ΘΕΜΑ 1^ο:

Στην πρώτη παράγραφο του κειμένου του κειμένου Ι ο συγγραφέας αναρωτιέται αν η γιγάντωση του εθελοντικού κινήματος που παρατηρείται στην εποχή μας οφείλεται μόνο στην οξύτητα των κοινωνικών προβλημάτων. Με βάση κοινωνικές και ψυχολογικές έρευνες διαπιστώνει ότι αυτό οφείλεται στην αδυναμία του κράτους να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που το ίδιο δημιουργεί και στα προβλήματα που έχουν οι εθελοντές στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή τους, καθώς και στην ικανοποίηση και ασφάλεια που αντλούν από την αίσθηση της κοινωνικής προσφοράς.

Λέξεις 78

ΘΕΜΑ 2^ο:

Β1. 

1. Σ
2. Λ
3. Λ
4. Σ
5. Σ

Β2.α.  Οι ερωτήσεις που χρησιμοποιούνται στην πρώτη παράγραφο του κειμένου κάνουν το κείμενο πιο ζωντανό και παραστατικό.  Με αυτές ο αρθρογράφος εισάγει τα θέματα που θα τον απασχολήσουν  με σκοπό να προβληματίσει , να ευαισθητοποιήσει τον αναγνώστη.

β.  Στην τέταρτη παράγραφο του Κειμένου Ι ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι ο εθελοντισμός προσφέρει πολλά και στον ίδιο τον εθελοντή: προσφέρει ισορροπία, αισιοδοξία, πληρότητα και προσωπική δικαίωση – αισθήματα που, για διάφορους λόγους δεν βιώνει στην προσωπική και την επαγγελματική ζωή του.  Οι διαρθρωτικές λέξεις «Παρ’ όλα αυτά,… Πράγματι, …. Με άλλα λόγια…» εξασφαλίζουν τη συνοχή στην επιχειρηματολογία του αρθρογράφου.  Το «Παρ’ όλα αυτά» δηλώνει την αντίθεση που υπάρχει ανάμεσα στη θέση του αρθρογράφου και σε όσα είναι κοινώς αποδεκτά και έχουν παρουσιαστεί παραπάνω, το «Πράγματι» επιβεβαιώνει τη θέση με την αναφορά σε επιστημονικές έρευνες και το «Με άλλα λόγια» εισάγει την επεξήγηση των επιστημονικών πορισμάτων που ήδη ανέφερε.

γ. Τα στοιχεία υποκειμενικότητας που μπορούμε να εντοπίσουμε στο κείμενο ΙΙ είναι:

• ο συγγραφέας χρησιμοποιεί το α΄ πληθυντικό πρόσωπο, για να δηλώσει έτσι πως καταγράφει βέβαια προσωπικές σκέψεις και προβληματισμούς, αλλά τους μοιράζεται με το σύνολο των εθελοντών.
• δίνονται οι προσωπικές απόψεις και τα συναισθήματα από την οπτική γωνία του εθελοντή
• χρησιμοποιείται κυρίως η επίκληση στο συναίσθημα
• υπάρχει χρήση προφορικού λόγου: επειδή είμαστε χώρα που δεν εκμεταλλευτήκαμε καλά, ο καθένας σε μικρό βαθμό, ο καθένας σε μικρό βαθμό, Να ασχοληθούμε και να πούμε «Είμαι μέσα!»

Β3.  Από τα Κείμενα Ι και ΙΙ μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα εξής κίνητρα εθελοντικής δράσης:

• Ανθρωπισμός, η πίστη κι ο σεβασμός στον άνθρωπο καθώς και η άοκνη προσπάθεια για την ανακούφιση των συνανθρώπων.
• Τα σύγχρονα προβλήματα, μια που ο εθελοντισμός είναι η απάντηση στα οξύτατα προβλήματα της εποχής μας (φτώχια, περιβαλλοντική υποβάθμιση, απειλή της ειρήνης, κλπ) Υποχώρηση του κράτους πρόνοιας/κοινωνικής πολιτικής
• Προσωπικά αδιέξοδα και η έλλειψη πληρότητας στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή.
• Η προώθηση της ιδέας του εθελοντισμού από το κράτος που «βλέπει» στην εθελοντική δράση μια μορφή άμισθης και πολιτικά ανώδυνης κοινωνικής εργασίας αλλά και ένα μέσο κοινωνικής διαχείρισης και εκτόνωσης της οργής ενός ολοένα διογκούμενου αριθμού περιθωριοποιημένων πολιτών

ΘΕΜΑ 3^ο:

Ο ποιητής χρησιμοποιεί β’ ενικό πρόσωπο για να δημιουργήσει την εντύπωση άμεσου και παραστατικού διαλόγου με τον αναγνώστη του.  Αυτό το στοιχείο σε συνδυασμό με την προτρεπτική υποτακτική και την προστακτική που χρησιμοποιεί στα ρήματα δίνει στο ποίημα τη μορφή μιας σειράς νουθεσιών που κορυφώνονται στον τελευταίο στίχο: «Αχ και να ήμουν ένα κερί στο σκοτάδι», δηλαδή, ο κάθε ένας από εμάς πρέπει να έχει ως στόχο με τη δράση του να φωτίζει τη ζωή που είναι γεμάτη δυσκολίες και προβλήματα.

Πραγματικά, πολλές φορές οι άνθρωποι, παρόλο που έχουν κάθε καλή διάθεση, δυσκολεύονται να προσφέρουν στην ανακούφιση των συνανθρώπων τους.  Οι λόγοι που τους εμποδίζουν είναι οι εξής:

• Ο ατομισμός, εγωισμός, φιλαυτία, το προσωπικό όφελος.
• Ο άκρατος υλισμός, ο οποίος εξελίσσεται σε διαρκή και ανεξέλεγκτο καταναλωτισμό.
• Ο ανταγωνισμός, που παίρνει τη μορφή της διαρκούς προβολής και της κυριαρχίας του ανθρώπου πάνω στους άλλους, της αναλγησίας και αδιαφορίας για το συνάνθρωπο.
• Η δυσαρέσκεια των πολιτών προς την επίσημη πολιτεία, επειδή τη θεωρούν αδιάφορη και αναποτελεσματική για τα προβλήματά τους. Η αρνητική αυτή διάθεσή τους και η απαξίωση των πολιτικών εκπροσώπων δημιουργεί εχθρικούς και αδιάφορους για την πολιτεία πολίτες.
• Στρεβλή κοινωνικοποίηση : έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας, αδιαφορία για τα κοινά, απολιτικοποίηση, παθογενή φαινόμενα, ρατσισμός, ξενοφοβία, καχυποψία, επιφυλακτικότητα.
• Ο μονόπλευρος τεχνοκρατικός προσανατολισμός της κοινωνίας που δίνει έμφαση στην ευημερία των οικονομικών δεικτών και αδιαφορεί για την αξία της ανθρώπινης ζωής, που επιτρέπει στις “αγορές” και σε λογής χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς να διαχειρίζονται ανάλγητα τις τύχες εκατομμυρίων ανθρώπων.
• Ο αμοραλισμός, η αναλγησία, η καταρράκωση των ανθρωπιστικών αξιών και η επικράτηση απαξιών που καθόρισαν τα κυρίαρχα πρότυπα ζωής κατά τις μεταπολεμικές δεκαετίες: χρήμα, οικονομική επιφάνεια, πάση θυσία πλουτισμός, το πνεύμα της ήσσονος προσπάθειας, το κυνήγι της εφήμερης δόξας και δημοσιότητας.
• Τεχνοκρατικός προσανατολισμός της εκπαίδευσης: παραγκωνισμός ανθρωποπλαστικής αποστολής σχολείου, βαθμοθηρία, ανταγωνισμός, χρησιμοθηρική προσέγγιση της γνώσης, έμφαση στην παραγωγή καταρτισμένων τεχνοκρατών και αποδοτικών στελεχών του παραγωγικού συστήματος όχι όμως ανθρώπων με ήθος, ευαισθησίες.

ΘΕΜΑ 4^ο:

[Δύο ή τρεις λόγοι είναι αρκετοί]

Προσφώνηση: Αξιότιμε κ. Δήμαρχε, σεβαστοί κκ. Δημοτικοί σύμβουλοι, κυρίες και κύριοι, // Αγαπητοί συμπολίτες,

ΠΡΟΛΟΓΟΣ:

Με αφορμή τη σημερινή συγκέντρωση θα ήθελα να αναφερθώ στο κίνημα του εθελοντισμού, που τα τελευταία χρόνια έχει μια ιδιαίτερη δυναμική, εξαπλώνεται διαρκώς σε παγκόσμια κλίμακα, αποκτά νέα μέλη και αναπτύσσει μια πολυποίκιλη δράση στα πλαίσια των σύγχρονων κοινωνιών.  Όπως γνωρίζετε ο εθελοντισμός συνδέεται με την ανάληψη πρωτοβουλιών από άτομα που λειτουργούν συνήθως ομαδικά, με απώτερο στόχο τη συμβολή στην επίλυση κοινωνικών προβλημάτων και στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής.  Σήμερα σ’ ένα κόσμο που τα προβλήματα διαρκώς διογκώνονται και μεταλλάσσονται το κράτος και οι μηχανισμοί του αδυνατούν να τα αντιμετωπίσουν με επιτυχία και να δημιουργήσουν προϋποθέσεις επίλυσης τους. Παράλληλα, ζούμε στην εποχή του υλικού ευδαιμονισμού και του ατομικισμού, οι ανθρώπινες σχέσεις χαρακτηρίζονται από πνεύμα αδιαφορίας και λείπει το ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο και για την πορεία της συλλογικής ζωής.

ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ:

Ο εθελοντισμός, λοιπόν, στα πλαίσια της ενοποιημένης παγκόσμιας κοινότητας αποκτά ιδιαίτερη αξία

Τα οφέλη του εθελοντισμού στο ίδιο το άτομο

• Ανταλλαγή ιδεών, απόψεων και πολιτιστικών στοιχείων
• Αναγνώριση της προσφοράς
• Ανάπτυξη δεξιοτήτων και δυνατοτήτων
• Νέες γνωριμίες, νέοι φίλοι
• Εργασιακή εμπειρία και δικτύωση
• Ταξίδια ανά τον κόσμο με χαμηλό κόστος
• Να γνωρίσεις της συνήθειες άλλων λαών
• Να διασκεδάσεις

Τα οφέλη του εθελοντισμού στην κοινωνία

Από την άλλη, αναγνωρίζουμε ότι η σχέση εθελοντή και κοινωνίας των πολιτών είναι σχέση διαδραστική και τα οφέλη της στην κοινωνία αναφέρονται ακολούθως:

• Είναι ένας τρόπος παρέμβασης των ενεργών πολιτών στην κοινωνία
• Βοηθά στη διάδοση παγκόσμιων αξιώνκαι κανόνων, αρχές και νόρμες, π.χ συνήθειες για την προστασία του περιβάλλοντος
• Διευκολύνει την άσκηση ορισμένων κοινωνικών δικαιωμάτων
• Προσφέρει λόγο στις αδύναμες κοινωνικές ομάδες
• Καταδεικνύει κοινωνικές αδικίες και παγκόσμια προβλήματα και αποτελεί μοχλό πίεσης στα κράτη
• Συμβάλει στη διάχυση πληροφοριών, παροχή πληροφόρησης & γνώσης, δημοσιοποίηση προβλημάτων και κινητοποίηση της κοινής γνώμης

ΕΠΙΛΟΓΟΣ:

Συμπερασματικά, ο εθελοντισμός δεν έρχεται να επιλύσει τα πολυσύνθετα προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών. Αποτελεί όμως ένα μοχλό πίεσης προς τις κυβερνήσεις των κρατών ώστε να αλλάξουν πολιτικές σε ζωτικά θέματα. Για τους πολίτες είναι ένας ενεργός τρόπος παρέμβασης στο κοινωνικό γίγνεσθαι που αναπτύσσεται πέρα από κάθε είδους σκοπιμότητες. Σε μια αισιόδοξη προοπτική θα λέγαμε ότι οι ενεργοί και ευαισθητοποιημένοι πολίτες αποτελούν την ελπίδα για σημαντικές αλλαγές γύρω μας.

Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο: 

Κριτήριο Αξιολόγησης Εθελοντισμός

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκε σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου και προέρχεται από τις προσωπικές σημειώσεις της συναδέλφου Sevastoula Tsirigoti, η οποία το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.