Ψηφιακός Εκφοβισμός Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση)

Οι έφηβοι παρουσιάζουν πλέον συχνή επαφή με το διαδίκτυο και τους υπολογιστές. Η καθημερινότητα και η νέα μορφή εκπαίδευσης στη χώρα μας τους έχει οδηγήσει στην εξοικείωση και στην απαραίτητη χρήση υπολογιστή για εκπαιδευτικούς λογούς. Θεωρούμε λοιπόν ότι το γεγονός να αποκλίνει από το εκπαιδευτικό κομμάτι ένας έφηβος είναι πολύ εύκολο και αυτό γιατί δεν υπάρχει περιοριστικό κομμάτι από το οικογενειακό περιβάλλον.

Τα αγόρια έχουν μεγαλύτερο ποσοστό διάπραξης εκφοβισμού από το ποσοστό των κοριτσιών. Επίσης σύμφωνα με την διδάκτορα Ψυχολογίας της Προσωπικότητας, επιστημονική συνεργάτιδα του Κέντρου Εφαρμοσμένης Ψυχολογικής Έρευνας και Ψυχοπαιδαγωγικής Συμβουλευτικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Χριστίνα Ρούση-Βέργου όπου τονίζει σε έρευνα ότι « Ένας στους τέσσερις εφήβους εμπλέκεται με τον εκφοβισμό στα σχολεία της Θεσσαλίας και πανελλαδικά. Συνήθως τα αγόρια είναι θύτες και θύματα του σωματικού  εκφοβισμού, ενώ τα κορίτσια σχετίζονται περισσότερο με τη λεκτική βία και τον αποκλεισμό» κάτι το οποίο παρουσιάζεται σαν αποτέλεσμα και στην ερευνά που πραγματοποιήσαμε.

Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψη μας τα αποτελέσματα της έρευνας αλλά και άλλων ερευνών καταλήγουμε ότι το διαδίκτυο (internet) αποτελεί ένα αστείρευτο πλούτο πληροφοριών. Στις μέρες μας μάλιστα, θεωρείται ένα παγκόσμιο εργαλείο με αρκετές δυνατότητες, επιμόρφωσης, ψυχαγωγίας, κοινωνικών ευκαιριών. Οι δυνατότητες αυτές που προσφέρει, διευκολύνουν τη ζωή των ανθρώπων σε διάφορους τομείς. Όμως, όπως συνήθως συμβαίνει με κάθε τεχνολογικό επίτευγμα, η μη οριοθετημένη και προσεκτική χρήση του, προκαλεί σοβαρές επιπτώσεις στην λειτουργικότητα του ανθρώπου και κινδύνους που ελλοχεύουν από την ανεξέλεγκτη πλοήγηση στον εικονικό κόσμο. Η εκτεταμένη χρήση του υπολογιστή, παρεμβαίνει σε διάφορους τομείς όπως στην κοινωνική ζωή του ατόμου, στη σχολική εργασία ή ακόμη και στην εργασιακή του απασχόληση. Η υπερβολή σε οποιαδήποτε δραστηριότητα επισκιάζει τα σημαντικά οφέλη και οδηγεί σε προβλήματα. Επομένως, για την αποφυγή των επιπτώσεων αυτών καθίσταται αναγκαία η ύπαρξη ορίων ως προς τον χρόνο χρήσης του διαδικτύου.

«Πληροφοριακό σύστημα για την μελέτη των κινδύνων στο διαδίκτυο για τις ηλικίες 12 έως 15 χρόνων »
Κονσολάκη Αντωνία-  Κουλούρη Ευθυμία

ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ-ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ: ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

Ζούμε στην εποχή της τεχνολογίας και της πληροφορίας. Οι σημερινοί έφηβοι αποτελούν μέρος της γενιάς του Διαδικτύου. Μεγάλωσαν «δικτυωμένοι» και έχουν πλήρως ενστερνιστεί τη χρήση του Διαδικτύου στην καθημερινή τους επικοινωνία, ενημέρωση και διασκέδαση. Οι έφηβοι είναι στο διαδίκτυο, σε αντίθεση με εμάς τους υπόλοιπους που το χρησιμοποιούμε.

Για τους εφήβους το διαδίκτυο ικανοποιεί σημαντικές ανάγκες, όπως η εφηβική περιέργεια και η ανάγκη για νέα και ποικίλα ερεθίσματα και συνεχή δράση. Ωστόσο, η συχνά πολύωρη χρήση και κάποιες «προβληματικές» διαδικτυακές συμπεριφορές  επιφέρουν ανησυχία σε γονείς και ειδικούς. Οι γονείς συχνά ρωτούν τι αποτελεί «φυσιολογική» και τι προβληματική χρήση του διαδικτύου.

Στο διαδίκτυο, ακριβώς όπως και στον πραγματικό κόσμο, υπάρχουν “παγίδες” που απαιτούν προσοχή, ενημέρωση και σωστό χειρισμό. Αυτές οι διαδικτυακές προκλήσεις είναι συνηθέστερες στην εφηβική ηλικία λόγω της τάσης στην υπερβολή και τον πειραματισμό. Παράλληλα, το διαδίκτυο και ειδικά τα κοινωνικά δίκτυα, παρέχουν σημαντικές ευκαιρίες για μάθηση και κοινωνικοποίηση και καλύπτουν σημαντικές εφηβικές αναπτυξιακές ανάγκες (διεύρυνση κύκλου, αυτονόμηση, ανάπτυξη ταυτότητας).

Η εκπαίδευση στην ασφαλή και υπεύθυνη χρήση του διαδικτύου και η αποτελεσματική επικοινωνία παιδιού-γονέα αποτελούν τις βάσεις για λειτουργική και ασφαλή χρήση της τεχνολογίας. Οι “οικογενειακοί” κανόνες και η ανοιχτή επικοινωνία ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας προάγουν την λειτουργική χρήση.

(διασκευή)

Άρτεμις Τσίτσικα Επικ. Καθηγήτρια ΕΚΠΑ

Όταν πήγαινα πρώτη τάξη, μια μέρα ένας συμμαθητής μου με χτύπησε στο πρόσωπο. Η γροθιά του έπεσε σαν κομήτης από το πουθενά και με όλη της τη δύναμη. Ήμασταν στην ουρά για το μεσημεριανό γεύμα και κουβεντιάζαμε ό,τι εντυπωσίαζε τότε εξάχρονα και επτάχρονα παιδιά- ποιος ήταν ο πιο γρήγορος δρομέας ή γιατί οι κηρομπογιές είχαν τέτοια περίεργα ονόματα- όταν μπαμ, να η γροθιά. Δεν ξέρω γιατί με χτύπησε. Έχω ξεχάσει το όνομα του αγοριού, αλλά θυμάμαι ότι τον κοίταξα με κατάπληξη και πόνο. Το κάτω χείλος μου είχε αρχίσει ήδη να πρήζεται, τα μάτια μου έτσουζαν από τα δάκρυα. Πιο πολύ σοκαρισμένη παρά θυμωμένη έτρεξα σπίτι για να το πω στη μαμά μου.

Το αγόρι έφαγε κατσάδα από το δάσκαλό μας. Η μητέρα μου πήγε στο σχολείο για να γνωρίσει προσωπικά το παιδί, θέλοντας ν’ αξιολογήσει τον βαθμό της απειλής που αντιπροσώπευε.[…]Δεν έμαθα ακριβώς τι ακριβώς ειπώθηκε, αλλά φαίνεται πως μεσολάβησε συζήτηση μεταξύ ενηλίκων. Έπεσε κάποια τιμωρία. Ο συμμαθητής μου μού ζήτησε ντροπιασμένος συγγνώμη. Κούνησε το κεφάλι και μου είπαν να μην ανησυχώ πια γι’ αυτόν.

«Το παιδάκι ήταν απλώς φοβισμένο και θυμωμένο για πράγματα που δεν έχουν καμία σχέση με σένα» μου είπε η μητέρα μου αργότερα στην κουζίνα μας, καθώς ανακάτευε το φαγητό στο μάτι. Κούνησε το κεφάλι της σαν να ήξερε πολύ περισσότερα απ’ όσα ήταν διατεθειμένη να μοιραστεί «Έχει ένα σωρό δικά του προβλήματα».

Έτσι μιλούσαμε για τους τραμπούκους. Αν και ήμουν παιδί, το καταλάβαινα: Μέσα σε κάθε νταή κρυβόταν ένας φοβισμένος άνθρωπος. […]

«Becoming – Η δική μου Ιστορία» Michele Obama

ΘΕΜΑ 1^ο:

A. Να παρουσιάσετε συνοπτικά τις επιπτώσεις της υπερβολικής χρήσης του διαδικτύου από τους εφήβους και ποια τα αίτια που οδηγούν στη μείωση της λειτουργικότητας των ανθρώπων, σύμφωνα με το Κείμενο 1 (60-70 λέξεις)

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ 2^ο :

Β.1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις αποδίδουν ορθά απόψεις της συντάκτριας του Κειμένου Ι; (ΣΩΣΤΟ ή ΛΑΘΟΣ). Να τεκμηριώσετε κάθε απάντησή σου παραθέτοντας σχετικά αποσπάσματα από το κείμενο:

1. Οι έφηβοι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο μόνο για εκπαιδευτικούς λόγος (κείμενο 1)
2. Βασική επίπτωση της στενής επαφής του εφήβου με το διαδίκτυο είναι το φαινόμενο του εκφοβισμού στους έφηβους (κείμενο1)
3. Οι γονείς δε χρειάζεται να έχουν άποψη για τον τρόπο που τα παιδιά τους χρησιμοποιούν το διαδίκτυο (κείμενο 2)
4. Το διαδίκτυο ικανοποιεί την ανάγκη του εφήβου για επικοινωνία και ψυχαγωγία (κείμενο 2)
5. Η οικογένεια είναι ανάγκη να καλλιεργεί στους κόλπους της το διάλογο και να θέτει κανόνες σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου (κείμενο 2)

Μονάδες 15

B.2 Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο στόχος του δεύτερου κειμένου; Παρουσιάστε δυο τρόπους με τους οποίους τεκμηριώνεται η πρόθεση της συγγραφέως.

Μονάδες 10

Β3.α. Το κείμενο 1 είναι επιστημονικό κείμενο . Παραθέστε δυο στοιχεία που αποδεικνύουν την πειστικότητα του κειμένου.

Μονάδες 5

Β3.β. Ποιός είναι ο ρόλος των εισαγωγικών και της παρένθεσης στο κείμενο 2; Ποια η λειτουργία τους στο ύφος του κειμένου;

Μονάδες 5

Β4. Στο παρακάτω απόσπασμα να κάνετε τις απαραίτητες αλλαγές με στόχο το ύφος του παραθέματος να γίνει οικείο.

Οι σημερινοί έφηβοι αποτελούν μέρος της γενιάς του Διαδικτύου. Μεγάλωσαν «δικτυωμένοι» και έχουν πλήρως ενστερνιστεί τη χρήση του Διαδικτύου στην καθημερινή τους επικοινωνία, ενημέρωση και διασκέδαση.

ΜΟΝΑΔΕΣ 5

ΘΕΜΑ 3^ο:

Γ. Το κείμενο 3 είναι αυτοβιογραφικό κείμενο. Παραθέστε τρεις κειμενικούς δείκτες που επιβεβαιώνουν το είδος του κειμένου. Ποιό είναι το θέμα του κειμένου; Ποια είναι η αντίδραση της μητέρας της συγγραφέως; Τι συμβαίνει σήμερα κατά την προσωπική σας γνώμη;

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ 4^ο:

Δ. Γράψτε ένα άρθρο σε τοπική εφημερίδα για τη στάση των εφήβων απέναντι στο διαδίκτυο που λόγω των νέων συνθηκών, έχει «απενεχοποιηθεί». Η στάση αυτή των εφήβων δημιούργησε νέους προβληματισμούς σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου από τους έφηβους μαθητές, αλλά και με τη διαχείριση του ζητήματος από τους γονείς . Αναφερθείτε στους προβληματισμούς αλλά και στη θέση της οικογένειας αναφορικά με την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της αλόγιστης χρήσης του διαδικτύου από τον έφηβο μαθητή.

Μονάδες 30

Για να δείτε τις ενδεικτικές απαντήσεις στις ερωτήσεις του κριτηρίου επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο: 

Ψηφιακός Εκφοβισμός Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση)-Απαντήσεις

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκε σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου και προέρχεται από τις προσωπικές σημειώσεις της συναδέλφου Κλεονίκη Πανταζή, η οποία το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.