Τέχνη & Σχολείο Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση) Απαντήσεις

ΘΕΜΑ Α.

Α1. Το άρθρο επικεντρώνεται στις θετικές επιδράσεις της τέχνης στην ψυχική υγεία του ατόμου. Σύμφωνα με τη συγγραφέα η τέχνη αποτελεί «φάρμακο» στις δυσχέρειες που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος σήμερα. Απορρίπτοντας την παραδοσιακή συμβουλευτική των γιατρών η αρθρογράφος αντιπροτείνει την ενασχόληση με ένα δημιουργικό χόμπι ως «ελιξίριο» για συναισθηματική σταθερότητα και αυτογνωσία. Ακόμα, η ενασχόληση με τις διάφορες μορφές τέχνης ωθεί το άτομο στη σύναψη κοινωνικών σχέσεων συμβάλλοντας έτσι και στη δόμηση μιας κοινωνίας με συνοχή. Μέσω της τέχνης το άτομο κατανοεί τον εσωτερικό του κόσμο, τα συναισθήματά του και καταπολεμά το άγχος και την κατάθλιψη σύμφωνα με την έρευνα της βρετανικής κυβέρνησης. Συνοπτικά, η τέχνη ενισχύει τη δημόσια υγεία και την κοινωνική αρμονία.

ΘΕΜΑ Β.

Β1.α. Σωστό

β. Λάθος

γ. Σωστό

δ. Σωστό

ε. Λάθος

Β2 α) Ο τίτλος του κειμένου 1 είναι μία ευθεία ερώτηση. Η ερώτηση στον τίτλο προσελκύει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, τον ωθεί σε προβληματισμό, ενώ συμβάλλει και στη συνοχή του κειμένου, αφού η ερώτηση που τίθεται απαντάται στο περιεχόμενο του άρθρου. Η τέχνη λοιπόν, σύμφωνα με το κείμενο, και ως απάντηση στο ερώτημα του τίτλου, επηρεάζει θετικά την ψυχική υγεία και η ενασχόληση του ατόμου με αυτή δρα ευεργετικά στον συναισθηματικό του κόσμο και στη δόμηση μίας ευνοούμενης κοινωνίας.

β) Η 6^η με τη 7^η παράγραφο του κειμένου 1 συνδέονται με τη σχέση αιτίου- αποτελέσματος, όπως γίνεται φανερό και από τη συνδετική λέξη στη αρχή της 7^ης παραγράφου, «Συνεπώς». Πιο συγκεκριμένα, στην 6^η παράγραφο παρατίθενται τα αποτελέσματα μιας έρευνας της βρετανικής κυβέρνησης, η οποία έδειξε πως η ενασχόληση με τα διάφορα είδη τέχνης επιδρά θετικά στην ψυχοσύνθεση του ατόμου. Στην 7^η παράγραφο εξάγεται με αλληλουχία το συμπέρασμα πως οι δημιουργικές τέχνες αποδεδειγμένα ενισχύουν τη δημόσια υγεία και τις δημόσιες σχέσεις, γι’ αυτό η κοινωνία και οι γιατροί πρέπει να δώσουν τη δέουσα προσοχή σε αυτές.

Β3.

α) Η σύνταξη είναι παθητική

 Ενεργητική: Η βασικότερη επιδίωξη, ωστόσο, είναι οι κατάλληλοι άνθρωποι να προσφέρουν καλλιτεχνική παιδεία στους νέους.

Με την παθητική σύνταξη το βάρος μετατοπίζεται στην ενέργεια, δηλαδή στο ρήμα «να προσφερθεί», καθώς η προσφορά των απαραίτητων αγαθών για την ενασχόληση του νέου με την τέχνη είναι σημαντική προκείμενη στην καλλιτεχνική αγωγή. Με την  παθητική σύνταξη το ύφος γίνεται πιο αντικειμενικό, πιο απρόσωπο, παραπέμποντας σε δημοσιογραφικό λόγο.

Με την ενεργητική σύνταξη δίνεται έμφαση στο υποκείμενο «οι κατάλληλοι άνθρωποι», δείχνοντας έτσι πως ο προσανατολισμός και η καθοδήγηση του νέου στα μονοπάτια της τέχνης πρέπει να στηρίζεται σε αξιόλογους επαγγελματίες με εμπεριστατωμένες γνώσεις στα μαθήματα των καλλιτεχνικών. Το ύφος γίνεται πιο απλό, πιο οικείο.

β)  στο περαιτέρω «ψάξιμο» του νέου

Τα εισαγωγικά χρησιμοποιούνται καθώς η λέξη «ψάξιμο» χρησιμοποιείται μεταφορικά και δεν είναι δόκιμη. Ο συγγραφέας υπαινίσσεται πως ο νέος, μέσω της τέχνης, μπορεί να εντρυφήσει περαιτέρω στις προεκτάσεις της.

(η γνωστή και ως κάθαρσις)

Η παρένθεση έχει επεξηγηματικό χαρακτήρα. Στις θετικές επιδράσεις της τέχνης συγκαταλέγεται και ο κατευνασμός των παθών, η λεγόμενη κάθαρσις της αρχαίας τραγωδίας.

θα αρχίσει –επιτέλους!- η παραγωγή Ελλήνων καλλιτεχνών

Η διπλή παύλα περικλείει σχόλιο του συγγραφέα. Μέσω της καλλιτεχνικής παιδείας θα δημιουργηθεί -επιτέλους- μία νέα γενιά Ελλήνων καλλιτεχνών. Το θαυμαστικό δηλώνει την ψυχική του κατάσταση, μια απελπισία και απόγνωση για το παρηκμασμένο καλλιτεχνικό πνεύμα των νέων.

ΘΕΜΑ Γ.

Το ποιητικό υποκείμενο αφορμώμενο  από την απαισιόδοξη διάσταση των γηρατειών καταφεύγει στην ποίηση ως αναλγητικό, για να καταπραΰνει τη συναισθηματική κατάπτωση που αυτά επιφέρουν. Χρησιμοποιώντας  α΄ ενικό πρόσωπο (Δέν ἔχω ἐγκαρτέρησι καμιά) δηλώνεται η έλλειψη υπομονής του από την καταπόνηση που δέχεται η ψυχή του με το πέρασμα των χρόνων, ενώ το ποίημα αποκτά και εξομολογητικό τόνο. Η παρομοίωση « Τό γήρασμα τοῦ σώματος καί τῆς μορφῆς μου εἶναι (σαν) πληγή ἀπό φρικτό μαχαῖρι.» και η επανάληψη του στίχου «Εἶναι πληγή ἀπό φρικτό μαχαίρι» αισθητοποιεί την απόγνωση στην οποία βρίσκεται λόγω των γηρατειών.  Λύση αποτελεί η Τέχνη της Ποιήσεως, που με την επίκληση και τα κεφαλαία πρώτα στοιχεία θεωρείται κάτι σαν θεά (Εἰς σέ προστρέχω Τέχνη τῆς Ποιήσεως). Το σχήμα λόγου της αναστροφής (νάρκης τοῦ ἄλγους δοκιμές) τονίζει την ευεργετική ιδιότητα της ποίησης που έστω για λίγο απαλύνει τον πόνο. Ο ποιητής ζητά την αρωγή της Ποίησης για να καταπραΰνει προσωρινά, με τη δύναμη της φαντασίας και τη μαγεία του λόγου της, το οξύ άλγος.

Στην καθημερινότητά μου σημαντικό μέρος καταλαμβάνει η μουσική και ο κινηματογράφος. Μέσω της μουσικής δημιουργούνται συναισθήματα, ενώ παράλληλα ανακαλούνται αναμνήσεις. Ο κινηματογράφος αποτελεί σημαντική μορφή ψυχαγωγίας, καθώς οι ταινίες αφορούν ποικίλα θέματα, τόσο ανάλαφρα για ψυχική ανάταση και χαλάρωση, όσο και κοινωνικοπολιτικά, για σοβαρότερους προβληματισμούς.

ΘΕΜΑ Δ.

Δ) Αξιότιμε κύριε Διευθυντά,

Τέχνη: είναι η δημιουργική έκφραση του ανθρώπου που χαρακτηρίζεται από αισθητική ποιότητα.

Προσφορά της τέχνης:

Η τέχνη δίνει στο δημιουργό της τη δυνατότητα να εκφραστεί, να εξωτερικεύσει τα συναισθήματα, τις σκέψεις, τους προβληματισμούς και τα όνειρά του. Αποτελεί μορφή επικοινωνίας του καλλιτέχνη με το κοινό μέσω του έργου του, προσφέρει αισθητική συγκίνηση και τροφή για σκέψη στο θεατή/ακροατή. Συντελεί στην πνευματική καλλιέργεια και παιδεία, εξυψώνει τον άνθρωπο πνευματικά και ηθικά. Συμβάλλει στη γενικότερη πρόοδο της κοινωνίας και του πολιτισμού, καθώς και στην κατάκτηση υψηλής ποιότητας ζωής.

Η τέχνη και το σύγχρονο σχολείο:

Η Τέχνη αποτελεί παράγοντα εξανθρωπισμού του ανθρώπου. Ο ανθρωπιστικός και παιδαγωγικός της ρόλος είναι αδιαμφισβήτητος. Θα έπρεπε, λοιπόν, να αποτελεί βασικό στοιχείο της εκπαίδευσης. Κάτι τέτοιο ελάχιστα συμβαίνει σήμερα.

Συγκεκριμένα: – Η οργάνωση καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, εκθέσεων, συναυλιών κ.λπ. είναι περιορισμένη ή αντιμετωπίζεται ως απώλεια χρόνου. – Τα μαθήματα μουσικής και καλλιτεχνικών που προβλέπονται από το αναλυτικό πρόγραμμα θεωρούνται δευτερεύοντα και αντιμετωπίζονται με προκατάληψη. – Λίγα σχολεία διαθέτουν θεατρικές ή μουσικοχορευτικές ομάδες κ.λ.π. – Οι μαθητές δεν επισκέπτονται συχνά μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους κ.λ.π., ώστε να συνειδητοποιήσουν την αξία της τέχνης του λαού μας. – Το μάθημα της ιστορίας της τέχνης διδάσκεται προαιρετικά και συνήθως χωρίς το απαραίτητο εποπτικό υλικό. – Η εκπαίδευση σήμερα μοιάζει να στοχεύει περισσότερο στη δημιουργία παραγωγικών μονάδων παρά ανθρώπων αισθητικά ευαίσθητων και καλλιτεχνικά παιδευμένων. Ο μαθητής καταλήγει να συνδέει το σχολείο αποκλειστικά με την εισαγωγή σε κάποιο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα, που με τη σειρά της καθορίζει και την επαγγελματική του σταδιοδρομία. Πρόκειται για μια νοοτροπία καθαρά ωφελιμιστική που απομακρύνει το νέο από την τέχνη, καθώς η τέχνη δεν υπόσχεται άμεσα και μετρήσιμα κέρδη.

Προτάσεις:

– Στροφή προς μια ανθρωπιστική κατεύθυνση σπουδών και αναβάθμιση των καλλιτεχνικών μαθημάτων. – Συμμετοχή στην πολιτιστική ζωή με την παρουσίαση και οργάνωση καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων. – Διάθεση περισσότερου χρόνου και κατάλληλου υλικοτεχνικού εξοπλισμού. – Ενημέρωση και γνωριμία με δημιουργήματα Τέχνης και με δημιουργούς. – Επίσκεψη μετά από κατάλληλη προετοιμασία σε αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία, μουσεία, εργαστήρια δημιουργών και συμμετοχή σε εκπαιδευτικά προγράμματα με σχετικό θέμα. – Γνωριμία με την τέχνη άλλων λαών μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων πχ. e-twinning, Comenius, με ανταλλαγές επισκέψεων κ.λ.π.

Συμπέρασμα:

Αποτελεί ανάγκη να δοθεί έμφαση στην αισθητική αγωγή των νέων με νέα μαθήματα, βιβλία, εποπτικά μέσα αλλά και την απαραίτητη χρηματοδότηση από το κράτος, γιατί η αναβάθμιση της αισθητικής του πολίτη αποτελεί τη βάση για την ευρύτερη καλλιέργειά του.

Με εκτίμηση,

Μαθήτρια/Μαθητής

Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο: 

Τέχνη & Σχολείο Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση)

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκε σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου και προέρχεται από τις προσωπικές σημειώσεις του συναδέλφου Δημήτρη Λαβασίδη, ο οποίος το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τον ευχαριστούμε από καρδιάς και του ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική του ζωή.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.