Προσέγγιση Πολυτροπικού Κειμένου Β (Ενδεικτική Προσέγγιση)
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Νέων Ελληνικών Γενικής Παιδείας της Β’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
Προσέγγιση Πολυτροπικού Κειμένου Β (Ενδεικτική Προσέγγιση)
Θεωρητική προσέγγιση
Πολυτροπικά θεωρούνται τα κείμενα στα οποία το μήνυμα αποδίδεται με συνδυαστικούς τρόπους όπως για παράδειγμα συνδυασμό εικονιστικού και γλωσσικού μηνύματος (εικόνας και λόγου).Έτσι ενδέχεται να μας δοθούν: ένα σκίτσο, μια εικόνα, μια αφίσα, μια φωτογραφία, μια γελοιογραφία, ένα γράφημα, ένα σχεδιάγραμμα και να ζητείται να σχολιαστεί κάποιο από αυτά τα είδη.
Εφαρμογή σε σκίτσο
Κείμενο 1: Μη λογοτεχνικό
1.Ποιο πρόβλημα επιδιώκει να καυτηριάσει ο σκιτσογράφος – γελοιογράφος; Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας.
Ενδεικτική απάντηση
Το θέμα της γελοιογραφίας είναι οι παράγοντες καταστροφής των δασών. Ο γελοιογράφος αναδεικνύει στο σκίτσο του με εύστοχο και κωμικό τρόπο βασικούς παράγοντες καταστροφής των δασών, τη φωτιά και την υλοτομία αλλά και τα νομοσχέδια που αφορούν τις καμένες ή απαλλοτριωμένες εκτάσεις, παρουσιάζοντας «εκπροσώπους» της χλωρίδας και της πανίδας να σχολιάζουν το πρόβλημα.
Η γελοιογραφία έχει τον ειρωνικό τίτλο «Επαναπροσδιορισμοί… (ή Το υπαρκσιακό πρόβλημα των ελληνικών δασών)». Η πρώτη λέξη του τίτλου με έντονα μεγάλα γράμματα τονίζει την ανάγκη αλλαγής στάσης απέναντι στο οικολογικό πρόβλημα και τα αποσιωπητικά δηλώνουν υπαινικτικά πικρή ειρωνεία για τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί. Ο υπότιτλος σε παρένθεση δίνει μια εναλλακτική τοποθέτηση στο πρόβλημα παρουσιάζοντας τα ελληνικά δάση να βιώνουν υπαρξιακό πρόβλημα, γιατί η καταστροφή έχει διαταράξει την ισορροπία της φύσης και δεν γνωρίζουν τι τους επιφυλάσσει το μέλλον. Το πικρό χιούμορ είναι εμφανές και στο ηχηρό -κσ- «υπαρκσιακό» που επιλέγει ο γελοιογράφος στη θέση του ξ. Παράλληλα, παρατηρούμε τον ήλιο να δηλώνει με έμφαση ότι γλίτωσε από την καταστροφή και τα μελλοντικά σχέδια «Εγώ τους ξέφυγα!», ενώ από την άλλη μεριά η φωτιά φωνάζει απειλητικά πως πλησιάζει «ε-ε- έρχομαι!!». Η χρήση του θαυμαστικού και στις δύο περιπτώσεις τονίζει τα λόγια των φυσικών στοιχείων. Στη συνέχεια, ένας υλοτόμος κρατώντας ένα μεγάλο πριόνι χαιρετά τα δέντρα γελώντας ειρωνικά. Όσα δηλώνουν τα δέντρα και το λουλούδι στηλιτεύουν με καυστικό τρόπο την «επόμενη μέρα» της καταστροφής «ομαδολοχμοπαγή», «Τσ, τσ ,τσ, τι λες βρε παιδί μου … Είναι σοβαρό;» και τα μέτρα που λαμβάνονται «Εγώ είμαι μαζόχας… Μ` αρέσει το νομοσχέδιο», ενώ το μικρό πουλί αμφιβάλλει για το είδος του στο μέλλον «Εγώ είμαι πανίδα, μέχρι νεωτέρας…», όπως κατανοούμε από τη χρήση των αποσιωπητικών που αποτελούν υπαινιγμό για την τύχη πολλών ειδών πανίδας.
Συνοψίζοντας, ο γελοιογράφος κατορθώνει να μας μεταδώσει το μήνυμά του και να μας προβληματίσει για την έκταση του οικολογικού προβλήματος και τις επιπτώσεις του. Στόχος του είναι μετά τον αποσυμβολισμό του σκίτσου του να ευαισθητοποιηθούμε και να αλλάξουμε στάση. Με την κριτική που ασκεί έμμεσα επιδιώκει να κινητοποιήσει τους αρμόδιους, ώστε να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος.
Η παραπάνω ενδεικτική ανάλυση, σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου, εκπονήθηκε από τη συνάδελφο Μαρία Μποβολή, η οποία την παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.
Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’ Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.