Πολιτικά 20: Κριτήριο Αξιολόγησης (Νέα Μορφή)
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Αρχαίων Ελληνικών Προσανατολισμού της Γ’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
Πολιτικά Ενότητα 20
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ
Α. ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Ὅτι μὲν οὖν νομοθετητέον περὶ παιδείας καὶ ταύτην κοινὴν ποιητέον, φανερόν· τίς δ’ ἔσται ἡ παιδεία καὶ πῶς χρὴ παιδεύεσθαι, δεῖ μὴ λανθάνειν. Νῦν γὰρ ἀμφισβητεῖται περὶ τῶν ἔργων. Οὐ γὰρ ταὐτὰ πάντες ὑπολαμβάνουσι δεῖν μανθάνειν τοὺς νέους οὔτε πρὸς ἀρετὴν οὔτε πρὸς τὸν βίον τὸν ἄριστον, οὐδὲ φανερὸν πότερον πρὸς τὴν διάνοιαν πρέπει μᾶλλον ἢ πρὸς τὸ τῆς ψυχῆς ἦθος· ἔκ τε τῆς ἐμποδὼν παιδείας ταραχώδης ἡ σκέψις καὶ δῆλον οὐδὲν πότερον ἀσκεῖν δεῖ τὰ χρήσιμα πρὸς τὸν βίον ἢ τὰ τείνοντα πρὸς ἀρετὴν ἢ τὰ περιττά (πάντα γὰρ εἴληφε ταῦτα κριτάς τινας)· περί τε τῶν πρὸς ἀρετὴν οὐθέν ἐστιν ὁμολογούμενον (καὶ γὰρ τὴν ἀρετὴν οὐ τὴν αὐτὴν εὐθὺς πάντες τιμῶσιν, ὥστ’ εὐλόγως διαφέρονται καὶ πρὸς τὴν ἄσκησιν αὐτῆς). Ὅτι μὲν οὖν τὰ ἀναγκαῖα δεῖ διδάσκεσθαι τῶν χρησίμων, οὐκ ἄδηλον· ὅτι δὲ οὐ πάντα, διῃρημένων τῶν τε ἐλευθερίων ἔργων καὶ τῶν ἀνελευθερίων φανερόν, καὶ ὅτι τῶν τοιούτων δεῖ μετέχειν ὅσα τῶν χρησίμων ποιήσει τὸν μετέχοντα μὴ βάναυσον. Βάναυσον δ’ ἔργον εἶναι δεῖ τοῦτο νομίζειν καὶ τέχνην ταύτην καὶ μάθησιν, ὅσαι πρὸς τὰς χρήσεις καὶ τὰς πράξεις τὰς τῆς ἀρετῆς ἄχρηστον ἀπεργάζονται τὸ σῶμα τῶν ἐλευθέρων ἢ τὴν διάνοιαν.
Παρατηρήσεις
1. τίς δ’ ἔσται ἡ παιδεία καὶ πῶς χρὴ παιδεύεσθαι, δεῖ μὴ λανθάνειν: να αναφέρετε με βάση το κείμενο τους λόγους για τους οποίους ο Αριστοτέλης θεωρεί απαραίτητο να αποσαφηνίσει τις θέσεις του για τον χαρακτήρα και τον τρόπο άσκησης της παιδείας.
Μονάδες 10
2.ἔκ τε τῆς ἐμποδὼν παιδείας ταραχώδης ἡ σκέψις: α) αφού αναφερθείτε στο περιεχόμενο της παρεχόμενης παιδείας την εποχή του Αριστοτέλη, β) να καταγράψετε τις διαφορετικές απόψεις που διατυπώνονται σχετικά µε το στόχο και το περιεχόμενο της παιδείας.
Μονάδες 10
3.Ποια κριτήρια επιλογής της «διδακτέας ύλης» δέχεται τελικά ο Αριστοτέλης;
Μονάδες 10
4.Αντλώντας στοιχεία από το αμετάφραστο διδαγμένο κείμενο και από το ακόλουθο μεταφρασμένο απόσπασμα των Πολιτικών να εξηγήσετε τους λόγους για τους οποίους ο Αριστοτέλης θεωρεί σκόπιμη την πραγμάτευση του θέματος της παιδείας σε ένα έργο πολιτικής φιλοσοφίας, όπως είναι τα Πολιτικά.
«Κανείς, νομίζω, δεν έχει αμφιβολία ότι είναι υποχρέωση του νομοθέτη να ασχοληθεί πολύ σοβαρά με το θέμα της παιδείας των νέων· είναι κάτι που αν παραμεληθεί στις πόλεις, βλάπτει πριν απ’ όλα το ίδιο το πολίτευμά τους, αφού οι νέοι πρέπει να παίρνουν μόρφωση ταιριαστή με το πολίτευμα της πόλης τους. … Έπειτα, η κάθε τέχνη προϋποθέτει κάποια προπαιδεία και κάποια άσκηση, αν είναι να φτάσει κάποτε κανείς να κάνει τις εργασίες αυτής της τέχνης· το ίδιο όμως ισχύει και για τις πράξεις της αρετής. Καθώς, εξάλλου, οι πολίτες μιας πόλης έχουν να επιτελέσουν σαν σύνολο έναν σκοπό, είναι φανερό ότι και η παιδεία πρέπει να είναι μία και η ίδια για όλους, και η φροντίδα γι’ αυτήν πρέπει να ανήκει στο δημόσιο και όχι να αφήνεται στην ατομική πρωτοβουλία, όπως γίνεται σήμερα, που ο κάθε γονιός φροντίζει ιδιωτικά τα παιδιά του, διδάσκοντάς τους τους κλάδους της γνώσης που ο ίδιος θεωρεί ενδεδειγμένους. Για την επίτευξη ενός στόχου που είναι κοινός για όλους, κοινή πρέπει να είναι και η άσκηση. Και, φυσικά, κανείς πολίτης δεν πρέπει να πιστεύει ότι ανήκει στον εαυτό του, αλλά, αντίθετα, ότι όλοι οι πολίτες ανήκουν στην πόλη· ο καθένας δεν είναι παρά ένα μόριο της πόλης, και η φροντίδα για το κάθε ξεχωριστό μόριο πρέπει να γίνεται σε απόλυτο συνταίριασμα με τη φροντίδα για το σύνολο. Από την άποψη αυτή μόνο επαίνους θα πρέπει να έχει κανείς να πει για τους Λακεδαιμονίους, που και μεγάλο ζήλο δείχνουν για την αγωγή των παιδιών τους και την αγωγή αυτή την κάνουν με ένα δημόσιο, κοινό για όλους σύστημα».
Μονάδες 10
5.α) Να βρείτε τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια οι ακόλουθες λέξεις: λαθροχειρία, επινοητικός, εντατική, λήμμα, αφαίρεση.(Μονάδες 5)
β) Να συμπληρώσετε τα κενά των ακόλουθων προτάσεων με κάποια λέξη ετυμολογικά συγγενή με αυτήν που σας δίνεται στην παρένθεση, απλή ή σύνθετη.(Μονάδες 5)
- Η αυθαίρετη δημοσίευση φωτογραφιών των παιδιών της διάσημης ηθοποιού καταδικάστηκε από όλους ως πλήγμα για τη δημοσιογραφική ……………………..(δεῖ).
- Ο μαθητής εξήγησε ότι το σπρώξιμο του συμμαθητή του ήταν τυχαίο και δε συνέβη ……………………(σκέψις).
- Σε ό,τι αφορά την υγεία του ανθρώπου συνηθίζουμε να λέμε ότι η …………………. (εἴληφε) είναι καλύτερη από τη θεραπεία.
- Η αδιόρθωτη φλυαρία του τον καθιστά σχεδόν πάντα ………………….. (διαφέρονται) στις παρέες του.
- Από το μικροβιολογικό ………………………(ἀπεργάζονται) μου είπαν ότι τα αποτελέσματα των εξετάσεών μου θα είναι έτοιμα την ερχόμενη εβδομάδα.
Μονάδες 10
6. Να χαρακτηρίσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων προτάσεων ως σωστό (Σ) ή λανθασμένο (Λ).
- Ο λόγιος που άσκησε καθοριστική επίδραση στη σκέψη του νεαρού Αριστοτέλη ήταν ο Ξενοκράτης ο Ποντικός.
- Η καταγωγή του Αριστοτέλη από τη Μακεδονία ήταν ένας από τους λόγους που τον εξώθησαν να εγκαταλείψει την Αθήνα μετά τον θάνατο του Πλάτωνα.
- Τα Πολιτικὰκαι τα ἩθικὰΝικομάχειαγράφονται κατά την παραμονή του Αριστοτέλη στην Άσσο.
- Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, η εὐδαιμονία είναι μία στατική κατάσταση της ψυχής που εξαρτάται αποκλειστικά από την «εύνοια του δαίμονος».
- Για τον Αριστοτέλη, η ηθική φιλοσοφία με την πολιτική φιλοσοφία βρίσκονται μεταξύ τους σε στενό συσχετισμό.
Μονάδες 10
Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε προετοίμασε η εκλεκτή συνάδελφος Δέσποινα Τσακμάκα, η οποία στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.
Για να μεταβείτε σε κάποιο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για να μεταβείτε σε κάποιο Άγνωστο Κείμενο ή για να δείτε τις Απαντήσεις επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για ολοκληρωμένη προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις δείτε το υλικό μας για το Γνωστό Κείμενο στους παρακάτω πίνακες:
Πλάτωνος Πρωταγόρας
Πρωταγόρας Ενότητα 1 | Πρωταγόρας Ενότητα 2 |
Πρωταγόρας Ενότητα 3 | Πρωταγόρας Ενότητα 4 |
Πρωταγόρας Ενότητα 5 | Πρωταγόρας Ενότητα 6 |
Πρωταγόρας Ενότητα 7 |
Πλάτωνος Πολιτεία
Πολιτεία Ενότητα 11 | Πολιτεία Ενότητα 12 | Πολιτεία Ενότητα 13 |
Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια
Αριστοτέλους Πολιτικά
Πολιτικά Ενότητα 11 | Πολιτικά Ενότητα 12 |
Πολιτικά Ενότητα 13 | Πολιτικά Ενότητα 14 |
Πολιτικά Ενότητα 15 | Πολιτικά Ενότητα 16 |
Πολιτικά Ενότητα 17 | Πολιτικά Ενότητα 18 |
Πολιτικά Ενότητα 19 | Πολιτικά Ενότητα 20 |
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.