Θέατρο Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση) Απαντήσεις

Θέμα Α

Ο αρθρογράφος επιχειρεί να προσεγγίσει την κεφαλαιώδη σημασία του θεάτρου ως σπουδαίας μορφής τέχνης, ενθυμούμενος τον ετήσιο εορτασμό. Πιο αναλυτικά, τοποθετεί χρονικά τη γένεσή του στην Αρχαία Αθήνα, την κοιτίδα του πολιτισμού. Στη συνέχεια υπογραμμίζει την ευεργετική επίδραση του θεάτρου στη ζωή του ανθρώπου, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τη συμβολή του στην ηθική- πνευματική καλλιέργεια. Επιπλέον, διαπιστώνει την υπεροχή του, συγκριτικά με τις άλλες μορφές τέχνης λόγω της παραστατικότητας και της άμεσης επικοινωνίας με το θεατή. Καταληκτικά, αναφέρεται στην ποικίλη θεματολογία των θεατρικών παραστάσεων, οι οποίες δύνανται να ευαισθητοποιήσουν και το πιο απαιτητικό κοινό.

Θέμα Β

Β1. α) ΛΑΘΟΣ (3^η παράγραφος) β) ΛΑΘΟΣ (3^η παράγραφος) γ) ΣΩΣΤΟ (7^η παράγραφος)

Β2. Ο αρθρογράφος χρησιμοποιώντας το β’ πληθυντικό πρόσωπο «Φανταστείτε λοιπόν..» ως γλωσσική επιλογή επιδιώκει να προσδώσει προτρεπτικό ή συμβουλευτικό τόνο στο λόγο του. Συγκεκριμένα, αποβλέπει στην όξυνση του προβληματισμού του αναγνώστη. Δίνει παραστατικότητα και αμεσότητα στο κείμενο καθιστώντας τους κοινωνούς των σκέψεων του. Ταυτόχρονα, παρατηρούμε και τη χρήση γ’ πληθυντικού προσδίδοντας αντικειμενικότητα στην παρουσίαση της θετικής επιρροής που ασκεί το θέατρο, συμβάλλοντας στην ηθική διάπλαση των μαθητών και προσφέροντας τη δυνατότητα να διαχειρίζεται δημιουργικά το χρόνο του. Η εναλλαγή ρηματικών προσώπων δίνει ζωντάνια και εκφραστική ποικιλία. Παράλληλα, επικαλείται τη γνωστή, διαχρονική αλλά και επίκαιρη ρήση του αγωνιστή Ιωάννη Μακρυγιάννη (αυθεντία) προκειμένου να ισχυροποιήσει την αποδεικτική δύναμη των λόγων του και την αξιοπιστία των επιχειρημάτων του. Δηλώνει την ευρυμάθεια του αρθρογράφου, αφού κατέχει τη σχετική βιβλιογραφία.

Β3. Στην 4^η  παράγραφο του κειμένου ο αρθρογράφος προβαίνει σε εκτενή αναφορά της ποικίλης και πλούσιας θεματολογίας που περιλαμβάνει ένα θεατρικό έργο. Αποσκοπεί στο να δώσει ένταση, έμφαση στο λόγο και ίσως να χρωματίσει συναισθηματικά το λόγο του. Ταυτόχρονα, συμβάλλει στη ζωντάνια και την παραστατικότητα ενός κειμένου, ενώ πυκνώνει το λόγο, προσδίδοντας στο ύφος χαρακτήρα γοργό, κοφτό, λιτό.

Στην 3^η παράγραφο η χρήση των εισαγωγικών πχ. αποκάλυψης των «μυστηρίων» της ζωής, ως μεταφορική έννοια του όρου, υποδηλώνει την ανάγκη του ανθρώπου να αποκτήσει την αυτογνωσία, να εξερευνήσει βαθύτερες πτυχές του εαυτού, να ανακαλύψει ενδόμυχες σκέψεις- επιθυμίες που είχε αποκρύψει, ενδεχομένως να ανακτήσει τη χαμένη του αυτοπεποίθηση, να πραγματοποιήσει όνειρα και να συνειδητοποιήσει μέσα από την εσωτερικότητα των θεατρικών ηρώων την ζωτική ανάγκη για εξωστρέφεια και ουσιαστικότερη επικοινωνία με συνανθρώπους, να αποτελέσει έναυσμα για ενδοσκόπηση και επαναπροσδιορισμό των κλίσεων, ενδιαφερόντων και αναθεώρηση της κοσμοθεωρίας του. Τότε θα συλλάβει το αληθινό νόημα της ζωής , τα μυστήριά της, δηλαδή τους καρπούς που εγγυώνται την εσωτερική πληρότητα και αγαλλίαση και τις απολαύσεις της ζωής, απαλλαγμένος από εγωκεντρικούς συλλογισμούς.

Β4. «Το σχολικό θέατρο βοηθά ποικιλοτρόπως τον άνθρωπο και ιδιαιτέρως τον μαθητή να ανακαλύψει πράγματα». Ο αρθρογράφος επιλέγει τη χρήση της ενεργητικής σύνταξης για να δώσει έμφαση στο πρόσωπο που ενεργεί, με αποτέλεσμα το ύφος γίνεται πιο άμεσο, προσωπικό, ζωντανό, ενώ ο λόγος είναι πιο καθαρός- κατανοητός, διευκολύνοντας τον τρόπο πρόσληψης των νοημάτων του δέκτη. Μετατροπή σε Παθητική σύνταξη: Ο άνθρωπος και ο μαθητής βοηθιέται (βοηθείται) ποικιλοτρόπως από το σχολικό θέατρο να ανακαλύψει πράγματα.

Θέμα Γ

Βασικό θέμα του ποιήματος είναι η σύνδεση της αρχαίας Ελλάδας με το νέο ελληνισμό, επισημαίνοντας τη σημασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Καθίσταται έκδηλος ο ελληνοκεντρικός χαρακτήρας του ποιήματος. Κυρίαρχο όμως στοιχείο είναι η κραυγή του νέου Έλληνα, την οποία αξιοποιεί ο αφηγητής ως γεγονός για να συνδέσει τον αντίλαλό της που δημιουργήθηκε με την αιώνια αντήχηση του αρχαίου διθυράμβου σ’ αυτό το χώρο. Γι’ αυτό χρησιμοποιεί γλώσσα ανάμεικτη με δημοτικές (μεσημέρι, θέατρο, ένιωσε) και αρχαίες( αδάμαστη, ιαχή, ηχώ, απλώς) λέξεις ,αλλά και επίθετα (ανύποπτος, ωραίος, απροσμέτρητο) για να δημιουργήσει κλίμα έπαρσης και περηφάνιας για τα σπουδαία επιτεύγματα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Συγκεκριμένα, ο ποιητής παρουσιάζει τον νέο Έλληνα ανύποπτο, δηλαδή ανυποψίαστο για την ιστορική σημασία χώρου απολαμβάνει όμως τη φυσική του ομορφιά. Μέσα στην παρένθεση εμπεριέχεται το σχόλιο του ποιητή σχετικά με τη σχέση των νέων με τον αρχαίο κόσμο. Πιστεύει ότι δεν αισθάνεται θαυμασμό για το μνημείο, κρίνει το αρχαίο θέατρο από αρχιτεκτονική τελειότητα, δηλαδή τη χρηστική του αξία από άποψη ακουστικής. Ο νέος κραύγασε για να δοκιμάσει τη λειτουργική επάρκεια του θεάτρου και όχι γιατί συνειδητοποίησε μεγαλείο και ιερότητα χώρου.

Θέμα Δ

Επικοινωνιακό πλαίσιο – ομιλία 

ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ  Αξιότιμοι  κ. βουλευτές, Αγαπητοί καθηγητές, συμμαθητές

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα του θεάτρου συγκεντρωθήκαμε εδώ για να συζητήσουμε για την αισθητική καλλιέργεια των νέων και την επαφή τους με τα σπουδαία δημιουργήματα του πολιτισμού, που επιβάλλεται να αποτελούν πρωταρχικό στόχο κάθε εκπαιδευτικού συστήματος. Αναμφίβολα το θέατρο είναι έντονα φορτισμένο με μια κοινωνική και πολιτιστική διάσταση, αφού ως αισθητικο-καλλιτεχνικό και κοινωνικο-ιδεολογικό γεγονός, είναι μια σύνθετη δημιουργία στην οποία συναντιούνται και συνεργάζονται πολλές τέχνες, είναι το αποτέλεσμα της συλλογικής δουλειάς πολλών ανθρώπων. Αξίζει, λοιπόν, να διερευνήσουμε τους τρόπους με τους οποίους δύναται το σχολείο να καλλιεργήσει το ταλέντο των μαθητών τους και να σχολιάσουμε αν οι διαδικτυακές θεατρικές παραστάσεις δύνανται να προσφέρουν κάτι από τη μαγεία του θεάτρου, που παραμένει κλειστό λόγω της πρωτόγνωρης υγειονομικής κρίσης που περνά η χώρα μας.

ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ 1.

1. Αναγκαιότητα η ένταξη του μαθήματος Θεατρικής Αγωγής που περιλαμβανόταν ως μάθημα επιλογής στο ωρολόγιο πρόγραμμα του Γενικού λυκείου. Ωφέλιμη, εφόσον το θέατρο αποτελεί φορέα αξιών και μηνυμάτων ποικίλου περιεχομένου, τόπο συσπείρωσης του συλλογικού πνευματικού και ψυχικού δυναμικού της κοινωνίας και πεδίο δημιουργικού διαλόγου, ελεύθερης έκφρασης και αντιπαράθεσης ιδεών, νοοτροπιών και προσδοκιών

2. Μέριμνα του εκπαιδευτικού προσωπικού για ενεργό συμμετοχή των μαθητών στη διοργάνωση πολυπρόσωπων θεατρικών παραστάσεων με στόχο να ξεδιπλώσουν τα ταλέντα και τις καλλιτεχνικές τους δεξιότητες ή προγραμματισμένη επίσκεψη μαθητών να απολαύσουν μια πετυχημένη διδακτική παράσταση

3. Με τη συνδρομή του Δήμου και αρμόδιων φορέων το σχολείο δύναται να προβεί στην ολοκληρωμένη παρουσίαση ενός θεατρικού έργου, που διευρύνει τους πνευματικούς ορίζοντες των μαθητών, ψυχαγωγεί και προβληματίζει θετικά

4. Καθοριστική η προσπάθεια των μαθητών που επιθυμούν να συμμετάσχουν και να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του ρόλου που καλούνται να ενσαρκώσουν, εφόσον η πολύωρη προετοιμασία δημιουργεί προβλήματα στην καθημερινή τους μελέτη. Αρκεί να γίνει αντιληπτή η κατανόηση των μηνυμάτων της παράστασης, η συνειδητοποίηση του «τραγικού πάθους» του ήρωα, η δημιουργία του «φόβου» και του «ελέου» στη συνείδηση του θεατή, εξαιτίας της επίδρασης των δυνάμεων της «νέμεσης» ή της «άτης», που θα προκαλέσουν την «κάθαρση» και ο λόγος για τον οποίο αυτή θα συντελεστεί μόνο αν έχουμε υπόψη μας την «περιρρέουσα ατμόσφαιρα» της εποχής, Άλλωστε, οι ενδυματολογικές επιλογές των ηθοποιών, η οικονομική ενίσχυση και η σκηνογραφία δυσχεραίνουν την υλοποίηση της θεατρικής ιδέας

5. Πραγματοποίηση περιφερειακών θεατρικών αγώνων με σκοπό τη βράβευση της προσπάθειας μεταξύ διαφορετικών σχολείων. Αυτή η διοργάνωση πριν λίγα χρόνια ήταν μια όαση για την διεύρυνση των πολιτιστικών δραστηριοτήτων που λαμβάνουν χώρα στο σχολικό χώρο.

ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ 2

Γνωρίζουμε όλοι ότι το θέατρο κατέχει μια βαρύνουσα θέση, μέσα στο πλέγμα των πολιτιστικών δραστηριοτήτων μιας κοινωνίας, επιβάλλεται να αναφερθούμε στην ιδιάζουσα επικοινωνιακή σχέση που αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της θεατρικής παράστασης μεταξύ των ηθοποιών στη σκηνή και των θεατών στην πλατεία. Γιατί, από τη στιγμή κατά την οποία εκδηλώνεται μια συνεχής αμφίδρομη ροή πληροφοριών από τον πομπό (τους ηθοποιούς στη σκηνή) προς το δέκτη (τους θεατές στην πλατεία) και αντίστροφα, με τελικό στόχο την «πειθώ» του θεατή, την αισθητική του καλλιέργεια, ο παιδευτικός ρόλος του θεάτρου, ταυτόχρονα με τον κοινωνικό και ψυχαγωγικό, αναδεικνύεται πρωταρχικός, στηριζόμενος στη διαδραστική λειτουργία, που διαθέτει το θέατρο ως επικοινωνιακό σύστημα.

Στις μέρες μας όμως οι θεατρόφιλοι αδυνατούν να μεταβούν στα θέατρα λόγω των συνθηκών που βιώνουμε με την εξάπλωση της πανδημίας. Καινοτομία της εποχής αποτελούν οι διαδικτυακές θεατρικές παραστάσεις που λόγω της τελειοποίησης των ψηφιακών μέσων δύνανται να προσφέρουν κάτι από τη μαγεία του θεάτρου, γιατί εκμηδενίζουν τις αποστάσεις μειώνοντας το οικονομικό κόστος.

Έχουν το πλεονέκτημα ότι όποιος δεν κατάφερε να παρευρεθεί στην εκδήλωση, μπορεί να την παρακολουθήσει ζωντανά από τον χώρο που βρίσκεται σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη Από τους δυνητικούς θεατές, αυτός που αντιλαμβάνεται την αξία μιας θεατρικής παράστασης επιθυμεί να παρακολουθήσει την εκδήλωση, έστω και εξ αποστάσεως. Μειονέκτημα αποτελεί το γεγονός ότι η παρακολούθηση χάνει σε αμεσότητα και ζωντάνια, δεν αναπτύσσεται η πηγαία σχέση μεταξύ ηθοποιών και θεατών. Είναι λύση ανάγκης

Η αναφορά σε πρόσωπα και πράγματα, θεσμούς και καταστάσεις, που μορφοποιούνται από τους ηθοποιούς, η αναπαράσταση ανθρώπινων τύπων και η ανάδειξη χαρακτήρων, η ζωντανή απεικόνιση δυνατών σχέσεων και η προβολή ιδεών, αξιών και αρχών, που μπορούν να προσληφθούν από τον ενήλικο ή ανήλικο θεατή άμεσα και εποπτικά, εκφράζουν την παιδαγωγική φόρτιση του θεάτρου, αφού αποδέκτης όλων είναι το κοινό της συγκεκριμένης κάθε φορά θεατρικής παράστασης. Με τη δημιουργία της ψευδαίσθησης και την ταύτιση, στη συνείδηση του θεατή, του θεατρικού με το πραγματικό, αποκτώνται γνώσεις και πληροφόρηση, συνειδησιακός προβληματισμός και ηθική διδαχή, ψυχο-πνευματική καλλιέργεια και ωριμότητα, που συντελούν στην πολύπλευρη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του

Κατά τη διάρκεια της παράστασης, ο θεατής μετέχει «εκ του ασφαλούς» σε μια κατάσταση που ξεπερνά τα δικά του όρια, δεχόμενος τις ευεργετικές συνέπειες από τη δράση του σκηνικού ήρωα. Ο παραδειγματισμός και η συνειδησιακή καλλιέργεια, η συναισθηματική και διανοητική ωρίμανση, η αισθητική και καλλιτεχνική αγωγή, συνιστούν μερικά από τα θετικά στοιχεία που αποκομίζει από την συμμετοχή του σ’ αυτή.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Σίγουρα το σχολείο μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά στο να αποκτήσουν θεατρική παιδεία οι μαθητές και να πληροφορήσει ότι με την αναπτυσσόμενη αμφίδρομη επικοινωνία και τη λυτρωτική επενέργεια των δραματικών καταστάσεων που συντελούνται σκηνικά, πάνω στη συνείδηση του θεατή, επιτελείται η «κάθαρση» με το παιδαγωγικό και ψυχαναλυτικό της περιεχόμενο. Κατ’ αυτό τον τρόπο καθίστανται φανερά τα οφέλη της παιδείας στην ολοκληρωμένη έκφρασή της και συντελείται η ουσιαστική αποστολή του θεάτρου.

ΑΠΟΦΩΝΗΣΗ

Σας ευχαριστώ για την αμέριστη προσοχή

Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο: 

Θέατρο Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση)

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκε σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου και προέρχεται από τις προσωπικές σημειώσεις της συναδέλφου Σιώκου Καλλιόπης, η οποία το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.