Ενότητα 1 Ερμηνευτικές – Ετυμολογικές – Λεξιλογικές Ασκήσεις (Φάκελος Υλικού)

Ενότητα 1 Ερμηνευτικές – Ετυμολογικές – Λεξιλογικές Ασκήσεις (Φάκελος Υλικού)

ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟ:

Διδακτική Ενότητα 1

Γιατί φιλοσοφεί ο άνθρωπος; 

Ενότητα 1 Ερμηνευτικές – Ετυμολογικές – Λεξιλογικές Ασκήσεις (Φάκελος Υλικού)

 

 

Α. Ερμηνευτικές Ασκήσεις

Να σημειώσετε ένα Σ ή ένα Λ, για να δηλώσετε αν το περιεχόμενο κάθε φράσης είναι αντίστοιχα Σωστό (Σ) ή Λάθος (Λ):

1. Ο λόγος της ενασχόλησης με τη φιλοσοφία ήταν στην αρχή ο θαυμασμός για τα παράδοξα της καθημερινής ζωής και ύστερα ο φόβος για τα φαινόμενα του σύμπαντος.
2. Στα παραδείγματα της πρώτης περιόδου που αναφέρει ο Αριστοτέλης υπάρχει μία κλιμάκωση από τα πιο κοντινά στον άνθρωπο και τις δυνατότητες της γνώσης του στα πιο μακρινά και δυσερμήνευτα.
3. Με την τροπή από το παρελθοντικό τριτοπρόσωπο ἐδίωκον στο παροντικό πρωτοπρόσωπο ζητοῦμεν ο Αριστοτέλης αποφεύγει να εντάξει και τον εαυτό του στους φιλοσόφους για λόγους μετριοφροσύνης.
4. Συνδετικός κρίκος ανάμεσα στον φιλόμυθο και στον φιλόσοφο είναι η έννοια τα «θαυμάσια».
5. Ο Αριστοτέλης συνδέει τη φιλοσοφία με τη ραστώνη.
6. Κατά τον Αριστοτέλη ο βηματισμός του ανθρώπου και της ανθρωπότητας προς τη φιλοσοφία ήταν ταχύτατος και όχι εξελικτικός.
7. Οι άνθρωποι επιζήτησαν την επιστήμη για την ίδια τη γνώση και όχι για κάποια χρηστική ανάγκη.

Ετυμολογικές – Λεξιλογικές Ασκήσεις

2. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις της νέας ελληνικής να γράψετε μία λέξη του κειμένου ετυμολογικά συγγενή (σε ορισμένες λέξεις του κειμένου αντιστοιχούν περισσότερες από μία λέξεις της ν.ε.):

ακτίνα
γενέθλια
προσηλυτισμός
εκεχειρία
χειρονομία
οντότητα
οχυρός
νομιμοφροσύνη
προφήτης
κοίτη
ιστορία
οἴηση
κοινόχρηστος
σωφρονισμός
ισθμός
φήμη
μισαλλόδοξος
κοιτίδα
άξονας
απροσχημάτιστος
είδηση
ραδιουργία
ειδύλλιο
προσπορισμός
γυναίκα
βωμός
πορθμός

3. Για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου, να γράψετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό και ένα ομόρριζο επίθετο της νέας ελληνικής, απλό ή σύνθετο: διαγωγὴν, γενέσεως, ἐλεύθερος, σχεδὸν, οὖσαν, φαμέν, σύγκειται, εἰδέναι, ῥᾳστώνην, φρόνησις, χρείαν, συμβεβηκός.

Για περισσότερες πληροφορίες κάντε κλικ στην εικόνα

4. Να αντιστοιχίσετε στο τετράδιό σας καθεμία αρχαία ελληνική λέξη της στήλης Α με την ετυμολογικά συγγενή της νεοελληνική λέξη της στήλης Β. 

Στήλη Α (α.ε.)

Στήλη Β (ν.ε.)

ἤρξαντο άμαξα
διαγωγὴν οντότητα
γενέσεως ιστορικός
ἐστὶν πειθαρχία
ἐπίστασθαι κοιτώνας
ἐλευθέραν ένοχος
σχεδὸν ρυπογόνος
σύγκειται ανεξίτηλος
εἰδέναι πανεπιστήμιο
φεύγειν βαθμός
οὖσαν διέλευση
προϊόντες αναπόφευκτος
συμβεβηκὸς εσθλός
  1.  Να σχηματίσετε μια ομόρριζη λέξη (απλή ή σύνθετη) της νέας ελληνικής για κάθε λέξη του αρχαίου κειμένου, χρησιμοποιώντας την παραγωγική κατάληξη που σας δίνεται: διαγωγὴν (-μα, -ή, -είο), σχεδὸν (-ξία, -ή, -ούχος), προϊόντες (-τήριο, -ση, -ιτός), γενέσεως (-ίδιο, -ος, -εια), φεύγειν (-λέος, -ή, -άτος), εἰδέναι (-ση, -ύλλιο, -μων /-μονας), ἐδίωκον (-μός, -της, -ξη).
  2. Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης Α με τις αντώνυμές τους της στήλης Β.

Α

Β

ἐλεύθερος γνῶσις
ἀναγκαῖον ἀφανὴς
οὐδεμία τελευτῶ
ἄγνοια πᾶσα
ἄρχομαι περιττὸν
δῆλος δοῦλος
  1. Να γράψετε από ένα συνώνυμο στην αρχαία ελληνική για τις λέξεις: θαυμάζω, οἴομαι, οἶδα, ὑπάρχω, ἄλλος.
  2. πρόχειρα, παθημάτων, ἐδίωκον, διαγωγήν: Να βρείτε τη σημασία που έχουν στο κείμενο οι παραπάνω λέξεις και να γράψετε από μία φράση για κάθε λέξη στα νέα ελληνικά με σημασία διαφορετική από αυτήν που έχουν στο κείμενο.
  3. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω φράσεων με την κατάλληλη νοηματικά λέξη, ομόρριζη της λέξης του κειμένου, η οποία σάς δίδεται σε παρένθεση:

Κατά τις (ἤρξαντο) ………………………….του σωματείου μας εκλέχτηκε νέο διοικητικό συμβούλιο.

Οι (γενέσεως) ………………………….της Αυστραλίας ανέλαβαν να εξοπλίσουν με ιατρικά μηχανήματα το νοσοκομείο της γενέτειράς τους.

Από τότε που έγινε διευθυντής δε μιλιέται, είναι (προϊόντες) ………………………….και στους πιο στενούς του φίλους.

Η αστυνομία ανακάλυψε το σπίτι που χρησιμοποιούσαν οι κακοποιοί ως (φεύγειν) …………………………..

Ο Έλληνας πρωταθλητής ανέβηκε στο (συμβεβηκός) ………………………….του νικητή.

 

Οι παραπάνω ασκήσεις περιλαμβάνονται στο βιβλίο του Δημήτριου Ε. Πασχαλίδη: , το οποίο κυκλοφορεί από τις .

 


Το βιβλίο «» τωνμπορείτε να το προμηθευτείτε απευθείας από το, τα επιμέρους ενημερωμένα βιβλιοπωλεία και τα βιβλιοπωλεία των Εκδόσεων σε Αθήνα: Χαριλάου Τρικούπη 22 και Θεσσαλονίκη: Αρμενοπούλου 27.

Για να μεταβείτε σε κάποιο Κριτήριο Αξιολόγησης  επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα: 

Κριτήρια ΑξιολόγησηςΕρωτήσεις
Ενότητα 1 Ερμηνευτικές-Λεξιλογικές-Ετυμολογικές Ασκήσεις 150 Ερωτήσεις Εισαγωγής Κλειστού Τύπου
Ενότητα 1 & Αδίδακτο Κείμενο 150 Ερωτήσεις Εισαγωγής Κλειστού Τύπου-Απαντήσεις
Ενότητα 2, Προτρεπτικός πρὸς Θεμίσωνα Ενότητα 2, Προτρεπτικός πρὸς Θεμίσωνα Απαντήσεις
Ενότητα 7 Ενότητα 7 Απαντήσεις
Ενότητες 7-17 & Αδίδακτο Κείμενο Ενότητες 7-17 & Αδίδακτο Κείμενο
Ενότητα 9 & Αδίδακτο ΚείμενοΕνότητα 9 & Αδίδακτο Κείμενο Απαντήσεις
Ενότητα 9 & Άγνωστο
Ενότητα 13 & ΆγνωστοΕνότητα 13 & Άγνωστο- Απαντήσεις
Ενότητες 18-19 & Άγνωστο
Ενότητα 21 & Άγνωστο
Πρωταγόρας Ενότητες 2 -3 & Άγνωστο Κείμενο (Νέα Μορφή)
Πρωταγόρας Ενότητες 3-4& Άγνωστο Κείμενο (Νέα Μορφή) Συνδυαστικές Ερωτήσεις Πρώτο Μέρος
Πρωταγόρας Ενότητα 5& 6 (Νέα Μορφή)
Πρωταγόρας Ενότητα 6 Συνδυαστικές Ερωτήσεις Δεύτερο Μέρος
Πολιτεία Ενότητες 11-12 Νέα ΜορφήΠολιτεία Ενότητες 11-12 Νέα Μορφή Απαντήσεις
Πολιτεία Ενότητες 11-12 & Άγνωστο Κείμενο (Νέα Μορφή)
Πολιτεία Ενότητες 12-13
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 1-2 & Άγνωστο Κείμενο Νέα Μορφή (ΙΕΠ)Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 1-2 & Άγνωστο Κείμενο Νέα Μορφή (ΙΕΠ) Απαντήσεις
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 2-4 & Άγνωστο ΚείμενοΗθικά Νικομάχεια Ενότητες 2-4 & Άγνωστο Κείμενο Απαντήσεις
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 3-5 & Άγνωστο Κείμενο (Νέα Μορφή)Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 3-5 & Άγνωστο Κείμενο Απαντήσεις (Νέα Μορφή)
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 4-5
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 5-6 (Νέα Μορφή)
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 5, 9, 10 (Νέα Μορφή)Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 5, 9, 10 (Νέα Μορφή) Απαντήσεις
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 7-8 (Νέα Μορφή)Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 7-8 Απαντήσεις (Νέα Μορφή)
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 7-9 (Νέα Μορφή)Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 7-9 Απαντήσεις (Νέα Μορφή)
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 8-10 (Νέα Μορφή)Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 8-10 Απαντήσεις (Νέα Μορφή)
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητες 8-9
Πολιτικά Ενότητα 20 & Αδίδακτο (Νέα Μορφή)
Πολιτικά Ενότητα 20 (Νέα Μορφή)
Πολιτικά Ενότητα 20

Για να μεταβείτε σε κάποιο  Άγνωστο Κείμενο ή για να δείτε τις Απαντήσεις επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα: 

Άγνωστο ΚείμενοΑπαντήσεις
Αισχίνου, Κατά Τιμάρχου 182-183 Νέα ΜορφήΑισχίνου, Κατά Τιμάρχου 182-183 Νέα Μορφή
Αντιφών Περί Του Ηρώδου Φόνου 79-80 Νέα ΜορφήΑντιφών Περί Του Ηρώδου Φόνου 79-80 Νέα Μορφή
Δημοσθένης, Κατά Αριστοκράτους 65-66 Νέα ΜορφήΔημοσθένης, Κατά Αριστοκράτους 65-66 Νέα Μορφή
Δημοσθένης, Ολυνθιακός Β΄ 9-10 Νέα ΜορφήΔημοσθένης, Ολυνθιακός Β΄ 9-10 Νέα Μορφή
Δημοσθένης, Περί τῆς Παραπρεσβείας 182–186 Νέα ΜορφήΔημοσθένης, Περί τῆς Παραπρεσβείας 182–186 Νέα Μορφή
Δημοσθένης, Περί των εν Χερρονήσω 73-75 Νέα ΜορφήΔημοσθένης, Περί των εν Χερρονήσω 73-75 Νέα Μορφή
Δημοσθένης,Πρός Ναυσίμαχον και Ξεινοπείθην 20-22 Νέα ΜορφήΔημοσθένης,Πρός Ναυσίμαχον και Ξεινοπείθην 20-22 Νέα Μορφή
Δημοσθένης, Κατά Στεφάνου Ψευδομαρτυριών Α’, 66-67 Νέα ΜορφήΔημοσθένης, Κατά Στεφάνου Ψευδομαρτυριών Α’, 66-67 Νέα Μορφή
Θουκυδίδης, Ιστορία 1, 48-49 Νέα ΜορφήΘουκυδίδης, Ιστορία 1, 48-49 Νέα Μορφή
Θουκυδίδης, Ιστορία 1, 80 Νέα ΜορφήΘουκυδίδης, Ιστορία 1, 80 Νέα Μορφή
Θουκυδίδης, Ιστορία 5, 2-3 Νέα ΜορφήΘουκυδίδης, Ιστορία 5, 2-3 Νέα Μορφή
Θουκυδίδης, Ιστορία 5, 84.2 Νέα ΜορφήΘουκυδίδης, Ιστορία 5, 84.2 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Αρεοπαγιτικός 12-15 Νέα ΜορφήΙσοκράτης Αρεοπαγιτικός 12-15 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Επιστολές 6.11–13 Νέα ΜορφήΙσοκράτης Επιστολές 6.11–13 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Παναθηναϊκός 26-28 Νέα ΜορφήΙσοκράτης Παναθηναϊκός 26-28 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Παναθηναϊκός 130-133 Νέα ΜορφήΙσοκράτης Παναθηναϊκός 130-133 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Πανηγυρικός 50-53 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Περί Ειρήνης 8.38- 8.40 Νέα ΜορφήΙσοκράτης Περί Ειρήνης 8.38- 8.40 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Φίλιππος 149–152 Νέα ΜορφήΙσοκράτης Φίλιππος 149–152 Νέα Μορφή
Λουκιανός, Περί του Ενυπνίου §7 - 8 Νέα ΜορφήΛουκιανός, Περί του Ενυπνίου §7 - 8 Νέα Μορφή
Λυσίας, Περί της Δημεύσεως <των> του Νικίου Αδελφού Νέα ΜορφήΛυσίας, Περί της Δημεύσεως <των> του Νικίου Αδελφού Νέα Μορφή
Λυσίας, Υπέρ των Αριστοφάνους Χρημάτων 19.55–57 Νέα ΜορφήΛυσίας, Υπέρ των Αριστοφάνους Χρημάτων 19.55–57 Νέα Μορφή
Ξενοφών, Απολογία Σωκράτους 27-28 Νέα ΜορφήΞενοφών, Απολογία Σωκράτους 27-28 Νέα Μορφή
Ξενοφών, Ἱέρων VII 3-5 Νέα ΜορφήΞενοφών, Ἱέρων VII 3-5 Νέα Μορφή
Ξενοφών, Κύρου Παιδεία 1.2.6 Νέα ΜορφήΞενοφών, Κύρου Παιδεία 1.2.6 Νέα Μορφή
Ξενοφών, Λακεδαιμονίων Πολιτεία 14, 1-5 Νέα ΜορφήΞενοφών, Λακεδαιμονίων Πολιτεία 14, 1-5 Νέα Μορφή
Ξενοφών, Συμπόσιον 4, 34-36 Νέα ΜορφήΞενοφών, Συμπόσιον 4, 34-36 Νέα Μορφή
Πλάτων, Απολογία Σωκράτους 24b-24d Νέα ΜορφήΠλάτων, Απολογία Σωκράτους24b-24d Νέα Μορφή
Πλάτων, Απολογία Σωκράτους 35 c-d Νέα ΜορφήΠλάτων, Απολογία Σωκράτους 35 c-d Νέα Μορφή
Πλάτων, Ίων 533c–535a Νέα ΜορφήΠλάτων, Ίων 533c–535a Νέα Μορφή
Πλάτων, Συμπόσιον 202d8-203b Νέα ΜορφήΠλάτων, Συμπόσιον 202d8-203b Νέα Μορφή
Θουκυδίδης 5.112.1Θουκυδίδης 5.112.1
Δημοσθένους, Κατά Στεφάνου Α' 1-2Δημοσθένους, Κατά Στεφάνου Α' 1-2
Αισχίνου, Κατά Κτησιφώντος 169-170 Αισχίνου, Κατά Κτησιφώντος 169-170
Λυσίου, Κατά Ερατοσθένους 34-35 Λυσίου, Κατά Ερατοσθένους 34-35
Πλάτων, Μενέξενος 247b-248c Πλάτων, Μενέξενος 247b-248c

Για ολοκληρωμένη προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις δείτε το υλικό μας για το Γνωστό Κείμενο στους παρακάτω πίνακες: 

Πλάτωνος Πρωταγόρας 

Πρωταγόρας Ενότητα 1

Πρωταγόρας Ενότητα 2
Πρωταγόρας Ενότητα 3
Πρωταγόρας Ενότητα 4
Πρωταγόρας Ενότητα 5
Πρωταγόρας Ενότητα 6
Πρωταγόρας Ενότητα 7

Πλάτωνος Πολιτεία

Πολιτεία Ενότητα 11Πολιτεία Ενότητα 12Πολιτεία Ενότητα 13

Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια

Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 1Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 2
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 3Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 4
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 5Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 6
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 7Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 8
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 9Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 10

Αριστοτέλους Πολιτικά

Πολιτικά Ενότητα 11Πολιτικά Ενότητα 12
Πολιτικά Ενότητα 13Πολιτικά Ενότητα 14
Πολιτικά Ενότητα 15Πολιτικά Ενότητα 16
Πολιτικά Ενότητα 17Πολιτικά Ενότητα 18
Πολιτικά Ενότητα 19Πολιτικά Ενότητα 20

Η ομάδα του filologika.gr


Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.