Ενότητα 9 & Αδίδακτο Κείμενο Κριτήριο Αξιολόγησης Απαντήσεις (Φάκελος Υλικού)

Διδακτική Ενότητα 9

Η αλληγορία του σπηλαίου: η παιδεία

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 

Α1. α. «εἰς το ὄν καί τοῦ ὄντος τό φανότατον»

β. «τίνα τρόπον ὡς ῥᾷστά τε καί ἀνυσιμώτατα μεταστραφήσεται»

Α2. α. Λάθος, «Φασί γάρ οὖν (τινές ἐπαγγελλόμενοι) που οὐκ ἐνούσης ἐν τῇ ψυχῇ ἐπιστήμης σφεῖς ἐντιθέναι, οἷον τυφλοῖς ὀφθαλμοῖς ὄψιν ἐντιθέντες.

β. Σωστό, «σύν ὅλῃ τῇ ψυχῇ ἐκ τοῦ γιγνομένου περιακτέον εἶναι, ἕως ἄν εἰς τό ὄν καί τοῦ ὄντος τό φανότατον δυνατή γένηται ἀνασχέσθαι θεωμένη».

γ. Λάθος, «ἡ δε τοῦ φρονῆσαι […] ὑπό δε τῆς περιαγωγῆς χρήσιμόν τε καί ὠφέλιμον καί ἄχρηστον αὖ και βλαβερόν γίγνεται».

Β1. α. Ο Σωκράτης χρησιμοποιεί μια παρομοίωση, προκειμένου να εξηγήσει παραστατικά τον βιωματικό και εσωτερικό χαρακτήρα της παιδείας καθώς και την ουσία της: όπως το μάτι απαιτεί στροφή όλου του σώματος, από το σκοτεινό μέρος στο φωτεινό, για να έχει ολοκληρωμένη θέαση του αντικειμένου του, έτσι και η γνώση απαιτεί η ψυχή να μεταστραφεί από το μεταβαλλόμενο κόσμο των αισθήσεων προς το αληθινά υπαρκτό και να φτάσει στην πιο κατάφωτη βαθμίδα του όντος, μέχρι να αντέξει να ατενίζει το πολύ δυνατό φως του.

Τεχνικά, η παρομοίωση είναι εκτεταμένη και σύνθετη, καθώς αποτελείται από ένα πλέγμα εικόνων και συσχετισμών. Αποτελείται  από το αναφορικό μέρος, που προτάσσεται και εισάγεται με το «οἷον» («οἷον εἰ ὄμμα … ἐκ τοῦ σκοτώδους»), το δεικτικό που επιτάσσεται και εισάγεται με το «οὕτω» («οὕτω σὺν ὅλῃ τῇ ψυχῇ … θεωμένη·»), και ο κοινός όρος που τα συνδέει είναι η μεταστροφή, η περιαγωγή.

β. Λειτουργικά, όπως κάθε παρομοίωση, ερμηνεύει το άγνωστο μέσα από το γνωστό. Έτσι, στο αναφορικό, το γνωστό μέρος ο Σωκράτης χρησιμοποιεί το επίθετο «ὁ φανός,-ή,-όν» που σημαίνει ο φωτεινός, ο λαμπρός. Η λέξη «σκοτώδης» που ακολουθεί, είναι αντίθετη. Η συνηθισμένη στον Πλάτωνα αντίθεση ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι λειτουργεί συμβολικά για την αντίθεση παιδείας- απαιδευσίας (έλλειψη παιδείας).

Επίσης, στο δεικτικό μέρος η παρομοίωση αναδεικνύει το «εἶναι» της παιδείας κι όχι το «φαίνεσθαι»: ο άνθρωπος δηλαδή, βιώνει μια «μεταστροφή της ψυχής», οντολογική και γνωσιολογική. Απομακρύνεται από τον κόσμο των αισθήσεων, και οδηγείται στο «εἰς τὸ ὂν καὶ τοῦ ὄντος τὸ φανότατον», και σε μία ολιστική προσέγγιση του Αγαθού.

Ο όρος «ὂν» που αναφέρθηκε βασίζεται στην υπαρκτική σημασία του ρήματος «εἰμί». Το ὂν είναι το υπαρκτό. Η αναζήτηση του αληθινά υπαρκτού αποτέλεσε εξαρχής για τη φιλοσοφία μέγα ερώτημα, το λεγόμενο οντολογικό ερώτημα: τό πάλαι τε καί νῦν καί ἀεί ζητούμενον καί ἀεί ἀπορούμενον, τί τό ὂν; (Αριστοτέλης Μετά τα φυσικά 1028b2-4). Αυτό που υπάρχει πραγματικά είναι μόνο ο ιδέες, όχι τα αισθητά. Ο Σωκράτης διευκρινίζει πως το «φανότατον του ὄντος» είναι η ιδέα του Αγαθού. Από τον πλούτο των αναφορών του Πλάτωνα στην πολυσήμαντη λέξη Ἀγαθόν, εδώ να τονιστεί μόνο ότι ο φιλόσοφος ταυτίζει το αληθινά υπαρκτό με το Αγαθό, ακριβέστερα με την Ιδέα του Αγαθού.

Τέλος, η παρομοίωση χαρίζει σαφήνεια και παραστατικότητα, συμπληρώνει και φωτίζει την αφήγηση.

Β2. Η λέξη «περιαγωγή» που σημαίνει μεταστροφή, έχει φιλοσοφική βαρύτητα, διότι δείχνει πως η γνώση και η παιδεία, καθώς στρέφεται στον κόσμο οφείλει να έχει πάντα καθολικό χαρακτήρα και να μην εξαντλείται σε προσέγγιση από μία επιμέρους οπτική γωνία. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η χρήση του δεοντολογικού ρηματικού επιθέτου περιακτέον, το οποίο όμως δεν προτρέπει απλώς σε μια ευρύτερη θέαση αλλά αποβλέπει σε μια μεταστροφή της ψυχής από τον κόσμο των αισθήσεων προς τον κόσμο των Ιδεών. Πρόκειται, όπως και στην περίπτωση της παιδείας, για μια στροφή όλης της ύπαρξης προς τον «ήλιο», προς το αγαθό- για μια επώδυνη πορεία. Λίγο παρακάτω (521d) ο Πλάτων θα ονομάσει την άνοδο της ψυχής προς το όντως Ον, «μεταστροφή/ επιστροφή της ψυχής από μια νυχτερινή μέρα στην αληθινή μέρα»- και αυτή είναι η «αληθινή φιλοσοφία».

Η περιαγωγή γίνεται όχι μόνο με το νου αλλά και με τις αισθήσεις, όπως δείχνει η μετοχή «θεωμένη» («δυνατή γένηται ἀνασχέσθαι θεωμένη») του ρήματος «θεῶμαι» που σημαίνει «κοιτάζω επίμονα με θαυμασμό» και «βλέπω καθαρά».

Η περιαγωγή της ψυχής επιτυγχάνεται με την ενεργοποίηση της διανοητικής ικανότητας του ανθρώπου, της φρόνησης, η οποία αποτελεί ένα εσωτερικό δεδομένο και γι᾽ αυτό και η ύπαρξή της ανάγεται από τον Πλάτωνα στο θεό («θειοτέρου τινὸς τυγχάνει»).

Για να διαμορφωθεί όμως ο φιλόσοφος βασιλέας, δεν αρκεί μόνο η «περιαγωγή» της ψυχής του με τη φρόνηση· χρειάζεται και η φιλοσοφική παιδεία, η διαλεκτική, δηλαδή η χρήση του ορθού λόγου και της επιστήμης (της τεκμηριωμένης και ορθής γνώσης).

Μέσω της διαλεκτικής ο φιλόσοφος που διαμορφώνεται απομακρύνεται από τα κατώτερα γνωστικά επίπεδα του αισθητού κόσμου, την εἰκασίαν και την πίστιν, σπάει τα δεσμά της συμμόρφωσης στη συνηθισμένη εμπειρία και στην παραδεδεγμένη γνώμη και ανεβαίνει στο νοητό κόσμο, στο γνωστικό επίπεδο της διάνοιας, και τελικά, της νόησης, στη σύλληψη του απόλυτου όντος, της Ιδέας του Αγαθού. Έτσι, η δύναμη της φρόνησης λειτουργεί με τρόπο χρήσιμο και ωφέλιμο.

Επομένως, αφού ο Πλάτωνας πιστεύει ότι η αρετή είναι γνώση, ο φιλόσοφος, που έφτασε στην απόλυτη γνώση, είναι ο μόνος που μπορεί να κυβερνήσει με απόλυτα δίκαιο τρόπο, αφού μόνο αυτός μπορεί να εξασφαλίσει τη σωστή παιδεία και να θεσπίσει δίκαιους νόμους.

Β3. α. Σωστό, β. Σωστό, γ. Σωστό, δ. Λάθος, ε. Λάθος.

Β4. α. 1β, 2α, 3β, 4β, 5α

β. Νόμιζα πως είχες φύγει.

H κυβέρνηση αρνείται να πραγματοποιήσει όσα επαγγελλόταν πριν από τις εκλογές.

Ανέχτηκα για πολύ καιρό τα σφάλματά του.

Η κυβέρνηση καλείται να αποσύρει την επίμαχη τροπολογία.

Μετά το πάθημά του ωρίμασε και συμπεριφέρεται με φρόνηση.

Β5. Τόσο ο Πλάτων στο κείμενο αναφοράς όσο και ο Μπρεχτ στο παράλληλο κείμενο αναφέρονται στον εσωτερικό και βιωματικό χαρακτήρα της παιδείας.

Ο Πλάτωνας δεν πιστεύει ότι ο άνθρωπος αποκτά τη γνώση ως πληροφορία που λαμβάνει χώρα έξωθεν, αλλά ότι την ανακαλύπτει και την παράγει μέσα του. Γι’ αυτό και αυτήν την έντονα βιωματική[1] γνωστική διαδικασία την ονομάζει συμβολικά ἀνάμνησιν (οὐκ ἐνούσης ἐν τῇ ψυχῇ ἐπιστήμης / τήν ἐνοῦσαν ἑκάστου δύναμιν ἐν τῇ ψυχῇ). Σύμφωνα με τον Πλάτωνα η αλληγορία φανερώνει, «σημαίνει» ότι στην ψυχή κάθε ανθρώπου ενυπάρχουν η δυνατότητα της μάθησης και το κατάλληλο όργανο για τη μάθηση, η φρόνηση, το «λογιστικόν» μέρος της ψυχής). Ο Πλάτων αισθητοποιεί τον εσωτερικό, βιωματικό χαρακτήρα της γνώσης με την παραστατική αναλογία «οἷον τυφλοῖς ὀφθαλμοῖς ὄψιν ἐντιθέντες» με την οποία καθιστά σαφές ότι η ψυχή δεν είναι κενή γνώσης, δεν είναι ένα τυφλό μάτι που ίσως ενεργοποιηθεί με το φως. Η ψυχή περιέχει ήδη το φως, τη γνώση, και απομένει απλώς η ενεργοποίησή της, η περιαγωγή της. Στη διαδικασία της γνώσης ο φιλόσοφος έχει το ρόλο του καθοδηγητή που βοηθά στην εκκίνηση της.

Στο ποίημα «Εγκώμιο στην αμφιβολία» ο Μπρέχτ προτρέπει τους ανθρώπους να τιμούν οποιονδήποτε τους σπέρνει την αμφιβολία και τους προκαλεί να εξετάσουν την ισχύ των γνώσεων τους («να τιμάτε εκείνον που το λόγο σας εξετάζει σαν κάλπικη μονέδα!»). Οι αυταπόδεικτες αρχές που όλοι θεωρούν ότι είναι αληθινές («Τα αξιώματα»), αποδεικνύονται λαθεμένες από ανθρώπους που διαθέτουν τη σοφία του σκεπτικιστή. Γι’ αυτό οι άνθρωποι δεν πρέπει να θεωρούν ότι διαθέτουν έγκυρη και στέρεη γνώση, αλλά να βλέπουν με επιφύλαξη και να ερευνούν οτιδήποτε συνιστά πεποίθηση ή απόλυτη βεβαιότητα («να μη δίνετε το λόγο σας με σιγουριά πάρα πολλή», «Και μιαν άλλη μέρα ένας άλλος άνθρωπος στοχαστικά σβήνει / από το βιβλίο της γνώσης / το αξίωμα με μια μονοκοντυλιά»). Οι δογματικοί άνθρωποι, οι αστόχαστοι που θεωρούν ότι κατέχουν την γνώση μένοντας πιστοί στις παραδεδεγμένες αλήθειες χωρίς να τις διερευνούν και να επιχειρούν να τις αποδείξουν, είναι άνθρωποι επιφανειακοί και κομφορμιστές, με ανελεύθερο πνεύμα, την έπαρση των οποίων ειρωνεύεται έντονα ο Μπρέχτ («καταφρονούσαν», «πρέπει αυτούς τα γεγονότα να πιστέψουν», «Είναι απέραντα υπομονετικοί – με τον εαυτό τους»). Συνεπώς και για τον Σωκράτη και για τον Μπρεχτ η γνώση είναι προσωπική κατάκτηση, αρκεί ο άνθρωπος να είναι διατεθειμένος να απεγκλωβιστεί από την άκριτη αποδοχή της κατεστημένης γνώσης.

Οι πληροφορίες που προσλαμβάνει ο άνθρωπος από εξωτερικές πηγές και εσωτερικεύει μέσω των αισθήσεων του, ενδεχομένως, να συνιστούν παραπλάνηση, να υποσκάπτουν την αληθινή γνώση, καθώς δημιουργούν την ψευδαίσθηση της κατοχής της. Προϋπόθεση για τη μάθηση είναι η ενεργοποίηση της σκέψης. Η γνώση είναι ανάμνηση για τον Πλάτωνα, καθώς η λογική του φύση είναι εγγενής και αυθύπαρκτη, και έτσι η αμφιβολία «ξυπνά» τη γνώση που «κοιμάται», ενώ στον Μπρεχτ η γνώση δεν προϋπάρχει αλλά έρχεται απέξω μέσω του ερεθίσματος και της αμφιβολίας που αυτό προκαλεί. Για τον Πλάτωνα στην ενεργοποίηση της σκέψης καθοριστικό ρόλο έχει ο φιλόσοφος ως καθοδηγητής, ενώ για τον Μπρεχτ το ρόλο αυτό αναλαμβάνει κυρίως ο ίδιος ο άνθρωπος, ως κοινωνικό και πολιτικό ον, που αγωνίζεται συλλογικά εναντίον της άγνοιας και της αδικίας. Για τον Πλάτωνα, ρόλος του φιλοσόφου είναι να μεταδώσει στους συνανθρώπους του τη γνώση του διαφωτίζοντάς τους. Ενδεχομένως και οι στίχοι του Μπρέχτ «και μιαν άλλη μέρα ένας άλλος άνθρωπος στοχαστικά σβήνει / από το βιβλίο της γνώσης / το αξίωμα με μια μονοκοντυλιά» αποτελούν μιαν αναλογία με έναν διανοούμενο ή επαναστάτη που αλλάζει τον τρόπο σκέψης των πολλών, σαν τον Σωκράτη ή το μελλοντικό πλατωνικό φιλόσοφο-βασιλέα.

[1] Η γνωστική διαδικασία προϋποθέτει τη συμμετοχή του ίδιου του υποκειμένου της γνώσης όπως δείχνει το ρήμα «σημαίνει» και η τετραπλή χρήση της πρόθεσης «ἐν», που δηλώνει το εντός, το εσωτερικό («οὐκ ἐνούσης ἐν τῇ ψυχῇ ἐπιστήμης σφεῖς ἐντιθέναι, οἷον τυφλοῖς ὀφθαλμοῖς ὄψιν ἐντιθέντες»).

Το κριτήριο για το οποίο προσφέρονται οι απαντήσεις μπορείτε να το βρείτε στο σύνδεσμο: Κριτήριο Αξιολόγησης Ενότητα 9

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 

1.Μετάφραση

(δίνεται η μετάφραση όλου του κειμένου για την πληρέστερη κατανόηση του νοήματος και την υποστήριξη της ερώτησης κατανόησης. Το απόσπασμα που ζητείται για μετάφραση είναι αυτό με την έντονη γραφή)

 2. Ερώτηση κατανόησης

Ο κυριότερος λόγος για τη δεινή θέση του Κροίσου είναι η ματαιοδοξία και η φιλαυτία του. Αυτό αποδεικνύεται από το ότι ο ίδιος παραδέχεται ότι η άγνοια (του κινδύνου) τον έφερε δίκαια ενώπιον της τιμωρίας (ταῦτ’ἀγνοήσας … δικαίως ἔχω τὴν δίκην). Περνώντας στα γεγονότα, αν και σώθηκε (ἐσώθην οὐδὲν κακὸν λαβὼν …ἀσφαλῶς ἀπὴλθον) από προηγούμενη παράτολμη ενέργεια (εἰς πάντα κίνδυνον ἦλθον, ἀνεπείσθην ὑπό τοῦ Ἀσσυρίου), παρασύρθηκε πάλι από κολακείες και υποσχέσεις (διαθρυπτόμενος, ἀναφυσώμενος-κολακεύοντες) ότι θα γίνει ο σπουδαιότερος ηγεμόνας (μέγιστος ἄν εἴην ἀνθρώπων …. ὡς ἱκανὸς ὤν μέγιστος γενέσθαι) με αποτέλεσμα να υπερεκτιμήσει τις δυνάμεις του, να υποστεί ήττα και να περιμένει τώρα την έσχατη τιμωρία.

Εναλλακτικά

2.α. Ο Κροίσος αναγνωρίζει εκ των υστέρων ότι, επειδή δεν είχε αυτογνωσία (ἀγνοῶν ἄρα ἐμαυτὸν) , είχε υπερεκτιμήσει τις δυνάμεις του και ότι δεν έπρεπε να τα βάλει με τον Κύρο (ὅτι σοὶ ἀντιπολεμεῖν ἱκανὸς ᾤμην εἶναι). Η θέση αυτή φαίνεται από τη χρήση του δοξαστικού ρήματος ᾤμην, πράγμα που σημαίνει ότι η εκτίμησή του αποδείχθηκε λανθασμένη. Η ισχύς του Κύρου τώρα υποστηρίζεται από τις τρεις (επιθετικές με αιτιολογική απόχρωση ) μετοχές γεγονότι, πεφυκότι, ἀσκοῦντι. Αυτές δηλώνουν την πλεονεκτική θέση του Κύρου, λόγω θεϊκής και βασιλικής καταγωγής, αλλά και προσωπικής άσκησης. Επομένως ο Κύρος αναδεικνύεται σε ανίκητο αντίπαλο.

3.Γραμματική

3.α. Τύποι παθητικού αορίστου: ἥσθην , ἀνεπείσθην, ἐσώθην: ενδεικτικά (β΄ενικό ευκτικής) ἀναπεισθείης, (β΄ενικό προστακτικής) ἀναπείσθητι

3.β. δεῖται, ἐδεῖτο // οἶδε(ν), ᾔδει(ν)

3.γ. υπερθετικοί επιθέτων και επιρρημάτων: ῥᾷστόν, μέγιστος , πρῶτον, ἄριστ(α). Οι άλλοι βαθμοί: ῥᾲδιον- ῥᾷον, μέγας – μείζων, (πρὸ) – πρότερον, εὖ -ἄμεινον, αντίστοιχα.

3.δ. οι αυτοπαθητικές αντωνυμίες είναι: ἑαυτὸν , ἐμαυτόν. Γενική ενικού: σφῶν αὐτῶν ή ἑαυτῶν ή αὑτῶν και ἡμῶν αὐτῶν, αντίστοιχα.

4.Συντακτικό

4.α. Όταν το πᾶς-πᾶσα-πᾶν είναι άναρθρο επίθετο λειτουργεί ως κατηγορηματικός προσδιορισμός στο προσδιοριζόμενο ουσιαστικό. Όταν όμως είναι αόριστη-επιμεριστική αντωνυμία, κατά κάποιο τρόπο ως αντώνυμο του οὐδεἰς/μηδεἰς, λειτουργεί και ως βασικός όρος της πρότασης, αφού οι αντωνυμίες αντικαθιστούν τα ουσιαστικά. Στο απόσπασμα έχουμε και τις δύο λειτουργίες: α) εἰς πάντα κίνδυνον: όπου λειτουργεί ως επίθετο και είναι κατηγορηματικός προσδιορισμός στο κίνδυνον και β) πάντες ἂν ἐμοὶ πείθοιντο, όπου λειτουργεί ως αντωνυμία και είναι υποκείμενο στο ρήμα ἄν πείθοιντο.

4.β. Στο απόσπασμα ὡς ἱκανὸς ὢν μέγιστος γενέσθαι το μόριο ὡς συνοδεύει την αιτιολογική μετοχή ἱκανός ὤν μετατρέποντάς την σε υποκειμενικής αιτιολογίας. Έτσι ο Κροίσος παραδέχεται ήταν προσωπική του εκτίμηση και όχι αντικειμενική πραγματικότητα το ότι θα γινόταν ο μέγιστος ηγεμόνας.

4.γ. Ο υποθετικός λόγος του κειμένου βρίσκεται στην περίοδο: οἵ με κολακεύοντες ἔλεγον ὡς εἰ ἐγὼ θέλοιμι ἄρχειν, πάντες ἂν ἐμοὶ πείθοιντο καὶ μέγιστος ἂν εἴην ἀνθρώπων. Έχει απόδοση τις ειδικές προτάσεις ὡς …ἄν πείθοιντο καὶ μέγιστος ἄν εἴην. Επομένως είναι εξαρτημένος.

Αφαιρώντας την εξάρτηση και μετατρέποντας την ειδική σε αποφαντική κύρια έχουμε πάντες ἄν πείθοιντο καὶ μέγιστος ἄν εἴην, οπότε, σε συνδυασμό με το εἰ +ευκτική της υποθετικής πρότασης, έχουμε απλή σκέψη του λέγοντος:

Εἰ σύ θέλοις ἄρχειν – πάντες ἄν σοὶ πείθοιντο καὶ μέγιστος ἄν εἴης ἀνθρώπων.

Το προσδοκώμενο: ἐὰν ἐθέλεις /ἐθελήσεις ἄρχειν – πάντες σοὶ πείσονται καὶ μέγιστος ἔσῃ ἀνθρώπων.

Σημείωση: εννοείται ότι προσδοκώμενο θα έχουμε, ακόμα και αν διατηρήσουμε ως απόδοση τη δυνητική ευκτική, απλώς θα διαφέρει υφολογικά από τη βασική εκδοχή.

4.δ. Στο απόσπασμα βρίσκουμε δύο χρονικές προτάσεις: α) ἕως μὲν εἶχον ἡσυχίαν, που δηλώνει το σύγχρονο και μάλιστα την παράλληλη διάρκεια με την κύρια (= όσο έμενα αδρανής, δεν κατηγορούσα την τύχη μου) και β) ἐπειδὴ δὲ ἀνεπείσθην ὑπὸ τοῦ Ἀσσυρίου ἐφ’ ὑμᾶς στρατεύεσθαι, που δηλώνει το προτερόχρονο (=πρώτα πείστηκα και κατόπιν κινδύνευσα).

[1] Ο γὰρ εισάγει κύρια. Μεταφράζουμε με δευτερεύουσα αιτιολογική, γιατί ακολουθεί και άλλος γὰρ.

[2] Η μετοχή προστάξαντα είναι χρονική. Παρ’ όλα αυτά η μετάφρασή της με τύπο σε –οντας είναι πιο «φυσική» κατά τη γνώμη μας.

[3] Μετάφραση της αιτιολογικής μετοχής διαθρυπτόμενος.

[4] Η μετοχή ἀγνοῶν είναι αιτιολογική και το ἄρα αντιπαρατίθεται στο προηγούμενο ὡς (αντικειμενικό –υποκειμενικό αντίστοιχα)

Το κριτήριο για το οποίο προσφέρονται οι απαντήσεις μπορείτε να το βρείτε στο σύνδεσμο: Κριτήριο Αξιολόγησης Ενότητα 9

Το κριτήριο αξιολόγησης καθώς και τις απαντήσεις που το συνοδεύουν προετοίμασαν οι εκλεκτοί συνάδελφοι Παναγιώτης Παλτζής και Σοφία Πατσούρα,  οι οποίοι στη συνέχεια το παραχώρησαν στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τους ευχαριστούμε από καρδιάς και τους ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική τους ζωή.

Για να μεταβείτε σε κάποιο Κριτήριο Αξιολόγησης  επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα: 

Για να μεταβείτε σε κάποιο  Άγνωστο Κείμενο ή για να δείτε τις Απαντήσεις επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα: 

Για ολοκληρωμένη προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις δείτε το υλικό μας για το Γνωστό Κείμενο στους παρακάτω πίνακες: 

Πλάτωνος Πρωταγόρας 

Πλάτωνος Πολιτεία

Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια

Αριστοτέλους Πολιτικά

Η ομάδα του filologika.gr

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.