11 Βήματα Προσέγγισης ενός Ποιήματος
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Νέων Ελληνικών Γενικής Παιδείας της Γ’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
11 ΒΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΕΝΟΣ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ
- Μην φοβάστε το ποίημα. Δεν πειράζει αν δεν το καταλάβετε από την πρώτη ανάγνωση, ελάχιστοι το καταλαβαίνουν.
- Λάβετε υπόψη σας το εισαγωγικό σημείωμα ή τις όποιες γνώσεις μπορεί να διαθέτετε για το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο συγγραφής του ποιήματος, ή για τη ζωή και τις ιδέες του ποιητή. Ενδέχεται να σας φανούν χρήσιμες για την κατανόηση και ερμηνεία του ποιήματος.
- Διαβάστε και σταθείτε στον τίτλο προτού διαβάσετε το υπόλοιπο ποίημα. Σκεφτείτε τι μπορεί να δηλώνει για το θέμα του κειμένου ο τίτλος.
- Διαβάστε στη συνέχεια όλο το ποίημα, χωρίς να σταματήσετε, προκειμένου να αποκομίσετε μια γενική ιδέα για το τι συμβαίνει στο ποίημα.
- Κρατήστε σημειώσεις: Ξαναδιαβάστε το ποίημα αλλά αυτή τη φορά υπογραμμίστε ή σημειώστε σύντομα σχόλια δίπλα σε ό,τι:
α. σας άρεσε πραγματικά
β. σας θυμίζει κάτι άλλο
γ. νομίζετε ότι είναι ενδιαφέρον
δ. βρίσκετε δυσνόητο
ε. νομίζετε ότι είναι σημαντικό αλλά δεν ξέρετε γιατί
- Υπογραμμίστε τις άγνωστες λέξεις και ψάξτε το νόημά τους. Κάθε σχεδόν λέξη του ποιήματος έχει ένα ιδιαίτερο νοηματικό βάρος. Αν δεν γνωρίζεις κάποια λέξη μπορεί να χάσεις ολόκληρο νόημα.
- Ταυτοποιήστε τον αφηγητή (ποιητικό υποκείμενο):
α. Αναγνώρισε ποιος μιλάει
β. Τι γνωρίζεις για το ποιητικό υποκείμενο;
γ. Ποιος είναι ο τόνος του ποιητικού υποκειμένου; (π.χ. σαρκαστικός, ειρωνικός, συμβουλευτικός, νοσταλγικός, μελαγχολικός κ.τ.λ.)
δ. Πώς το υποκείμενο μεταδίδει το μήνυμα/ θέμα του;
8.Εντόπισε μετατοπίσεις του θέματος ή αλλαγές στο νόημα. Αυτές εκφράζονται με λέξεις όπως: «αλλά», «όμως», «βέβαια», «μολονότι» κ.τ.λ. Δώσε ιδιαίτερη σημασία στην ιδέα που ακολουθεί μετά από αυτές τις λέξεις. Ίσως σε αυτές τις ιδέες εγκλείεται το νόημα του ποιήματος.
- Διερευνήστε τη δομή του ποιήματος:
- Ρυθμός
- Μέτρο
- Ομοιοκαταληξία
- Στροφές
- Αριθμός στίχων
Πώς αυτά συνεισφέρουν στο γενικό μήνυμα ή θέμα του ποιήματος;
- Εντοπίστε σχήματα λόγου και γενικότερα εκφραστικά μέσα (μεταφορές, παρομοιώσεις, προσωποποιήσεις, επαναλήψεις, ειρωνεία, ερωτήματα, ρηματικά πρόσωπα, εγκλίσεις, σημεία στίξης, κ.τ.λ) και διερευνήστε πως αυτά συμβάλλουν στο νόημα του ποιήματος.
- Διαβάστε το ποίημα άλλη μια φορά δυνατά αν είναι δυνατόν. Ποιο καινούργιο μήνυμα/ιδέα/εικόνα μπορείς να δεις με τη νέα ανάγνωση;
Η παραπάνω ενδεικτική προσέγγιση, σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου, εκπονήθηκε από τη συνάδελφο Αναστασία Καρακούμπα, η οποία την παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.
Για να μεταβείτε σε κάποια άλλη από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας ή Κριτήρια Αξιολόγησης της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ’ Λυκείου, επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την εκπαίδευση ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.
Υλικό για ΕΠΑ.Λ.
