Πολιτικά Ενότητα 17

Πολιτικά Ενότητα 17

Η συγκεκριμένη ενότητα δεν εξετάζεται από το πρωτότυπο  για αυτό το λόγο δεν υπάρχει μετάφραση ούτε λεξιλογικές ασκήσεις. Επομένως, θα ακολουθήσει άμεσα η ανάλυση του περιεχομένου της.

1. Με ποιο κριτήριο ονομάζονται από τον Αριστοτέλη κάποια πολιτεύμα­τα «παρεκκλίσεις, διαστρεβλώσεις» (στα αρχαία Ελληνικά: παρεκβάσεις) κά­ποιων άλλων πολιτευμάτων, αυτών που χαρακτηρίζονται ορθά; Συμφωνείς με το κριτήριο αυτό; Αν ναι, γιατί;

2. Τυραννία: Συγκέντρωσε πληροφορίες για την αρχική σημασία της λέ­ξης τύραννος και για τη σημασιακή της εξέλιξη στη συνέχεια.

3. Είδαμε τον ορισμό που έδωσε ο Αριστοτέλης για την πόλη, είδαμε επί­σης το νόημα και τη σημασία που έδωσε στο πολίτευμα, στον τρόπο δηλαδή με τον οποίο κυβερνιέται μια πόλη. Προσπάθησε, λοιπόν, με βάση τις διδα­σκαλίες τον αυτές, να εξηγήσεις γιατί ο Αριστοτέλης ονόμασε ορθά κάποια πολιτεύματα και παρεκκλίσεις (από το ορθό) κάποια άλλα.

Στην 11η και στη 12η ενότητα των «Πολιτικών» ο Αριστοτέλης επισήμανε ότι κάθε κοινωνία έχει ως στόχο της ένα αγαθό και ότι η πόλη-κράτος, που είναι η ανώτερη όλων των άλλων κοινωνιών, στοχεύει στο ανώτερο από όλα τα αγαθά, την ευδαιμονία, η οποία επιτυγχάνεται μέσω της αυτάρκειας. Στην ευδαιμονία, όμως, της πόλης δεν συμβάλλουν το ίδιο όλα τα πολιτεύματα. Έτσι, λοιπόν, ορθά πολιτεύματα θεωρεί αυτά που στοχεύουν στο συμφέρον του συνόλου των πολιτών, στο κοινό συμφέρον και, συνεπώς, στην ευδαιμονία όλων, ενώ «παρεκκλίσεις» (από τα ορθά) όσα πολιτεύματα αποβλέπουν στην εξυπηρέτηση του συμφέροντος μόνο των προσώπων που ασκούν την εξουσία, όσα κι αν είναι αυτά στον αριθμό.

Η τελευταία απάντηση έχει προέλθει από το study4exams.gr

Οι παρακάτω ερωτήσεις προέρχονται από το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας (ΚΕΕ) και καλύπτουν το σύνολο της ερμηνευτικής προσέγγισης του συγκεκριμένου αποσπάσματος.

1. Να επισημάνετε στις Ενότητες που διδαχθήκατε τα σημεία εκείνα με τα οποία συνδέεται ιδιαίτερα το θέμα αυτής της Ενότητας.

2. Πόσα και ποια είναι τα πολιτεύματα της αρχαιότητας κατά τον Αρι­στοτέλη;

3. Δύο κριτήρια χρησιμοποιεί ο Αριστοτέλης για τη διάκριση των πολιτευ­μάτων: ένα ποσοτικό κι ένα ποιοτικό. Το ποσοτικό σχετίζεται με τον αριθμό των ατόμων που ασκούν την εξουσία, και το ποιοτικό στην εξυπηρέτηση α­πό τους ασκούντες την εξουσία του κοινού συμφέροντος ή όχι.Ποια κριτήρια υιοθετεί ο Αριστοτέλης στη διάκριση των πολιτευμάτων; 

4. Ποιο κριτήριο χρησιμοποιεί ο φιλόσοφος για τη διάκριση των πολιτευ­μάτων σε «ορθά» και «παρεκκλίσεις» (παρεκβάσεις) και ποια σχέση έχει με το σκοπό της πόλης και τον ορισμό τον πολίτη;

5. Να εξηγήσετε τη διαφορά μεταξύ «δημοκρατίας» και «ολιγαρχίας» με­λετώντας προσεκτικά τη θέση του Αριστοτέλη: «η ολιγαρχία υπηρετεί το συμφέρον των πλουσίων και η δημοκρατία το συμφέρον των απόρων».

6. Να εξηγήσετε το νόημα που δίνει ο Αριστοτέλης στον όρο πολιτεία και στον όρο δημοκρατία.

7. Να συγκρίνετε τις απόψεις που εκφράζονται στην Ενότητα με το ακό­λουθο απόσπασμα από τα Ἠθικὰ Νικομάχεια (1160a 41 – 1160b 11) και να συνθέσετε ένα δικό σας κείμενο στη νέα ελληνική με μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων: παρέκβασις δὲ βασιλεί­ας μὲν τυραννίς: ἄμφω γὰρ μοναρχίαι, διαφέρουσι δὲ πλεῖστον. Ὁ μὲν γὰρ τύ­ραννος τὸ ἑαυτῷ συμφέρον σκοπεῖ, ὁ δὲ βασιλεὺς τὸ τῶν ἀρχομένων. Οὐ γάρ έστι βασιλεὺς ὁ μὴ αὐτάρκης καὶ πᾶσι τοῖς ἀγαθοῖς ὑπερέχων· ὁ δὲ τοιοῦτος οὐδενὸς προσδεῖται· τὰ ὠφέλιμα οὖν αὐτῷ μὲν οὐκ ἂν σκοποίη, τοῖς δ’ ἀρχομένοις· ὁ γὰρ μὴ τοιοῦτος κληρωτὸς ἄν τις εἴη βασιλεύς. Ἡ δὲ τυραννὶς ἐξ ἐναντίας ταύτῃ· τὸ γὰρ ἑαυτῷ ἀγαθὸν διώκει. Καὶ φανερώτερον ὑπὸ ταύτης ὅτι χειρίστη· κάκιστον γὰρ τὸ ἐναντίον τῷ βελτίστῳ. (= η τυραννία αποτελεί παρέκκλιση της βασιλείας: και τα δύο είναι πολιτεύματα, όπου την εξουσία ασκεί ένα πρό­σωπο, αλλά παρουσιάζουν πολλές διαφορές μεταξύ τους. Γιατί ο τύραννος α­ποσκοπεί στο προσωπικό του συμφέρον, ενώ ο βασιλιάς στο συμφέρον των υπηκόων του. Γιατί δεν μπορεί να είναι βασιλιάς αυτός που δεν είναι αυτάρ­κης και δεν υπερέχει των άλλων σε όλα τα αγαθά· ένας τέτοιου είδους άν­θρωπος δεν έχει ανάγκη από τίποτε· δε θα έχει επομένως στόχο το δικό του συμφέρον αλλά των υπηκόων του: γιατί κάποιος που δεν έχει τα παραπάνω χαρακτηριστικά μπορεί να γίνει βασιλιάς με κλήρο. Η τυραννία όμως βρίσκε­ται στο αντίθετο άκρο της βασιλείας· γιατί ο τύραννος επιδιώκει το προσω­πικό του συμφέρον. Και είναι πρόδηλο ότι η τυραννία είναι το χειρότερο πο­λίτευμα, εφόσον το χειρότερο είναι το αντίθετο του καλύτερου.)

Για να μεταφερθείτε στην Ενότητα που επιθυμείτε απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα. Εναλλακτικά για την πλοήγηση σας μπορείτε να επιλέξετε και το βοηθητικό menu στην αριστερή στήλη της σελίδας.

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.