Τέχνη & Τεχνητή Νοημοσύνη Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση) Απαντήσεις

ΘΕΜΑ Α.

Α. Στο κείμενο 1 αναφέρεται πως η εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης στην τέχνη ενέχει σοβαρούς κινδύνους. Οι κίνδυνοι αυτοί σχετίζονται περισσότερο με κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις. Λόγω της δυνατότητας επεξεργασίας πολλών εικόνων ο καλλιτέχνης της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να αναπαράγει νέες μορφές στερεοτύπων επικίνδυνες για τον καταναλωτικό κόσμο.  Από την άλλη, η αυτοματοποίηση της καλλιτεχνικής παραγωγής παγιώνει κοινωνικές συμβάσεις και εγείρει πολιτικά ζητήματα που μια μηχανή αδυνατεί να επεξεργαστεί.

ΘΕΜΑ Β.

Β1. Η τεχνητή νοημοσύνη αναδύεται ως ένας καινοτόμος τρόπος για τη δημιουργία τέχνης. Η τέχνη που παράγεται από τους καλλιτέχνες της τεχνητής νοημοσύνης ανοίγει νέους ορίζοντες στη δημιουργική διαδικασία και επαναπροσδιορίζει τον ρόλο του καλλιτέχνη στην κοινωνία. Πιο συγκεκριμένα, διευρύνει τις δυνατότητες των ανθρώπων να εκφράσουν τη δημιουργικότητά τους ανοίγοντας νέους δρόμους για έκφραση. Παράλληλα, οι καλλιτέχνες μπορούν να επιτύχουν πιο συγκεκριμένες εκφράσεις και αποτυπώσεις των συναισθημάτων στα έργα τους. Τέλος, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει τους καλλιτέχνες να επεξεργαστούν μεγάλες ποσότητες δεδομένων και να αναγνωρίσουν τα μοτίβα και τις τάσεις που απαιτούνται για να δημιουργηθούν πρωτότυπα έργα τέχνης.

Β2. α. Στο κείμενο 1 η συντάκτρια διατυπώνει τη θέση ότι η δημιουργία καλλιτεχνικών τεχνουργημάτων με τη βοήθεια αλγορίθμων ουσιαστικά συντελεί στην αναπαραγωγή, και, εν τέλει, στην κυριαρχία των στερεοτυπικών προτύπων (§ 5). Προκειμένου να ενισχύσει την θέση της παραθέτει στη συνέχεια και τις απόψεις του Michael Betancourt, ο οποίος συμμερίζεται την διαπίστωσή της. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η αξιοπιστία της καθώς ένας ειδικός του χώρου διατυπώνει στο έργο του αντίστοιχες θέσεις. Η άποψη, λοιπόν, του Michael Betancourt λειτουργεί επικουρικά στην τεκμηρίωση του προβαλλόμενου ισχυρισμού. Με την επίκληση της αυθεντίας του συγκεκριμένου θεωρητικού η συντάκτρια του κειμένου κατορθώνει να προσδώσει πρόσθετη εγκυρότητα και να ενδυναμώσει την ισχύ του επιχειρήματός της.

β. Στο Κείμενο 1 η συντάκτρια επιλέγει να επικαλεστεί τις απόψεις δυο ειδικών προκειμένου να αυξήσει την αξιοπιστία του πονήματός της. Παρόλα αυτά,  διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν διαφοροποιήσεις στον τρόπο υλοποίησης της επίκλησης στην αυθεντία κάθε φορά. Στην περίπτωση της Κυριακής Γονή, η συντάκτρια παραθέτει τις απόψεις της αυτολεξεί (πως ο φόβος της δεν έγκειται στην «αντικατάσταση του καλλιτέχνη από τη μηχανή», αλλά στις κοινωνικοπολιτικές επιπτώσεις που μπορεί να επιφέρει η χρήση τους.) ενώ στην περίπτωση του Michael Betancourt αρκείται απλώς στην νοηματική μεταφορά των αντιλήψεών του.  Εξ ορισμού, η ενσωμάτωση απόψεων ειδικών στο έργο κάθε δημιουργού αποτελεί στοιχείο που αυξάνει την αξιοπιστία του και του προσδίδει πρόσθετο κύρος. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι -ανάμεσα στις δύο αναφορές- η περίπτωση της κ. Γονή αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία και αξία καθώς η συντάκτρια προχωρεί στην αυτολεξεί παράθεση των απόψεων της. Με τον τρόπο αυτό μάς φέρνει σε άμεση επαφή με τις αντιλήψεις της, σε σύγκριση με την απλή παράθεση της προσωπικής ερμηνείας της συντάκτριας για τις απόψεις του Michael Betancourt σχετικά με το υπό εξέταση ζήτημα. Σε κάθε περίπτωση η αυτούσια μεταφορά λόγων τρίτου προσώπου υπερτερεί σε επίπεδο αξιοπιστίας σε σχέση με τη δημιουργική αναδιατύπωση και μεταφορά τους.

 Β3.α. Το Κείμενο 2 αποτελεί την απάντηση μιας τεχνητής νοημοσύνης στις ανθρώπινες κατηγορίες ότι δεν μπορεί να δημιουργήσει τέχνη. Πρόκειται επομένως για ένα απαντητικό-απολογητικό κείμενο στο οποίο εκφράζονται οι προσωπικές θέσεις της τεχνητής δημιουργού σε συνδυασμό με τις προσωπικές της εκτιμήσεις για το περιεχόμενο της «τέχνης». Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η επιλογή του α’ ενικού προσώπου είναι μονόδρομος καθώς αποδίδει εξαιρετικά τον προσωπικό χαρακτήρα του κειμένου. Παράλληλα, η τεχνητή νοημοσύνη με την χρήση α’ ενικού προσώπου αυτονομείται και έμμεσα αποκτά αυθύπαρκτη υπόσταση.

β.

Ενδεικτικές απαντήσεις

1. τεχνητή νοημοσύνη είναι απλώς ένα ακόμα εργαλείο στο οπλοστάσιο του καλλιτέχνη
2. Η τέχνη μου έχει τη δυνατότητα να ξεπεράσει τα όρια της τέχνης όπως τη γνωρίζουμε
3. να το δείτε με ανοιχτό μυαλό

Μεταγραφή σε αναφορική λειτουργία της γλώσσας

1. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι απλώς ένα ακόμα εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο καλλιτέχνης
2. Η τέχνη μου μπορεί να δώσει έναν νέο ορισμό στον όρο «τέχνη»
3. Μπορείτε να προσεγγίσετε το θέμα χωρίς αρνητισμό

Η επιλογή μεταφορικής χρήσης της γλώσσας από ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης στην προσπάθειά του να απαντήσει στις αιτιάσεις των ανθρώπων λειτουργεί επικουρικά στην επιχειρηματολογία του, καθώς αποδεικνύει έμπρακτα ότι μπορεί να λειτουργήσει έξω από τα όρια της αναφορικότητας και της τυπικής λογικής. Παράλληλα, ο λόγος γίνεται πιο εκφραστικός καθώς αξιοποιούνται στοιχεία που προσδίδουν παραστατικότητα και ζωντάνια στην παρουσίαση των αλλαγών που θα προκαλέσει η είσοδος της τεχνητής νοημοσύνης στο χώρο της καλλιτεχνικής δημιουργίας.

ΘΕΜΑ Γ.

Γ.  Στο ποίημα «Ποιητική τέχνη» του Χόρχε Λουίς Μπόρχες το ποιητικό υποκείμενο αναφέρεται στην ανθρώπινη ύπαρξη στο πέρασμα του χρόνου.  Με τη χρήση της μεταφοράς συνδέει τον χρόνο με ένα ποτάμι, με συνεχή ροή, στοιχείο που αντικατοπτρίζει την αλλαγή και τη μεταβολή κατά τη διάρκεια της ζωής (το ποτάμι που είναι χρόνος- ο χρόνος είναι πάλι ένα ποτάμι). Στην πορεία αυτή του χρόνου καίριο ρόλο διαδραματίζει η τέχνη που αναδεικνύεται ως ένας καθρέφτης της ανθρώπινης ύπαρξης (η τέχνη σαν και τούτο τον καθρέφτη). Το ποιητικό υποκείμενο παραπέμπει στην τέχνη ως το μέσο που δίνει ουσία στην ύπαρξη. Ο καθρέφτης χρησιμοποιείται ως σύμβολο που αποκαλύπτει το ίδιο μας το πρόσωπο με την έννοια ότι η τέχνη φανερώνει την αλήθεια της ανθρώπινης ψυχής και του εσωτερικού κόσμου. Τέλος, μέσω της αντίθεσης μεταξύ των θαυμάτων του Οδυσσέα και της ταπεινής Ιθάκης (Οδυσσέας, χορτασμένος από θαύματα- έκλαψε από αγάπη μόλις φάνηκε η Ιθάκη- χλωρή και ταπεινή) το ποιητικό υποκείμενο τονίζει την αντίφαση μεταξύ των προσδοκιών και της πραγματικής αξίας των πραγμάτων στο πέρασμα του χρόνου.

Το ποίημα επισημαίνει τη σημασία της τέχνης ως μέσο που αναδεικνύει τη σπουδαιότητα της ανθρώπινης ζωής. Η τέχνη διακρίνεται για τη δυνατότητα να αποτυπώνει με το δικό της τρόπο την πραγματικότητα με την οποία συνδέεται ο χρόνος και η ύπαρξη.

ΘΕΜΑ Δ.

Δ. Άρθρο: Τίτλος: Η τέχνη στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης

Ενδεικτικά στοιχεία για πρόλογο

• Όλο και πιο συχνά διαπιστώνουμε ότι το κοινό μέσα από πλατφόρμες παραγωγής εικόνων τεχνητής νοημοσύνης πειραματίζεται δωρεάν για την παραγωγή έργων.
• Η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στον κόσμο της τέχνης επηρεάζει σημαντικά τη δημιουργικότητα και την αισθητική έκφραση.
• Ανοίγει νέους ορίζοντες, προσφέροντας εργαλεία στους καλλιτέχνες, δημιουργεί, ωστόσο και προκλήσεις στην αντίληψη του κοινού για την ίδια την τέχνη και την αισθητική αξία των έργων.

Πώς η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στην τέχνη επηρεάζει τη δημιουργικότητα και την αισθητική έκφραση των καλλιτεχνών;

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να παρέχει νέα εργαλεία και δυνατότητες στους καλλιτέχνες.

• Στη μουσική, αλγόριθμοι μπορούν να βοηθήσουν τον καλλιτέχνη στη σύνθεση μελωδιών.
• Στη ζωγραφική, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία εικόνων ή σχεδίων με βάση συγκεκριμένα στυλ ή ιδιαιτερότητες.
• Αυτή η συνεργασία μπορεί να επεκτείνει το πεδίο της δημιουργικότητας, επιτρέποντας στους καλλιτέχνες να εξερευνήσουν νέες πτυχές της έκφρασής τους.
• Οι καλλιτέχνες μπορούν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης για να εξερευνήσουν νέες μεθόδους, να δημιουργήσουν έργα και να επιτύχουν μια ποικιλία εκφραστικών μέσων.
• Επομένως, η τεχνητή νοημοσύνη δεν αντικαθιστά την ανθρώπινη δημιουργικότητα αλλά τη συμπληρώνει, εμπλουτίζοντας τον καλλιτεχνικό διάλογο και επιτρέποντας νέες μορφές εκφραστικότητας.

Ποιες προκλήσεις δημιουργούνται ως προς την αντίληψη του κοινού για την τέχνη και την αισθητική αξία των έργων;

Η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να επηρεάσει την αντίληψη του κοινού για την τέχνη.

• Οι νέοι τρόποι δημιουργίας μπορούν να εγείρουν συζητήσεις σχετικά με την προέλευση και την αυθεντικότητα του έργου.
• Μία άλλη πρόκληση προκύπτει από το γεγονός ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να παράγει έργα με τεράστια ταχύτητα και σε μεγάλες ποσότητες. Αυτή η ταχύτατη παραγωγή οδηγεί στην αλλαγή της αντίληψης ως προς την ιδιαιτερότητα των καλλιτεχνικών δημιουργιών, καθώς αυτά γίνονται ευρέως διαθέσιμα και επαναλαμβανόμενα.
• Επομένως, η πρόκληση είναι να διατηρηθεί η αξία της τέχνης και η εκτίμησή της, παρά τη μαζική παραγωγή με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης.
• Μαζί με την αναπαραγωγή καλλιτεχνικών τάσεων μπορεί να αναπαράγονται και στερεοτυπικές προσεγγίσεις της εικόνας και γενικότερα του κόσμου και του ατόμου.
• Τα στερεοτυπικά πρότυπα που αναπαράγονται αποκτούν μια νέα μορφή, πολύ πιο ελκυστική για τον καταναλωτικό κόσμο.

Ενδεικτικά στοιχεία για επίλογο

• • Η είσοδος της τεχνητής νοημοσύνης στην τέχνη διεγείρει ερωτηματικά σχετικά με την αυθεντικότητα και την αξία των έργων.
  • Η μαζική παραγωγή μπορεί να αμβλύνει τη μοναδικότητα της καλλιτεχνικής έκφρασης, προκαλώντας αναθεώρηση της αντίληψης περί αισθητικής αξίας και αυθεντικότητας στην τέχνη.

Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο: 

Τέχνη και Τεχνητή Νοημοσύνη Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση)

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκε σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου και προέρχεται από τις προσωπικές σημειώσεις των συναδέλφων Άννα Σιάτρα και Μπικάκης Μιχάλης, οι οποίοι στη συνέχεια το παραχώρησαν στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τους ευχαριστούμε από καρδιάς και τους ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική τους ζωή.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.