Νεανική Βία Β Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση) Απαντήσεις

ΘΕΜΑ Α.

Α. Η συντάκτρια επισημαίνει ότι η νεανική παραβατικότητα δεν αφορά μόνο περιθωριοποιημένα παιδιά, αλλά πηγάζει από την έλλειψη ισχυρών οικογενειακών δεσμών, την αποδυνάμωση των θεσμών και την κοινωνική αποξένωση. Οι ομάδες συνομηλίκων προσφέρουν αίσθηση ταυτότητας, απενοχοποιώντας όμως τη βία. Οι γονείς συχνά αδυνατούν να αντιληφθούν τις αλλαγές των παιδιών τους, ενώ το σχολείο θα μπορούσε να παίξει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη.

ΘΕΜΑ Β.

Β1.

1-Λ,

2-Σ,

3-Σ,

4-Σ,

5-Λ

 Β2α. Τα στατιστικά στοιχεία που χρησιμοποιεί η συντάκτρια είναι:

• «1.544 ανήλικοι συλληφθέντες για ληστείες και κλοπές»
• «328 ανήλικοι συλληφθέντες για σοβαρές σωματικές βλάβες»
• «20 συμμορίες με οργανωμένη δράση»

Η χρήση στατιστικών στοιχείων αποσκοπεί στο να ενισχύσει την αξιοπιστία του επιχειρήματός της και να καταδείξει την έκταση του προβλήματος της νεανικής παραβατικότητας. Παρουσιάζοντας συγκεκριμένα αριθμητικά δεδομένα, επιδιώκει να προκαλέσει ανησυχία στους αναγνώστες και να καταστήσει σαφές ότι το φαινόμενο λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις.

Β2β. Η συνυποδηλωτική λειτουργία της γλώσσας στο παραπάνω χωρίο έχει σκοπό να ενισχύσει το αρνητικό και αποπνικτικό κλίμα που διαπνέει τη συμπεριφορά των ανηλίκων. Η φράση «καμίνι του αίματος» αναπαριστά τη βία ως μια διαδικασία εξαιρετικά καταστροφική, ενώ οι λέξεις «ντελίρια» και «πτήσεις» προσδίδουν μια αίσθηση αποκοπής από την πραγματικότητα. Με αυτήν τη συναισθηματικά φορτισμένη γλώσσα, η συντάκτρια επιδιώκει να επικεντρώσει την προσοχή του αναγνώστη στη σφοδρότητα των φαινομένων, υπογραμμίζοντας τη βίαιη και αποκομμένη από την κοινωνία πραγματικότητα στην οποία οι έφηβοι εμπλέκονται, κυρίως μέσω του Διαδικτύου.

Β3. Η συνέντευξη που παρατίθεται στο Κείμενο 2 περιλαμβάνει χαρακτηριστικά στοιχεία προφορικότητας, τα οποία ενισχύουν τη ζωντάνια στον λόγο. Στην ερώτηση “Γιατί πιστεύετε ότι έχει γίνει χαμός με τη σειρά «Adolescence»;” η φράση «έχει γίνει χαμός» είναι χαρακτηριστική της προφορικής γλώσσας και χρησιμοποιείται σε καθημερινές συνομιλίες για να εκφράσει έντονο ενθουσιασμό ή ανησυχία. Η επιλογή αυτή επιτείνει την αμεσότητα του λόγου, καθιστώντας τον πιο κατανοητό στον αναγνώστη. Στην απάντηση “Δεν απαντά με ναι ή όχι. Απαντά με βλέμματα, σιωπές, ειρωνεία, πόρτες που κλείνουν.” η επιλογή των ρημάτων «απαντά», «κλείνουν» και η χρήση των λέξεων «βλέμματα», «σιωπές», «ειρωνεία», δημιουργούν εικόνες και συναισθήματα που φέρνουν τον αναγνώστη κοντά στον χαρακτήρα του εφήβου, όπως αυτά εκφράζονται στην καθημερινή ζωή. Η επιλογή αυτών των συγκεκριμένων παραδειγμάτων ενισχύει τον προφορικό χαρακτήρα της έκφρασης. Τέλος, στην απάντηση «θα είμαστε πάντα «εκτός»» το α΄ πληθυντικό δημιουργεί  αμεσότητα στη συνομιλία και ενισχύει την επικοινωνία με το κοινό.

ΘΕΜΑ Γ.

Γ. Στο ποίημα «Χορικό» του Νικηφόρου Βρεττάκου το ποιητικό υποκείμενο παρουσιάζει τη σιωπή ως ένα πανίσχυρο στοιχείο που περιβάλλει τον ανθρώπινο ψυχισμό περιορίζοντας την ανθρώπινη έκφραση. Ο τρόπος με τον οποίο η σιωπή λειτουργεί ως σύνορο ανάμεσα στον άνθρωπο και στην αποκάλυψη των συναισθημάτων του αισθητοποιείται με τη μεταφορά στη φράση «Όρη σιωπής περιβάλλουν τα χείλη» στην οποία αποδίδεται στη σιωπή η μορφή ενός φυσικού φραγμού, ενός βουνού που εμποδίζει την έκφραση. Η δύναμή της αναδεικνύεται και από την προσωποποίησή της στον στίχο «Αν μιλούσε η σιωπή, αν φυσούσε, αν ξέσπαγε – θα ξερίζωνεν όλα τα δέντρα του κόσμου». Η σιωπή αποκτώντας σχεδόν ανθρώπινη δύναμη θα μπορούσε να «ξεσπάσει» καταστρέφοντας τον κόσμο. Αυτό υποδηλώνει την τεράστια ένταση που περικλείει. Τέλος, προκειμένου το ποιητικό υποκείμενο να εκφράσει τον απρόσιτο χαρακτήρα των συναισθημάτων χρησιμοποιεί μια εικόνα με τις σκάλες «Δεν υπάρχουνε σκάλες τόσο μεγάλες να κατέβει κανείς ως εκεί που ταράζεται του ανθρώπου ο πυρήνας». Καμία εξωτερική ή λεκτική προσέγγιση δεν μπορεί να τα αποκαλύψει.

Κατά την άποψή μου η σιωπή μπορεί να έχει διττή σημασία. Μπορεί να είναι είτε ένα καταφύγιο είτε ένα βάρος. Από τη μία, επιτρέπει την εσωτερική περισυλλογή και την προστασία από τον έξω κόσμο. Από την άλλη, όταν γίνεται καταπιεστική, μπορεί να απομονώσει τον άνθρωπο και να οδηγήσει σε ακραία ξεσπάσματα, όπως φανερώνεται και από τον τελευταίο στίχο του ποιήματος.

ΘΕΜΑ Δ.

Δ. Ενδεικτική απάντηση:

Πρόλογος

• Χαιρετισμός προς το ακροατήριο (μαθητές/εκπαιδευτικοί/γονείς).
• Αναφορά στη σοβαρότητα του φαινομένου της νεανικής βίας.
• Αναφορά στη σειρά Adolescence ως αφορμή για προβληματισμό.
• Διατύπωση σκοπού ομιλίας: παρουσίαση αιτίων και τρόπων αντιμετώπισης.

Κύριο Μέρος

Α. Αίτια Νεανικής Παραβατικότητας

1. Ψυχοκοινωνικά αίτια
   • Εσωτερική σύγκρουση στην εφηβεία (ταυτότητα, συναισθηματικές εντάσεις).
   • Έλλειψη συναισθηματικής υποστήριξης.
   • Ανικανότητα διαχείρισης συναισθημάτων (Κείμενο 2).
2. Ρόλος ομάδας – πίεση συνομηλίκων
   • Η συμμορία ως πηγή ταυτότητας και αποδοχής (Κείμενο 1).
   • Απενοχοποίηση της βίας μέσα στην ομάδα.
3. Επιρροή των social media
   • Ψηφιακή έκθεση και μιμητισμός βίας.
   • Σύγκριση, προβολή βίαιων πράξεων, διαδικτυακός εκφοβισμός (Κείμενο 2).
4. Απουσία θεσμών / αδυναμία οικογένειας και σχολείου
   • Αποδυνάμωση δεσμών – αποξένωση (Κείμενο 1).
   • Έλλειψη καθοδήγησης και ορίων.

Β. Τρόποι Αντιμετώπισης από Οικογένεια και Σχολείο

1. Ρόλος οικογένειας
   • Συναισθηματική στήριξη και σταθερά όρια.
   • Ανοιχτός διάλογος, ενσυναίσθηση, εμπιστοσύνη (Κείμενο 2).
   • Ενίσχυση αυτοεκτίμησης του εφήβου.
2. Ρόλος σχολείου
   • Ενίσχυση θετικού σχολικού κλίματος.
   • Δραστηριότητες συνεργασίας, έκφρασης και πρόληψης.
   • Εκπαίδευση σε συναισθηματική νοημοσύνη και δεξιότητες ζωής.

Επίλογος

• • Ανακεφαλαίωση βασικών αιτίων και προτεινόμενων λύσεων.
  • Τονισμός της σημασίας της συνεργασίας όλων των φορέων.
  • Έκκληση για άμεση δράση – η πρόληψη είναι ευθύνη όλων.
  • Κλείσιμο με θετικό μήνυμα: υπάρχει ελπίδα, αν ενωθούμε.

Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο: 

Νεανική Βία Β Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση)

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκε σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου και προέρχεται από τις προσωπικές σημειώσεις των συναδέλφων Άννα Σιάτρα και Μπικάκης Μιχάλης, οι οποίοι στη συνέχεια το παραχώρησαν στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τους ευχαριστούμε από καρδιάς και τους ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική τους ζωή.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.