Φύλλο Εργασίας: Ο Εθνικός Διχασμός (1915-1922)

Φύλλο Εργασίας: Ο Εθνικός Διχασμός (1915-1922)

ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟ:

Φύλλο Εργασίας: Ο εθνικός διχασμός (1915-1922)

ΠΗΓΗ

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος προσπαθεί να πείσει το βασιλιά Κωνσταντίνο για την ανάγκη της εξόδου της Ελλάδας στον πόλεµο στο πλευρό των δυτικών συµµάχων

Έλαβα ήδη την τιµήν να υποβάλω τη Υµετέρα Μεγαλειότητι το περιεχόµενον ανακοινώσεως, ην κατ’ εντολήν του σερ Εδουαρδ Γκρέυ µοι έκαµεν ο ενταύθα πρεσβευτής. ∆ια της ανακοινώσεως ταύτης η Ελλάς τίθεται πάλιν ενώπιον µιας των κρισιµωτάτων περιστάσεων της εθνικής αυτής ιστορίας. Μέχρι σήµερον η πολιτική ηµών συνίστατο εις διατήρησιν της ουδετερότητος, εφ’ όσον
τουλάχιστον την εξ’ αυτής έξοδον δεν επέβαλλεν ηµίν η συµµαχική υποχρέωσις προς την Σερβίαν. Αλλ’ ήδη καλούµεθα να µετάσχωµεν του πολέµου όχι πλέον προς εκτέλεσιν ηθικών απλώς υποχρεώσεων, αλλ’ επ’ ανταλλάγµασι, τα οποία πραγµατοποιούµενα θα δηµιουργήσωσι µίαν Ελλάδα µεγάλην και ισχυράν, τοιαύτην οποίαν ουδ’ οι µάλλον αισιόδοξοι ηδύναντο να
φαντασθώσι καν προ ολίγων ακόµα ετών.
Προς επιτυχίαν των µεγάλων τούτων ανταλλαγµάτων πρόκειται βεβαίως να αντιµετωπισθώσι και µεγάλοι κίνδυνοι. Αλλά µετά µακράν και βαθείαν µελέτην του ζητήµατος καταλήγω εις την γνώµην ότι τους κινδύνους τούτους οφείλοµεν να αντιµετωπίσωµεν. Εάν επιτρέψωµεν να συντριβεί σήµερον η Σερβία υπό της νέας αυστρογερµανικής εισβολής, καµία δεν υπάρχει ασφάλεια ότι τα
αυστρογερµανικά στρατεύµατα θα σταµατήσωσι προ των µακεδονικών συνόρων µας και δεν θα ελκυσθώσι φυσικώς όπως κατέλθωσι µέχρι Θεσσαλονίκης…
Προ παντός οφείλοµεν να αποσύρωµεν τας αντιρρήσεις ηµών περί παραχωρήσεων εκ µέρους της Σερβίας προς την Βουλγαρίαν, έστω και αν αύται εκταθώσιν επί της δεξιάς όχθης του Αξιού. Αλλ’ αν αι παραχωρήσεις αύται δεν ήρκουν όπως προσελκυσθή η Βουλγαρία προς σύµπραξιν µετά των παλαιών αυτής συµµάχων ή τουλάχιστον προς τήρησιν ευµενούς απέναντι αυτών ουδετερότητος, δεν θα εδίσταζα, όσον οδυνηρά και αν είναι η εγχείρησις, να συµβουλεύσω την θυσίαν της Καβάλας, όπως διασωθή ο εν Τουρκία Ελληνισµός και ασφαλισθή η δηµιουργία αληθούς µεγάλης Ελλάδος, περιλαµβανούσης πάσας σχεδόν τας χώρας, εις τας οποίας ο Ελληνισµός έδρασε κατά την µακραίωνα αυτού ιστορία…
Ένεκα των λόγων τούτων, συµπεραίνων, κρίνω απολύτως επιβεβληµένην την υπό τους ανωτέρω όρους µετοχήν ηµών εις τον αγώνα. Αύτη, ως και αρχικώς είπον, εγκλείει βεβαίως και σοβαρούς κινδύνους. Απέναντι δε των κινδύνων, εις ους θα εκτεθώµεν µετέχοντες του πολέµου υπάρχει η προσδοκία, προσδοκία βάσιµος, ως ελπίζω, του να σώσωµεν το µέγα µέρος του εν Τουρκία Ελληνισµού, και να δηµιουργήσωµεν µιαν µεγάλην και ισχυράν Ελλάδα.
Και αν ακόµη απετυγχάνοµεν, θα είχοµεν ήσυχον την συνείδησιν, ότι ηγωνίσθηµεν και υπέρ της διασώσεως των εν δουλεία εισέτι οµογενών µας οίτινες τον έσχατον διατρέχουσι κίνδυνον και υπέρ των γενικωτέρων συµφερόντων της ανθρωπότητος και της ανεξαρτησίας των µικρών λαών, ην θα διακινδυνεύση ανεπανορθώτως η γερµανοτουρκική επικράτησις.

[Α΄ υπόµνηµα του Ελευθέριου Βενιζέλου προς το βασιλιά Κωνσταντίνο (11/24 Ιανουαρίου 1915)].
Β. Σκουλάτου – Ν. ∆ηµακοπούλου – Σ. Κόνδη, ό.π., σσ. 74-75

Με ποια επιχειρήµατα προσπαθεί ο Ελ. Βενιζέλος να πείσει το βασιλιά Κωνσταντίνο για την ανάγκη εξόδου της Ελλάδος στον Α΄ παγκόσµιο πόλεµο στο πλευρό των δυτικών συµµάχων; 

Μονάδες 5

ΠΗΓΗ

Κίνηµα της Θεσσαλονίκης.
Προκήρυξη της προσωρινής κυβέρνησης του Ελευθερίου Βενιζέλου

Το ποτήριον των πικριών, των εξευτελισµών και των ταπεινώσεων υπερπληρώθη. Μία πολιτική, της οποίας δεν θέλοµεν να εξετάσωµεν τα ελατήρια, απειργάσθη εις διάστηµα ενός και ηµίσεως έτους τοιαύτας εθνικάς συµφοράς, ώστε ο συγκρίνων
την Ελλάδα της σήµερον προς την προ ενός και ηµίσεως έτους Ελλάδα, να αµφιβάλλή αν πρόκειται περί ενός και του αυτού κράτους. Το Στέµµα, εισακούσαν εις εισηγήσεις κακών συµβούλων, επεδίωξε την εφαρµογήν προσωπικής πολιτικής, δια της οποίας η Ελλάς, αποµακρυνθείσα των κατά παράδοσιν φίλων της, επεζήτησε να προσεγγίση τους κληρονοµικούς εχθρούς της. Ποία δε τα
αποτελέσµατα της πολιτικής ταύτης, δια τα οποία θρηνεί σήµερον το Έθνος;
Εσωτερικώς διατελούµεν εν συνταγµατικώ εκτροχιασµώ και αποσυνθέσει, εξωτερικώς δε εν µονώσει κάι καταφρονήσει. Κύκλω ηµών ανυποληψία και χλευασµός, εν µέσω ηµών ακυβερνησία και αναρχία… Ο νικητής ελληνικός στρατός του 1912-1913 φεύγει άµαχος εγκαταλείπων τας υπό του ιδίου απελευθερωθεισας προ τριετίας χώρας. ∆ια τούτο, αναλαµβάνοντες κατά καθήκον
αλλά και µετ’ ενθουσιασµού την ανατεθείσαν εις ηµάς λαϊκήν εντολήν κάµνοµεν έκκλησιν προς το Πανελλήνιον, ζητούντες να συνδράµη ηµάς εις το έργον, όπερ αναλαµβάνοµεν. Αφού το κράτος προέδωκε τα καθήκοντά του υπολείπεται εις το Έθνος να επιχειρήση, όπως επιτύχη το έργον, όπερ επεβάλλετο εις το κράτος.
Επικαλούµεθα την συνδροµήν πάσης εθνικής δυνάµεως, η οποία συναισθάνεται ότι περαιτέρω ανοχή των καταστροφών και ταπεινώσεων, ας προεκάλεσεν η εφαρµοσθείσα πολιτική, θα ισοδυνάµει µε θάνατον εθνικόν. Και ορµώµεν εις τον αγώνα τούτον µε την πλήρη πεποίθησιν ότι το Έθνος, καλούµενον εν απουσία του κράτους εις εθνικόν συναγερµόν, θα επιτελέση και πάλιν το θαύµα εκείνο, το οποίον είναι αναγκαίον όπως επαναφερθή το Έθνος εις την τροχιάν από της οποίας εξέκλινεν από ενός και ηµίσεως έτους.
Ελευθέριος Βενιζέλος
Παύλος Κουντουριώτης

Η προκήρυξη δηµοσιεύτηκε στο υπ’ αριθµό 1 φύλλο της «Εφηµερίδος της Προσωρινής Κυβερνήσεως» που εκδόθηκε στα Χανιά.
Β. Σκουλάτου – Ν. ∆ηµακοπούλου – Σ. Κόνδη, Ιστορία νεότερη και σύγχρονη, Γ΄ τεύχος, Γ΄ Λυκείου, σσ. 80-81

Αφού λάβετε υπόψη την παραπάνω πηγή και µε βάση τις ιστορικές σας γνώσεις, να αναφερθείτε στα αίτια που οδήγησαν τον Βενιζέλο στο κίνηµα της Θεσσαλονίκης.

Μονάδες 5

  1. Να συμπληρώσετε τα κενά

Οι συγκρούσεις πήραν σταδιακά διαστάσεις ____________________. Οι ____________________ άσκησαν τρομοκρατία στους αντιπάλους, ενώ ο Βενιζέλος κήρυξε έκπτωτο το βασιλιά, ο οποίος υπό την πίεση της ________________________ και τη χώρα. Οι Φιλελεύθεροι ανέλαβαν στην Αθήνα τη διακυβέρνηση και κήρυξαν τη χώρα σε _______________. Ο εθνικός διχασμός εξαπλώθηκε στο _______________, καθώς ευνοήθηκαν οι αξιωματικοί της οργάνωσης «____________» εις βάρος άλλων. Η κυβέρνηση παρέτεινε τη θητεία της Βουλής, παρά την πίεση που ασκούσαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Μονάδες 3

  1. Ορισμοί: κυβέρνηση Εθνικής Άμυνας, Εθνικός διχασμός, Συνθήκη των Σεβρών

Μονάδες 4

  1. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως Σωστές ή Λανθασμένες.

  • Το 1913 τον βασιλιά Κωνσταντίνο διαδέχθηκε στο θρόνο ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄.
  • Στις εκλογές που προκηρύχθηκαν μετά τη δεύτερη παραίτηση του Βενιζέλου δεν συμμετείχαν οι Φιλελεύθεροι.
  • Στα μέσα του 1915 το Κοινοβούλιο χάθηκε ουσιαστικά από το προσκήνιο.
  • Στις 25 Ιανουαρίου ανακηρύχθηκε Αναθεωρητική Εθνοσυνέλευση.
  • Ο Κωνσταντίνος υποστήριξε την είσοδο της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο με το πλευρό των Κεντρικών Δυνάμεων.
  • Ο Κωνσταντίνος υποστήριξε ουδετερότητα.

Μονάδες 3

Το φύλλο εργασίας που μόλις διαβάσατε προετοίμασε η συνάδελφος Αντιγόνη Παπαδοπούλου, η οποία στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

Για να μεταβείτε σε κάποιο άλλο Κεφάλαιο ή Ενότητα της Ιστορίας Ανθρωπιστικών Σπουδών της Γ’ Λυκείου, επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τους παρακάτω πίνακες:

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Τα δημογραφικά δεδομέναΗ Μεγάλη Ιδέα
Το εμπόριο το 19ο αιώναΗ ελληνική ναυτιλία το 19ο αιώνα
Διανομή εθνικών κτημάτωνΕκμετάλλευση Ορυχείων
Το Τραπεζικό ΣύστημαΗ βιομηχανία
Δημόσια ΈργαΣιδηρόδρομοι
Εθνικά Δάνεια Πτώχευση 1893 -
ΔΟΕ
Εξωελλαδικό ελληνικό κεφάλαιο
Αγροτικό Ζήτημα Εργατικό Κίνημα
Οικονομικές Συνθήκες Κατά την Περίοδο 1910-1922 Α' Παγκόσμιος Πόλεμος
Οικονομική ζωή κατά την περίοδο 1922-1936 Ελληνική Οικονομία Κατά την Περίοδο του Μεσοπολέμου
Μεγάλες Επενδύσεις Τράπεζα της Ελλάδος
Κρίση του 1932

Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1936)

Σύνταγμα του 1844 Παρακμή Ξενικών Κομμάτων
Νέα Γενιά Εθνοσυνέλευση 1862-1864
Η εδραίωση του δικομματισμού Οργάνωση των Κομμάτων Κατά το Τελευταίο Τέταρτο του 19ου Αιώνα
Από τη Χρεοκοπία στο Στρατιωτικό Κίνημα στο Γουδί Το Κόμμα των Φιλελευθέρων
Αντιβενιζελικά Κόμματα Αριστερά Κόμματα
Εθνικός Διχασμός Σοσιαλιστικό κόμμα

ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1930)

Διωγμός του 1914 Άλλα Προσφυγικά Ρεύματα
Περίθαλψη (1914-1921) Παλιννόστηση
Έξοδος Πρώτο Διάστημα
Σύμβαση Λοζάνης - Ανταλλαγή Πληθυσμών Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων
Αγροτική Αποκατάσταση Αστική Αποκατάσταση
Αποζημίωση Ανταλλαξίμων Ελληνοτουρκική Προσέγγιση
Ενσωμάτωση Προσφύγων Επιπτώσεις Άφιξης Προσφύγων

ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΑΠΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ
ΚΑΤΑ ΤΟ 19ο ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ

Οργάνωση Κρητικής Πολιτείας Περίοδος Δημιουργίας
Πρώτα Νέφη Επανάσταση Θερίσου
Αρμοστεία Αλέξανδρου Ζαΐμη Κατάλυση Αρμοστείας στην Κρήτη
Γεγονότα Ετών 1909-1913 Μετάκληση Βενιζέλου στην Αθήνα
Οριστική Λύση Κρητικού Ζητήματος

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Ερωτήσεις Κλειστού Τύπου εφ΄ όλης της Ύλης Ερωτήσεις Κλειστού Τύπου εφ΄ όλης της Ύλης- Απαντήσεις
Συνδυαστικές Ερωτήσεις εφ΄ όλης της Ύλης Συνδυαστικές Ερωτήσεις εφ΄ όλης της Ύλης-Απαντήσεις
Πολιτικά Κόμματα Ερωτήσεις Σ/Λ Πολιτικά Κόμματα Σ/Λ- Απαντήσεις
Προσφυγικό Ζήτημα κατά τον 19ο αιώνα Σ/ Λ Προσφυγικό Ζήτημα κατά τον 19ο αιώνα Σ/Λ - Απαντήσεις
Οικονομία Οικονομία Απαντήσεις
Οικονομία Β
Οικονομία Γ Οικονομία Γ Απαντήσεις
Οικονομία Δ
Οικονομία & Πολιτικά Κόμματα
Πολιτικά Κόμματα Πλήρες Κριτήριο με Εναλλακτικές Ασκήσεις
Πολιτικά Κόμματα Β
Πολιτικά Κόμματα Γ
Πολιτικά Κόμματα & Προσφυγικό
Το Κρητικό ζήτημα Το Κρητικό ζήτημα Απαντήσεις
Το Κρητικό ζήτημα Β
Παρευξείνιος Ελληνισμός Παρευξείνιος Ελληνισμός Απαντήσεις
Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφάλαια Γ-Ε Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφάλαια Γ-Ε Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 2
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 3 Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 3 Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 4 Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 4 Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 5 Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 5 Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 6
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 7 Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 7 Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 8 Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 8 Απαντήσεις
Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 9 Προσομοιωτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 9 Απαντήσεις

ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 

Η Ελληνική Οικονομία μετά την Επανάσταση Η Ελληνική Οικονομία Κατά τον 19ο αιώνα
Εμπορική ΝαυτιλίαΗ Διανομή των Εθνικών Κτημάτων
Η Εκμετάλλευση των Ορυχείων-Η Δημιουργία Τραπεζικού ΣυστήματοςΗ Βιομηχανία-Τα Δημόσια Έργα
Το Δίκτυο των ΣιδηροδρόμωνΤα Εθνικά Δίκτυα-Η Πτώχευση του 1893 και ο ΔΟΕ
Το Εξωελλαδικό Ελληνικό Κεφάλαιο
Το Αγροτικό ΖήτημαΤο Εργατικό Κίνημα
Οι Οικονομικές Συνθήκες κατά την Περίοδο 1910-1922Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος
Η Οικονομική Ζωή την Περίοδο 1922-1936Οι Μεγάλες Επενδύσεις - Η Τράπεζα της Ελλάδος
Η Κρίση του 1932Πελατειακά Δίκτυα επί Τουρκοκρατίας
Ο Εθνικός Διχασμός (1915-1922)
Το Κόμμα των Φιλελευθέρων ΑΤο Κόμμα των Φιλελευθέρων Β
Μικρασιατική ΚαταστροφήΜικρασιατική Καταστροφή - Απαντήσεις
Ιστορικές Πηγές: Διάκριση-Διαχωρισμός

 

Η Ομάδα του filologika.gr


Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν τα Φιλολογικά μαθήματα ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.