Πολιτικά 20: Πλήρες Κριτήριο Αξιολόγησης (Νέα Μορφή)

Πολιτικά  Ενότητα 20

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ  Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ

Ἀριστοτέλους, Πολιτικά, Θ 2, 1-4

Ὅτι μὲν οὖν νομοθετητέον περὶ παιδείας καὶ ταύτην κοινὴν ποιητέον, φανερόν· τίς δ’ ἔσται ἡ παιδεία καὶ πῶς χρὴ παιδεύεσθαι, δεῖ μὴ λανθάνειν. νῦν γὰρ ἀμφισβητεῖται περὶ τῶν ἔργων. οὐ γὰρ ταὐτὰ πάντες ὑπολαμβάνουσι δεῖν μανθάνειν τοὺς νέους οὔτε πρὸς ἀρετὴν οὔτε πρὸς τὸν βίον τὸν ἄριστον, οὐδὲ φανερὸν πότερον πρὸς τὴν διάνοιαν πρέπει μᾶλλον ἢ πρὸς τὸ τῆς ψυχῆς ἦθος· ἔκ τε τῆς ἐμποδὼν παιδείας ταραχώδης ἡ σκέψις καὶ δῆλον οὐδὲν πότερον ἀσκεῖν δεῖ τὰ χρήσιμα πρὸς τὸν βίον ἢ τὰ τείνοντα πρὸς ἀρετὴν ἢ τὰπεριττά (πάντα γὰρ εἴληφε ταῦτα κριτάς τινας)· περί τε τῶν πρὸς ἀρετὴν οὐθέν ἐστιν ὁμολογούμενον (καὶ γὰρ τὴν ἀρετὴν οὐ τὴν αὐτὴν εὐθὺς πάντες τιμῶσιν, ὥστ’ εὐλόγως διαφέρονται καὶ πρὸς τὴν ἄσκησιν αὐτῆς). ὅτι μὲν οὖν τὰ ἀναγκαῖα δεῖ διδάσκεσθαι τῶν χρησίμων, οὐκ ἄδηλον· ὅτι δὲ οὐ πάντα, διῃρημένων τῶν τε ἐλευθερίων ἔργων καὶ τῶν
ἀνελευθερίων φανερόν, <καὶ> ὅτι τῶν τοιούτων δεῖ μετέχειν ὅσα τῶν χρησίμων ποιήσει τὸν μετέχοντα μὴ βάναυσον. βάναυσον δ’ ἔργον εἶναι δεῖ τοῦτο νομίζειν καὶ τέχνην ταύτην καὶ μάθησιν, ὅσαι πρὸς τὰς χρήσεις καὶ τὰς πράξεις τὰς τῆς ἀρετῆς ἄχρηστον ἀπεργάζονται τὸ σῶμα τῶν ἐλευθέρων ἢ τὴν διάνοιαν.

Α. Γιατί ο Αριστοτέλης θεωρεί πως η παιδεία πρέπει να είναι και δημόσια και να ρυθμίζεται από τον νομοθέτη βάσει και των παρακάτω αποσπασμάτων:
1) Η κοινωνική οντότητα που προήλθε από την συνένωση περισσοτέρων κωμών είναι η πόλη, μία κοινωνική οντότητα τέλεια, που μπορούμε να πούμε ότι πέτυχε τελικά την ύψιστη αυτάρκεια∙ συγκροτήθηκε για να διασφαλίζει την ζωή, στην πραγματικότητα όμως υπάρχει για να εξασφαλίζει την καλή ζωή.
(Αριστοτέλους Πολιτικά Α 2, 5-6)
2) Η άποψη ότι την εξουσία στην πόλη πρέπει μάλλον να τήν ασκεί το πλήθος παρά οι άριστοι που είναι λίγοι, νομίζω ότι μπορεί να συζητηθεί- με το νόημα ότι είναι μία άποψη που παρουσιάζει, βέβαια, κάποιες δυσκολίες, που περιέχει όμως ίσως και
κάποια αλήθεια. Για το πλήθος μπορεί κανείς να πει τούτο: Το κάθε επιμέρους άτομο μπορεί να μην είναι τίποτα το αξιόλογο, ενωμένοι όμως όλοι μαζί είναι ενδεχόμενο να είναι, όχι σαν άτομα αλλά σαν σύνολο, καλύτεροι από εκείνους.

(Αριστοτέλους Πολιτικά Α 2, 5-6)

Μονάδες 20

Β. Ποια εκπαιδευτικά προγράμματα απέρριπτε ο Αριστοτέλης και γιατί; Να γίνουν συγκεκριμένες αναφορές μέσα από το κείμενο.

Μονάδες 20

Γ. Να δηλωθεί η ορθότητα ή όχι των κάτωθι προτάσεων :
-Ο Αριστοτέλης έμοιαζε στην προσέγγιση των φιλοσοφικών ζητημάτων με τον δάσκαλό του, Πλάτωνα.
-Μόλις τελείωσε την φοίτησή του από την Ακαδημία έφυγε από την Αθήνα.
-Ο Αριστοτέλης για την διδασκαλία του Μ. Αλεξάνδρου χρησιμοποίησε τα ομηρικά έπη.
-Για το έργο “Πολιτικά” ο Αριστοτέλης συνέλεξε 158 πολιτεύματα.
-Ο Αριστοτέλης, όταν πια έφυγε από την Αθήνα οριστικά μίλησε εις βάρος των συκοφαντών της πόλεως.

Μονάδες 10

Δα. Με ποιες λέξεις του κειμένου έχουν σχέση τα παρακάτω λήμματα : λήθη, άνοια, επίπεδο, αυθαίρετος, ευεργεσία.

Μονάδες 5

Δβ. Να βρεθούν από το κείμενο τα αντώνυμα των παρακάτω λέξεων : ἄδηλον, δοκεῖν, ἀδρανειῶν, ἐκποδών, εἰδέναι.

Μονάδες 5

Τις απαντήσεις μπορείτε να τις βρείτε στο βιβλίο του Δημήτρη Νάτση Φιλοσοφικός  Λόγος Αριστοτέλης Γ Λυκείου.

Φιλοσοφικός  Λόγος Αριστοτέλης Γ Λυκείου: Τιμή 10 ευρώ

Στην παραπάνω τιμή δεν συμπεριλαμβάνονται τα έξοδα αποστολής.

Μπορείτε να δείτε δείγμα από το βιβλίο στον παρακάτω σύνδεσμο:

Φιλοσοφικός  Λόγος Αριστοτέλης Γ Λυκείου

Αἰσχίνου, ἐπιστολαὶ Τῇ Βουλῇ καὶ τῷ Δήμῳ τῷ Ἀθηναίων 2

Οι επιστολές του Αισχίνη γράφτηκαν από τον ίδιο στην εξορία του, μετά την αντιδικία του με τον Δημοσθένη, η οποία ξεκίνησε από την πρεσβεία στην οποία αμφότεροι μετείχαν προς τον Φίλιππο και την οποία ορθώς οι πρώτοι φιλόλογοι στην ελληνιστική περίοδο ονόμασαν παραπρεσβεία ( = νόθη πρεσβεία). Στο απόσπασμα αυτό ο Αισχίνης μοιάζει να απολογείται, αν και εξόριστος, για την
κατηγορία ότι κινήθηκε υπογείως υπέρ των Μακεδόνων, κατηγορία που ακόμα πλανάται στην Αθήνα, και διευκρινίζει ποια είναι η πολιτική πράξη που κατά την γνώμη του βλάπτει την αθηναϊκή δημοκρατία.

Εἰ δὲ καὶ νῦν τὰ Μακεδόνων φρονεῖν ἐροῦσί με, καὶ παραπρεσβείας πάλιν γράψονταί τινες ἀπόντα με δίκην ἢ προδοσίας τῆς Ἑλλάδος, ἕτοιμος ἤδη καὶ Ῥόδου καὶ γῆς ἁπάσης Ἑλληνίδος πρόσσω φεύγειν, ἐὰν βούλωνται, καὶ πρὸς τὸν ἐν Πέρσαις ἄπειμι καὶ Μήδοις βασιλέα. Καίτοι τὰ Περσῶν με καὶ Μήδων οὐδεὶς ἔφη ποτὲ φρονεῖν, καὶ πάντων ἥκιστα Δημοσθένης. Ἀλλὰ οὐδ’ ἐκεῖ παύσομαι γράφων ἃ τῇ πόλει δόξω συμφέρειν, οὐ χαριζόμενος ὑμῖν μετὰ τοῦ δοκεῖν ἐπιπλήττειν, ὥσπερ ἄλλοι τινές, ἀλλὰ ἐλευθέρως νουθετῶν. Εὖ γὰρ εἰδέναι χρὴ ὅτι τῶν πολιτευομένων οἱ μᾶλλον ἐπιπλήττειν ἢ χαρίζεσθαι θέλοντες ὑμῖν δοκεῖν, οὗτοι καὶ μάλιστα πρὸς ἡδονὴν λέγουσι, τὴν ὑπὸ προσχήματι παρρησίας ὁδὸν τοῦ κολακεύειν ἑλόμενοι· καὶ γὰρ αὕτη τίς ἐστιν τοῦ χαρίζεσθαι πολίταις καὶ ἡγεμόσι πολὺ κακουργοτέρα προαίρεσις.

γράφομαί δίκην τινα + γενική : καταγγέλλω κάποιον για κάτι

Α1. Να μεταφραστεί το απόσπασμα: Εὖ γὰρ εἰδέναι χρὴ ὅτι τῶν πολιτευομένων οἱ μᾶλλον ἐπιπλήττειν ἢ χαρίζεσθαι θέλοντες ὑμῖν δοκεῖν, οὗτοι καὶ μάλιστα πρὸς ἡδονὴν λέγουσι, τὴν ὑπὸ προσχήματι παρρησίας ὁδὸν τοῦ κολακεύειν ἑλόμενοι· καὶ γὰρ αὕτη τίς ἐστιν τοῦ χαρίζεσθαι πολίταις καὶ ἡγεμόσι πολὺ κακουργοτέρα προαίρεσις.

Μονάδες 10

Α2. Να εξηγήσετε βάσει του κειμένου τι υποπτεύεται ο Αισχίνης πως γίνεται εις βάρος του στην Αθήνα και ποια πολιτική πράξη βλάπτει την Αθήνα;

Μονάδες 10

Β1. Να δοθούν οι ζητούμενοι τύποι των κάτωθι λέξεων του κειμένου :
ἐροῦσί : β’ ενικό οριστικής παρακειμένου ίδιας φωνής
γράψονταί : τον ίδιο τύπο στην οριστική παρακειμένου ίδιας φωνής
τινες : δοτική πληθυντικού θηλυκού γένους
ἀπόντα : β’ ενικό προστακτικής ενεστώτα
γῆς : αιτιατική ενικού
φεύγειν : γ’ ενικό οριστικής μέλλοντα
βασιλέα : τον ίδιο τύπο στον πληθυντικό αριθμό
ἥκιστα : τον ίδιο τύπο στον θετικό βαθμό
συμφέρειν : γ’ ενικό υποτακτικής αορίστου Β στην ίδια φωνή
χαριζόμενος : απαρέμφατο μέλλοντα ίδιας φωνής

Μονάδες 10

Β2α. Να χαρακτηριστούν συντακτικά οι λέξεις (και ποιον τύπο προσδιορίζουν ή από ποιον τύπο εξαρτώνται) : με (το πρώτο του κειμένου), τῆς Ἑλλάδος, Ῥόδου, τῇ πόλει, ἐπιπλήττειν , εἰδέναι , κακουργοτέρα.

Μονάδες 7

Β2β. Εἰ δὲ καὶ νῦν τὰ Μακεδόνων …. ἄπειμι καὶ Μήδοις βασιλέα : Να χαρακτηριστούν οι υποθετικοί λόγοι της περιόδου αυτής.

Μονάδες 3

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε προετοίμασε ο εκλεκτός συνάδελφος Δημήτρης Νάτσης, ο οποίος στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τον ευχαριστούμε από καρδιάς και του ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική του ζωή.

Για να μεταβείτε σε κάποιο Κριτήριο Αξιολόγησης  επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα: 

Για να μεταβείτε σε κάποιο  Άγνωστο Κείμενο ή για να δείτε τις Απαντήσεις επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα: 

Για ολοκληρωμένη προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις δείτε το υλικό μας για το Γνωστό Κείμενο στους παρακάτω πίνακες: 

Πλάτωνος Πρωταγόρας 

Πλάτωνος Πολιτεία

Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια

Αριστοτέλους Πολιτικά

Η ομάδα του filologika.gr

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.