Πολυπολιτισμικότητα Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση) Απαντήσεις
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Νέων Ελληνικών Γενικής Παιδείας της Γ’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΘΕΜΑ Α.
Α1. [Στο παρόν κείμενο καταγράφονται οι προτάσεις για την ειρηνική συνύπαρξη στις σύγχρονες πολυπολιτισμικές κοινωνίες]. [Αρχικά προβάλλεται ο πολυπολιτισμικός χαρακτήρας των σημερινών κοινωνιών και οι δυσκολίες αρμονικής συνύπαρξης σ’ αυτές λόγω αναβίωσης αρνητικών συμπεριφορών προς τους μειονοτικούς. Στη συνέχεια προσεγγίζονται εννοιολογικά η προκατάληψη και τα στερεότυπα ως γενεσιουργών αιτιών του ρατσισμού. Προβάλλεται, επίσης, ο ρόλος της σωστής διαπαιδαγώγησης των παιδιών στον αυτοσεβασμό καθώς και της αποδοχής της μοναδικότητάς τους ως προϋπόθεση για την αντιμετώπιση αρνητικών – αντικοινωνικών φαινομένων (ρατσισμός). Συμπληρωματικά τονίζεται η αξία της διδασκαλίας του σεβασμού και της ανεκτικότητας στη διαφορετικότητα αλλά και η ανάγκη αντίδρασης σε ρατσιστικές εκδηλώσεις]. [Επιλογικά παρουσιάζεται ως αναγκαιότητα ο αλληλοσεβασμός και η συμβολή του στην αντιμετώπιση του ρατσισμού και της δημιουργικής συνύπαρξης ατόμων και ομάδων].
ΘΕΜΑ Β.
Β1 .
1-β,
2-α,
3-γ,
4-β,
5-γ.
Β2α. Το ασύνδετο σχήμα στην §4 ανιχνεύεται στην ασύνδετη παράθεση προτάσεων «διδάσκουμε – εξηγούμε – ενισχύουμε – ενθαρρύνουμε». Με την ασύνδετη αυτή χρήση των προτάσεων ο συγγραφέας στοχεύει στην ανάδειξη και αναγκαιότητα συγκεκριμένων δράσεων και πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση του ρατσισμού. Κάθε πρόταση εισάγεται με διαφορετικό ρήμα που εμπεριέχει και μία διαφορετική άποψη – θέση για το περιεχόμενο των πρωτοβουλιών. Η κυριαρχία του α΄ πληθυντικού προσώπου σε όλα τα ρήματα αναδεικνύει την καθολικότητα του φαινομένου και την ανάγκη ευαισθητοποίησης και ενεργοποίησης όλων εκείνων που είναι ταγμένοι στη διαπαιδαγώγηση των νέων. Ο αναγνώστης με την παρουσία των ασύνδετων προτάσεων νιώθει μία ευθύνη απέναντι στον τρόπο καταπολέμησης του ρατσισμού. Υφολογικά ο λόγος αποκτά ροή και ταχύτητα που λειτουργούν ενισχυτικά στις θέσεις του συγγραφέα. Επιπρόσθετα το ασύνδετο σχήμα υφαίνει ένα κλίμα ζωντάνιας, αμεσότητας και οικειότητας. Προκαλείται, έτσι, το ενδιαφέρον του δέκτη – αναγνώστη που εστιάζει την προσοχή του στην ασύνδετη παρουσία των ρημάτων και σε ό,τι αυτά εμπεριέχουν ως πρόταση δράσης. Αποτέλεσμα όλων αυτών οι θέσεις του συγγραφέα να καθίστανται νοηματικά εύληπτες και έγκυρες.
Β2β. Ετερότητα – ετερογένεια / αντίβαρο / ομοιογενοποίηση / συγχρωτισμός / αγελαίο ζώο.
Με τη χρήση αυτών των όρων του ειδικού – επιστημονικού λεξιλογίου ο συγγραφέας προσδίδει στο λόγο του ακριβολογία, επισημότητα, αντικειμενικότητα και επιστημονική εγκυρότητα. Αποδίδεται με καθαρότητα εννοιολογική ο πυρήνας του φαινομένου και διευκολύνεται ο αναγνώστης να κατανοήσει πληρέστερα και βαθύτερα την ουσία αυτού. Η νοηματική ακρίβεια του επιστημονικού – ειδικού λεξιλογίου δεν αφήνει το δέκτη – αναγνώστη να μείνει στα επιφαινόμενα και να διολισθήσει σε απλοϊκές ερμηνείες. Έτσι με τη βοήθεια αυτών των όρων πλέκεται ο εννοιολογικός ιστός του κειμένου και καθίστανται οι θέσεις του συγγραφέα πιο έγκυρες και πιο πειστικές.
Β3. Και στις δύο παραγράφους κρίνεται επιβεβλημένη η ανοχή στο διαφορετικό στοιχείο με αντικειμενικό στόχο την αλληλεπίδρασή τους και τη δημιουργία νέων μορφών ζωής. Ειδικότερα στην §2 του Κ.2 προβάλλεται εμφαντικά η ανάγκη διαφύλαξης και σεβασμού της ποικιλομορφίας των πολιτιστικών στοιχείων. Κι αυτό γιατί μπορεί η σύνθεση και η αλληλεπίδρασή τους μπορούν να γονιμοποιήσουν θετικά στην εξέλιξη και ανανέωση. Ο συγχρωτισμός των διαφορετικών στοιχείων εμπλουτίζει και ενισχύει την κοινωνική κινητικότητα και προλειαίνει το έδαφος για νέες μορφές ζωής και κοινωνίας. Ανάλογες προτάσεις καταγράφονται και στην §5 του Κ.1. Ως πρόταση για την ανάσχεση του ρατσισμού κι άλλων αρνητικών στοιχείων καταγράφεται η σύμπνοια και ο αλληλοσεβασμός. Αυτή η στάση μπορεί να διευκολύνει την κοινή πορεία και την δημιουργική αλληλεπίδραση των διαφορετικών στοιχείων. Έτσι άτομα και κοινωνίες μπορούν να ισορροπήσουν μέσα σε ένα πλαίσιο αλληλοσεβασμού και να συνδράμουν στην σύνθεση και συγκρότηση νέων κοινωνιών και ανθρώπινων σχέσεων.
ΘΕΜΑ Γ.
Ο Καβάφης λειτουργώντας ως ένας Έλληνας εκπρόσωπος των ελληνιστικών βασιλείων προβάλλει με υπερηφάνεια τις κατακτήσεις και τα επιτεύγματα των Ελλήνων μετά την εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου. Ο ποιητής δεν εστιάζει μόνο στις εδαφικές κατακτήσεις αλλά καυχιέται για το νέο πολιτιστικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε από το ελληνικό στοιχείο.
Ειδικότερα τονίζει τη δυναμική του ελληνικού πνεύματος που κατόρθωσε να διαδώσει τα υγιή στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού χωρίς να παραβλέψει και τα δημιουργικά στοιχεία του ιθαγενούς στοιχείου (πολιτισμός της ανατολής). Επιτεύχθηκε ένας πολιτιστικός συγχρωτισμός (θρησκεία, ήθη – έθιμα, αξίες…) μέσα από την ανάμειξη διαφόρων στοιχείων. Με οδηγό το θρησκευτικό συγκρητισμό δημιουργήθηκε για την εποχή εκείνη και για το χώρο της ανατολής αυτό που σήμερα ονομάζουμε «πολυπολιτισμική κοινωνία».
Η ευελιξία του ελληνικού στοιχείου το βοήθησε να προβεί στις αναγκαίες «στοχαστικές προσαρμογές» και να πετύχει τη σύνθεση των διαφορετικών στοιχείων (ελληνικών και ντόπιων). Αποτέλεσμα αυτών των προσαρμογών η ανάδυση ενός «καινούριου κόσμου» (στίχος 6) που διακρίνεται για την ποικιλότητα των στοιχείων. Μία σύνθεση αλλότριων στοιχείων που συνυπάρχουν με έναν υγιή και δημιουργικό τρόπο υπακούοντας στο διαχρονικό – Εγελιανό σχήμα και συμπαντικό νόμο της διαλεκτικής (Θέση – Αντίθεση ⇒ Σύνθεση).
Το επίτευγμα – καύχημα αυτό του ελληνιστικού κόσμου μπορεί να προβληθεί και ως πρόταση για τις σύγχρονες κοινωνίες. Κοινωνίες που κάτω από το βάρος των νέων αναγκαιοτήτων που επιβάλλουν οι σύγχρονες συνθήκες (οικονομικές/ κοινωνικές…) καθίστανται ανοιχτές και ανεκτικές. Ο ασύνορος κόσμος προϋποθέτει και επιβάλλει τη δημιουργική σύνθεση των ιδιαιτεροτήτων (γλωσσικών, πολιτιστικών…) που ενυπάρχουν σε κάθε εθνική ή φυλετική κοινότητα. Αυτό συνιστά ένα δύσκολο εγχείρημα γιατί προϋποθέτει την πνευματική και κοινωνική ανεκτικότητα μπροστά στο όραμα μιας κοινωνίας όπου το διαφορετικό θα αντιμετωπίζεται ως μία πρόκληση κατανόησης και συνεργασίας και όχι ως κάτι επικίνδυνο για την «καθαρότητά» μας (εθνική, φυλετική…). Η ποικιλομορφία, ο σεβασμός στο διαφορετικό και η σύνθεση των πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων αποτελούν «κατηγορική προσταγή» για την επιβίωση του σύγχρονου κόσμου.
ΘΕΜΑ Δ.
Ι. Πρόλογος (§1): Διασαφήνιση έννοια / Παγκοσμιοποίηση… ανοιχτές κοινωνίες…
ΙΙ. Κυρίως μέρος
Αίτια εμφάνισης
(§2) [Αρχικά την πολυπολιτισμικότητα διευκόλυνε η ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων από χώρα σε χώρα].
(§3) [Σημαντική, επίσης, κρίνεται και η συμβολή των δικτύων επικοινωνίας – ενημέρωσης που απέκτησαν οικουμενικό χαρακτήρα].
(§4) (Μεταβατική): Επιπρόσθετα αίτια… Αξιολόγηση Ερ.α… διχασμός στην αποτίμηση… προοικονομία για τα θετικά.
Θετικά αποτελέσματα
(§5) [Πρωτίστως η πολυπολιτισμικότητα ωριμάζει το άτομο σε όλα τα επίπεδα των υποστάσεών του].
(§6) [Θετικό ρόλο διαδραματίζει η πολυπολιτισμικότητα και στο επίπεδο της κοινωνίας – δημοκρατίας στον τομέα της εξέλιξης].
(§7) [Εξίσου, όμως, καταλυτική είναι η συνεισφορά της πολυπολιτισμικότητας και στην ώσμωση – ανάπτυξη – σύνθεση νέων ιδεών, ].
Αρνητικά αποτελέσματα
(§8) [Σε πρώτο επίπεδο η πολυπολιτισμικότητα ξυπνά το φόβο των γηγενών με απότοκα φαινόμενα την ξενοφοβία και το ρατσισμό].
(§9) [Η αρνητική λειτουργία της πολυπολιτισμικότητας διαφαίνεται και στην περιχαράκωση των εθνοτήτων που προκαλεί κοινωνικά προβλήματα].
(§10) (Μεταβατική): Γενική αποτίμηση της Ερ.β… Προϊδεασμός για τους τρόπους εμπλουτισμού της πολυπολιτισμικότητας.
Προτάσεις αντιμετώπισης
(§11) [Ο εμπλουτισμός της πολυπολιτισμικότητας μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την καλλιέργεια της αρετής της ανεκτικότητας].
(§12) [Τέλος, η υγιής λειτουργία της δημοκρατίας πάνω στις αρχές του ανθρωπισμού μπορεί να ενισχύσει την πολυπολιτισμικότητα].
ΙΙΙ. Επίλογος
(§13) Αναφορά στο χρέος ατόμων και κοινωνιών και αποδοχή της νέας πραγματικότητας.
Η ανάλυση του θέματος βρίσκεται στο blog “ΙΔΕΟπολις”, του συγγραφέα Ηλία Γιαννακόπουλου iliasgiannakopoulos.blogspot.com και ιδιαίτερα στα κείμενα: 1.«Πολυπολιτισμικότητα: Ανοιχτές κοινωνίες», 2.«Πολυπολιτισμικότητα: Η θετική εκδοχή», 3.«Πολυπολιτισμικότητα: Οι αρνητές», 4. «Πολυπολιτισμικότητα: Μύθος ή αλήθεια», 5.«Ποικιλομορφία: Η ζωογόνος δύναμη», 6.«Ομοιομορφία και ποικιλομορφία: Αγώνας υπεροχής».
*Στο Blog “ΙΔΕΟπολις” υπάρχουν σχετικά άρθρα με θέματα που θίγονται στα 3 κείμενα, όπως: 1.«Η ανεκτικότητα ως ατομική αρετή και κοινωνική αξία», 2.«Ενσυναίσθηση και Επικοινωνιακό κενό», 3. «Ενσυναίσθηση διά πάσαν χρήσιν», 4.«Δώστε μία ευκαιρία στο διαφορετικό», 5.«Ο Καβάφης και οι στοχαστικές προσαρμογές», 6.«Η αυτοκρατορία του Επιθέτου», 7.«Τρόποι επώασης της ανεκτικότητας».
Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο:
Πολυπολιτισμικότητα Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση)
Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκε σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου και προέρχεται από τις προσωπικές σημειώσεις του συναδέλφου Ηλία Γιαννακόπουλου, ο οποίος το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Τον ευχαριστούμε από καρδιάς και του ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική του ζωή.
Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’ Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.