Ισοκράτης, Περί Ειρήνης 8.38- 8.40 Άγνωστο Κείμενο (Νέα Μορφή Εξέτασης)
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Αρχαίων Ελληνικών Προσανατολισμού της Γ’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Ισοκράτης, Περί Ειρήνης 8.38- 8.40
Εισαγωγή
Στο παρακάτω απόσπασμα ο Ισοκράτης επικρίνει τη στάση των δημαγωγών που προσπαθούν να κερδίσουν την εύνοια των ακροατων σε αντίθεση με όσους ενδιαφέρονται για την κοινή σωτηρία.
Αδίδακτο Κείμενο
δοκεῖ μὲν γάρ μοι βέλτιον εἶναι διαλεχθῆναι περὶ αὐτῶν, ὁρῶ δ’ ὑμᾶς χαλεπώτερον διατιθεμένους πρὸς τοὺς ἐπιτιμῶντας ἢ πρὸς τοὺς αἰτίους τῶν κακῶν γεγενημένους. οὐ μὴν ἀλλ’ αἰσχυνθείην ἄν, εἰ φανείην μᾶλλον φροντίζων τῆς ἐμαυτοῦ δόξης ἢ τῆς κοινῆς σωτηρίας. ἐμὸν μὲν οὖν ἔργον ἐστί, καὶ τῶν ἄλλων τῶν κηδομένων τῆς πόλεως, προαιρεῖσθαι τῶν λόγων μὴ τοὺς ἡδίστους, ἀλλὰ τοὺς ὠφελιμωτάτους· ὑμᾶς δὲ χρὴ πρῶτον μὲν τοῦτο γιγνώσκειν, ὅτι τῶν μὲν περὶ τὸ σῶμα νοσημάτων πολλαὶ θεραπεῖαι καὶ παντοδαπαὶ τοῖς ἰατροῖς εὕρηνται, ταῖς δὲ ψυχαῖς ταῖς ἀγνοούσαις καὶ γεμούσαις πονηρῶν ἐπιθυμιῶν οὐδέν ἐστιν ἄλλο φάρμακον πλὴν λόγος ὁ τολμῶν τοῖς ἁμαρτανομένοις ἐπιπλήττειν, ἔπειθ’ ὅτι καταγέλαστόν ἐστιν τὰς μὲν καύσεις καὶ τὰς τομὰς τῶν ἰατρῶν ὑπομένειν ἵνα πλειόνων ἀλγηδόνων ἀπαλλαγῶμεν, τοὺς δὲ λόγους ἀποδοκιμάζειν πρὶν εἰδέναι σαφῶς εἰ τοιαύτην ἔχουσιν τὴν δύναμιν ὥστ’ ὠφελῆσαι τοὺς ἀκούοντας.
Λεξιλόγιο
- ἐπιτιμάω / ἐπιτιμῶ: κατακρίνω (ἐπι-: δείχνει την επίθεση)
- ἀλγηδών: 1. πόνος (ψυχικός ή σωματικός), 2. οδύνη (π.βλ. οσφυαλγία)
Παρατηρήσεις
i. Να μεταφραστεί στα Νέα Ελληνικά η περίοδος «δοκεῖ μὲν γάρ μοι…, ἀλλὰ τοὺς ὠφελιμωτάτους·».
Μονάδες 10
ii. Με ποια επιχειρήματα προσπαθει ο Ισοκράτης να πείσει τους ακροατές για την αξία του λόγου;
Μονάδες 10
iii. α. φανείην, εὕρηνται, ἀπαλλαγῶμεν, εἰδέναι: Να γραφεί το α’ πρόσωπο της οριστικής ενεστώτα της ίδιας φωνής. (Μονάδες 4)
β. «ὑμᾶς δὲ χρὴ πρῶτον μὲν τοῦτο γιγνώσκειν, ὅτι τῶν μὲν περὶ τὸ σῶμα νοσημάτων πολλαὶ θεραπεῖαι καὶ παντοδαπαὶ τοῖς ἰατροῖς εὕρηνται, ταῖς δὲ ψυχαῖς ταῖς ἀγνοούσαις καὶ γεμούσαις πονηρῶν ἐπιθυμιῶν οὐδέν ἐστιν ἄλλο φάρμακον πλὴν λόγος ὁ τολμῶν τοῖς ἁμαρτανομένοις ἐπιπλήττειν, ἔπειθ’ ὅτι καταγέλαστόν ἐστιν τὰς μὲν καύσεις καὶ τὰς τομὰς τῶν ἰατρῶν ὑπομένειν ἵνα πλειόνων ἀλγηδόνων ἀπαλλαγῶμεν, τοὺς δὲ λόγους ἀποδοκιμάζειν πρὶν εἰδέναι σαφῶς εἰ τοιαύτην ἔχουσιν τὴν δύναμιν ὥστ’ ὠφελῆσαι τοὺς ἀκούοντας.» Να εντοπιστούν όλα τα τριτόκλιτα ουσιαστικά του αποσπάσματος και να γραφούν στη δοτική ενικού. Επίσης, να βρεθεί ένα επίθετο στον συγκριτικό βαθμό και να μεταγραφεί ο ίδιος τύπος στον θετικό βαθμό. (Μονάδες 6)
Μονάδες 10
iv. α. Να εντοπίσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου που εισάγονται με τον σύνδεσμο εἰ. Στη συνέχεια, να αναγνωρίσετε συντακτικά το είδος των προτάσεων και να δικαιολογήσετε τον τρόπο της εκφοράς τους. (Μονάδες 6)
β. «οὐ μὴν ἀλλ’ αἰσχυνθείην ἄν, εἰ φανείην μᾶλλον φροντίζων τῆς ἐμαυτοῦ δόξης ἢ τῆς κοινῆς σωτηρίας. ἐμὸν μὲν οὖν ἔργον ἐστί, καὶ τῶν ἄλλων τῶν κηδομένων τῆς πόλεως, προαιρεῖσθαι τῶν λόγων μὴ τοὺς ἡδίστους, ἀλλὰ τοὺς ὠφελιμωτάτους·» Στο παραπάνω απόσπασμα να εντοπίσετε μία εκφράση που δηλώνει σύγκριση. Στη συνέχεια, να διακρίνετε τη συγκριτική λέξη, τον α’ και τον β’ όρο σύγκρισης και να δώσετε και έναν εναλλακτικό τρόπο εκφοράς της. (Μονάδες 4)
Μονάδες 10
Για να μεταβείτε σε κάποιο άλλο Άγνωστο Κείμενο ή για να δείτε τις Απαντήσεις στο υπάρχον επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για ολοκληρωμένη προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις δείτε το υλικό μας για το Γνωστό Κείμενο στους παρακάτω πίνακες:
Πλάτωνος Πρωταγόρας
Πρωταγόρας Ενότητα 1 | Πρωταγόρας Ενότητα 2 |
Πρωταγόρας Ενότητα 3 | Πρωταγόρας Ενότητα 4 |
Πρωταγόρας Ενότητα 5 | Πρωταγόρας Ενότητα 6 |
Πρωταγόρας Ενότητα 7 |
Πλάτωνος Πολιτεία
Πολιτεία Ενότητα 11 | Πολιτεία Ενότητα 12 | Πολιτεία Ενότητα 13 |
Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια
Αριστοτέλους Πολιτικά
Πολιτικά Ενότητα 11 | Πολιτικά Ενότητα 12 |
Πολιτικά Ενότητα 13 | Πολιτικά Ενότητα 14 |
Πολιτικά Ενότητα 15 | Πολιτικά Ενότητα 16 |
Πολιτικά Ενότητα 17 | Πολιτικά Ενότητα 18 |
Πολιτικά Ενότητα 19 | Πολιτικά Ενότητα 20 |
Το Άγνωστο Κείμενο με τις παρατηρήσεις που το συνοδεύουν, καθώς και τις απαντήσεις, προετοίμασε η συνάδελφος Κατερίνα Παπαναστασίου, η οποία στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.