Ενότητα 1 Ερμηνευτικές – Ετυμολογικές – Λεξιλογικές Ασκήσεις (Φάκελος Υλικού)
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Αρχαίων Ελληνικών Προσανατολισμού της Γ’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
Διδακτική Ενότητα 1
Γιατί φιλοσοφεί ο άνθρωπος;
Ενότητα 1 Ερμηνευτικές – Ετυμολογικές – Λεξιλογικές Ασκήσεις (Φάκελος Υλικού)
Α. Ερμηνευτικές Ασκήσεις
Να σημειώσετε ένα Σ ή ένα Λ, για να δηλώσετε αν το περιεχόμενο κάθε φράσης είναι αντίστοιχα Σωστό (Σ) ή Λάθος (Λ):
1. Ο λόγος της ενασχόλησης με τη φιλοσοφία ήταν στην αρχή ο θαυμασμός για τα παράδοξα της καθημερινής ζωής και ύστερα ο φόβος για τα φαινόμενα του σύμπαντος.
2. Στα παραδείγματα της πρώτης περιόδου που αναφέρει ο Αριστοτέλης υπάρχει μία κλιμάκωση από τα πιο κοντινά στον άνθρωπο και τις δυνατότητες της γνώσης του στα πιο μακρινά και δυσερμήνευτα.
3. Με την τροπή από το παρελθοντικό τριτοπρόσωπο ἐδίωκον στο παροντικό πρωτοπρόσωπο ζητοῦμεν ο Αριστοτέλης αποφεύγει να εντάξει και τον εαυτό του στους φιλοσόφους για λόγους μετριοφροσύνης.
4. Συνδετικός κρίκος ανάμεσα στον φιλόμυθο και στον φιλόσοφο είναι η έννοια τα «θαυμάσια».
5. Ο Αριστοτέλης συνδέει τη φιλοσοφία με τη ραστώνη.
6. Κατά τον Αριστοτέλη ο βηματισμός του ανθρώπου και της ανθρωπότητας προς τη φιλοσοφία ήταν ταχύτατος και όχι εξελικτικός.
7. Οι άνθρωποι επιζήτησαν την επιστήμη για την ίδια τη γνώση και όχι για κάποια χρηστική ανάγκη.
Ετυμολογικές – Λεξιλογικές Ασκήσεις
2. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις της νέας ελληνικής να γράψετε μία λέξη του κειμένου ετυμολογικά συγγενή (σε ορισμένες λέξεις του κειμένου αντιστοιχούν περισσότερες από μία λέξεις της ν.ε.):
ακτίνα | |
γενέθλια | |
προσηλυτισμός | |
εκεχειρία | |
χειρονομία | |
οντότητα | |
οχυρός | |
νομιμοφροσύνη | |
προφήτης | |
κοίτη | |
ιστορία | |
οἴηση | |
κοινόχρηστος | |
σωφρονισμός | |
ισθμός | |
φήμη | |
μισαλλόδοξος | |
κοιτίδα | |
άξονας | |
απροσχημάτιστος | |
είδηση | |
ραδιουργία | |
ειδύλλιο | |
προσπορισμός | |
γυναίκα | |
βωμός | |
πορθμός |
3. Για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου, να γράψετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό και ένα ομόρριζο επίθετο της νέας ελληνικής, απλό ή σύνθετο: διαγωγὴν, γενέσεως, ἐλεύθερος, σχεδὸν, οὖσαν, φαμέν, σύγκειται, εἰδέναι, ῥᾳστώνην, φρόνησις, χρείαν, συμβεβηκός.
Για περισσότερες πληροφορίες κάντε κλικ στην εικόνα
4. Να αντιστοιχίσετε στο τετράδιό σας καθεμία αρχαία ελληνική λέξη της στήλης Α με την ετυμολογικά συγγενή της νεοελληνική λέξη της στήλης Β.
Στήλη Α (α.ε.) |
Στήλη Β (ν.ε.) |
ἤρξαντο | άμαξα |
διαγωγὴν | οντότητα |
γενέσεως | ιστορικός |
ἐστὶν | πειθαρχία |
ἐπίστασθαι | κοιτώνας |
ἐλευθέραν | ένοχος |
σχεδὸν | ρυπογόνος |
σύγκειται | ανεξίτηλος |
εἰδέναι | πανεπιστήμιο |
φεύγειν | βαθμός |
οὖσαν | διέλευση |
προϊόντες | αναπόφευκτος |
συμβεβηκὸς | εσθλός |
- Να σχηματίσετε μια ομόρριζη λέξη (απλή ή σύνθετη) της νέας ελληνικής για κάθε λέξη του αρχαίου κειμένου, χρησιμοποιώντας την παραγωγική κατάληξη που σας δίνεται: διαγωγὴν (-μα, -ή, -είο), σχεδὸν (-ξία, -ή, -ούχος), προϊόντες (-τήριο, -ση, -ιτός), γενέσεως (-ίδιο, -ος, -εια), φεύγειν (-λέος, -ή, -άτος), εἰδέναι (-ση, -ύλλιο, -μων /-μονας), ἐδίωκον (-μός, -της, -ξη).
- Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης Α με τις αντώνυμές τους της στήλης Β.
Α |
Β |
ἐλεύθερος | γνῶσις |
ἀναγκαῖον | ἀφανὴς |
οὐδεμία | τελευτῶ |
ἄγνοια | πᾶσα |
ἄρχομαι | περιττὸν |
δῆλος | δοῦλος |
- Να γράψετε από ένα συνώνυμο στην αρχαία ελληνική για τις λέξεις: θαυμάζω, οἴομαι, οἶδα, ὑπάρχω, ἄλλος.
- πρόχειρα, παθημάτων, ἐδίωκον, διαγωγήν: Να βρείτε τη σημασία που έχουν στο κείμενο οι παραπάνω λέξεις και να γράψετε από μία φράση για κάθε λέξη στα νέα ελληνικά με σημασία διαφορετική από αυτήν που έχουν στο κείμενο.
- Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω φράσεων με την κατάλληλη νοηματικά λέξη, ομόρριζη της λέξης του κειμένου, η οποία σάς δίδεται σε παρένθεση:
Κατά τις (ἤρξαντο) ………………………….του σωματείου μας εκλέχτηκε νέο διοικητικό συμβούλιο.
Οι (γενέσεως) ………………………….της Αυστραλίας ανέλαβαν να εξοπλίσουν με ιατρικά μηχανήματα το νοσοκομείο της γενέτειράς τους.
Από τότε που έγινε διευθυντής δε μιλιέται, είναι (προϊόντες) ………………………….και στους πιο στενούς του φίλους.
Η αστυνομία ανακάλυψε το σπίτι που χρησιμοποιούσαν οι κακοποιοί ως (φεύγειν) …………………………..
Ο Έλληνας πρωταθλητής ανέβηκε στο (συμβεβηκός) ………………………….του νικητή.
Οι παραπάνω ασκήσεις περιλαμβάνονται στο βιβλίο του Δημήτριου Ε. Πασχαλίδη: , το οποίο κυκλοφορεί από τις .
Το βιβλίο «» τωνμπορείτε να το προμηθευτείτε απευθείας από το, τα επιμέρους ενημερωμένα βιβλιοπωλεία και τα βιβλιοπωλεία των Εκδόσεων σε Αθήνα: Χαριλάου Τρικούπη 22 και Θεσσαλονίκη: Αρμενοπούλου 27.
Για να μεταβείτε σε κάποιο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για να μεταβείτε σε κάποιο Άγνωστο Κείμενο ή για να δείτε τις Απαντήσεις επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για ολοκληρωμένη προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις δείτε το υλικό μας για το Γνωστό Κείμενο στους παρακάτω πίνακες:
Πλάτωνος Πρωταγόρας
Πρωταγόρας Ενότητα 1 | Πρωταγόρας Ενότητα 2 |
Πρωταγόρας Ενότητα 3 | Πρωταγόρας Ενότητα 4 |
Πρωταγόρας Ενότητα 5 | Πρωταγόρας Ενότητα 6 |
Πρωταγόρας Ενότητα 7 |
Πλάτωνος Πολιτεία
Πολιτεία Ενότητα 11 | Πολιτεία Ενότητα 12 | Πολιτεία Ενότητα 13 |
---|
Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια
Αριστοτέλους Πολιτικά
Πολιτικά Ενότητα 11 | Πολιτικά Ενότητα 12 |
Πολιτικά Ενότητα 13 | Πολιτικά Ενότητα 14 |
Πολιτικά Ενότητα 15 | Πολιτικά Ενότητα 16 |
Πολιτικά Ενότητα 17 | Πολιτικά Ενότητα 18 |
Πολιτικά Ενότητα 19 | Πολιτικά Ενότητα 20 |
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.