Δημοσθένης, Κατά Στεφάνου Ψευδομαρτυριών Α’, 66-67 (Νέα Μορφή Εξέτασης)

ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Δημοσθένης, Κατά Στεφάνου Ψευδομαρτυριών Α’, 66-67

Στον συγκεκριμένο λόγο του Δημοσθένη ο Απολλόδωρος στρέφεται ενάντια στον συγγενή του Στέφανο τον οποίο κατηγορεί για ψευδομαρτυρία σε παλαιότερη δίκη που είχε ο ίδιος με τον Φορμίωνα. Στο απόσπασμα ο ρήτορας αναφέρεται στη ζωή του Στεφάνου και εκθέτει τους λόγους για τους οποίους διαπράττει αδίκημα ένας πλούσιος και ένας φτωχός.

Ταῦτα μέντοι τὰ τοσαύτην ἔχοντ’ αἰσχύνην, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ἐπὶ τῷ τὴν πόλιν φεύγειν καὶ τὰ ὄντ’ ἀποκρύπτεσθαι προῄρηται πράττειν, ἵν’ ἐργασίας ἀφανεῖς διὰ τῆς τραπέζης ποιῆται, καὶ μήτε χορηγῇ μήτε τριηραρχῇ μήτ’ ἄλλο μηδὲν ὧν προσήκει ποιῇ. Καὶ κατείργασται τοῦτο. Τεκμήριον δέ· ἔχων γὰρ οὐσίαν τοσαύτην ὥσθ’ ἑκατὸν μνᾶς ἐπιδοῦναι τῇ θυγατρί, οὐδ’ ἡντινοῦν ἑώραται λῃτουργίαν ὑφ’ ὑμῶν λῃτουργῶν, οὐδὲ τὴν ἐλαχίστην. Καίτοι πόσῳ κάλλιον φιλοτιμούμενον ἐξετάζεσθαι καὶ προθυμούμενον εἰς ἃ δεῖ τῇ πόλει, ἢ κολακεύοντα καὶ τὰ ψευδῆ μαρτυροῦντα; ἀλλ’ ἐπὶ τῷ κερδαίνειν πᾶν ἂν οὗτος ποιήσειε. Καὶ μήν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, μᾶλλον ἄξιον ὀργίλως ἔχειν τοῖς μετ’ εὐπορίας πονηροῖς ἢ τοῖς μετ’ ἐνδείας. Τοῖς μὲν γὰρ ἡ τῆς χρείας ἀνάγκη φέρει τινὰ συγγνώμην παρὰ τοῖς ἀνθρωπίνως λογιζομένοις· οἱ δ’ ἐκ περιουσίας, ὥσπερ οὗτος, πονηροὶ οὐδεμίαν πρόφασιν δικαίαν ἔχοιεν ἂν εἰπεῖν, ἀλλ’ αἰσχροκερδίᾳ καὶ πλεονεξίᾳ καὶ ὕβρει καὶ τῷ τὰς αὑτῶν συστάσεις κυριωτέρας τῶν νόμων ἀξιοῦν εἶναι ταῦτα φανήσονται πράττοντες. Ὑμῖν δ’ οὐδὲν τούτων συμφέρει, ἀλλὰ τὸν ἀσθενῆ παρὰ τοῦ πλουσίου δίκην, ἂν ἀδικῆται, δύνασθαι λαβεῖν. Ἔσται δὲ τοῦτο, ἐὰν κολάζητε τοὺς φανερῶς οὕτως ἐξ εὐπορίας πονηρούς.

• λειτουργία ή λῃτουργία: υπηρεσία που αναλάμβαναν να προσφέρουν οι πλούσιοι με δικές τους δαπάνες
• σύστασις: πολιτική ένωση/ σύλλογος, «συντεχνία» (εδώ)

1. Να μεταφραστεί στα Νέα Ελληνικά το χωρίο «Ταῦτα μέντοι τὰ… οὐδὲ τὴν ἐλαχίστην.»

Μονάδες 10

2. Ποια στάση πρέπει να τηρούν οι Αθηναίοι απέναντι σε όσους πλούσιους παραβιάζουν τον νόμο και για ποιο λόγο;

Μονάδες 10

3. α) «ἀλλ’ αἰσχροκερδίᾳ καὶ πλεονεξίᾳ … ἐξ εὐπορίας πονηρούς.»: να βρεθούν τα επίθετα και τα επιρρήματα του παραπάνω χωρίου και να μεταγραφούν στους άλλους βαθμούς διατηρώντας το γένος, τον αριθμό και την πτώση στα επίθετα.

Μονάδες 5

β) ἔχοντ’, ἑώραται, φέρει: να γραφεί το γ’ ενικό πρόσωπο της ευκτικής αορίστου β’ των παραπάνω ρηματικών τύπων στη φωνή που βρίσκονται και το γ’ ενικό πρόσωπο προστακτικής ενεστώτα των απαρεμφάτων ἐπιδοῦναι, δύνασθαι στη φωνή που βρίσκονται.

Μονάδες 5

4. α) «ἀλλ’ ἐπὶ τῷ κερδαίνειν πᾶν ἂν οὗτος ποιήσειε»: να αναγνωρίσετε το είδος και την εκφορά της πρότασης. Να αιτιολογήσετε την έγκλιση της εκφοράς και να γράψετε ξανά την πρόταση, ώστε να δηλώνει το βέβαιο κατά την κρίση του ομιλητή.

Μονάδες 5

β) «οἱ δ’ ἐκ περιουσίας …φανήσονται πράττοντες»: να βρεθεί στο χωρίο η συγκριτική λέξη, τα συγκρινόμενα μέρη και να αναδιατυπωθεί η φράση, ώστε να δηλωθεί η σύγκριση με τον άλλο δυνατό τρόπο.

Μονάδες 5

Για να μεταβείτε σε κάποιο άλλο  Άγνωστο Κείμενο ή για να δείτε τις Απαντήσεις στο υπάρχον επιλέξτε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα: 

Για ολοκληρωμένη προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις δείτε το υλικό μας για το Γνωστό Κείμενο στους παρακάτω πίνακες: 

Πλάτωνος Πρωταγόρας 

Πλάτωνος Πολιτεία

Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια

Αριστοτέλους Πολιτικά

Το Άγνωστο Κείμενο με τις παρατηρήσεις που το συνοδεύουν, καθώς και τις απαντήσεις, προετοίμασε η συνεργάτης μας Ευαγγελία Χίντζιου, η οποία στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.