Ξενοφών, Λακεδαιμονίων Πολιτεία 14, 1-5 Άγνωστο Κείμενο (Νέα Μορφή Εξέτασης)

Ξενοφών, Λακεδαιμονίων Πολιτεία 14, 1-5 Άγνωστο Κείμενο (Νέα Μορφή Εξέτασης)

ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟ:

Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Αρχαίων Ελληνικών Προσανατολισμού της Γ’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:

ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ξενοφών, Λακεδαιμονίων Πολιτεία 14, 1-5 

Ιστορικό ή διδακτικό έργο;

Στα διδακτικά του έργα εντάσσονται η Λακεδαιμονίων Πολιτεία, οι Πόροι ή περί προσόδων, ο Ιππαρχικός λόγος, το Περί ιππικής, ο Κυνηγετικός και πιθανόν η Αθηναίων Πολιτεία. Η Λακεδαιμονίων Πολιτεία είναι έργο του Ξενοφώντα που αναφέρεται στη μορφή του πολιτεύματος και στον τρόπο ζωής των Σπαρτιατών, όπως η αγωγή των παιδιών και εφήβων, τα συσσίτια, η θέση της γυναίκας και των γερόντων, πριν και μετά τον 4οαι. π.Χ. (Lesky, 1996).

Εισαγωγή

Στο απόσπασμα αυτό ο Ξενοφών, αρχικά εκφράζει τον θαυμασμό του για τον Λυκούργο, τον νομοθέτη, και έπειτα  αναφέρεται στη νομοθεσία σχετικά με τη τεκνοποίηση, την ανατροφή των παιδιών  και τις σχέσεις συζύγων με αυστηρό τρόπο. Ο πλούτος όπως και η κακή διαγωγή θεωρούνταν κάτι το απαγορευτικό, ενώ στους μεγαλύτερους αποδιδόταν πολύς σεβασμός. Στη συνέχεια, όμως, τα ήθη των Σπαρτιατών άλλαξαν, με αποτέλεσμα να εκλείψει  ο σεβασμός, και να υπάρχει ροπή προς τον πλουτισμό. Αυτό  συνέβη, επειδή η νομοθεσία του Λυκούργου είχε αρχίσει να ατονεί.

Αδίδακτο Κείμενο

Εἰ δέ τίς με ἔροιτο εἰ καὶ νῦν ἔτι μοι δοκοῦσιν οἱ Λυκούργου νόμοι ἀκίνητοι διαμένειν, τοῦτο μὰ Δία οὐκ ἂν ἔτι θρασέως εἴποιμι. οἶδα γὰρ πρότερον μὲν Λακεδαιμονίους αἱρουμένους οἴκοι τὰ μέτρια ἔχοντας ἀλλήλοις συνεῖναι μᾶλλον ἢ ἁρμόζοντας ἐν ταῖς πόλεσι καὶ κολακευομένους διαφθείρεσθαι. καὶ πρόσθεν μὲν οἶδα αὐτοὺς φοβουμένους χρυσίον ἔχοντας φαίνεσθαι: νῦν δ’ ἔστιν οὓς καὶ καλλωπιζομένους ἐπὶ τῷ κεκτῆσθαι. ἐπίσταμαι δὲ καὶ πρόσθεν τούτου ἕνεκα ξενηλασίας γιγνομένας καὶ ἀποδημεῖν οὐκ ἐξόν, ὅπως μὴ ῥᾳδιουργίας οἱ πολῖται ἀπὸ τῶν ξένων ἐμπίμπλαιντο· νῦν δ’ ἐπίσταμαι τοὺς δοκοῦντας πρώτους εἶναι ἐσπουδακότας ὡς μηδέποτε παύωνται ἁρμόζοντες ἐπὶ ξένης. καὶ ἦν μὲν ὅτε ἐπεμελοῦντο ὅπως ἄξιοι εἶεν ἡγεῖσθαι· νῦν δὲ πολὺ μᾶλλον πραγματεύονται ὅπως ἄρξουσιν ἢ ὅπως ἄξιοι τούτων ἔσονται.

Λεξιλόγιο

  • ἀκίνητοι: σταθεροί
  • διαμένω: διατηρούμαι
  • σύνειμί τινι: (= είμαι μαζί με κπ) στην πατρίδα
  • ἁρμόζω: είμαι στρατιωτικός διοικητής (π.βλ. αρμοστής)
  • ἔστιν οὓς: μερικούς
  • ξενηλασία: απομάκρυνση ξένων
  • ἐμπίμπλαμαι + γενική: ~ ῥᾳδιουργίας: παρασύρομαι σε εύκολη ζωή
  • τά μέτρια: τα λίγα αγαθά

Παρατηρήσεις

i. Να μεταφραστεί στα Νέα Ελληνικά η περίοδος «οἶδα γὰρ πρότερον… ἀπὸ τῶν ξένων ἐμπίμπλαιντο·».

Μονάδες 10

ii. Ποιες αξίες και νόμοι εγκαταλείπονται και παραβιάζονται από τους σύγχρονους Σπαρτιάτες;

Μονάδες 10

iii. α. Να βρείτε τρεις αντωνυμίες διαφορετικού είδους και να τις αναγνωρίσετε γραμματικά.

      β. Να εντοπίσετε τις μετοχές του αποσπάσματος «οἶδα γὰρ πρότερον… ἀπὸ τῶν ξένων ἐμπίμπλαιντο·» που σχηματίζουν αόριστο β’ και να τις μεταφέρετε στον αντίστοιχο χρόνο διατηρώντας την πτώση, το γένος και τον αριθμό.

Μονάδες 10

iv. α. Nα εντοπίσετε στο απόσπασμα «Εἰ δέ τίς με ἔροιτο… ἁρμόζοντες ἐπὶ ξένης.» έως τρεις μετοχές διαφορετικού είδους και να τις χαρακτηρίσετε συντακτικά.

    β. «οἶδα γὰρ πρότερον μὲν Λακεδαιμονίους αἱρουμένους οἴκοι τὰ μέτρια ἔχοντας ἀλλήλοις συνεῖναι» Να αναλύσετε την υπογραμμισμένη μετοχή σε δευτερεύουσα πρόταση.

Μονάδες 10

Για να μεταβείτε σε κάποιο άλλο  Άγνωστο Κείμενο ή για να δείτε τις Απαντήσεις στο υπάρχον επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα: 

Άγνωστο ΚείμενοΑπαντήσεις
Αισχίνου, Κατά Τιμάρχου 182-183 Νέα ΜορφήΑισχίνου, Κατά Τιμάρχου 182-183 Νέα Μορφή
Αντιφών Περί Του Ηρώδου Φόνου 79-80 Νέα ΜορφήΑντιφών Περί Του Ηρώδου Φόνου 79-80 Νέα Μορφή
Δημοσθένης, Κατά Αριστοκράτους 65-66 Νέα ΜορφήΔημοσθένης, Κατά Αριστοκράτους 65-66 Νέα Μορφή
Δημοσθένης, Ολυνθιακός Β΄ 9-10 Νέα ΜορφήΔημοσθένης, Ολυνθιακός Β΄ 9-10 Νέα Μορφή
Δημοσθένης, Περί τῆς Παραπρεσβείας 182–186 Νέα ΜορφήΔημοσθένης, Περί τῆς Παραπρεσβείας 182–186 Νέα Μορφή
Δημοσθένης, Περί των εν Χερρονήσω 73-75 Νέα ΜορφήΔημοσθένης, Περί των εν Χερρονήσω 73-75 Νέα Μορφή
Δημοσθένης,Πρός Ναυσίμαχον και Ξεινοπείθην 20-22 Νέα ΜορφήΔημοσθένης,Πρός Ναυσίμαχον και Ξεινοπείθην 20-22 Νέα Μορφή
Δημοσθένης, Κατά Στεφάνου Ψευδομαρτυριών Α’, 66-67 Νέα ΜορφήΔημοσθένης, Κατά Στεφάνου Ψευδομαρτυριών Α’, 66-67 Νέα Μορφή
Θουκυδίδης, Ιστορία 1, 48-49 Νέα ΜορφήΘουκυδίδης, Ιστορία 1, 48-49 Νέα Μορφή
Θουκυδίδης, Ιστορία 1, 80 Νέα ΜορφήΘουκυδίδης, Ιστορία 1, 80 Νέα Μορφή
Θουκυδίδης, Ιστορία 5, 2-3 Νέα ΜορφήΘουκυδίδης, Ιστορία 5, 2-3 Νέα Μορφή
Θουκυδίδης, Ιστορία 5, 84.2 Νέα ΜορφήΘουκυδίδης, Ιστορία 5, 84.2 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Αρεοπαγιτικός 12-15 Νέα ΜορφήΙσοκράτης Αρεοπαγιτικός 12-15 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Επιστολές 6.11–13 Νέα ΜορφήΙσοκράτης Επιστολές 6.11–13 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Παναθηναϊκός 26-28 Νέα ΜορφήΙσοκράτης Παναθηναϊκός 26-28 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Παναθηναϊκός 130-133 Νέα ΜορφήΙσοκράτης Παναθηναϊκός 130-133 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Πανηγυρικός 50-53 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Περί Ειρήνης 8.38- 8.40 Νέα ΜορφήΙσοκράτης Περί Ειρήνης 8.38- 8.40 Νέα Μορφή
Ισοκράτης Φίλιππος 149–152 Νέα ΜορφήΙσοκράτης Φίλιππος 149–152 Νέα Μορφή
Λουκιανός, Περί του Ενυπνίου §7 - 8 Νέα ΜορφήΛουκιανός, Περί του Ενυπνίου §7 - 8 Νέα Μορφή
Λυσίας, Περί της Δημεύσεως <των> του Νικίου Αδελφού Νέα ΜορφήΛυσίας, Περί της Δημεύσεως <των> του Νικίου Αδελφού Νέα Μορφή
Λυσίας, Υπέρ των Αριστοφάνους Χρημάτων 19.55–57 Νέα ΜορφήΛυσίας, Υπέρ των Αριστοφάνους Χρημάτων 19.55–57 Νέα Μορφή
Ξενοφών, Απολογία Σωκράτους 27-28 Νέα ΜορφήΞενοφών, Απολογία Σωκράτους 27-28 Νέα Μορφή
Ξενοφών, Ἱέρων VII 3-5 Νέα ΜορφήΞενοφών, Ἱέρων VII 3-5 Νέα Μορφή
Ξενοφών, Κύρου Παιδεία 1.2.6 Νέα ΜορφήΞενοφών, Κύρου Παιδεία 1.2.6 Νέα Μορφή
Ξενοφών, Λακεδαιμονίων Πολιτεία 14, 1-5 Νέα ΜορφήΞενοφών, Λακεδαιμονίων Πολιτεία 14, 1-5 Νέα Μορφή
Ξενοφών, Συμπόσιον 4, 34-36 Νέα ΜορφήΞενοφών, Συμπόσιον 4, 34-36 Νέα Μορφή
Πλάτων, Απολογία Σωκράτους 24b-24d Νέα ΜορφήΠλάτων, Απολογία Σωκράτους24b-24d Νέα Μορφή
Πλάτων, Απολογία Σωκράτους 35 c-d Νέα ΜορφήΠλάτων, Απολογία Σωκράτους 35 c-d Νέα Μορφή
Πλάτων, Ίων 533c–535a Νέα ΜορφήΠλάτων, Ίων 533c–535a Νέα Μορφή
Πλάτων, Συμπόσιον 202d8-203b Νέα ΜορφήΠλάτων, Συμπόσιον 202d8-203b Νέα Μορφή
Θουκυδίδης 5.112.1Θουκυδίδης 5.112.1
Δημοσθένους, Κατά Στεφάνου Α' 1-2Δημοσθένους, Κατά Στεφάνου Α' 1-2
Αισχίνου, Κατά Κτησιφώντος 169-170 Αισχίνου, Κατά Κτησιφώντος 169-170
Λυσίου, Κατά Ερατοσθένους 34-35 Λυσίου, Κατά Ερατοσθένους 34-35
Πλάτων, Μενέξενος 247b-248c Πλάτων, Μενέξενος 247b-248c

Για ολοκληρωμένη προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις δείτε το υλικό μας για το Γνωστό Κείμενο στους παρακάτω πίνακες: 

Πλάτωνος Πρωταγόρας 

Πρωταγόρας Ενότητα 1

Πρωταγόρας Ενότητα 2
Πρωταγόρας Ενότητα 3
Πρωταγόρας Ενότητα 4
Πρωταγόρας Ενότητα 5
Πρωταγόρας Ενότητα 6
Πρωταγόρας Ενότητα 7

Πλάτωνος Πολιτεία

Πολιτεία Ενότητα 11Πολιτεία Ενότητα 12Πολιτεία Ενότητα 13

Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια

Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 1Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 2
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 3Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 4
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 5Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 6
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 7Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 8
Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 9Ηθικά Νικομάχεια Ενότητα 10

Αριστοτέλους Πολιτικά

Πολιτικά Ενότητα 11Πολιτικά Ενότητα 12
Πολιτικά Ενότητα 13Πολιτικά Ενότητα 14
Πολιτικά Ενότητα 15Πολιτικά Ενότητα 16
Πολιτικά Ενότητα 17Πολιτικά Ενότητα 18
Πολιτικά Ενότητα 19Πολιτικά Ενότητα 20

Το Άγνωστο Κείμενο με τις παρατηρήσεις που το συνοδεύουν, καθώς και τις απαντήσεις, προετοίμασε η συνάδελφος Κατερίνα Παπαναστασίου, η οποία στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

 

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.

Υλικό για ΕΠΑ.Λ.

Φάκελος Υλικού ΕΠΑ.Λ.