Πολιτεία 11-12: Κριτήριο Αξιολόγησης (Νέα Μορφή)

Πολιτεία Ενότητες 11 & 12

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ  Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ

Μετὰ ταῦτα δή, εἶπον,  ἀπείκασον  τοιούτῳ πάθει τὴν ἡμετέραν φύσιν παιδείας τε πέρι καὶ ἀπαιδευσίας. Ἰδὲ γὰρ ἀνθρώπους οἷον ἐν καταγείῳ οἰκήσει σπηλαιώδει,  ἀναπεπταμένην πρὸς τὸ φῶς τὴν εἴσοδον ἐχούσῃ μακρὰν παρὰ πᾶν τὸ σπήλαιον, ἐν ταύτῃ ἐκ παίδων ὄντας ἐν δεσμοῖς καὶ τὰ σκέλη καὶ τοὺς αὐχένας, ὥστε μένειν τε αὐτοὺς εἴς τε τὸ πρόσθεν μόνον ὁρᾶν, κύκλῳ δὲ τὰς κεφαλὰς ὑπὸ τοῦ δεσμοῦ ἀδυνάτους περιάγειν, φῶς δὲ αὐτοῖς πυρὸς ἄνωθεν καὶ πόρρωθεν καόμενον ὄπισθεν αὐτῶν, μεταξὺ δὲ τοῦ πυρὸς καὶ τῶν δεσμωτῶν ἐπάνω ὁδόν, παρ’ ἣν ἰδὲ τειχίον παρῳκοδομημένον, ὥσπερ τοῖς θαυματοποιοῖς  πρὸ τῶν ἀνθρώπων πρόκειται τὰ παραφράγματα, ὑπὲρ ὧν τὰ θαύματα δεικνύασιν.

Ὅρα τοίνυν παρὰ τοῦτο τὸ τειχίον φέροντας ἀνθρώπους σκεύη τε παντοδαπὰ ὑπερέχοντα τοῦ τειχίου καὶ ἀνδριάντας καὶ ἄλλα ζῷα λίθινά τε καὶ ξύλινα καὶ παντοῖα εἰργασμένα, οἷον εἰκὸς τοὺς μὲν φθεγγομένους, τοὺς δὲ σιγῶντας των παραφερόντων.

Ἄτοπον, ἔφη, λέγεις εἰκόνα καὶ δεσμώτας ἀτόπους.

Ὁμοίους ἡμῖν, ἦν δ’ ἐγώ.

Τί δέ; Τόδε οὐκ εἰκός, ἦν δ’ ἐγώ, καὶ ἀνάγκη ἐκ τῶν προειρημένων, μήτε τοὺς ἀπαιδεύτους καὶ ἀληθείας ἀπείρους ἱκανῶς ἄν ποτε πόλιν ἐπιτροπεῦσαι, μήτε τοὺς ἐν παιδείᾳ ἐωμένους διατρίβειν διὰ τέλους, τοὺς μὲν ὅτι σκοπὸν ἐν τῷ βίῳ οὐκ ἔχουσιν ἕνα, οὗ στοχαζομένους δεῖ ἅπαντα πράττειν ἃ ἂν πράττωσιν ἰδίᾳ τε καὶ δημοσίᾳ, τοὺς δὲ ὅτι ἑκόντες εἶναι οὐ πράξουσιν, ἡγούμενοι ἐν μακάρων νήσοις ζῶντες ἔτι ἀπῳκίσθαι;

Ἀληθῆ, ἔφη.

Ἡμέτερον δὴ ἔργον, ἦν δ’ ἐγώ, τῶν οἰκιστῶν τάς τε βελτίστας φύσεις ἀναγκάσαι ἀφικέσθαι πρὸς τὸ μάθημα ὃ ἐν τῷ πρόσθεν ἔφαμεν εἶναι μέγιστον, ἰδεῖν τε τὸ ἀγαθὸν καὶ ἀναβῆναι ἐκείνην τὴν ἀνάβασιν, καὶ ἐπειδὰν ἀναβάντες ἱκανῶς ἴδωσι, μὴ ἐπιτρέπειν αὐτοῖς ὃ νῦν ἐπιτρέπεται.

Α. Επιλέξτε τη σωστή απάντηση:

1. Τον εκφραστικό τρόπο της αλληγορίας δηλώνουν τα:

α) ἰδέ, ἀπείκασον

β) ἐν καταγείῳ οἰκήσει σπηλαιώδη

γ) ὁμοίους ἡμῖν

2. «ὥσπερ τοῖς θαυματοποιοῖς πρὸ τῶν ἀνθρώπων πρόκειται τὰ παραφράγματα, ὑπὲρ ὧν τὰ θαύματα δεικνύασιν».:

α) είναι παρομοίωση και λειτουργικό στοιχείο της αφήγησης

β) είναι παρομοίωση και  συμπληρωματικό στοιχείο της αφήγησης

3. Στη φράση «πρὸ τῶν ἀνθρώπων», οι «άνθρωποι είναι:

α) οι δεσμώτες

β) οι θεατές

γ) οι θαυματοποιοί

4. Στο παραπάνω απόσπασμα οι άνθρωποι που βρίσκονται μέσα στο σπήλαιο είναι :

α) οι δεσμώτες, οι θαυματοποιοί και οι «φέροντες»

β) οι δεσμώτες και οι «φέροντες»

γ) οι δεσμώτες, οι απελεύθεροι δεσμώτες και οι «φέροντες»

5. Ο φιλόσοφος λέγοντας «μήτε τοὺς ἀπαιδεύτους καὶ ἀληθείας ἀπείρους ἱκανῶς ἄν ποτε πόλιν ἐπιτροπεῦσαι»:

α) ασκεί κριτική στο δημοκρατικό πολίτευμα της εποχής του

β) αναφέρεται στην ιδανική πολιτεία

Μονάδες 10

Β1.  Ποια η σχέση ανάμεσα στους δεσμώτες και «τοὺς ἀπαιδεύτους καὶ ἀληθείας ἀπείρους» σύμφωνα με το κείμενο που σας δίνεται;

Μονάδες 10

 Β2.  Ποιους αφορά το «ἔτι ἀπῳκίσθαι» και ποια η σχέση του με το  «μή ἐπιτρέπειν» στην πλατωνική Πολιτεία;

Μονάδες 10

 Β3. Επιλέξτε τη σωστή απάντηση:

1. Ο Πλάτων παρομοιάζει την πόλη με ακυβέρνητο σκάφος. O ιδιοκτήτης αυτού του σκάφους παρομοιάζεται με τους:

α) δημαγωγούς

β) δημιουργούς

γ) φύλακες

2. «το τά αὑτοῦ πράττεν» σημαίνει:

α)  ο καθένας να πράττει με αυτοέλεγχο

β)  ο καθένας να πράττει αυτό για το οποίο είναι πλασμένος

γ)  ο καθένας να πράττει αυτό που του έχει ανατεθεί

3. Στην ιδανική πολιτεία την επιβολή της τάξης επωμίζονται:

α) οι δημιουργοί

β)  οι φύλακες επίκουροι

γ) οι φύλακες βασιλείς

4. Το πολίτευμα της ιδανικής πολιτείας είναι:

α) δημοκρατικό

β) αριστοκρατικό

γ) ολιγαρχικό

5. Η ολιγαρχία ανατρέπεται:

α) από τον κακούργο κηφήνα

β) από τους κηφήνες με κεντρί

γ) από τους άκεντρους κηφήνες και από τους κηφήνες με κεντρί

Μονάδες 10

Β4. α) Να αντιστοιχήσετε το καθένα από τα παρακάτω ρήματα της στήλης Α με τη σημασία που έχουν μέσα στο κείμενο της στήλης Β. (Μονάδες 8)

β) Να επιλέξετε ένα από τα παραπάνω ρήματα που να έχει την ίδια σημασία στο κείμενο και στα νέα ελληνικά και να σχηματίσετε με αυτό (σε οποιοδήποτε χρόνο και πρόσωπο) μία περίοδο λόγου. (Μονάδες 2)

Μονάδες 10

 Β5. Το ποίημα του Παυλόπουλου, που ακολουθεί αποτελεί μια αλληγορία στην οποία η πόρτα συμβολίζει την είσοδο στην αφηρημένη έννοια της ποίησης (ιδέα της ποίησης).

α) Ποιες ομοιότητες εντοπίζετε στην πορεία των ποιητών και των απελεύθερων δεσμωτών πρός το «φῶς» ( την ιδέα της ποίησης και του αγαθού αντίστοιχα);

β) Ποιες διαφορές εντοπίζετε ανάμεσα στους πραγματικούς ποιητές και τους φιλοσόφους της ιδανικής πολιτείας;

Γιώργης Παυλόπουλος «Τα Αντικλείδια»

Η Ποίηση είναι μια πόρτα ανοιχτή.

Πολλοί κοιτάζουν μέσα χωρίς να βλέπουν

τίποτα και προσπερνούνε. Όμως μερικοί

κάτι βλέπουν, το μάτι τους αρπάζει κάτι

και μαγεμένοι πηγαίνουνε να μπουν.

Η πόρτα τότε κλείνει. Χτυπάνε μα κανείς

δεν τους ανοίγει. Ψάχνουνε για το κλειδί.

Κανείς δεν ξέρει ποιος το έχει. Ακόμη

και τη ζωή τους κάποτε χαλάνε μάταια

γυρεύοντας το μυστικό να την ανοίξουν.

Φτιάχνουν αντικλείδια. Προσπαθούν.

Η πόρτα δεν ανοίγει πια. Δεν άνοιξε ποτέ

για όσους μπόρεσαν να ιδούν στο βάθος.

Ίσως τα ποιήματα που γράφτηκαν

από τότε που υπάρχει ο κόσμος

είναι μια ατέλειωτη αρμαθιά αντικλείδια

για ν’ ανοίξουμε την πόρτα της Ποίησης.

Μα η Ποίηση είναι μια πόρτα ανοιχτή

Μονάδες 10

Ενδεικτικές απαντήσεις για το παραπάνω κριτήριο μπορείτε να βρείτε εδώ.

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε προετοίμασε η εκλεκτή συνάδελφος Σοφία Πατσούρα, η οποία στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

Για να μεταβείτε σε κάποιο άλλο Κριτήριο Αξιολόγησης  επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα: 

Για να μεταβείτε σε κάποιο  Άγνωστο Κείμενο ή για να δείτε τις Απαντήσεις επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα: 

Για ολοκληρωμένη προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις δείτε το υλικό μας για το Γνωστό Κείμενο στους παρακάτω πίνακες: 

Πλάτωνος Πρωταγόρας 

Πλάτωνος Πολιτεία

Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια

Αριστοτέλους Πολιτικά

Η ομάδα του filologika.gr

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.