Αυτοκριτική-Αυτοέλεγχος-Αυτογνωσία Κριτήριο Αξιολόγησης (ΕΠΑΛ)-Απαντήσεις

1o ΘΕΜΑ

Α1. Η συντάκτρια του κείμενου τονίζει πόσο σημαντική είναι η αυτοκριτική για τον άνθρωπο. Ορίζει την αυτοκριτική ως την κριτική που ασκεί κάποιος στον εαυτό του αλλά και ως την επιθυμία που έχει να τον κρίνει αντικειμενικά και αυστηρά. Στη συνέχεια παραθέτει τα ποικίλα πλεονεκτήματα που έχει η αυτοκριτική για τον άνθρωπο. Στον αντίποδα αναφέρεται και στην αρνητική κριτική και στα άσχημα και μη επιθυμητά αποτελέσματα που έχει. Τέλος καταλήγει στο συμπέρασμα πως έπειτα από κάθε πράξη μας πρέπει να ελέγχουμε πως φερόμαστε στον εαυτό μας και να είμαστε ειλικρινείς. Άλλωστε συνεχώς μαθαίνουμε, γιατί οι συμπεριφορές μας είναι διαφορετικές σε κάθε περίπτωση και αυτό που θα πρέπει να κάνουμε είναι να «μελετάμε» την κάθε περίσταση ξεχωριστά.

Α2.

1. Λ («Ο τρόπος… καταδικάζουμε» §1)
2. Σ («Η αυτοκριτική… εξέλιξή του» §2)
3. 3.Σ («Από την άλλη… ζωή μας» §4)
4. Λ («Επίσης… εξέλιξη» §4)
5. Λ («Θεωρείται… να υλοποιήσουμε» §2)

*Η αιτιολόγηση είναι προαιρετική εφόσον η εκφώνηση δεν το ζητάει.

2^ο ΘΕΜΑ

Α3. α) Η τέταρτη παράγραφος αναπτύσσεται με συνδυασμό μεθόδων. Πιο συγκεκριμένα χρησιμοποιείται αίτιο- αποτέλεσμα σε όλη την παράγραφο. Τα αίτια είναι η «αρνητική αυτοκριτική», η «αυταρχική κριτική» και η άσχημη συμπεριφορά απέναντι στον εαυτό μας: « όταν φερόμαστε στον εαυτό μας… σκληρά». Τα αποτελέσματα  είναι: «αναπτύσσουμε… ζωή μας», « πλήθος αρνητικών συναισθημάτων… σύγκρισης» και «τροφοδοτεί… εξέλιξη». Ακόμα υπάρχουν οι διαρθρωτικές φράσεις «με αποτέλεσμα» και «με συνέπεια» που δηλώνουν αποτέλεσμα. Ο δεύτερος τρόπος ανάπτυξης είναι τα παραδείγματα, καθώς με ασύνδετο σχήμα μας παραθέτει τα αρνητικά συναισθήματα που δημιουργεί η αρνητική αυτοκριτική: «όπως φόβος… άγχος».  Τέλος έχει και τη διαρθρωτική λέξη «όπως» που δηλώνει παράδειγμα.

β) Στην τέταρτη παράγραφο η συντάκτρια προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει τους αναγνώστες σχετικά με τα αποτελέσματα που έχει η αρνητική αυτοκριτική για τον εαυτό μας. Για να το πετύχει αυτό χρησιμοποιεί ως τρόπο πειθούς την επίκληση στο συναίσθημα. Πιο συγκεκριμένα ως μέσα πειθούς χρησιμοποιεί α’ πληθυντικό πρόσωπο («φερόμαστε, νιώθουμε, αναπτύσσουμε κ.α. ») για να δείξει ότι η κατάσταση αυτή μας αφορά όλους, καθώς όλοι κάποια στιγμή έχουμε κρίνει αρνητικά τον εαυτό μας, να μας προβληματίσει και να δημιουργήσει ένα κλίμα αμεσότητας ώστε να μπορούμε να ταυτιστούμε με αυτά που διαβάζουμε. Ακόμα χρησιμοποιεί συναισθηματικά φορτισμένο λεξιλόγιο («σκληρά, εσωτερική δυσφορία, πλήθος αρνητικών συναισθημάτων κ.α. »), ασύνδετο σχήμα («υποτιμητικά, αυστηρά,… σκληρά», « φόβος, ανασφάλεια… άγχος»).

Α4. α) ενδόμυχη =εσωτερική/ ενδότερη

αδιάκοπης= αέναης/ συνεχούς

προσήλωση= αφοσίωση

έξεις= συνήθειες

απόλυτα= δογματικά

β)  Η συντάκτρια επιλέγει να κλείσει το άρθρο της χρησιμοποιώντας αποσιωπητικά: «Η επιλογή είναι δική μας… με ή χωρίς αυτοκριτική… ». Με αυτόν τον τρόπο καταφέρνει να προβληματίσει τον αναγνώστη και να τον αφυπνίσει, λέγοντας πως είναι στο χέρι του το πως θα φέρεται στον εαυτό του και σχολιάζει ότι μπορούμε να επιλέξουμε είτε κάνουμε αυτοκριτική είτε όχι.

3^ο ΘΕΜΑ

Α5.   Άρθρο: Τίτλος, γ΄ πρόσωπο, επίσημο, αντικειμενικό ύφος

Αυτοκριτική απαραίτητο στοιχείο του χαρακτήρα!

Πρόλογος:  Η αυτοκριτική θεωρείται πολύ σημαντικό προσόν του χαρακτήρα του ανθρώπου και έχει πολλά πλεονεκτήματα για αυτόν, συμβάλλοντας παράλληλα στη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης και σωστής προσωπικότητας.

Κύριο μέρος: α. Οφέλη για τον άνθρωπο:

• Γνωρίζει τον εαυτό του, τις αρετές και τις αδυναμίες του.
• Ελέγχει τις πράξεις και τις παραλείψεις του και έτσι αποφεύγει σφάλματα στις ενέργειές του.
• Καταπολεμά τα ελαττώματά του και τις κακές συνήθειες με την αυτοκυριαρχία.
• Συνηθίζει στην αυτοπειθαρχία.
• Αντιμετωπίζει με υπευθυνότητα τις δυσκολίες, με βάση τις προηγούμενες εμπειρίες, γιατί διδάχθηκε από τα λάθη του.

β. Αναγκαιότητα αυτοέλεγχου στην εποχή μας:

Ωστόσο ο αυτοέλεγχος είναι απαραίτητος ειδικά στην εποχή μας γιατί :

• Όλες οι ηθικοπνευματικές αξίες αμφισβητούνται και περνούν κρίση.
• Ταπεινώνεται η ανθρώπινη προσωπικότητα.
• Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από επιστημονική πρόοδο και τεχνολογική ανάπτυξη
• Οι άνθρωποι δεν έχουν υψηλούς σκοπούς και ιδανικά, είναι αδιάφοροι για τον συνάνθρωπο.

Επίλογος:  Συμπερασματικά, η αυτοκριτική και ο αυτοέλεγχος είναι δύο στοιχεία απαραίτητα για τη  σωστή διαμόρφωση του χαρακτήρα του ατόμου αλλά και για να μπορέσει να αντιμετωπίσει και να ανταπεξέλθει σωστά στη νέα κοινωνία. Έχοντας αυτοέλεγχο ο άνθρωπος εκτός από τον εαυτό του βοηθάει και τη κοινωνία σαν σύνολο να βελτιωθεί.

1^Ο ΘΕΜΑ

Β1. Η Σοφία βρίσκεται σε μια κατάσταση σαν ύπνωση, με κλειστά τα μάτια και ονειρεύεται το ιδανικό για αυτή και την οικογένειά της μέλλον. Ονειρεύεται, λοιπόν, πως έχει ένα μεγάλο οικόπεδο περιτριγυρισμένο από δέντρα και λουλούδια μέσα στην ομορφιά της φύσης. Ακόμα «βλέπει» πως υπάρχει στις ζωές των παιδιών της και τις παρακολουθεί με διακριτικότητα. Τέλος ονειρεύεται τον εαυτό της να έχει ωραίο σώμα, υγεία, ενέργεια, να ασκείται καθημερινά και να είναι γεμάτη όρεξη για ζωή και παιχνίδι. Πιστεύω πως αν τα πιστέψει πραγματικά και αφοσιωθεί σε αυτά μπορεί να τα πραγματοποιήσει. (90 λέξεις)

Β2. Τη συγκεκριμένη φράση την απευθύνει η Ελένα στη Σοφία τονίζοντας της πως ζει χάρις και μέσα από τα όνειρά της. Το να ονειρευόμαστε μας κρατάει ζωντανούς και μας δίνει νόημα να ζούμε. Όταν απομονωθούμε από την πίεση και την ένταση που ίσως έχουμε από τους γύρω μας, τότε μπορούμε να πραγματοποιήσουμε τα όνειρά μας. Τονίζει, επίσης ότι όταν ξεκινάμε να σκεφτόμαστε μπορούμε και να δημιουργήσουμε με αποτέλεσμα αργότερα να δώσουμε ζωή στα όνειρά μας.(77 λέξεις)

 2^ο ΘΕΜΑ

Β3. α) Η συγγραφέας στο συγκεκριμένο απόσπασμα χρησιμοποιεί την περιγραφή για να περιγράψει μέσα από τη Σοφία το μεγάλο οικόπεδο που ονειρεύεται (« Το μεγάλο οικόπεδο… ζωές τους»), αλλά και τον εαυτό της όπως είναι στα όνειρά της (« Τον βλέπω… όνειρα»). Με αυτόν τον τρόπο το όνειρο ζωντανεύει στα μάτια του αναγνώστη και τον βοηθάει να το φανταστεί και αυτός. Ακόμα χρησιμοποιεί το διάλογο μεταξύ Σοφίας και Ελένας για να κάνει το κείμενο πιο άμεσο, οικείο , να δώσει θεατρικότητα ,να συμβουλέψει η Ελένα τη Σοφία αλλά και για να μας δείξει τις αμφιβολίες της ηρωίδας.

β)  Η Σοφία απορεί πως όλα αυτά τα υπερβολικά για αυτή όνειρα θα καταφέρουν να γίνουν πραγματικότητα. Φαίνεται πως ενώ έχει πολλές ιδέες και σχέδια «πατάει» στη πραγματικότητα  και καταλαβαίνει πως είναι δύσκολο να τα υλοποιήσει  τόσο απλά. Με την ερώτηση αυτή η συγγραφέας εκφράζει μια απορία που όλοι οι άνθρωπο έχουν, σχετικά με το πως θα μπορέσουν να πραγματοποιήσουν ό,τι φαντάζονται. Ταυτόχρονα καταφέρνει να μας προβληματίσει κι να μας βάλει σε σκέψεις για το αν μπορούμε να κάνουμε τα όνειρά μας πραγματικότητα.

γ)  «Σαν παιδί», η συγγραφέας θέλει να δείξει τη ζωντάνια, το κέφι και τη χαρά που βλέπει τον εαυτό της να έχει στα όνειρα που κάνει για το μέλλον.

«Σαν να ξυπνά από ουράνιο όνειρο, η Σοφία ανοίγει τα μάτια και, σαν μπαλόνι από ήλιον, νιώθει πιο ανάλαφρη από ποτέ. Σαν να παρέδωσε ένα μεγάλο βάρος στη γη.» Η Σοφία σταματά την ονειροπόληση και «ξυπνάει», ανοίγει τα μάτια και οι παρομοιώσεις αυτές μας δείχνουν πως νιώθει. Έχοντας ονειρευτεί την ιδανική για αυτή ζωή νιώθει ανάλαφρη όπως ένα μπαλκόνι και έχοντας εκφράσει μεγαλόφωνα τα σχέδια της, νιώθει σαν να έχει φύγει ένα βάρος από πάνω της.

• Οι παρομοιώσεις δίνουν ζωντάνια, παραστατικότητα και αμεσότητα στο κείμενο και καθιστούν το νόημα σαφές.

*Αρκούν 2 παρομοιώσεις για να είναι σωστή η απάντηση.

δ) Στο συγκεκριμένο απόσπασμα έχουμε πρωτοπρόσωπο, αυτοδιηγητικό αφηγητή καθώς η Σοφία μας μιλάει για τη ζωή και τα όνειρά της. Είναι αφηγητής – άνθρωπος αφού έχει περιορισμένη γνώση των γεγονότων.

3^ο ΘΕΜΑ

Β4. Στο κείμενο η Σοφία αναφέρεται στα όνειρά της και η Ελένα την προτρέπει να ονειρεύεται, να ξεφύγει από την πίεση και να αρχίζει να δημιουργεί. Πιστεύω πως τα όνειρα παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Τα όνειρα είναι αυτά που μας δίνουν θάρρος, όρεξη και ελπίδα. Μας κάνουν να σκεφτόμαστε αισιόδοξα, να δημιουργούμε κι να παλεύουμε για να τα κάνουμε πραγματικότητα. Ο άνθρωπος που ονειρεύεται είναι αισιόδοξος, θετικός και έχει μεγαλύτερη χαρά και όρεξη για ζωή. Τα όνειρα μας δίνουν και τη δυνατότητα να ξεφύγουμε για λίγο από τη δύσκολη και κουραστική πραγματικότητα και να ελπίζουμε για ένα καλύτερο μέλλον, Σύμφωνα και με τα παραπάνω είναι φανερό πως πιστεύω στην ευεργετική επίδραση των ονείρων στη ζωή μας. Φυσικά και ίσως υπάρξουν απογοητεύσεις όταν δεν καταφέρουμε να υλοποιήσουμε κάποιο από αυτά αλλά δεν πρέπει να τα παρατάμε και να χάνουμε το θάρρος και την όρεξή μας. Ίσα ίσα αυτό θα πρέπει να μας δώσει δύναμη να συνεχίσουμε να παλεύουμε και να «πολεμάμε» για τα όνειρά μας. (172 λέξεις)

Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο: 

Αυτοκριτική-Αυτοέλεγχος-Αυτογνωσία Κριτήριο Αξιολόγησης (ΕΠΑΛ)

Οι απαντήσεις στο κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε προέρχονται από τις προσωπικές σημειώσεις της συναδέλφου Σοφίας Μαχαίρα, η οποία τις παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.