Κριτήριο Αξιολόγησης Αλλοτρίωση ΕΠΑΛ Γ Λυκείου

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1^η Δραστηριότητα

Α. 1. α. Ο E. Sabato διαπιστώνει τον φόβο του σύγχρονου ανθρώπου των μεγαλουπόλεων. Κατ’ αυτόν η απώλεια της ελευθερίας αποτελεί πραγματικότητα με μόνη δυνατότητα ανατροπής της χάρη στις διαπροσωπικές σχέσεις. Επισημαίνει, όμως, τον φόβο των ανθρώπων μπροστά στην ελευθερία, τη μετατροπή του σε πειθήνιο όργανο και εν τέλει διερωτάται σχετικά με την ατομική ευθύνη μπροστά στις αποφάσεις της ζωής που καθορίζουν την ανθρώπινη ελευθερία.

Α. 1. β. Ενδεικτικοί τίτλοι: «Ο φόβος του σύγχρονου ανθρώπου απέναντι στην ελευθερία»: κυριολεκτικός τίτλος

« Σύγχρονος άνθρωπος και ελευθερία: μία χαμένη μάχη;»: μεταφορικός τίτλος

2^η Δραστηριότητα

Α. 2. α. Ο συγγραφέας επικαλείται τον Α. Καμύ (§1) και τον Γκάντι (§2) ως αυθεντίες που επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό του περί της σημασίας της ελευθερίας. Με τον τρόπο αυτό ενισχύει την αξιοπιστία των λεγομένων του προσδίδοντας κύρος στον λόγο.

Α. 2. β. προηγουμένως: πρώτα, πρωτύτερα, πριν

(να) μεταβάλει: μετατρέψει, τρέψει, τροποποιήσει

απαίτηση: αίτημα, ανάγκη, αναγκαιότητα, εντολή

(να) αναλάβουμε: επωμιστούμε

Α. 2. γ.

1. i. Στην περίπτωση σύγκρισης από κάποιον της σημερινής ελευθερίας με αυτήν …
2. ii. Αλλά το σοβαρό πρόβλημα είναι όχι μονάχα η ύπαρξη εκμετάλλευσης και εξαθλίωσης αλλά και μίας πνευματικής εξαθλίωσης σ’ αυτόν τον άρρωστο πολιτισμό.

3^η Δραστηριότητα

Α. 3. Σημείωση: Κάθε μαθήτρια/-ής μπορεί να προσαρμόσει τον τίτλο του ανάλογα με τις μορφές της ελευθερίας στις οποίες θα αναφερθεί στο κύριο μέρος. Κατά τον ίδιο τρόπο μπορεί να επηρεαστεί και ο πρόλογος.

Ενδεικτικά: «Η αξία της ελευθερίας», «Οι ελευθερίες που δικαιούμαι»

Γνωρίζουμε ότι οι ατομικές ελευθερίες σήμερα είναι κατοχυρωμένες από την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων και γνωρίζουμε, ακόμη, πως για να κερδηθούν, οι άνθρωποι ατομικά και οι λαοί συλλογικά έδωσαν σκληρούς αγώνες. Ωστόσο στη σύγχρονη εποχή δυστυχώς δεν είναι αυτονόητη η ύπαρξη όλων των μορφών ελευθερίας. Οι ακόλουθοι τύποι είναι αυτοί που κατ’ εμέ είναι οι πιο θεμελιώδεις.

• Παράθεση των κύριων μορφών ελευθερίας με τη μορφή πρόχειρου σχεδιαγράμματος για τους μαθητές:

• Ελευθερία του λόγου, της γνώμης, της ελεύθερης έκφρασης
• Ελευθερία του Τύπου
• Εθνική ελευθερία
• Κοινωνική ελευθερία
• Ελευθερία στην διαδήλωση
• Ελευθερία στην ψήφο – δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι
• Ελευθερία στην μετακίνηση
• Ελεύθερη μόρφωση
• Ανεξιθρησκία
• Ελευθερία της σκέψης (πνευματική)
• Σεξουαλική
• Επαγγελματική
• Οικονομική

Κατά τη γνώμη μου, η ελεύθερη έκφραση είναι αναγκαία για τη θεμελίωση και των υπόλοιπων μορφών ελευθερίας. Αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ δεδομένο για την καταξίωση της αξιοπρέπειας του ατόμου και της εξέλιξής του ως αυτοπροσδιοριζόμενη προσωπικότητα. Χωρίς αυτήν ο άνθρωπος χάνει το «πρόσωπό» του, αρνείται τον εαυτό του και στερείται του δικαιώματός της διαμόρφωσης του δικού του μέλλοντος αλλά της ιστορικής εποχής στην οποία ζει γενικότερα. Με την κατοχύρωση της ελεύθερης έκφρασης, όμως, ο άνθρωπος είναι ικανός για μεγαλειώδη επιτεύγματα σε κάθε τομέα του επιστητού: στην επιστήμη, στα γράμματα, στην Τέχνη· οπουδήποτε.

Η σεξουαλική απελευθέρωση που ξεκινά στη δεκαετία του ’60 άλλαξε με θετικό πρόσημο τα κοινωνικά δεδομένα. Βελτίωσε τη θέση της γυναίκας σε όλους τους τομείς της ζωής και απενοχοποίησε τη σεξουαλικότητα και των δύο φύλων. Διαμόρφωσε, επομένως, το έδαφος για ποιοτικότερες σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων αλλά και των ανθρώπων γενικά. Απελευθέρωσε από την ντροπή, οδήγησε στην ενημέρωση και την προφύλαξη στο σεξ αλλά και στην επιλογή ή όχι δημιουργίας οικογένειας. Επιλογή που βασίζεται στον έρωτα, την αγάπη και την εκτίμηση και που δεν είναι πια προϊόν συμβιβασμού.

Είναι νομίζω αντιληπτή η πολυδιάστατη αξία της ελευθερίας και το γεγονός πως είναι αλληλένδετοι οι διάφοροι τύποι της. Εν τέλει ο αγώνας για την ελευθερία έχει υψηλό νόημα σε κάθε εποχή και δεν πρέπει να θεωρείται ποτέ δεδομένη.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1^η Δραστηριότητα

Β. 1. Στο λογοτεχνικό απόσπασμα περιγράφεται μία δυστοπική κοινωνία στην οποία κυριαρχεί η διαρκής παρακολούθηση των ανθρώπων από τους εξουσιάζοντες· πρόκειται για πλήρη καταδυνάστευσή τους. Οι άνθρωποι ζουν σε πανύψηλους ουρανοξύστες και εργάζονται σε υπόγεια την στιγμή που κάθε κίνησή τους εποπτεύεται. Επιβάλλονται σκληρές τιμωρίες για ασήμαντους λόγους ενώ η τύχη των αντιφρονούντων είναι ο θάνατος. Η μόνη θετική πτυχή της ζωής είναι η πλούσια χλωρίδα και πανίδα που συνθέτει το κατά τα άλλα «εφιαλτικό» τοπίο.

2^η Δραστηριότητα

Β. 2. α. «Εκείνοι μένανε στον 108° όροφο … την κάθε μας κίνηση». Η αξιοποίηση της περιγραφής από τον συγγραφέα προσδίδει ζωντάνια και παραστατικότητα. Διακόπτει προς στιγμήν τη ροή της αφήγησης για να παραθέσει με ακρίβεια τις λεπτομέρειες της πόλης και της ζωής των ανθρώπων. Μεταφέρει, λοιπόν, τον αναγνώστη στο σκηνικό στο οποίο τοποθετεί τη δράση του.

3^η Δραστηριότητα

Β. 3. Θεωρώ πως η σύγχρονη εποχή χαρακτηρίζεται από ραγδαίες αλλαγές κυρίως εξαιτίας των συνεχών τεχνολογικών κατακτήσεων οι οποίες στο μέλλον θα πληθύνουν και θα φέρουν θετικές και αρνητικές εξελίξεις. Όσον αφορά τις αισιόδοξες σκέψεις μου, αυτές εντοπίζονται στο πεδίο της επιστήμης και της καθημερινότητας της ζωής. Ταχύτατες και ασφαλέστερες μετακινήσεις, απλούστευση διαδικασιών της καθημερινότητας, νέες βελτιωμένες θεραπείες στο πεδίο της ιατρικής, εγχειρήσεις … εξ αποστάσεως, εξερεύνηση του διαστήματος και γενικότερα κατάκτηση νέων πολύτιμων γνώσεων για την ανθρωπότητα ελπίζω ότι θα χαρακτηρίζουν μία μεταγενέστερη εποχή. Στον αντίποδα, οι φόβοι μου επικεντρώνονται στο επίπεδο της κοινωνικοπολιτικής ζωής. Η διαρκής παραβίαση της ιδιωτικότητας, η όξυνση των οικονομικών ανισοτήτων που θα γεννιέται από τη διογκούμενη ανεργία και τη φτωχοποίηση, η μετανάστευση, η προσφυγιά που θα οφείλεται στον πόλεμο, τα απολυταρχικά καθεστώτα ή ακόμα και την κλιματική αλλαγή, πιστεύω πως θα στιγματίσουν τις μελλοντικές γενιές.

Για να δείτε το Κριτήριο αξιολόγησης πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο:

Κριτήριο Αξιολόγησης Ελευθερία ΕΠΑΛ

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκε σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου και προέρχεται από τις προσωπικές σημειώσεις των συναδέλφων: Δέσποινα Διαμάντη και  Ελευθερία Γκιώκη, οι οποίες το παραχώρησαν στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τις ευχαριστούμε από καρδιάς και τους ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική τους ζωή.

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.