Κριτήριο Αξιολόγησης Ιστορία Προσανατολισμού Προσομοιωτικό 8

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ No 8

Εφ’ όλης της Ύλης 

ΘΕΜΑ Α

1. Να δώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω ιστορικών όρων:

α. Πατριωτικό Ίδρυμα

β. Αντιπολιτευτικοί Όμιλοι

γ. Προσωρινόν Πολίτευμα Επιδαύρου

Μονάδες 15

2. Να χαρακτηρίσετε τις ιστορικές πληροφορίες που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας το γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πληροφορία και δίπλα του τη λέξη Σωστό, αν η πληροφορία είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πληροφορία είναι λανθασμένη:

α. Η ολοκλήρωση της αγροτικής μεταρρύθμισης έγινε το 1917 επί κυβέρνησης Βενιζέλου.

β. Η υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών δεν ήταν γενικευμένη πρακτική μέχρι και πριν τη Σύμβαση της Λοζάνης.

γ. Το πολιτικό κενό στη διακυβέρνηση της Κρήτης, μετά την παραίτηση της Προσωρινής Κυβέρνησης, καλύφθηκε με το κόμμα του Βενιζέλου.

δ. Η κρίση στις σχέσεις Γεωργίου και Βενιζέλου κορυφώθηκε με την προκήρυξη της αντιπολίτευσης.

ε. Ο Μαυροκορδάτος είχε ταχθεί σταθερά υπέρ της κρατικής οργάνωσης με γραπτό σύνταγμα.

Μονάδες 10

ΘΕΜΑ Β

Β1. Ποιες ήταν οι φάσεις αντιδικίας μεταξύ των αυτοχθόνων και των ετεροχθόνων και ποια ρύθμιση τελικά επικράτησε, κατά την περίοδο της μοναρχίας του Όθωνα;

Μονάδες 13

Β2.Ποιοι ήταν οι λόγοι δημιουργίας των πελατειακών δικτύων κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και ποιες ήταν οι λειτουργίες των δικτύων πατρωνίας;

Μονάδες 12

ΘΕΜΑ Γ

Αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από το κείμενο που σας δίνεται, να αναφερθείτε στους πρώτους διωγμούς που υπέστησαν οι Έλληνες της Ανατολικής Θράκης και ιδίως της Δυτικής Μικράς Ασίας μέχρι και τον Μάιο του 1914.

Μονάδες 25

ΚΕΙΜΕΝΟ Α

Ανταποκριτής των “Καιρών” του Λονδίνου, παρακολουθήσας εκ του σύνεγγυς τα συμβάντα, επιστέλλει τα επόμενα, σχετικά προς το πρόγραμμα των Νεοτούρκων, τεθέν εν ισχύϊ κατά τον τελευταίον καιρόν προς καταστροφήν των ελληνικών πληθυσμών:

«Η εις την κωμόπολιν, λέγει προς τοις άλλοις, Κάτω Παναγιά, 4 μίλια βορείως του Τσεσμέ, εγκατάστασις του επήλυδος∗ μουσουλμανικού στοιχείου υπήρξεν υποδειγματική του συστήματος, το οποίον εννοεί να εφαρμόση εις βάρος του ελληνικού πληθυσμού η παραπαίουσα νεοτουρκική πολιτική. Μόλις απεβιβάσθησαν οι Μουσουλμάνοι πρόσφυγες εις την ξηράν, προσεκλήθη αμέσως ο πρόκριτος της κωμοπόλεως, ο οποίος και διετάχθη αποτόμως να ετοιμάση καταλύματα δια τους νεοελθόντας. Πανικός επηκολούθησεν αμέσως μεταξύ των κατοίκων, οι οποίοι εντός δύο ημερών εγκατέλειψαν όλοι –περί τας τέσσαρας χιλιάδας ψυχών- τας εστίας των, διαπεραιωθέντες εις Χίον.

Χαρακτηριστικόν είναι ότι ουδεμία βιαιοπραγία εγένετο εκ μέρους των Μουσουλμάνων προσφύγων. Απλώς μόνον εισήλθον εις την κωμόπολιν, έλαβον κατοχήν των οικιών και εγκατεστάθησαν, καταγοητευμένοι αναμφιβόλως εκ της ευρυχωρίας και της κομψότητος των νέων καταλυμάτων.

Περιττόν να σημειωθή – εξακολουθεί ο Άγγλος ανταποκριτής – ότι η παρούσα κατάστασις των απορωτέρων τάξεων των Ελλήνων ραγιάδων, των κατοικούντων εις τα διαμερίσματα ταύτα, είναι άκρως θλιβερά. Μέχρι τούδε, ήγον ήσυχον βίον, καλλιεργούντες τους μικρούς των αμπελώνας, ή μετερχόμενοι το αλιευτικόν επάγγελμα. Αι πλείσται των γυναικών μεταβαίνουσιν ήδη εις Σμύρνην και εισέρχονται ως υπηρέτριαι εις τας οικίας των πλουσιωτέρων αυτόθι ευρωπαϊκών οικογενειών».

Το τέλος της ανταποκρίσεως έχει ως εξής:

«Η εγκατάστασις αύτη Μουσουλμάνων προσφύγων εκ Μακεδονίας εις τα ελληνικά χωρία, τα κείμενα επί της ασιατικής ακτής, και κυρίως εις εκείνα, άτινα ευρίσκονται απέναντι της Χίου και της Μυτιλήνης, φαίνεται ότι αποτελεί την πρακτικήν εφαρμογήν γενικού πολιτικού προγράμματος, το οποίον τελευταίως παρεδέχθη η τουρκική Κυβέρνησις.

Πάσαι αι μέχρι τούδε ενδείξεις τείνουν ν’ αποδείξουν ότι σκοπός των Νεοτούρκων είναι να παρενθέσουν φραγμόν μεταξύ των Νήσων και των ασιατικών μεσογείων υπό μορφής συμπαγούς μουσουλμανικού πληθυσμού καθ’ όλην την έκτασιν της παραλιακής γραμμής. Το τοιούτον, κατά την γνώμην επιφανών Τούρκων, θα συντελέση εις το να καταπαύση – ή τουλάχιστον να ελαττωθή σημαντικώς – η πανελλήνιος προπαγάνδα (;), η οποία επί έτη διεξήγετο εις τα μέρη ταύτα, λαβούσα επ’ εσχάτων καταπληκτικήν επίτασιν, συνεπεία της γειτνιάσεως των ήδη ελληνοκρατούμενων νήσων Χίου και Μυτιλήνης.

∗Επήλυδες: Αυτοί που έρχονται από άλλη χώρα, οι ξένοι.

Οι διωγμοί των Ελλήνων εν Θράκη και Μικρασία, αυθεντικαί εκθέσεις και επίσημα κείμενα.
Υπό των επιτρόπων των εν Μυτιλήνη Μικρασιατών προσφύγων (1915).

ΘΕΜΑ Δ

Λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο των πηγών και τις σχετικές πληροφορίες του βιβλίου σας:

α) να εξηγήσετε γιατί ο σιδηρόδρομος κατά το 19ο αιώνα θεωρήθηκε το συνώνυμο της ανάπτυξης  (μονάδες 8)

β) να αναφερθείτε στην κατασκευή του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου από τη δεκαετία του 1880 έως το 1909 (μονάδες 10)

γ) να αποτιμήσετε την προσφορά των σιδηροδρόμων στην ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας (μονάδες 7).

Μονάδες 25

ΚΕΙΜΕΝΟ Α

Γύρω στο 1870 […] οι βάσεις των εθνικών σιδηροδρομικών δικτύων έχουν ήδη τεθεί και δε μένει παρά η αύξηση της πυκνότητάς τους, ενώ ταυτόχρονα διακρατικές ενωτικές γραμμές εξουδετερώνουν το φράγμα των Άλπεων και συντελούν στην οργάνωση των δικτύων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έτσι, ο σιδηρόδρομος αναδεικνύεται βαθμιαία σε στρατιωτικοπολιτικό και οικονομικό όπλο ηπειρωτικής εμβέλειας.

Λευτέρης Παπαγιαννάκης, Οι Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι (1882 – 1910). Γεωπολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις, Μ.Ι.Ε.Τ., 1982, σ. 37.

ΚΕΙΜΕΝΟ Β

Ο Τρικούπης προτιμά τη στενή γραμμή (1μ.) – τοπικού χαρακτήρα, λόγω χαμηλότερης ταχύτητας και μικρότερων ανέσεων – γιατί το επιβάλλει ο μικρός βαθμός ανάπτυξης της Χώρας. Άλλωστε, η διεθνής γραμμή (1,43 μ., ταχύτερη και ανετότερη) θα κόστιζε σημαντικά περισσότερο (εξαιτίας του μεγαλύτερου βάρους των γραμμών και του μήκους των ξύλινων υποστηριγμάτων, αλλά κυρίως εξαιτίας των μεγαλύτερων καμπυλών και των αναγκαίων τούνελ), ιδιαίτερα στην ορεινή ενδοχώρα, εξαντλώντας έτσι τους περιορισμένους πόρους του κράτους.

 Λευτέρης Παπαγιαννάκης, Οι Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι (1882 – 1910). Γεωπολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις, Μ.Ι.Ε.Τ., 1982, σ. 79.

 ΚΕΙΜΕΝΟ Γ

Ο μύθος των ελληνικών σιδηροδρόμων αποπνέει μια ιδιαίτερη ειρωνεία. Η πρώτη φάση της κατασκευής τους (1880 – 1890) ξεκίνησε σχεδόν σαν αντίδραση ενοχής που η χώρα είχε τόσο πολύ αργήσει να προσχωρήσει στη νέα θρησκεία ̇ και από τότε προβάλλεται ως το αναμφίβολο σημάδι της ελληνικής μετάβασης σ’ ένα είδος καπιταλισμού. Από πολλές, όμως, απόψεις, η χρησιμότητά τους για μια διαδικασία μετάβασης ήταν αμφισβητήσιμη, αν όχι τελείως αρνητική. Το ολικό μήκος γραμμών (λιγότερο από 750 μίλια το 1890, περίπου 850 το 1909) δείχνει ότι η ένεση επενδύσεων δεν ήταν αρκετή για να δημιουργήσει συνθήκες οικονομικής απογείωσης. Αλλά και μεγαλύτερες να ήταν οι επενδύσεις, πάλι θα ήταν σχεδόν άχρηστες. Η κατασκευή σιδηροδρόμων δεν μπορούσε να παίξει τονωτικό ρόλο για ανύπαρκτους βιομηχανικούς κατασκευαστές δικτύου και τροχαίου υλικού, ούτε ήταν αρκετά ισχυρό κίνητρο, για να δημιουργηθούν τέτοιες βιομηχανίες σε μια χώρα που δεν είχε αρκετό σίδερο και κάρβουνο.

 Γ. Δερτιλής, Κοινωνικός μετασχηματισμός και στρατιωτική επέμβαση (1880 – 1909),Εξάντας, σ. 96.

Για να δείτε τις απαντήσεις στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο:

Απαντήσεις Κριτηρίου Αξιολόγησης

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε προετοίμασε η συνάδελφος Ελένη Κανελλοπούλου, η οποία στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

Για να μεταβείτε σε κάποιο άλλο Κεφάλαιο ή Ενότητα της Ιστορίας Ανθρωπιστικών Σπουδών της Γ’ Λυκείου, επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τους παρακάτω πίνακες:

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1936)

ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1930)

ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΑΠΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ
ΚΑΤΑ ΤΟ 19ο ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Η Ομάδα του filologika.gr

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν τα Φιλολογικά μαθήματα ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.