήτημα κατά τον 19ο αιώνα Σ/ Λ Προσφυγικό Ζήτημα κατά τον 19ο αιώνα Σ/Λ - Απαντήσεις
Οικονομία Οικονομία Απαντήσεις
Οικονομία Β
Οικονομία Γ Οικονομία Γ Απαντήσεις
Οικονομία Δ
Οικονομία & Πολιτικά Κόμματα
Πολιτικά Κόμματα Πλήρες Κριτήριο με Εναλλακτικές Ασκήσεις
Πολιτικά Κόμματα Β
Πολιτικά Κόμματα Γ
Πολιτικά Κόμματα & Προσφυγικό
Το Κρητικό ζήτημα Το Κρητικό ζήτημα Απαντήσεις
Το Κρητικό ζήτημα Β
Παρευξείνιος Ελληνισμός Παρευξείνιος Ελληνισμός Απαντήσεις
Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφάλαια Γ-Ε Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφάλαια Γ-Ε Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 2
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 3 Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 3 Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 4 Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 4 Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 5 Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 5 Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 6
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 7 Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 7 Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 8 Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 8 Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 9 Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 9 Απαντήσεις

 

Η Ομάδα του filologika.gr


Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν τα Φιλολογικά μαθήματα ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.