Influencers και Followers Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση) Απαντήσεις

Θέμα Α 

Α. Η συντάκτρια επισημαίνει τις αρνητικές επιδράσεις που ασκούν οι influencers στις νεαρές ηλικίες. Ειδικότερα, ωθούν τις νέες κοπέλες σε αλλοίωση της εξωτερικής τους εμφάνισης και στην αγωνιώδη απόκτηση υλικού πλούτου. Είναι υπαίτιοι για ψυχικές νόσους, συμπλέγματα και την αποξένωση που κατατρύχει τους εφήβους. Τέλος, ενισχύουν την τυφλή μίμηση στους νέους, οι οποίοι αρνούνται την πραγματική τους ζωή.

Θέμα Β

Β.1.

α) Το YouTube επενεργεί θετικά στην ψυχική υγεία των νέων.

«Οι νέοι ανέδειξαν το YouTube ως αυτό με τη θετικότερη επίπτωση στην ψυχική υγείας τους»

β) Οι καθοδηγητές γνώμης υποδαυλίζουν τις επίπλαστες ανάγκες.

«Να έχεις έντονη επιθυμία να αποκτήσεις κάτι. Να σε κάνει να το θεωρήσεις ως αναγκαίο αγαθό.»

γ) Η διαδικτυακή εικόνα των διασήμων παρουσιάζεται εξωραϊσμένη.

«Βλέπουν αψεγάδιαστο δέρμα στις φωτογραφίες, τέλειες γωνίες προσώπου, αλλά δε σκέπτονται ότι όλα αυτά μπορεί να είναι φτιαχτά»

δ) Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι συνυφασμένα με την ψευδαίσθηση της πραγματικότητας.

«Διότι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρουσιάζεται ένας ουτοπικός          κόσμος.»

ε) Ο μιμητισμός είναι απότοκος  των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

«Νέες κοπέλες κάνουν πλαστικές επεμβάσεις ή αγοράζουν τα ίδια προϊόντα προκειμένου να της μοιάσουν.»

Β.2.α.

Η Μαρία Γερμαντζίδου αναφέρεται στην επιρροή που ασκούν οι influencers στις νέες ηλικίες έχοντας ως μέσο «επιβολής» τις εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης. Α) Ειδικότερα, στη δεύτερη παράγραφο του κειμένου «Γιατί όμως… ως αναγκαίο αγαθό» η συντάκτρια παραθέτει το παράδειγμα της Kim Kardashian, η οποία είναι μια προβεβλημένη περσόνα με χιλιάδες ακολούθους (185 εκατομμύρια). Αποτελεί παράδειγμα ήσσονος προσπάθειας και εύκολου πλουτισμού, μέσω της υπερέκθεσης της προσωπικής της ζωής στις εφαρμογές αυτές. Β) Σε ένα τέτοιο κείμενο, το θεματικό πεδίο επιβάλλει/ υπαγορεύει τη χρήση λεξιλογίου που σχετίζεται με τις εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης, όπως «Twitter, Facebook, Instagram», μέσω των οποίων έχουν γίνει ευρέως γνωστοί οι influencers. Γ) Όσον αφορά το επικοινωνιακό αποτέλεσμα που επιτυγχάνει η συντάκτρια είναι να προσδώσει στον λόγο της οικειότητα, αμεσότητα, ζωντάνια και παραστατικότητα.  Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι το πεδίο δράσης των influencers. Είναι το «πεδίο δράσης»/ πλαίσιο μέσω του οποίου γίνονται ευρέως γνωστοί και αποκτούν μία σχέση οικειότητας με τους θαυμαστές τους/ ακόλουθούς τους. Συνεπώς, δεν μπορεί να υπάρξει influencer δίχως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με αυτά, όπως το παράδειγμα\όνομα της Kim Kardashian με το Instagram.

Β.2.β.

Στη δεύτερη παράγραφο του κειμένου, πράγματι, η συντάκτρια, υιοθετώντας ένα ύφος πιο άμεσο, φαίνεται ότι προσπαθεί να συνομιλήσει με τους αποδεκτές σχετικά με την επικινδυνότητα των influencers, οι οποίοι οδηγούν τους νέους σε αλλοίωση της εξωτερικής τους εμφάνισης και ενισχύουν την υλιστική τάση και αντίληψη. Μέσω του ερωτήματος στην αρχή της παραγράφου «Γιατί όμως μπορεί αυτοί οι άνθρωποι να αποδειχθούν επικίνδυνοι για τις νεαρές ηλικίες;» και τη χρήση του β’ ενικού ρηματικού προσώπου «Να έχεις έντονη επιθυμία να αποκτήσεις κάτι. Να σε κάνει να το θεωρήσεις ως αναγκαίο αγαθό.», η συντάκτρια δημιουργεί έναν δίαυλο επικοινωνίας, προβληματίζει τους αναγνώστες και τους κάνει να αναθεωρήσουν τη θεοποίηση των «influencers». Επιπλέον  -ίσως-  θέλει να τονίσει τη σχέση οικειότητας την οποία επιδιώκουν να δημιουργήσουν/εδραιώσουν οι influencers με τους ακόλουθούς τους, η οποία αποτελεί ακόμη ένα διαφημιστικό τέχνασμα το οποίο μετέρχονται, προκειμένου να πουλήσουν πιο εύκολα τα προϊόντα που προωθούν.

Β.2.γ.

Στην τέταρτη παράγραφο του κειμένου η αρθρογράφος επιλεγεί ύφος ειρωνικό-επικριτικό. Μέσω της περιγραφής και συσσώρευσης επιθέτων «Βλέπουν αψεγάδιαστο δέρμα στις φωτογραφίες, τέλειες γωνίες προσώπου, αλλά δε σκέπτονται ότι όλα αυτά μπορεί να είναι φτιαχτά», με σκωπτική διάθεση αναφέρεται στην  «περσόνα» που δημιουργούν οι «influencers» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Με τη χρήση των εισαγωγικών, του ερωτηματικού λόγου και των αποσιωπητικών: Ποιος άραγε δε θα ζήλευε αυτόν που παρουσιάζει τη ζωή του «τέλεια»…, η   συντάκτρια αποδομεί την «τέλεια» εικόνα των διάσημων, η οποία είναι αποτέλεσμα επεξεργασίας και απέχει πάρα πολύ από την πραγματικότητα.

Β.3.

Στο σκίτσο εικονίζονται δύο πρόσωπα. Πιθανότατα πρόκειται για έναν πατέρα και τον γιο του σε παιδική ηλικία. Το τοπίο είναι εντελώς λιτό και ο σκιτσογράφος έχει επιλέξει το ασπρόμαυρο χρώμα. Η εικόνα παραπέμπει σε κάποιο εξωτερικό χώρο (πάρκο ή δρόμο), γεγονός που αντιλαμβανόμαστε από την ύπαρξη δημόσιου κάδου απορριμμάτων. Τόσο ο πατέρας όσο και ο γιος κρατούν από ένα μπουκάλι. Ο πατέρας προηγείται χωροταξικά του γιου του και κάνει την κίνηση «να πετάξει» το μπουκάλι στον κάδο. Ο γιος παρατηρεί με προσήλωση την κίνηση του πατέρα του. Ο σκιτσογράφος συμπληρώνει το οπτικό μέρος του σκίτσου με δύο γλωσσικές επιλογές πάνω από τους εικονιζόμενους: influencer πάνω από τον πατέρα (με μεγαλύτερα γράμματα) και follower πάνω από τον γιο (με μικρότερα γράμματα). Η διαφορετική σε μέγεθος γραμματοσειρά χρησιμοποιείται για να τονιστεί η σημασία του ρόλου του influencer στη ζωή του follower.

Το Κείμενο 2 έρχεται σε αντιδιαστολή με το Κείμενο 1, καθώς αναπλαισιώνει και επαναπροσδιορίζει την έννοια του influencer, όρου γνωστού κυρίως από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και συνδεδεμένου με τη δημοφιλία ορισμένων προσώπων, την απήχηση σε πλήθος θαυμαστών (followers) και την προώθηση καταναλωτικών προϊόντων. Στο Κείμενο 2 απεικονίζονται με απλότητα μόνο δύο πρόσωπα. Ο πατέρας ως influencer, αποτελεί πρότυπο οικολογικής συμπεριφοράς, καθώς δεν πετά το μπουκάλι οπουδήποτε, αλλά εκεί που πρέπει, σεβόμενος το περιβάλλον. Έτσι, με απλό βιωματικό τρόπο προτρέπει τον γιο του να ακολουθήσει το παράδειγμά του και τελικά τον επηρεάζει θετικά για μία κοινωνική στάση ζωής, τον σεβασμό του περιβάλλοντος.

Πρόθεση του σκιτσογράφου, κατά τη γνώμη μου, είναι να υποδείξει ένα άλλο είδος influencer από το δημοφιλές και καταναλωτικό πρότυπο του ψηφιακού κόσμου, το οποίο έχει εντυπωθεί στη συνείδησή μας, λόγω της ευρείας χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Το πρότυπο στο Κείμενο 2 διακρίνεται από σεμνότητα, περιβαλλοντική ευαισθησία κι έχει μονάχα έναν follower, τον γιο του, στον οποίο εμπνέει τον σεβασμό προς το περιβάλλον με μία απλή κίνηση. Εκτός αυτού, πρόκειται και για μία έμμεση προσπάθεια του σκιτσογράφου να αφυπνίσει/ προβληματίσει τον δέκτη του σε σχέση με τα κυρίαρχα πρότυπα της εποχής της εικόνας.

Θέμα Γ

Γ. Σύμφωνα με το συγκεκριμένο απόσπασμα, η αιτία της κακής ψυχικής κατάστασης της Μαρίας είναι η ανεξέλεγκτη ενασχόλησή της με το διαδίκτυο. Η πρωταγωνίστρια, σύμφωνα με τη μαρτυρία της μητέρας της, φαίνεται να έχει εγκλωβιστεί στον εικονικό κόσμο του διαδικτύου σε τέτοιο βαθμό, ώστε να έχει χάσει την επαφή και το ενδιαφέρον για την πραγματική ζωή. Η αποξένωσή της αποδίδεται από τον συγγραφέα με κοφτό μικροπερίοδο λόγο (Κάθεται μόνη και δεν έχει επικοινωνία με τ’ άλλα παιδιά. Μόνιμα χαμένη. Όλο σκέφτεται.)/ με το ασύνδετο σχήμα (Παθαίνει συχνά κρίσεις πανικού, έχει αϋπνίες, μιλάει μόνη της.) το οποίο καθιστά τον λόγο κοφτό, λιτό και πυκνό και αποδίδει τις επιπτώσεις αυτής της «εξάρτησης». Ωστόσο, ο εθισμός της έχει ξεπεράσει το όριο της «επιστροφής» στην πραγματικότητα και έχει επηρεάσει τόσο βαθιά τον ψυχισμό της, ώστε να θέλει να δώσει τέλος στη ζωή της. Η μητέρα της μεταφέρει σε πλάγιο λόγο τα ακριβή λόγια  της κόρης της (Οδηγήθηκε στην απόπειρα αυτοκτονίας, για να ησυχάσει, μου είπε, κόβοντας τις φλέβες της.) Η μητέρα ολοκληρώνει την ενημέρωσή της με μία ικετευτική παράκληση σε υποτακτική, η οποία αποτυπώνει τόσο την εύθραυστη συναισθηματική κατάσταση της πρωταγωνίστριας όσο και την υπέρμετρη αγωνία της ίδιας (Μην την αφήσετε ποτέ μόνη.)

Υπάρχουν αρκετά παιδιά με διαφορετική συμπεριφορά από τη συνηθισμένη, τα οποία συχνά στιγματίζονται στο σχολείο μου. Η απόκλιση από τον μέσο όρο εμφάνισης και συμπεριφοράς είναι ένα θέμα που προκαλεί την αρνητική κριτική, την αποδοκιμασία και τον χλευασμό. Είμαι αντίθετος/η με τέτοιες αντιδράσεις και συμπεριφορές, διότι δείχνουν έλλειψη ενσυναίσθησης. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τι είδους προβλήματα μπορεί να βιώνει ένας έφηβος/η και η αρνητική αντιμετώπιση είναι για αυτούς η επιβεβαίωση ότι κανείς δεν τους καταλαβαίνει και δεν μπορεί να τους βοηθήσει. Είναι ένας είδος κοινωνικής και συναισθηματικής αναλγησίας απέναντι σε έναν συνάνθρωπό μας που έχει περιέλθει σε δύσκολη θέση. Το σχολικό περιβάλλον είναι μία μικρογραφία της πραγματικής κοινωνίας. Η συμπεριφορά μας σε αυτή την κοινότητα προαναγγέλλει τη συμπεριφορά μας και στην κοινωνία των ενηλίκων.

Θέμα Δ

Ενδεικτική απάντηση σε μορφή κειμένου

Φαίνομαι, άρα… υπάρχω;

Στις 14 Μαρτίου και εν μέσω του πολέμου που έχει κηρύξει στην Ουκρανία, η Ρωσία προέβη σε αποκλεισμό πρόσβασης των πολιτών σε εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Instagram. Αποτέλεσμα αυτού; Πολλοί Ρώσοι influencers αντέδρασαν, διότι θα έμεναν άνεργοι! Αυτή η αντίδραση συμπυκνώνει τις εκ διαμέτρου αντίθετες προσλαμβάνουσες που έχουμε εμείς οι έφηβοι. Πραγματική ζωή: πόλεμος και άνθρωποι που αντιστέκονται με αυταπάρνηση για την ελευθερία τους, εικονική ζωή: «εργαζόμενοι» influencers, υπόδουλοι στους ακόλουθούς τους και στον ψηφιακό μικρόκοσμό τους.

Κι εμείς οι έφηβοι; Σε ποια πλευρά της ζωής να σταθούμε; Πολύ περισσότερο, ποια πλευρά της ζωής περιέχει τη σωστή καθοδήγηση για εμάς; Αναμφίβολα, βρισκόμαστε σε έναν κόσμο που περιλαμβάνει πλέον την ψηφιακή πραγματικότητα. Μέσω του διαδικτύου διακινούνται πληροφορίες, ιδέες, τάσεις. Φορείς όλων αυτών είναι συχνά οι λεγόμενοι influencers, δηλαδή οι λεγόμενοι «καθοδηγητές γνώμης», όπως αποδίδεται ο όρος στην ελληνική γλώσσα. Άνθρωποι επώνυμοι από τον χώρο του θεάματος, του θεάτρου, της μουσικής, της μόδας, του αθλητισμού, αλλά και της πολιτικής και της θρησκείας ακόμη, κατακλύζουν την οθόνη μας με stories και videos, με βασικό πρωταγωνιστή τον εαυτό τους. Προβάλλουν τα προϊόντα που χρησιμοποιούν, τον τρόπο ζωής τους, τα επιτεύγματά τους και οτιδήποτε περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό τους. Είναι τα νέα είδωλα της εποχής μας.

Ποια είναι η αξία της καθοδήγησής τους στις ζωές μας; Πίσω από τη λάμψη που προβάλλουν, συνήθως δεν υπάρχει ουσία. Αποδίδοντας αξία στην εξωτερική εμφάνιση και στην επίδειξη του υλικού πλούτου, δεν αποσκοπούν σε τίποτε άλλο παρά στη δουλική μίμηση από τους ακόλουθούς τους, δηλαδή εμάς. Και μόνο το γεγονός ότι εργάζονται για να κερδίσουν χρήματα από την προώθηση προϊόντων ή ιδεών σε εμάς, αποτελεί τεκμήριο της κίβδηλης προσωπικότητάς τους.

Εμείς έχουμε ανάγκη από πρότυπα. Τα πρότυπα δεν επενδύουν στην τεχνητή λάμψη και τη θριαμβολογία και δεν αποβλέπουν στην κερδοσκοπία. Η προσωπικότητά τους είναι αυθεντική, διότι πηγάζει από τις αξίες τις οποίες υπηρετούν, όπως ο ανθρωπισμός, ο εθελοντισμός, η έμπρακτη αλληλεγγύη. Ο χαρακτήρας τους ακτινοβολεί χάρη στη μετριοφροσύνη, την υπερηφάνεια, την απλότητα και την ευγένεια. Αυτές είναι αρετές που συχνά συνθλίβονται μέσα στο μυθοποιητικό σύστημα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και στην πραγματική ζωή. Πρότυπο μπορεί να είναι ένας πατέρας που κάνει ανακύκλωση, μία μητέρα που δείχνει ελεημοσύνη, ένας φίλος που συμπαραστέκεται σε έναν συμμαθητή του, ο οποίος έχει πέσει θύμα bullying, ένας εθελοντής αιμοδότης, ένας γιατρός «χωρίς σύνορα», ένας οργανισμός που περιθάλπει αδέσποτα ζώα.

Φαίνομαι, άρα δεν υπάρχω. Είμαι και υπάρχω. Η καθοδήγηση συνίσταται στη γνησιότητα και στη διάθεση ουσιαστικής προσφοράς για έναν καλύτερο κόσμο. Ας έχουμε πάντα κατά νου ότι «ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός» κι ότι η ουσία βρίσκεται στους ανθρώπους που ενθαρρύνουν την ηθική, πνευματική και ψυχική μας ανάπτυξη. Αυτή η λάμψη δε σβήνει ποτέ!

Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο: 

Influencers και Followers Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση) 

Οι απαντήσεις για το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκαν σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου και προέρχεται από τις προσωπικές σημειώσεις των συναδέλφων Κασιμάτη Μαρία και Γαλάνη Παναγιώτη, οι οποίοι το παραχώρησαν στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τους ευχαριστούμε από καρδιάς και τους ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική τους ζωή.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.