Κριτήριο Αξιολόγησης Ιστορία Προσανατολισμού Κεφάλαια Γ έως Ε

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

Κεφάλαια Γ έως Ε

ΘΕΜΑ Α

Α1. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων ιστορικών όρων:

α. Φροντιστήριο της Τραπεζούντας

β.  Α’ Παγκόσμιο Πανποντιακό Συνέδριο

γ. Συνέδρια 1921 (Κωνσταντινούπολη/ Αθήνα)

Μονάδες 15

Α2. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας το γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πληροφορία και δίπλα του τη λέξη Σωστό, αν η πληροφορία είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πληροφορία είναι λανθασμένη:

Η Τραπεζούντα αποτελούσε το σταυροδρόμι της εμπορικής κίνησης μεταξύ Δύσης και Ανατολής μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα.

Η πολιτική των Νεότουρκων οδήγησε τους Ποντίους στον αγώνα για αυτόνομη Ποντιακή Δημοκρατία.

Η μεθοδευμένη εξόντωση των Ελλήνων του Πόντου είχε ίδιες αναλογίες ποσοτικά και ηθικά με τη γενοκτονία των Αρμενίων.

Η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων της πόλης της Αμισού του Πόντου ανήκαν κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα σε Έλληνες.

Η κύρια πλουτοπαραγωγική πηγή στα παράλια του Ευξείνου Πόντου κατά τον 19ο αιώνα ήταν το διαμετακομιστικό εμπόριο.

Μονάδες 10

ΘΕΜΑ Β

Β1. Ποιες ήταν οι απόψεις του Πρίγκιπα και του Βενιζέλου στο ζήτημα της Ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα;

Μονάδες 12

Β2. Ποιοι παράγοντες ανάγκασαν τις Μεγάλες Δυνάμεις να έρθουν σε διαπραγματεύσεις με τους επαναστάτες του Θέρισου και ποιος ήταν ο στόχος του Βενιζέλου στις διαπραγματεύσεις;

Μονάδες 13

ΘΕΜΑ Γ

Αφού μελετήσετε το παρακάτω παράθεμα και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις, να παρουσιάσετε τις αντιδράσεις των Ελλήνων προσφύγων για την ανταλλαγή των πληθυσμών και τα επιχειρήματα τους.

Ψήφισμα που εγκρίθηκε από τους πρόσφυγες της Αθήνας στην Ομόνοια, στο πάνδημο συλλαλητήριο της 21-1-1923 που οργανώθηκε για να εκφραστεί η αντίθεσή τους στην υποχρεωτική ανταλλαγή.

«Οι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, της Ανατολικής Θράκης και του Εύξεινου Πόντου … θεωρούν ότι η Ανταλλαγή των ελληνικών πληθυσμών της Τουρκίας που ανέρχονται σε ένα εκατομμύριο διακόσιες χιλιάδες απέναντι σε τριακόσιες χιλιάδες μουσουλμάνους της Ελλάδας … πλήττει καίρια την παγκόσμια συνείδηση και την παγκόσμια ηθική… ότι είναι αντίθετη προς τα ιερότερα δικαιώματα του ανθρώπου, της ελευθερίας και ιδιοκτησίας- ότι το σύστημα της Ανταλλαγής αποτελεί νέα και κεκαλυμμένη μορφή αναγκαστικού εκπατρισμού και αναγκαστικής απαλλοτρίωσης που κανένα κράτος δεν έχει το δικαίωμα να θέσει σε εφαρμογή παρά τη θέληση των πληθυσμών. Ότι οι ελληνικοί πληθυσμοί της Μικρασίας, αυτόχθονες από πανάρχαιους χρόνους στη γη που κατοικούσαν και πάνω στην οποία τα δικαιώματά τους είναι αναπαλλοτρίωτα και απαράγραπτα, δεν μετανάστευσαν με τη θέλησή τους αλλά εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους αντιμετωπίζοντας το φάσμα της σφαγής. … Οι αλύτρωτοι Έλληνες συναγμένοι εδώ και σε άλλες πόλεις και νησιά της Ελλάδας αποφασίζουν και ψηφίζουν ομόφωνα να αξιώσουν τη δυνατότητα να παλιννοστήσουν στις πατρίδες τους κάτω από ουσιαστικές συνθήκες εγγύησης που θα καταστήσουν αυτήν την παλιννόστηση πραγματοποιήσιμη … Σε αντίθετη περίπτωση καταγγέλλουν την αδικία που τους γίνεται, σαν μία προσβολή δίχως προηγούμενο κατά της ανθρωπότητας και του πολιτισμού.»

Μονάδες 25

Θέμα Δ

Με βάση τα στοιχεία που θα αντλήσετε από τα πιο κάτω παραθέµατα και τις γνώσεις σας από το σχολικό εγχειρίδιο, να απαντήσετε στα εξής ερωτήµατα:

α) Ποια ήταν η αφορµή της διαµάχης αυτοχθόνων και ετεροχθόνων για το θέµα των όρων εκλογής βουλευτών και πού εστιάστηκε το πρόβληµα;

β) Ποια λύση δόθηκε από την Εθνοσυνέλευση του 1843-1844;

γ) Πώς αντέδρασαν οι ετερόχθονες σ’ αυτήν

ΠΗΓΗ 1

Το εκλογικό προνόµιο των Ναυτικών Νησιών

Με το Σύνταγµα του 1844 καθιερώθη το εκλογικόν προνόµιον των νήσων Ύδρας, Σπετσών και Ψαρρών, το οποίον είχε θεσπισθή δια νόµου και εις τας εκλογάς παραστατών των επαναστατικών Συνελεύσεων. Το προνόµιον τούτο (εκλογή τριών βουλευτών Ύδρας και ανά δύο Σπετσών και Ψαρριανών) διετηρήθη επί µίαν εκατονταετίαν (…).

Επειδή εις την «της 3ης Σεπτεµβρίου Συνέλευσιν» παρίσταντο και πληρεξούσιοι «εκλογικών συλλόγων», περιοχών δηλαδή αι οποίαι δεν είχον απελευθερωθή (Σουλιωτών, Μακεδόνων, Κρητών κλπ.), εζήτησαν και αυτοί την παγίαν αντιπροσώπευσίν των, βασιζόµενοι εις παροµοίαν διάταξιν «περί παραστατών». Αλλά µετά συζήτησιν ελήφθη απόφασις παρεµφερής µε εκείνην η οποία είχε ληφθή δια τους Ψαρριανούς.

Αι Αγορεύσεις του Ελληνικού Κοινοβουλίου, ό.π., σ. 92.

ΠΗΓΗ 2

«Επί τω όρω να συνοικισθώσιν»

Η της 3ης Σεπτεµβρίου εν Αθήναις Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις, έχουσα υπ’ όψιν το άρθρον 61 του Συντάγµατος, και τον δ΄ παράγραφον του ΙΖ΄ νόµου του εκτελεστικού σώµατος των 1822,

Ψηφίζει

α) Εις τας νήσους Ύδραν και Σπετσών, διατηρείται ο δια του ειρηµένου περί εκλογής παραστατών ΙΖ΄ νόµου οριζόµενος αριθµός των Βουλευτών. Το αυτό δικαίωµα διατηρείται και υπέρ των εν Ελλάδι Ψαρριανών, αλλ’ επί τω όρω του να συνοικισθώσιν εντός του Κράτους προ της λήξεως της πρώτης Βουλευτικής περιόδου (…).

β) Το παρόν ψήφισµα έχει την αυτήν ισχύν του Συντάγµατος. Εν Αθήναις την 31 Ιανουαρίου 1844. Αι Αγορεύσεις του Ελληνικού Κοινοβουλίου, ό.π., σ. 94.

ΠΗΓΗ 3

Περιορίζεται η χωριστή εκπροσώπηση των ετεροχθόνων

Η της 3ης Σεπτεµβρίου Εν Αθήναις Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις

Ψηφίζει

Ότι εις τους µεταναστεύσαντας δίδεται το δικαίωµα του να έχωσιν εις την Βουλήν ιδιαίτερον Αντιπρόσωπον, οσάκις πραγµατικώς συνοικισθέντες αποτελέσωσι δήµον, πόλιν, ή επαρχίαν χωριστήν και παρουσιάσωσι πληθυσµόν ίσον µε το ήµισυ του ελαχίστου όρου, τον οποίον ο περί εκλογής νόµος θέλει προσδιορίσει δια την εκλογήν ενός Βουλευτού.

Εν Αθήναις την 3 Φεβρουαρίου 1844.

Αι Αγορεύσεις του Ελληνικού Κοινοβουλίου, ό.π., σ. 99.

ΠΗΓΗ 4

Οι αντιδράσεις των ετεροχθόνων

Οι ετερόχθονες µετανάστες, που µε την απόφαση της εθνοσυνέλευσης της 3^ηςΦεβρουαρίου 1844 έχαναν το δικαίωµα της χωριστής αντιπροσώπευσής τους στην ελληνική βουλή, θα εκδηλώσουν µε τρόπο θεαµατικό τη δυσαρέσκειά τους. Έτσι την Καθαρά ∆ευτέρα, όταν σε ένα λόφο πλησίον του Σταδίου είχε παρατεθεί γεύµα στο βασιλέα εκ µέρους του στρατού και, σύµφωνα µε το έθιµο της εποχής, πλήθη λαού είχαν κατακλύσει τη γύρω από τον Ιλισσό περιοχή καταναλώνοντας µε διάθεση ευθυµίας νηστίσιµα φαγητά, ένα ασυνήθιστο θέαµα εκίνησε τη γενική προσοχή. ∆υτικά των στηλών του Ολυµπίου ∆ιός είχαν αναρτηθεί δύο µαύρες σηµαίες που ήταν περικυκλωµένες από ανθρώπους κατηφείς. Στις σηµαίες αυτές υπήρχαν οι εξής επιγραφές: Στην πρώτη «Οι ξενηλατούµενοι Μακεδόνες». Στη δεύτερη «Οι αδικηθέντες Κρήτες κατά την 3ην Φεβρουαρίου 1844». Η σηµαία των Κρητών ανέγραφε και στίχους από τον ρλζ΄ ψαλµό: «Επί των ποταµών Βαβυλώνος εκεί εκαθήσαµεν και εκλαύσαµεν εν τω µνησθήναι ηµάς την Σιών (…). Πώς άσωµεν την ωδήν του Κυρίου επί γης αλλοτρίας…». Το θέαµα προκάλεσε συγκίνηση στο λαό, σύµφωνα τουλάχιστο µε τα γραφόµενα της [εφηµερίδας] Αθηνάς, και η αστυνοµία για να προλάβει ενδεχόµενες ταραχές αφαίρεσε τις σηµαίες.

Πέρα από τις θορυβώδεις και θεαµατικές εκδηλώσεις (…) δεν υπάρχουν αρκετές πληροφορίες για τη στάση (…) των ετεροχθόνων που εθίγονταν από τις αποφάσεις της εθνοσυνέλευσης. Φαίνεται ότι µετά την ψήφιση (…) δέχτηκαν αναγκαστικά αυτά τα µέτρα, αφού άλλωστε από τη φύση τους δεν επηρέαζαν την καθηµερινή ζωή της µεγάλης πλειοψηφίας τους – και µόνον από ηθική πλευρά θα µπορούσαν να θεωρηθούν ότι τους µειώνουν.

Ιωάννης ∆ηµάκης, ό.π., σσ. 172-173.

Για να δείτε τις απαντήσεις στο αντίστοιχο κριτήριο αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο:

Κριτήριο Αξιολόγησης Ιστορία Προσανατολισμού Κεφάλαια Γ έως Ε (Απαντήσεις)

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε προετοίμασε η συνάδελφος Βάσια Μπουρλή, η οποία στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

Για να μεταβείτε σε κάποιο άλλο Κεφάλαιο ή Ενότητα της Ιστορίας Ανθρωπιστικών Σπουδών της Γ’ Λυκείου, επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τους παρακάτω πίνακες:

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1936)

ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1930)

ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΑΠΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ
ΚΑΤΑ ΤΟ 19ο ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Η Ομάδα του filologika.gr

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν τα Φιλολογικά μαθήματα ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.