
Πλάτων, Θεαίτητος 170a-170d Απαντήσεις (Νέα Μορφή Εξέτασης)
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Αρχαίων Ελληνικών Προσανατολισμού της Γ’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Πλάτων, Θεαίτητος 170a-170d
Μετάφραση
ΣΩ. Λοιπόν, Πρωταγόρα, πώς θα χρησιμοποιήσουμε τον λόγο; Ποιο από τα δύο θα πούμε ότι οι άνθρωποι πάντοτε έχουν αληθινές δοξασίες (πεποιθήσεις), ή άλλοτε μεν αληθινές, άλλοτε δε ψευδείς; Γιατί, βέβαια, από αυτά τα δύο συμβαίνει να μην έχουν πάντοτε αληθινές (δοξασίες), αλλά και τα δύο (δηλαδή και αληθινές και ψευδείς). Πρόσεξε λοιπόν, Θεόδωρε, αν θα ήθελε κανείς από τους οπαδούς του Πρωταγόρα ή εσύ ο ίδιος να ισχυριστεί ότι κανένας δεν θεωρεί κάποιον άλλον αμαθή και ότι δεν έχει ψευδείς δοξασίες.
Ερώτηση Κατανόησης
Σύμφωνα με τον Σωκράτη, οι άνθρωποι θεωρούν πως ορισμένοι είναι σοφότεροι από άλλους σε κάποια πράγματα, ενώ σε άλλα είναι κατώτεροι «οὐδένα ὅντινα οὐ τὰ μὲν αὑτὸν ἡγεῖσθαι τῶν ἄλλων σοφώτερον, τὰ δὲ ἄλλους ἑαυτοῦ». Σε καταστάσεις μεγάλου κινδύνου, όπως στον πόλεμο, στις ασθένειες ή στη θαλασσοταραχή, αντιμετωπίζουν τους ηγέτες τους σχεδόν σαν θεούς, ελπίζοντας στη σωτηρία τους, η οποία βασίζεται αποκλειστικά στη γνώση τους «ὅταν ἐν στρατείαις ἢ νόσοις ἢ ἐν θαλάττῃ χειμάζωνται, ὥσπερ πρὸς θεοὺς ἔχειν τοὺς ἐν ἑκάστοις ἄρχοντας, σωτῆρας σφῶν προσδοκῶντας, οὐκ ἄλλῳ τῳ διαφέροντας ἢ τῷ εἰδέναι». Επιπλέον, οι άνθρωποι αναζητούν δασκάλους και ηγέτες για να τους καθοδηγήσουν, καθώς πιστεύουν ότι κάποιοι έχουν την ικανότητα να διδάσκουν και να κυβερνούν «πάντα που μεστὰ τἀνθρώπινα ζητούντων διδασκάλους τε καὶ ἄρχοντας ἑαυτῶν τε καὶ τῶν ἄλλων ζῴων τῶν τε ἐργασιῶν, οἰομένων τε αὖ ἱκανῶν μὲν διδάσκειν, ἱκανῶν δὲ ἄρχειν εἶναι». Συνεπώς, ο Σωκράτης συμπεραίνει ότι οι ίδιοι οι άνθρωποι αποδέχονται πως η σοφία και η αμάθεια υπάρχουν μέσα στην κοινωνία τους και διαφοροποιούν τους ανθρώπους μεταξύ τους «καὶ ἐν τούτοις ἅπασι τί ἄλλο φήσομεν ἢ αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους ἡγεῖσθαι σοφίαν καὶ ἀμαθίαν εἶναι παρὰ σφίσιν;».
Γραμματικές Παρατηρήσεις
Γ.3.α.
Απάντηση:
- ἀνάγκης: ἀνάγκαις
- λόγος: λόγοις
- χρημάτων: χρήμασι
- ἄρχοντας: ἄρχουσι
- σωτῆρας: σωτῆρσι
Γ.3.β.
Απάντηση:
- σκόπει: σκοποῖς
- ἡγεῖται: ἡγοῖτο
Γ.3.γ.
Απάντηση:
φαμέν: φάθι
εἰδέναι: ἲσθι
διαμάχεσθαι: διαμάχου
Συντακτικές Παρατηρήσεις
Γ.4.α.
Απάντηση:
«πότερον ἀληθῆ φῶμεν ἀεὶ τοὺς ἀνθρώπους δοξάζειν, ἢ τοτὲ μὲν ἀληθῆ, τοτὲ δὲ ψευδῆ;»: είναι ερωτηματική πρόταση επιθυμίας, ολικής άγνοιας και διμελής. Εισάγεται το πρώτο σκέλος με την ερωτηματική αντωνυμία πότερον, ενώ το δεύτερο σκέλος εισάγεται με τον διαχωριστικό σύνδεσμο ἤ. Εκφέρεται με απορηματική υποτακτική ενεστώτα (φῶμεν) γιατί δηλώνει απορία για αυτό που πρέπει να γίνει.
Γ.4.β.
Απάντηση:
- ἡγεῖσθαι: αντικείμενο του ρήματος «φήσομεν» & ειδικό απαρέμφατο. Υποκείμενο του απαρεμφάτου είναι «τούς ἀνθρώπους» σε πτώση αιτιατική. Υπάρχει ετεροπροσωπία, επειδή το υποκείμενο του ρήματος «φήσομεν» είναι το «ἡμεῖς» σε πτώση ονομαστική.
- εἶναι: αντικείμενο του απαρεμφάτου «ἡγεῖσθαι» & ειδικό απαρέμφατο. Υποκείμενα του απαρεμφάτου είναι «σοφίαν – ἀμαθίαν» σε πτώση αιτιατική. Υπάρχει ετεροπροσωπία, επειδή το υποκείμενο του απαρεμφάτου «ἡγεῖσθαι» είναι το «τούς ἀνθρώπους».
Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο:
Πλάτων, Θεαίτητος 170a-170d Άγνωστο Κείμενο (Νέα Μορφή Εξέτασης)
Για να μεταβείτε σε κάποιο άλλο Άγνωστο Κείμενο ή για να δείτε τις Απαντήσεις στο υπάρχον επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για ολοκληρωμένη προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις δείτε το υλικό μας για το Γνωστό Κείμενο στους παρακάτω πίνακες:
Πλάτωνος Πρωταγόρας
Πρωταγόρας Ενότητα 1 | Πρωταγόρας Ενότητα 2 |
Πρωταγόρας Ενότητα 3 | Πρωταγόρας Ενότητα 4 |
Πρωταγόρας Ενότητα 5 | Πρωταγόρας Ενότητα 6 |
Πρωταγόρας Ενότητα 7 |
Πλάτωνος Πολιτεία
Πολιτεία Ενότητα 11 | Πολιτεία Ενότητα 12 | Πολιτεία Ενότητα 13 |
---|
Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια
Αριστοτέλους Πολιτικά
Πολιτικά Ενότητα 11 | Πολιτικά Ενότητα 12 |
Πολιτικά Ενότητα 13 | Πολιτικά Ενότητα 14 |
Πολιτικά Ενότητα 15 | Πολιτικά Ενότητα 16 |
Πολιτικά Ενότητα 17 | Πολιτικά Ενότητα 18 |
Πολιτικά Ενότητα 19 | Πολιτικά Ενότητα 20 |
Το Άγνωστο Κείμενο με τις παρατηρήσεις που το συνοδεύουν, καθώς και τις απαντήσεις, προετοίμασε η συνάδελφος Γιούλη Καραναστάση, η οποία στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.