Ελεύθερος Χρόνος Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση) Απαντήσεις

ΘΕΜΑ Α

Παλαιότερα υπήρχαν συνήθειες των ανθρώπων που καθιστούσαν τη ζωή τους ήρεμη κι ευχάριστη: η συνήθεια του καφέ με φίλους με χαλαρή αλλά ποιοτική συζήτηση έχει αντικατασταθεί από τον καφέ και τη συζήτηση «στο πόδι». Τα Κυριακάτικα οικογενειακά ή φιλικά τραπέζια σταμάτησαν κι έτσι οι Κυριακές πια μοιάζουν με Δευτέρες. Τέλος, ενώ παλιά η γειτονιά γέμιζε ζεστασιά και επαφή τους ανθρώπους, τώρα τα άτομα ζητούν καταφυγή κλεισμένοι στα σπίτια τους. (71 λέξεις)

ΘΕΜΑ Β

Β.1.α = Σωστό, β = Λάθος, γ = Σωστό, δ = Σωστό, ε = Λάθος

Β.2.α. Το θέμα της 2^ης παραγράφου αφορά την αίσθηση του χρόνου που έχει ο σύγχρονος άνθρωπος. Στην παράγραφο τονίζεται η έλλειψη του χρόνου ή αλλιώς το «κυνήγι του χρόνου», η αίσθηση του επείγοντος. Ο άνθρωπος ακολουθεί καταιγιστικούς ρυθμούς κι επομένως διέπεται από απογοήτευση. Η επικοινωνία εμποδίζεται, η δυσαρέσκεια και το άγχος κυριαρχούν, η υγεία και η ευεξία του ανθρώπου απειλείται. Ο συγγραφέας επιλέγει να αποδείξει τη θέση του κάνοντας επίκληση στη Λογική και χρησιμοποιεί επιχείρημα και τεκμήρια. Τα τεκμήρια είναι πορίσματα ερευνών όπως φαίνεται από τα την αναφορά των πορισμάτων επιστημόνων: «μια συντριπτική και συνεχή αίσθηση … απογοήτευση». Παράλληλα, η θέση του ενισχύεται από λογικό επιχείρημα:

1^η προκείμενη: Η βιασύνη μπορεί να μπλοκάρει την επικοινωνία, να προκαλέσει δυσαρέσκεια και άγχος.

2^η προκείμενη: Το άγχος προκαλεί έκρηξη ορμονών.

3^η προκείμενη: Οι ορμόνες επηρεάζουν αρνητικά τα επίπεδα υγεία και ευεξίας.

Συμπέρασμα (εννοείται): Η βιασύνη επηρεάζει αρνητικά τη υγεία και ευεξία του ανθρώπου.

Β.2.β.

• Περιορίστε τη χρήση του κινητού τηλεφώνου.
• Κάντε φίλους έστω για λίγο.
• Πού και πού παραχωρήστε τη σειρά σας.

Β.3.α. Το κείμενο οργανώνεται πάνω σ΄ έναν άξονα δύο ρηματικών προσώπων: το α πληθυντικό πρόσωπο (παρασυρόμαστε, ακολουθούμε, ξεχνιόμαστε, ενστερνιζόμαστε) και το γ ενικό πρόσωπο (προχωρά, εξελίσσεται, βρίσκεται, θεωρείται, τείνει). Από τη μια ο συγγραφέας επιλέγει να χρησιμοποιεί γ ενικό πρόσωπο, γιατί θέλει να περιγράψει με αντικειμενικότητα, απρόσωπο τόνο και αποστασιοποίηση κάτι που ισχύει με καθολικότητα στην εποχή μας: η βιασύνη, η έλλειψη χρόνου, το κυνήγι του χρόνου έχει αρνητικές συνέπειες στη ζωή των ανθρώπων. Από την άλλη χρησιμοποιεί α πληθυντικό πρόσωπο όταν θέλει να μιλήσει για τις επιπτώσεις των καταιγιστικών ρυθμών ζωής στους ανθρώπους δίνοντας καθολικότητα στο θέμα και παράλληλα πιο προσωπικό τόνο και εντάσσοντας και τον εαυτό του στο σύνολο που έχουν γευτεί το ίδιο βίωμα: «ιδίως για εμάς από την επαρχία που το έχουμε ζήσει από πρώτο χέρι».

Β.3.β. Τίτλος χωρίς σχόλιο: Η διαχείριση του χρόνου παλαιότερα και σήμερα.

Τίτλος με σχόλιο: Χρόνος : φίλος χθες, αμείλικτος εχθρός σήμερα.

ΘΕΜΑ Γ

Το απόσπασμα ανήκει στη σύνθεση του Τάσου Λειβαδίτη: «25^η Ραψωδία της Οδύσσειας» και βασικό του θέμα είναι ο χρόνος. Η σύνθεση αυτή παραπέμπει – όπως φανερώνει ο τίτλος – στην εμπειρία του Οδυσσέα που συνέχισε το ταξίδι του. Ο ποιητής θεωρεί ότι ο χρόνος νομοτελειακά «κυλάει», «έγινε για να κυλάει», αυτή είναι η φύση του και τίποτε δεν μπορεί να την ανατρέψει. Το πέρασμα του χρόνου νομοτελειακά κι αυτό τελειώνει τα συναισθήματα: «οι έρωτες για να τελειώνουν», το ίδιο και η ζωή : «η ζωή για να πηγαίνει στο διάολο», γιατί και η ζωή και τα συναισθήματα σχετίζονται αξεδιάλυτα με το χρόνο. Αν ο χρόνος κυλήσει, τελειώνουν κι αυτά μαζί του. Το ποιητικό υποκείμενο με το προσωπείο του Οδυσσέα μιλώντας σε α ενικό πρόσωπο νικά το χρόνο γιατί δεν στερεύει μέσα του η δίψα για ζωή: «Μονάχα όποιος τα διψάει όλα/ μπορεί να με προφτάσει». Η μεταφορά «διψάει για όλα» αναφέρεται στο πάθος για ζωή κι εμπειρίες. Μόνο αυτοί λοιπόν που θέλουν να βιώσουν την ζωή τους πλέρια μπορούν να «προφτάσουν» τον Οδυσσέα. Μόνο αυτού του είδους η βίωση του χρόνου μπορεί να είναι ουσιαστική. Ο ποιητής επιμένει πως ο χρόνος κατασπαράζει τα πάντα: «ό, τι ζήσαμε χάνεται», γιατί πιστεύει πως ο χρόνος δεν παγιδεύεται και με την εικόνα «γκρεμίζεται μέσα στο σάπιο οισοφάγο του χρόνου» και τη χρήση του επιθέτου «σάπιος» παραπέμπει στην αναπόδραστη φθορά που επιφέρει ο χρόνος σε κάθε τι ζωντανό. Διαφυγή από τη νομοτελειακή φθορά δεν υπάρχει, παρά μόνο «καμιά φορά /τις νύχτες, θλιβερό γερασμένο μηρυκαστικό τ’ αναμασάει η ξεδοντιασμένη μνήμη». Ο ποιητής παρομοιάζει το χρόνο με «μηρυκαστικό» που αναμασά τα βιώματα μέσω των αναμνήσεων. Οι αναμνήσεις προσωποποιούνται και παρουσιάζονται ως μια γερασμένη οντότητα: « η ξεδοντιασμένη μνήμη». Θεωρεί όμως πως οι αναμνήσεις δεν είναι κάτι αληθινό γι αυτό και παραθέτει τον αινιγματικό στίχο: «όσα δεν ζήσαμε, αυτά μας ανήκουν».

ΘΕΜΑ Δ

Χρόνος… πανδαμάτωρ

Πρόλογος: Έχετε ποτέ νιώσει την ανάγκη να βρεθείτε σε μια έρημη παραλία, ο ήλιος να σας χαϊδεύει το πρόσωπο, ο παφλασμός των κυμάτων να σας ηρεμεί και το απαλό αεράκι να σας χαλαρώνει; Αν ναι, τότε ίσως οι καταιγιστικοί ρυθμοί της σύγχρονης ζωής ίσως σας έχουν εξουθενώσει και ίσως να είναι η στιγμή να αναθεωρήσετε τις απόψεις σας για τη διαχείριση του χρόνου σας και – γιατί όχι; – να αλλάξετε ρυθμούς ζωής. Απλά αναλογιστείτε τις επιπτώσεις που έχει στη ζωή σας το «κυνήγι του χρόνου» και του χρήματος.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

• ΑΓΧΟΣ: Το άγχος κυριαρχεί, γιατί οι δυνάμεις και οι ικανότητες μας είναι πεπερασμένες και δεν είναι δυνατόν να παρακολουθήσουμε τα πάντα. Το άγχος εξάλλου σχετίζεται με τα προβλήματα υγείας και ευεξίας τόσο σε σωματικό όσο και σε ψυχικό επίπεδο.
• ΑΝΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ: Με την κυριαρχία των καταιγιστικών ρυθμών δεν είμαστε αποτελεσματικοί σε όσα κάνουμε, γιατί δεν δίνουμε όλη μας την προσοχή και το χρόνο σε κάθε υποχρέωση που αναλαμβάνουμε, δεν αφήνουμε τις σκέψεις τις σκέψεις να ωριμάσουν κι έτσι δεν έχουμε πάντα τα καλυτέρα αποτελέσματα στις προσπάθειές μας.
• ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: η επικοινωνία, η φιλία, το χτίσιμο των σχέσεων απαιτούν το χρόνο μας. Αν δεν τον διαθέτουμε, δεν επενδύουμε στους άλλους ανθρώπους με αποτέλεσμα την αδυναμία να θεμελιώσουμε υγιείς και αμφίδρομες σχέσεις.
• ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗ: Η επαφή με τον ίδιο μας τον εαυτό, η κατανόηση και η βαθύτερη εξερεύνηση του «είναι» μας, η ενδοσκόπηση και η αυτογνωσία τελικά είναι ζητήματα χρόνου. Για αυτό ο σύγχρονος άνθρωπος δεν κατανοεί ούτε τα συναισθήματα, ούτε τα βιώματα, ούτε τις επιθυμίες του. Η σύνδεση με τον εαυτόν μας είναι η προϋπόθεση για την ευτυχία και την πρόοδο μας

ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Αν αναλογιστείτε τη σημασία που έχει η αντιμετώπιση όλων των παραπάνω για την απόκτηση ποιότητας στη ζωή μας τότε δεν μένει παρά να χαλαρώνετε συνεχώς τους ρυθμούς σας. Σκεφτείτε όλα αυτά που θα κερδίσετε αν επιλέξετε την… επιβράδυνση!

Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο: 

Κριτήριο Αξιολόγησης Ελεύθερος χρόνος

Οι απαντήσεις στο κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκαν σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου και προέρχονται από τις προσωπικές σημειώσεις της συναδέλφου Γιώτας Μπάγκα, η οποία τις παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.