
Παιδεία-Κρίση Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση)
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Νέων Ελληνικών Γενικής Παιδείας της Γ’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
Κείμενο Ι
Έκθεση – σοκ για τους μαθητές
Λειτουργικά αναλφάβητη κινδυνεύει να ολοκληρώσει το σχολείο μεγάλη μερίδα μαθητών. Δεκαεξάχρονοι υστερούν σημαντικά σε κρίσιμα μαθήματα του σχολείου, τα οποία αντιστοιχούν σε βασικές δεξιότητες για τη ζωή. Η αρμόδια αρχή του υπουργείου Παιδείας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, ζητώντας άμεσα μέτρα, τα οποία να ξεκινούν από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Ειδικότερα, η ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ) στην ετήσια έκθεση της για το 2019 παρουσιάζει τις απογοητευτικές επιδόσεις των μαθητών της Β΄ Λυκείου στα γενικά και στα επαγγελματικά λύκεια. Ενδεικτικά, στη Νεοελληνική Γλώσσα το 7,1% των μαθητών γενικού λυκείου έχει βαθμολογηθεί κάτω από τη βάση κατά το σχολικό έτος 2017-2018. Πολύ χειρότερη είναι η κατάσταση στη Φυσική, όπου ο ένας στους δύο (48,4%) βαθμολογήθηκε κάτω από τη βάση. Επίσης, άσχημη είναι η εικόνα των επιδόσεων στα Μαθηματικά: στην Άλγεβρα κάτω από τη βάση είχε το 38,9% και στη Γεωμετρία το 44,2%.
Χειρότερη είναι η εικόνα στις επιδόσεις των μαθητών της Β΄ Τάξης των επαγγελματικών λυκείων. Εκεί ένας στους πέντε (20,4%) πήρε κάτω από τη βάση στη Νεοελληνική Γλώσσα και πάνω από τους μισούς στα Μαθηματικά (το 52,7% στην Άλγεβρα και το 51,3% στη Γεωμετρία). Στη Φυσική και στη Χημεία τα ποσοστά είναι μικρότερα, αλλά επίσης υψηλά (41% και 40,8%, αντίστοιχα). Και να τονισθεί ότι οι επιδόσεις αυτές σημειώθηκαν σε ένα πλαίσιο σχολικών βαθμολογιών όχι ιδιαίτερα αυστηρό, πόσο μάλλον όταν ο μαθητής βρίσκεται στο μεταίχμιο να ξεπεράσει ή όχι τη βαθμολογική βάση.
Η ΑΔΙΠΠΔΕ αναφέρει ότι οι μαθητές αυτοί έχουν αυξημένη πιθανότητα να είναι λειτουργικά αναλφάβητοι και διευκρινίζει ότι «τα προβλήματα που εμφανίζονται στο λύκειο, σε σύγκριση με το δημοτικό σχολείο και το γυμνάσιο, δεν είναι προβλήματα αποκλειστικά του λυκείου, αλλά όλων των βαθμίδων, τα οποία συσσωρευτικά κατέληξαν στο λύκειο. Προβληματίζει, βέβαια, το γεγονός ότι οι αντιλήψεις και οι πρακτικές του Δημοτικού και του Γυμνασίου, ίσως λόγω του υποχρεωτικού χαρακτήρα τους, δεν αποτύπωσαν τα αρχόμενα προβλήματα λειτουργικού αναλφαβητισμού και, ενδεχομένως, δεν κινητοποιήθηκαν εγκαίρως». Και η ΑΔΙΠΠΔΕ προσθέτει: «Σε κάθε περίπτωση και σε αυτή τη φάση η εκπαιδευτική πολιτική πρέπει ταυτόχρονα να παρέμβει τόσο προληπτικά, κυρίως στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, όσο και επανορθωτικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ιδιαίτερης φροντίδας πρέπει να τύχει άμεσα το επαγγελματικό λύκειο».
Άρθρο του Απόστολου Λακασά στην εφημερίδα «Καθημερινή», 13. 9. 2019
Κείμενο ΙΙ
Κείμενο III
[Στο απόσπασμα ο κεντρικός ήρωας Αντριά Αντερβόλ κατά τη διάρκεια του μαθήματός του στο Πανεπιστήμιο, αναφέρει μία γνωστή φράση του Οράτιου στα λατινικά. Ακολουθεί η αντίδραση των φοιτητών.]
Confiteor
Σιωπή. Κάποιοι κοίταζαν από το παράθυρο. Άλλοι είχαν χαμηλώσει το βλέμμα.
«Τι σημαίνει, κύριε;» ρώτησε μια ξύπνια κοπέλα με τεράστια κοτσίδα.
«Δεν έχεις κάνει λατινικά;», είπε έκπληκτος ο Αντριά.
«Έεε…»
«Κι εσύ;» στο αγόρι κοντά στο παράθυρο.
«Εγώ, έεε…»
Σιωπή. Ο Αντριά Αντέρβολ απευθύνθηκε, ανήσυχος, σε όλη την τάξη:
«Κανείς δεν έχει κάνει λατινικά; Κανείς φοιτητής στο μάθημα της Ιστορίας των Αισθητικών Ιδεών δεν έχει κάνει ποτέ λατινικά;»
Έπειτα από μία κάπως επίπονη ανάκριση, προέκυψε ότι μόνο μία κοπέλα είχε κάνει λατινικά: εκείνη με την πράσινη κορδέλα στα μαλλιά. Ο Αντριά πήρε βαθιές ανάσες για να ηρεμήσει.
«Κύριε, τι σημαίνει, τελικά η φράση του Οράτιου;»
«Σημαίνει αυτό που αναφέρεται στις Πράξεις, στη δεύτερη επιστολή του Αγίου Πέτρου και στην Αποκάλυψη».
Ακόμη πιο βαθιά σιωπή. Ώσπου ένας μυαλωμένος φοιτητής, ρώτησε και τι αναφέρεται στις Πράξεις και τα λοιπά;
«Στις Πράξεις και τα λοιπά λέει ότι η μέρα του Κυρίου θα έρθει σαν κλέφτης μέσα στη νύχτα».
«Ποιου κυρίου;»
«Έχει διαβάσει κανείς τη Βίβλο, έστω και μία φορά;»
Επειδή δεν ήταν διατεθειμένος να ανεχτεί κι άλλη ντροπιαστική σιωπή, είπε: «ξέρετε κάτι;, Ας το αφήσουμε εδώ. Ή μάλλον όχι: την Παρασκευή θα μου φέρετε ο καθένας μία φράση από κάποιο λογοτεχνικό έργο που έχει σχέση με αυτό το μοτίβο.»
«Τι σημαίνει μοτίβο, κύριε;»
«Και μέχρι την Παρασκευή θα πρέπει να έχετε διαβάσει ένα ποίημα και να έχετε πάει στο θέατρο. Θα μου δώσετε αναφορά για τα πάντα».
Απόσπασμα από το μυθιστόρημα: Confiteor του Καταλανού συγγραφέα Ζάουμε Καμπρέ
Μετάφραση: Ευρυβιάδης Σοφός, Αθήνα 2016, σελ. 599-600
Παρατηρήσεις
Θέμα Α
Να δώσετε περιληπτικά το περιεχόμενο της δεύτερης και τρίτης παραγράφου του Κειμένου 1 σε 60-80 λέξεις.
Μονάδες 15
Θέμα Β
Β.1. Ποιο είναι το βασικό συμπέρασμα της έρευνας του Κειμένου 1 (5 μονάδες) και πώς αυτό τεκμηριώνεται; (5 μονάδες)
Μονάδες 5
Β.2. Τι προσφέρει στον σκοπό του Κειμένου 1 η μεταφορά σε εισαγωγικά των πορισμάτων της έρευνας όπως ακριβώς έχουν διατυπωθεί σε αυτήν στην τελευταία παράγραφο;
Μονάδες 15
Β.3. Με δεδομένο ότι ο πίνακας του Κειμένου 2 πλαισιώνει το Κείμενο 1, πώς θεωρείτε ότι αλληλοσυμπληρώνονται; Με ποιον τρόπο συμβάλλει ο πίνακας στην κατανόηση του Κειμένου 1;
Μονάδες 15
Θέμα Γ
Σε δύο παραγράφους (150-200 λέξεων συνολικά) να περιγράψετε την κλιμάκωση των αντιδράσεων του καθηγητή απέναντι στην άγνοια των φοιτητών του επισημαίνοντας τα συγκεκριμένα σημεία του κειμένου και την τεχνική που έχει επιλέξει ο συγγραφέας. Επίσης, να σχολιάσετε τη στάση του λαμβάνοντας υπόψη σας ότι απευθύνεται σε φοιτητές.
Μονάδες 15
Θέμα Δ
Δ. Να συντάξετε μία επιστολή (300-350 λέξεων) προς τον Σύλλογο Διδασκόντων του σχολείου σας στην οποία θα επισημαίνετε τα προβλήματα στη μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας προτείνοντας τρόπους με τους οποίους όλοι οι μαθητές θα κατακτούν ικανοποιητικό επίπεδο.
Μονάδες 30
Το υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικό υλικό που μόλις διαβάσατε προετοίμασε ο εκλεκτός συνάδελφος Δρ. Τάσος Χατζηαναστασίου, ο οποίος στη συνέχεια το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Τον ευχαριστούμε από καρδιάς και του ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική του ζωή.
Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:
Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’ Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.