Κριτήριο Αξιολόγησης Ζωοφιλία ΕΠΑΛ

Κριτήριο Αξιολόγησης Ζωοφιλία ΕΠΑΛ Γ Λυκείου

Το προφίλ αυτών που κακοποιούν και σκοτώνουν ζώα

Ένα φρικιαστικό περιστατικό βίαιης κακοποίησης ζώου συνέβη πριν από λίγες μέρες. Αυτή τη φορά το περιστατικό καταγράφηκε στην Ξάνθη όπου ένα άτυχο σκυλάκι, μόλις δύο μηνών, βρέθηκε με ακρωτηριασμένο πόδι και αυτιά καθώς και διάφορες μαχαιριές στο σώμα του. Πιο συγκεκριμένα, τα άκρα και τα αυτιά του σκύλου φαίνεται πως είχαν κοπεί με μαχαίρι. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι θα πέθαινε αν δεν το έβρισκε μία φιλόζωη, η οποία έσπευσε, καλώντας φιλοζωική της περιοχής, η οποία και ανέλαβε να το περιθάλψει. Ακόμα χαροπαλεύει και οι δράστες του εγκλήματος δεν εντοπίστηκαν ποτέ. Είναι συνηθισμένο φαινόμενο, άλλωστε, ειδικά στις πιο μικρές κοινωνίες, οι τυχόν μάρτυρες να σιωπούν, συνήθως από φόβο «μην μπλέξουν».

Λίγες μέρες νωρίτερα, θύελλα αντιδράσεων είχε προκαλέσει μια φωτογραφία η οποία εικόνιζε ένα σκυλί δεμένο στον προφυλακτήρα τους αυτοκινήτου εν κινήσει να σέρνεται από τον οδηγό του οχήματος στην Κρήτη. Οι φωτογραφίες τις οποίες τράβηξε αυτόπτης μάρτυρας οδήγησαν στη σύλληψη του ηλικιωμένου οδηγού του οχήματος ο οποίος ισχυρίστηκε πως με αυτόν τον τρόπο ήθελε να απομακρύνει  το αδέσποτο σκυλί από το χωράφι του.

Υπάρχει βέβαια και η παθητική βία, το να έχει κανείς ζώο στο σπίτι και να μην το φροντίζει σωστά, τα βαρελόσκυλα των νησιών που είναι δεμένα μέρα – νύχτα, η αμέλεια εκείνων που έχουν ένα ζώο περιορισμένο σε ένα μπαλκόνι ή μία ταράτσα, τα σκυλιά που πετιούνται στον δρόμο, επειδή μεγάλωσαν και δεν είναι πια χαριτωμένα, όλα αυτά είναι περιπτώσεις που κανονικά διώκονται από τον νόμο. Δεν χρειάζεται να τα βασανίζει κανείς για να τιμωρηθεί.

Όμως, η σοβαρότερη και πιο ύπουλη μορφή κακοποίησης ζώων στην Ελλάδα, κατά τον καθηγητή τους Κτηνιατρικής σχολής και κτηνιατροδικαστή κ. Δούκα, είναι η δηλητηρίαση. «Κι αυτό διότι σ’ αυτές τις περιπτώσεις κάποιος βάζει φόλα, το ζώο την τρώει σε κάποια στιγμή που ο δράστης δεν είναι καν εκεί και βρίσκεται νεκρό έπειτα από αρκετές ώρες. Δεν υπάρχει δηλαδή μάρτυρας για την πράξη αυτή. Η διάγνωση μπορεί να βγει ως δηλητηρίαση, αλλά δεν υπάρχει ύποπτος, οπότε ακόμα και καταγγελία να γίνει στην αστυνομία, πρόκειται για μήνυση κατ’ αγνώστω. Πρόκειται δηλαδή για ένα έγκλημα που γίνεται με διαφορά χρόνου».

Τα ζώα σε όλες αυτές τις περιπτώσεις φαίνεται να αντιμετωπίζονται ως «πράγματα» και όχι ως έμβια όντα τα οποία βιώνουν τον πόνο. […] Αν και στους περισσότερους από εμάς που ακούμε γι’ αυτά τα συμβάντα δημιουργούνται συναισθήματα φρίκης και αποτροπιασμού, ωστόσο ως κοινωνία στο σύνολο φαίνεται ότι πάσχουμε από έλλειψη σεβασμού απέναντι στα ζώα και δη σε αυτά που ως είδος έχουμε επιλέξει να μας κάνουν συντροφιά – για να μη μιλήσουμε για τη βία που ασκείται στα παραγωγικά ζώα, γιατί αυτή είναι μια άλλη μεγάλη κουβέντα.

Γιατί  κάποιος να κακοποιήσει ένα ανυπεράσπιστο ζώο; Τι είδους κίνητρα μπορεί να έχει; Πώς σκέφτεται και τι νιώθει; (αν νιώθει). Και τελικά ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου που κακοποιεί ζώα;

Η κακοποίηση των ζώων έχει αναγνωριστεί από τη δεκαετία του 1980 ως σοβαρή αντικοινωνική συμπεριφορά με ψυχοπαθολογικό υπόβαθρο. Οι έρευνες έχουν δείξει συσχέτιση ανάμεσα στην κακοποίηση ζώων και την επιθετικότητα κατά ανθρώπων και ειδικότερα, την κακοποίηση παιδιών κατά την παιδική και ενήλικη ζωή. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι ανήλικοι που κακοποιούν ζώα, αργότερα ως ενήλικοι, θα επιδείξουν κάποια μορφή διαπροσωπικής βίας. Η βία κατά των ζώων θεωρείται από κορυφαίους ψυχολόγους ως επαναλαμβανόμενη και κλιμακούμενης έντασης, μέχρι του σημείου που ο δράστης εξοικειωμένος με την απαξίωση της ζωής ως έννοιας, μπορεί να στραφεί σε εγκλήματα κατά της ανθρώπινης ζωής.

Όπως επισημαίνει ο αστυνόμος και κτηνίατρος, κ. Α. Περιστέρης, η κακοποίηση ζώων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ενδοοικογενειακή βία. «Μάλιστα αμερικανικές μελέτες έχουν δείξει πως υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας – σε ποσοστό 60%, ακόμη και 70% – συνδέονται με περιστατικά κακοποίησης και θανάτωσης ζώων συντροφιάς».

Τι αντανακλούν τελικά για την ίδια την κοινωνία αυτές οι συμπεριφορές κακοποίησης και τα φρικαλέα εγκλήματα εναντίον των ζώων; Σίγουρα μια κοινωνία σε κρίση και με έλλειμμα φιλοζωικής κουλτούρας. Η ανοχή στη βία κατά των ζώων δείχνει ότι δεν καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει σύνδεση των διαφόρων μορφών βίας στην κοινωνία. Όπως επισημαίνει ο κ. Δούκας «αυτό που χρειάζεται να καταλάβουμε όταν είμαστε μάρτυρες σε τέτοια περιστατικά, είναι ότι αυτός που βλάπτει τους σκύλους και τις γάτες μπορεί ταυτόχρονα να είναι βίαιος στα παιδιά του, στη σύντροφό του, στους ηλικιωμένους, να είναι δηλαδή ένας άνθρωπος που συνιστά απειλή για τις αρμονικές κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις».

Πάντως τα τελευταία χρόνια ο κόσμος καταγγέλλει όλο και περισσότερο περιστατικά κακοποίησης ζώων, αν και εξακολουθεί να υπάρχει ένας αδικαιολόγητος φόβος για αντίποινα εκ μέρους των δραστών. Σε πρόσφατη ημερίδα που διοργανώθηκε στο Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη με θέμα την προστασία, την ευζωία και την κακοποίηση των ζώων  στη χώρα μας ο αν. καθηγητής κ. Δημήτρης Τόντης είχε πει: «Μία κοινωνία δεν κρίνεται από τη σχέση του ανθρώπου με τα ζώα, αλλά και από την απονομή δικαίου σε αυτούς που κακοποιούν τα ζώα ή σε αυτούς που δεν τηρούν τις συνθήκες ευζωίας τους».

                                       Μερόπη Κοκκίνη, Lifo, 11/9/2019, διασκευασμένο άρθρο

1^η Δραστηριότητα

Α1. Σε μία παράγραφο 50-60 λέξεων να παρουσιάσετε το περιεχόμενο των τελευταίων τεσσάρων παραγράφων του κειμένου.

Μονάδες 15

2^η Δραστηριότητα

Β1.

α) «Γιατί  κάποιος να κακοποιήσει ένα ανυπεράσπιστο ζώο; Τι είδους κίνητρα μπορεί να έχει; Πώς σκέφτεται και τι νιώθει; (αν νιώθει). Και τελικά ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου που κακοποιεί ζώα;» Ποιο σκοπό εξυπηρετεί η παρουσία των ερωτήσεων στο συγκεκριμένο σημείο του κειμένου;

Μονάδες 6

β) Να προσδιορίσετε τη δομή της 7^ης παραγράφου (Η κακοποίηση των ζώων… κατά της ανθρώπινης ζωής.) (μονάδες 3) καθώς και τον τρόπο ανάπτυξής της (μονάδες 6).

Μονάδες 9

Εναλλακτικά

α1) Να αιτιολογήσετε την λειτουργία των εισαγωγικών στις παρακάτω περιπτώσεις:

1. «Μία κοινωνία δεν κρίνεται από τη σχέση του ανθρώπου με τα ζώα, αλλά και από την απονομή δικαίου σε αυτούς που κακοποιούν τα ζώα ή σε αυτούς που δεν τηρούν τις συνθήκες ευζωίας τους».
2. φαίνεται να αντιμετωπίζονται ως «πράγματα» και όχι ως έμβια όντα

Μονάδες 6

β1) Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμία από τις επιτονισμένες λέξεις στις παρακάτω προτάσεις:

1. Ένα φρικιαστικό περιστατικό βίαιης κακοποίησης ζώου συνέβη πριν από λίγες μέρες.
2. η αμέλεια εκείνων που έχουν ένα ζώο περιορισμένο σε ένα μπαλκόνι…
3. Οι έρευνες έχουν δείξει συσχέτιση ανάμεσα στην κακοποίηση ζώων και την επιθετικότητα

Μονάδες 9

3^η Δραστηριότητα

Α3. Με αφορμή τον εορτασμό της παγκόσμιας ημέρας των ζώων δημοσιεύεις ένα άρθρο στη σχολική εφημερίδα στο οποίο αναφέρεσαι στη σωστή στάση απέναντι στα κατοικίδια ζώα. Ποια θεωρείς ότι είναι η ενδεδειγμένη συμπεριφορά απέναντι στα ζώα αυτά; Πώς μπορούμε να τα προστατεύσουμε από περιστατικά κακοποίησης; Μπορείς να αξιοποιήσεις υλικό από το κείμενο και τις προσωπικές σου εμπειρίες.  (200-250 λέξεις)

Μονάδες 20

Εισαγωγικό Σημείωμα

(Ο Μέλιος είναι ένας έφηβος βοσκός που αγαπά τα γράμματα. Όμως, η φτώχεια σε συνδυασμό με την ορφάνια δεν του επιτρέπουν να παρακολουθεί συστηματικά τα μαθήματα του σχολείου και γι’ αυτό αναζητά την γνώση σε διάφορα βιβλία που του δίνει ο καντηλανάφτης του χωριού, ο Περδικόπουλος, ο οποίος παρότι κάτοχος πολλών βιβλίων, δεν διακρίνεται για τα φιλοζωικά του συναισθήματα…)

Ο Μέλιος πήρε ξανά τα γελάδια του και τράβηξε κατά τη βοσκή.

Εκεί, όμως, κατά το μεσημεράκι, άκουσε ένα κλάμα, μα τόσο βουβό, που έλεγες πως ερχότανε απ’ τον κάτου κόσμο. Τι να ’τρεχε μες στην καλαμιά; Μάζωξε τα βόδια κι άρχισε να ψάχνει… Το κλάμα ολοένα και δυνάμωνε, κι όλο και πιο απελπισμένο γινότανε. Έβαζε τ’ αυτί στο χώμα, ανέβαινε στις αγριοαχλαδιές… δεν μπορούσε να ξεδιαλύνει τίποτα. Νεκροταφείο δεν ήταν εκεί γύρω, πουθενά. Το νεκροταφείο ήταν όξω απ’ το χωριό, σε μια ραχούλα με κυπαρίσσια.

Τότε θυμήθηκε τον χτεσινό περίπατο του καντηλανάφτη. Σίγουρα ο Περδικόπουλος την έκανε τη δουλειά.

Ήταν τέτοιο γουρούνι, που δεν κράτησε τον λόγο του, και το έριξε το σκυλί.

Ο Μέλιος τράβηξε ολόισια κατά την πηγάδα. Το κλάμα ανέβαινε τώρα πιο δυνατό και γεμάτο λαχτάρα. Όπως το έλεγε ήταν. Ο Μέλιος έσκυψε. Κάτου, στο στρογγυλό πάτο του πηγαδιού, ένα βραχνιασμένο σκυλί έστελνε τ’ απελπισμένα του ξεφωνητά κατά τον ουρανό.

– Μπάλιο, εσύ είσαι;

– Γά – ου – ου! έκλαψε το σκυλί.

Ο Μέλιος του πέταξε ένα κομμάτι ψωμί. Ούτε να το μυρίσει δεν έσκυψε.

– Γά – ου – ου… συνέχισε το κλάμα του.

Σίγουρα το πηγάδι δεν ήταν βαθύ. Πέντε οργιές, ήταν και δεν ήταν, μα πώς να το γλυτώσει;

– Γά – ου – ου… οδυρότανε συνέχεια το σκυλί

Ο Μέλιος σκέπασε τ’ αυτιά του.

– Σώπα, Μπάλιο… Άσε με να σκεφτώ. Με σαστίζεις.

Το κλάμα δεν τον άφηνε. Πήγε κατά το κοπάδι, μήπως μπορέσει και σκεφτεί πιο ήσυχα. Τίποτα. Τρόπος δε βρισκότανε. Τότε πήρε το μάτι του μια τριχιά τυλιγμένη στα κέρατα του Ζουμή, ενός πεισματάρικου μεγαλόσωμου βοδιού. Σκέφτηκε να του την πάρει και να τη ρίξει στο πηγάδι. Καλά… Μα πού του κόβει του Μπάλιου, να γαντζωθεί και να τον τραβήξει; Για στάσου! Αν κατέβαινε ο ίδιος κάτου κι έπαιρνε στην αγκαλιά του το σκυλί; Σωστό. Μα, αν, αντί να βγουν όξω αυτοί, έπεφτε μέσα και το βόδι; Τότε θυμήθηκε ότι ο Ζουμής ήταν φοβιτσιάρης και δε ζύγωνε ποτέ σε λακκούβα. Ο Μέλιος δε δίστασε. Τράβηξε τον Ζουμή κοντά στο πηγάδι, δέθηκε απ’ τη μέση, κι άφησε καλούμα[1]. Το σκυλί ξαφνικά έπαψε να κλαίει και περίμενε λαχανιάζοντας. Ο Μέλιος πάτησε και πήρε στην αγκαλιά του το ζώο. Κείνο τον μύριζε τρέμοντας σαν να του ’λεγε «σώσε με!» Κατόπι το ’βαλε στον ώμο του, κείνο τον αγκάλιασε υπάκουα απ’ τον λαιμό κι άρχισε να σιγοκλαίει παραπονιάρικα.

– Τ ι ι!… Ζουμή!… τσίριξε ο Μέλιος από κάτου άγρια.

Ο Ζουμής ανησύχησε λίγο, μα δεν το κούνησε. Κρύος ιδρώτας άρχισε να λούζει τον Μέλιο, μα, ξαφνικά, του ’ρθε μια καλύτερη σκέψη. Έσκυψε με το σκυλί στον ώμο, πήρε ένα χαλίκι και το πέταξε με βρισιές κατά πάνου. Ο Ζουμής πήρε δρόμο. Σε δύο λεπτά ήταν απάνω.

Ο Μέλιος έλυσε το σκοινί απ’ τη μέση του και ξάπλωσε ν’ ανασάνει. Το σκυλί έψαξε να βρει την αμασκάλη του, τη μύρισε, ξάπλωσε δίπλα του κι έκλεισε μ’ ευτυχία τα μάτια.

Απ’ τη μέρα εκείνη έγινε σκλάβος του. Μόνο ο θάνατος πια θα τους χώριζε. Δεν ήταν αχάριστος φίλος ο Μπάλιος. Σε λίγο έμαθε να κάνει χρέη παραγιού. Όσες ώρες ο Μέλιος διάβαζε κάτω απ’ την αχλαδιά, κείνος φύλαγε τα γελάδια… κι αλίμονο, αν έκαναν καμιά ζημιά… αν κάνανε πως ζυγώνανε στα στάχυα! Ριχνότανε απάνου τους, σαν δραγάτης[2], και τα γύριζε πίσω.

Μενέλαος Λουντέμης, Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα, σελ. 291 – 293

[1]  χαλαρό νήμα, σκοινί

[2] αγροφύλακας

1^η Δραστηριότητα

Β1. Να παρουσιάσετε σε μία παράγραφο 60 – 70 λέξεων τη συναισθηματική κατάσταση του σκύλου (Μπάλιου), από την αρχή έως το τέλος του αποσπάσματος, τεκμηριώνοντας την απάντησή σας με στοιχεία μέσα από το κείμενο.

Μονάδες 15

2^η Δραστηριότητα

Β2. α) Το συγκεκριμένο απόσπασμα ως μέρος μυθιστορήματος διαθέτει πολλά αφηγηματικά στοιχεία, ιστορικοί χρόνοι, αναδρομές, επιρρηματικοί προσδιορισμοί χρόνου. Να αναφέρετε τρία (3) σημεία μέσα από το κείμενο που αποδεικνύουν τον αφηγηματικό του χαρακτήρα.

Μονάδες 9

β) «Κρύος ιδρώτας άρχισε να λούζει τον Μέλιο»

«Μόνο ο θάνατος πια θα τους χώριζε»

Να αναγνωρίσετε ποιο από τα ακόλουθα εκφραστικά μέσα, μεταφορά, παρομοίωση, ασύνδετο σχήμα, υπερβολή, χρησιμοποιεί ο αφηγητής σε καθεμιά από τις παραπάνω προτάσεις (μονάδες 2) και ποιο είναι νόημα δηλώνεται σε κάθε περίπτωση (μονάδες 4);

Μονάδες 6

3^η Δραστηριότητα

Β.3. Πώς θα χαρακτηρίζατε τη στάση του Μέλιου απέναντι στον σκύλο; Πιστεύετε πως τα ζώα αντιμετωπίζονται με σεβασμό στις μέρες μας; Να απαντήσετε και στα δύο ερωτήματα σε ένα ενιαίο κείμενο 100 – 150 λέξεων, αιτιολογώντας τις απόψεις σας.

Μονάδες 20

Για να δείτε τις απαντήσεις στο παρόν Κριτήριο αξιολόγησης πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο:

Κριτήριο Αξιολόγησης Ζωοφιλία ΕΠΑΛ (Απαντήσεις)

Το υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικό υλικό που μόλις διαβάσατε προετοίμασαν οι συνάδελφοι Κασιμάτη Μαρία και Μπικάκης Μιχάλης, οι οποίοι στη συνέχεια το παραχώρησαν στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τους ευχαριστούμε από καρδιάς και τους ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική τους ζωή.

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα: