Πλάτων, Ίων 533c–535a Άγνωστο Κείμενο (Νέα Μορφή Εξέτασης)
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Αρχαίων Ελληνικών Προσανατολισμού της Γ’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Πλάτων Ίων 533c–535a
Εισαγωγή
Στον διάλογο αυτόν ο Σωκράτης αμφισβητεί την ικανότητα του ραψωδού Ίωνα να ερμηνεύει ουσιαστικά την ομηρική ποίηση και να καλλιεργεί μέσω αυτής το πνεύμα και το ήθος των νεότερων γενεών, λόγω της έλλειψης ειδικής ικανότητας ( τέχνης ) και επιστημονικής γνώσης ( ἐπιστήμης ). Στο παρακάτω απόσπασμα ο φιλόσοφος απαντά στην απορία του ραψωδού για ποιο λόγο η ικανότητά του περιοριζόταν στην απαγγελία και ερμηνεία των ομηρικών επών.
Αδίδακτο Κείμενο
Καὶ ὁρῶ, ὦ Ἴων, καὶ ἔρχομαί γέ σοι ἀποφανούμενος ὅ μοι δοκεῖ τοῦτο εἶναι. ἔστι γὰρ τοῦτο τέχνη μὲν οὐκ ὂν παρὰ σοὶ περὶ Ὁμήρου εὖ λέγειν, ὃ νυν δὴ ἔλεγον, θεία δὲ δύναμις ἥ σε κινεῖ, ὥσπερ ἐν τῇ λίθῳ ἣν Εὐριπίδης μὲν Μαγνῆτιν ὠνόμασεν, οἱ δὲ πολλοὶ Ἡρακλείαν.καὶ γὰρ αὕτη ἡ λίθος οὐ μόνον αὐτοὺς τοὺς δακτυλίους ἄγει τοὺς σιδηροῦς, ἀλλὰ καὶ δύναμιν ἐντίθησι τοῖς δακτυλίοις ὥστ’ αὖ δύνασθαι ταὐτὸν τοῦτο ποιεῖν ὅπερ ἡ λίθος, ἄλλους ἄγειν δακτυλίους, ὥστ’ ἐνίοτε ὁρμαθὸς μακρὸς πάνυ σιδηρίων καὶ δακτυλίων ἐξ ἀλλήλων ἤρτηται· πᾶσι δὲ τούτοις ἐξ ἐκείνης τῆς λίθου ἡ δύναμις ἀνήρτηται. οὕτω δὲ καὶ ἡ Μοῦσα ἐνθέους μὲν ποιεῖ αὐτή, διὰ δὲ τῶν ἐνθέων τούτων ἄλλων ἐνθουσιαζόντων ὁρμαθὸς ἐξαρτᾶται. πάντες γὰρ οἵ τε τῶν ἐπῶν ποιηταὶ οἱ ἀγαθοὶ οὐκ ἐκ τέχνης ἀλλ’ ἔνθεοι ὄντες καὶ κατεχόμενοι πάντα ταῦτα τὰ καλὰ λέγουσι ποιήματα, καὶ οἱ μελοποιοὶ οἱ ἀγαθοὶ ὡσαύτως, ὥσπερ οἱ κορυβαντιῶντες οὐκ ἔμφρονες ὄντες ὀρχοῦνται, οὕτω καὶ οἱ μελοποιοὶ οὐκ ἔμφρονες ὄντες τὰ καλὰ μέλη ταῦτα ποιοῦσιν, ἀλλ’ ἐπειδὰν ἐμβῶσιν εἰς τὴν ἁρμονίαν καὶ εἰς τὸν ῥυθμόν, βακχεύουσι καὶ κατεχόμενοι, ὥσπερ αἱ βάκχαι ἀρύονται ἐκ τῶν ποταμῶν μέλι καὶ γάλα κατεχόμεναι, ἔμφρονες δὲ οὖσαι οὔ, καὶ τῶν μελοποιῶν ἡ ψυχὴ τοῦτο ἐργάζεται, ὅπερ αὐτοὶ λέγουσι.
Λεξιλόγιο
- κορῠβαντιάω: διακατέχομαι από τη μανία του Διονύσου
Παρατηρήσεις
1. Να μεταφρασθεί το απόσπασμα «καὶ γὰρ αὕτη … ὁρμαθὸς ἐξαρτᾶται»
Μονάδες 10
2. Πως ερμηνεύει ο Πλάτων την έμπνευση που οδηγεί τους καλλιτέχνες στη δημιουργία;
Μονάδες 10
3. ἔρχομαι: β΄ ενικό οριστικής Παρατατικού, ἀποφανούμενος: β΄ ενικό οριστικής Υπερσυντελίκου στην ίδια φωνή, ἐξαρτᾶται: β΄ ενικό οριστικής Παρατατικού στην ίδια φωνή
Μονάδες 3
4. καὶ γὰρ αὕτη ἡ λίθος οὐ μόνον αὐτοὺς τοὺς δακτυλίους ἄγει τοὺς σιδηροῦς, ἀλλὰ καὶ δύναμιν ἐντίθησι τοῖς δακτυλίοις: να μεταφερθούν οι υπογραμμισμένοι τύποι στον άλλον αριθμό
Μονάδες 4
5. Να γραφεί η γενική πληθυντικού 3 διαφορετικών αντωνυμιών στο ίδιο γένος
Μονάδες 3
6. Να χαρακτηριστούν συντακτικά οι όροι: μοι, ἣν, πᾶσι, τῶν ἐπῶν
Μονάδες 4
7. ὥστ’ αὖ δύνασθαι ταὐτὸν τοῦτο ποιεῖν: να δικαιολογήσετε την εκφορά της συμπερασματικής πρότασης
Μονάδες 2
8. ἐπειδὰν ἐμβῶσιν εἰς τὴν ἁρμονίαν καὶ εἰς τὸν ῥυθμόν, οἱ μελοποιοὶ βακχεύουσι:
- α) να αναγνωριστεί το είδος του λανθάνοντος υποθετικού λόγουβ) να μεταφερθεί στον πλάγιο λόγο από το «ἔφη»
Μονάδες 4
Για να μεταβείτε σε κάποιο άλλο Άγνωστο Κείμενο ή για να δείτε τις Απαντήσεις στο υπάρχον επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για ολοκληρωμένη προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις δείτε το υλικό μας για το Γνωστό Κείμενο στους παρακάτω πίνακες:
Πλάτωνος Πρωταγόρας
Πρωταγόρας Ενότητα 1 | Πρωταγόρας Ενότητα 2 |
Πρωταγόρας Ενότητα 3 | Πρωταγόρας Ενότητα 4 |
Πρωταγόρας Ενότητα 5 | Πρωταγόρας Ενότητα 6 |
Πρωταγόρας Ενότητα 7 |
Πλάτωνος Πολιτεία
Πολιτεία Ενότητα 11 | Πολιτεία Ενότητα 12 | Πολιτεία Ενότητα 13 |
Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια
Αριστοτέλους Πολιτικά
Πολιτικά Ενότητα 11 | Πολιτικά Ενότητα 12 |
Πολιτικά Ενότητα 13 | Πολιτικά Ενότητα 14 |
Πολιτικά Ενότητα 15 | Πολιτικά Ενότητα 16 |
Πολιτικά Ενότητα 17 | Πολιτικά Ενότητα 18 |
Πολιτικά Ενότητα 19 | Πολιτικά Ενότητα 20 |
Το Άγνωστο Κείμενο με τις παρατηρήσεις που το συνοδεύουν, καθώς και τις απαντήσεις, προετοίμασε ο εκλεκτός συνάδελφος Παναγιώτης Σταυρόπουλος, ο οποία στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Τον ευχαριστούμε από καρδιάς και του ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική του ζωή.
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.