Μοναξιά: Κριτήριο Ενιαίας Εξέτασης Γ Λυκείου – Απαντήσεις

Μοναξιά: Κριτήριο Ενιαίας Εξέτασης Γ Λυκείου – Απαντήσεις

ΘΕΜΑ Α

Η συγγραφέας θίγει και τα χαρακτηριστικά της δημιουργικής μοναξιάς. Διαπιστώνει πως σε αυτήν οφείλονται η επαναθεώρηση του αξιακού κώδικα η εμφάνιση πρωτοποριακών ιδεών σε τομείς του πολιτισμού, γεγονός που την καθιστά ευεργετική. Διατείνεται, επίσης, πως καλλιεργεί το πνεύμα και τη φαντασία συμβάλλοντας στην επίγνωση του εαυτού και των συνανθρώπων. Πρόκειται για μια ευκαιρία ποιοτικής ενασχόλησης, η οποία είναι ανάγκη να επιλέγεται, ώστε μέσω της ενδοσκόπησης να κατακτάται η ευτυχία, ολοκληρώνει η συντάκτρια. (71 λέξεις).

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ Β

Β1

α. Σωστό ( 3^η παράγραφος: «Βαυκαλιζόμαστε πως επικοινωνούμε…εικονικό κόσμο του κυβερνοχώρου»)

β. Λάθος (6^η παράγραφος: «Αυτό είναι λοιπόν το ευεργετικό πρόσωπο της μοναξιάς…»)

γ. Σωστό (6^η παράγραφος: «Και είναι αλήθεια πως δεν είναι λίγες…σημαντικά επιτεύγματα επιστήμης»)

δ. Λάθος (6^η παράγραφος: «βοηθά να απεγκλωβιστούμε…εν συνεχεία στην ετερογνωσία»)

ε. Λάθος (7^η παράγραφος: «Ας αδράξουμε λοιπόν την ευκαιρία… και θα συμφιλιωθούμε με τους ανθρώπους και τη ζωή,…».

Μονάδες 10

Β2

α. Μελετώντας τα στατιστικά στοιχεία του γραφήματος μπορούμε να συμπεράνουμε πως η μοναξιά είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα που απασχολεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Αυτό, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, ισχύει για όλες τις χώρες της Ευρώπης, όμως παρατηρούμε πως η κατάσταση στη χώρα μας είναι ιδιαίτερα βεβαρυμμένη. Παρόλο που η Ελλάδα παρουσιάζει το μεγαλύτερο ποσοστό τακτικών (κοινωνικών) αλληλεπιδράσεων με φίλους και συγγενείς δεν είναι αρκετό  για να μας απαλλάξει από τη θλιβερή πρωτιά στον δείκτη αισθήματος μοναξιάς. Τα ευρήματα αυτά αντικατοπτρίζουν, λοιπόν, την έλλειψη ουσιαστικών σχέσεων και ποιοτικής επαφής.

Μονάδες 10

β. Ο τίτλος: «Το διπλό πρόσωπο της μοναξιάς» έχει άμεση νοηματική σχέση με το θέμα(είναι νοηματικά ενεργός). Πιο συγκεκριμένα σε όλη την έκταση του κειμένου παρουσιάζεται η διττή λειτουργία της μοναξιάς, ως μια στενάχωρη κατάσταση που συνθλίβει την ανθρώπινη ύπαρξη και καταρρακώνει τον ψυχισμό του ατόμου, αλλά και ως αφορμή για ενδοσκόπηση και δημιουργία.

Μονάδες 5

Β3

α. Επίκληση στο συναίσθημα: περιγραφή και εικονοπλαστικός λόγος: («Άλλοι μοναχικοί διαβάτες που τρέχουν… σε κάποιο βουβό σπίτι ή πολύβουο γηροκομείο»), μεταφορές και ποιητικός λόγος(«…ζωγραφισμένα στο θλιμμένο βλέμμα, στον σκληρό μορφασμό του προσώπου, στο τεθλασμένο σώμα τους…», «οδηγηθήκαμε σε μια αυτοκαταδίκη μοναχικού βίου και σε μια ψυχική ερημοποίηση»). Στοιχεία που καθιστούν το ύφος γλαφυρό, λογοτεχνικό. Η συντάκτρια του κειμένου επιδιώκει μέσω αυτών των στοιχείων να τέρψει τον αναγνώστη και να προκαλέσει αισθητική απόλαυση. Στα συγκεκριμένα χωρία αισθητοποιεί το μέγεθος της μοναξιάς και τον τρόπο που τη βιώνουν οι περισσότεροι άνθρωποι.

Μονάδες 8

β. «Αρχίζει (ο άνθρωπος) να εκτιμά ένα παλιό δεδομένο, να εκτιμά περισσότερο την ελευθερία του και τη δυνατότητα να συγχρωτίζεται. Νοσταλγεί την ανάγκη του για πραγματική επικοινωνία. Συνειδητοποιεί πως η κοινωνική επαφή, το μοίρασμα των σκέψεων και των συναισθημάτων είναι το ελιξίριο της ζωής και το εισιτήριο της ευτυχίας.». Το ύφος γίνεται επίσημο, αντικειμενικό, απρόσωπο και η συντάκτρια αποστασιοποιείται από τον δέκτη και το πρόβλημα.

Μονάδες 7

ΘΕΜΑ Γ

Ο πρωταγωνιστής του λογοτεχνικού κειμένου διαφαίνεται ένα άτομο μοναχικό και εσωστρεφές. Η εκτενής περιγραφή του σκύλου, με τον οποίο πορεύεται στη ζωή(«ένα σκυλί του…τρίχωμα»), προσδίδει μεγάλη έμφαση στο γεγονός πως αυτός είναι και ο μοναδικός του φίλος. Ο Μαρίνος καταφεύγει στον Ραμόν, αναζητώντας την ζωντανή παρουσία(γιατί ξέρει ότι δεν θα την έχει από άνθρωπο). Η παρέα του ζώου λειτουργεί ως ένα υποκατάστατο για εκείνον, προκειμένου να καλυφθεί η ανάγκη του για επικοινωνία. Ίσως, αυτό που ενδόμυχα και απέλπιδα αναζητούσε στην κοινωνία, μια ανθρώπινη συντροφιά, το βρήκε στην συντροφιά του σκύλου του. Η επιλογή αυτή αποδεικνύει το απέραντο ψυχικό κενό που βιώνει. Μάλιστα, η μοναξιά έχει σκληρύνει τον Μαρίνο, του έγινε συνήθεια και του είναι αδύνατο να ανεχτεί οποιαδήποτε ανθρώπινη παρουσία, για αυτό και αφοσιώνεται στον σκύλο του. Επέλεξε ένα σκυλί δυνατό(«αιχμηρή ουρά, ασπίδα ζωντανή, σώμα ρωμαλέο») για να κρύψει τη δική του εσωτερική αδυναμία.

Ο ήρωας έχει «κλειστεί» στον εαυτό του και παρακολουθεί τη ζωή από απόσταση, πίσω από το τζάμι που φωτίζει το σπίτι του, αλλά και πίσω από το τζάμι της τηλεόρασης(«ότι μαθαίνει για τον…καταλάβει ο ίδιος»), («όταν στήνεται μπροστά στην τηλεόραση»). Η εσωστρέφεια αυτή, δίχως ίχνος ανθρώπινης επαφής τον έχει οδηγήσει στο διάβασμα(«όταν διαβάζει χαμένος στα βιβλία του»). Παρατηρώντας τον έξω κόσμο νιώθει την ανάγκη της επανένταξης στην κοινωνία και της ανθρώπινης συναναστροφής, αποζητά τους χαμένους, ξεχασμένους φίλους(«Πρέπει να ξαναφτιάξω…κάτι να κάνω»), όμως γρήγορα συνειδητοποιεί πως η αντιμετώπιση του τόσον καιρό αποτελεί εμπόδιο στην προσπάθεια αυτή μιας και  έχει απωθήσει όλους τους παλιούς γνώριμους(«Αν έψαχνα κάποιον…απ’ τα κατάστιχα»). Ξαφνικά, λοιπόν, συνειδητοποιεί πως έχει φτάσει η στιγμή να ζήσει στον πραγματικό κόσμο («Τινάζεται ο Μαρίνος νευρικά»,… «Ανοίγει το παράθυρο, …σκεπάζει τη θάλασσα»).

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ Δ

Τήρηση επικοινωνιακού πλαισίου: ομιλία σε σχολική εκδήλωση(ανάλογη προσφώνηση στην αρχή, αφόρμηση από τα στοιχεία του κειμένου Α, σύντομη αναφορά στο θέμα της μοναξιάς, χρήση στοιχείων προφορικότητας, ανάλογη επιφώνηση στο τέλος). Αξιοποίηση των στοιχείων του κειμένου της τρίτης παραγράφου. Παρουσίαση του τρόπου ζωής των νέων(εξάρτηση από τα υλικά αγαθά, θεοποίηση χρήματος, ωφελιμιστική στάση ζωής, επικυριαρχία υλιστικής αντίληψης). Σύντομη αναφορά στις αιτίες και τις συνέπειες της τάσης αυτής.

Τρόποι με τους οποίους ο νέος θα ξεφύγει από τη μοναξιά του και θα νοηματοδοτήσει τη ζωή του:

-Αναθεώρηση αξιακού κώδικα μετά από τη συνειδητοποίηση των συνεπειών του μοναχικού βίου που διάγει και την ορθή αξιολόγηση των καταστάσεων και των ανθρώπων.

-Αποβολή του αισθήματος του ανικανοποίητου και προσπάθεια προσέγγισης της ευτυχίας μέσω της ολιγάρκειας.

-Διαμόρφωση υγιούς προσωπικότητας, ισορροπημένης (ισορροπία λογικής και συναισθήματος) και δυνατότητες διαχείρισης δύσκολων καταστάσεων με ηρεμία, ψυχραιμία και αυτοέλεγχο.

– Ενασχόληση με ψυχωφελείς δραστηριότητες(πνευματικές, καλλιτεχνικές, αθλητικές, πολιτιστικές).

– Ανάπτυξη εθελοντικής δράσης γιατί μέσω της ανιδιοτελούς προσφοράς στον συνάνθρωπο και στο κοινωνικό σύνολο το άτομο νιώθει συναισθηματική πληρότητα και ηθική ικανοποίηση.

– Επιδίωξη κοινωνικού συγχρωτισμού, σύναψη ουσιαστικών σχέσεων στον πραγματικό κόσμο, καθώς και προσπάθεια ενδυνάμωσης και σύσφιξης της σχέσης με το οικογενειακό και συγγενικό του περιβάλλον.

-Επαφή με τη φύση.

-Αναζήτηση και αφιέρωση χρόνου για τον εαυτό του και βαθύτερη ενδοσκόπηση ως προϋπόθεση κατάκτησης αυτογνωσίας, αλλά και διάθεση κατάλληλου χρόνου για αποφόρτιση και ψυχική γαλήνη.

– Διοργάνωση ταξιδιών και επαφή με άλλους λαούς και πολιτισμούς.

– Προσπάθεια επίτευξης ουσιαστικών και ανώτερων στόχων που θα προσφέρουν ποιότητα στην καθημερινότητά του.

Μονάδες 30

Για να μεταφερθείτε στο αντίστοιχο κριτήριο αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο:

Μοναξιά: Κριτήριο Ενιαίας Εξέτασης Γ Λυκείου

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκε από τη φιλόλογο- συγγραφέα Πετροπούλου Μαρία, συνεργάτιδα των Εκδόσεων Ζήτη και υπεύθυνη Νεοελληνικής Γλώσσας & Λογοτεχνίας στο φροντιστήριο Αιχμή στη Γλυφάδα (τηλ. 2109644446). 

Την ευχαριστούμε από καρδιάς για την παραχώρηση και ευχόμαστε στην ίδια και τους μαθητές/τριες της κάθε επιτυχία.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.