Αστικοποίηση: Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση) Απαντήσεις

ΘΕΜΑ Α.

Α1. Στην τελευταία παράγραφο ο συντάκτης επικρίνει την άποψη πολλών Αθηναίων για το ότι ζουν σε μία ιδανική πόλη. Τονίζει την ανάγκη για αλλαγή της εικόνας του υποβαθμισμένου αθηναϊκού τοπίου και προτρέπει όσους έχουν συνειδητοποιήσει τα περιβαλλοντικά προβλήματα της πόλης να αναλάβουν δράση για την επίλυσή τους.

Α2. Το κείμενο 1 παρουσιάζει την αρνητική πλευρά του αστικού τοπίου της Αθήνας όπως αυτό έχει διαμορφωθεί από τη δεκαετία του ’70 και στο εξής. Ειδικότερα οι περιοχές του κέντρου της Αθήνας διακρίνονται για τις κακοτεχνίες δρόμων και πεζοδρομίων, για τις πνιγηρές γειτονιές και για την επικινδυνότητα των πλατειών σε συνδυασμό με την έλλειψη καθαριότητας και συντήρησης. Αντίθετα, στο κείμενο 2 αναδεικνύεται η θετική όψη της σύγχρονης αστικοποίησης. Επισημαίνεται ότι η συρροή ανθρώπων στις πόλεις αυξάνει την παραγωγικότητα της οικονομίας και ότι μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά για το περιβάλλον. Προβάλλεται, επομένως, η αστικοποίηση ως θετική πρόκληση για το μέλλον.

ΘΕΜΑ Β.

Β1. Το κείμενο 2 ανήκει στο είδος του κειμένου επιχειρημάτων, καθώς επιστρατεύονται σε κάθε παράγραφο επιχειρήματα υπέρ της αστικοποίησης. Ενδεικτικά, στην πρώτη παράγραφο εντοπίζονται επιχειρήματα που απαλλάσσουν τη μετανάστευση από την ευθύνη για την αστικοποίηση («Πρώτον …, Δεύτερον …, Τρίτο και σημαντικότερο … όσο και της υπαίθρου»).

Β2α. Ενδεικτικά: «Μου είναι πλέον τόσο γνώριμες … πολύ δικό μου», «Και αν σήμερα … την Κυριακή σας».

Β2β. Το χιούμορ κινητοποιεί τη συναισθηματική ανταπόκριση του αναγνώστη. Προσδίδει ανάλαφρη διάθεση ιδιαίτερα όταν πρόκειται για την αποτύπωση αρνητικών πλευρών της σύγχρονης ζωής. Έτσι, καθιστά το κείμενο ενδιαφέρον, ευχάριστο και οικείο ενισχύοντας την επικοινωνιακή του αποτελεσματικότητα και την πειθώ.

Β3. Ενδεικτικά: «Η άσχημη πλευρά της Αθήνας»

«Αθήνα: μία αφιλόξενη πόλη»

«Αθήνα: μία ακατάλληλη πόλη να ζεις»

Β4α.

i. Αποφάσισα να εναντιωθώ/ να εκφράσω την αντίθεσή μου

ii. Είναι στην ίδια κακή κατάσταση

iii. Εμπόριο/αγοραπωλησία ναρκωτικών (ουσιών)

iv. Δεν φοβάσαι/τρομάζεις

Β4β. Το απλό ύφος που βασίζεται στον καθημερινό προφορικό λόγο ενδείκνυται περισσότερο για τη συγκεκριμένη επικοινωνιακή περίσταση, αφού το κείμενο δημοσιεύεται σε ενημερωτικού είδους εβδομαδιαίο περιοδικό και απεευθύνεται στο ευρύ κοινό και στον μέσο αναγνώστη. Ένα τέτοιο ύφος είναι αποτελεσματικότερο σε σχέση με το σοβαρό – επίσημο στην περίπτωση αυτή.

Β5. Η συντάκτρια/Ο συντάκτης επιχειρεί να αποδείξει ότι σφάλλουν όσοι θεωρούν επιζήμια τη μετανάστευση και τη συνακόλουθη συρροή ανθρώπων στα μεγάλα αστικά κέντρα· αντίθετα επισημαίνει ότι η μετανάστευση έχει δώσει ώθηση σε πολλές πλευρές της σύγχρονης αστικής ζωής. Με τη μέθοδο της αιτιολόγησης αναλύονται με σαφήνεια τρεις λόγοι (Πρώτον, Δεύτερον, Τρίτον) που στηρίζουν την παραπάνω θέση δικαιολογώντας την επαρκώς. Η αιτιολόγηση προσφέρει τα κατάλληλα εκείνα επιχειρήματα για να αποδειχθεί η άποψη της θεματικής περιόδου.

ΘΕΜΑ Γ.

Το ποιητικό υποκείμενο επισκέπτεται το μισογκρεμισμένο πατρικό του σπίτι με τη «φευγάτη σκεπή» και τους «πεσμένους τοίχους που χάσκουν» (εικόνες). Φέρνει στον νου του ευχάριστες μνήμες του οικογενειακού παρελθόντος όταν ζούσε στην άλλοτε πολυπολιτισμική γειτονιά του («ανοίγει βλέφαρα μιας άλλης εποχής», «Ποντιακά … ξεχασμένα»: μεταφορές). Είναι συναισθηματικά φορτισμένος καθώς το παλιό του σπίτι θα ισοπεδωθεί για να ανεγερθεί πολυκατοικία («άλλοι άνθρωποι θα χτίσουν τα σπίτια τους») και τα δέντρα που στόλιζαν το σπίτι θα ξεριζωθούν από σκαπτικά μηχανήματα, γι’ αυτό και βιώνει έντονη θλίψη («Χρόνια μέσα στα χρόνια όνειρα ξεφλουδίζονται σα φίδια», «Καταποντίζομαι στα χρόνια που ξεφλουδίζονται σα φίδια»: επανάληψη, παρομοίωση).

Συμμερίζομαι τη θλίψη και την απογοήτευση του ποιητή, αν και δεν έχω βιώσει κάποια παρόμοια εμπειρία. Η δεκαετία του ’70 και του ’80 σημαδεύτηκε από το φαινόμενο της αστικοποίησης αλλά και της αντιπαροχής, δύο φαινόμενα τα οποία ανάγκασαν πολλούς ανθρώπους είτε να πουλήσουν τη μικρή ακίνητη περιουσία τους είτε να μεταναστεύσουν στα μεγάλα αστικά κέντρα εγκαταλείποντας με πίκρα τον γενέθλιο τόπο τους. Κατανοώ, επομένως, την ψυχολογία του ποιητή γιατί μαζί με την απώλεια του τόπου του νιώθει πως χάνεται ανεπιστρεπτί μία ολόκληρη εποχή.

ΘΕΜΑ Δ.

Αξιότιμα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,

Με την επιστολή αυτή θα ήθελα να σας εκφράσω τη δυσαρέσκειά μου σχετικά με ορισμένες αρνητικές όψεις της πόλης/δήμου/οικισμού/χωριού μας που με προβληματίζουν. Παράλληλα, όμως, θα σας εκθέσω μερικές προτάσεις οι οποίες θεωρώ πως μπορούν να συμβάλουν στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στον τόπο μας.

1^ο ερώτημα: αρνητικά στοιχεία της ζωής στην πόλη μου (ενδεικτικά)

• Ρύπανση: έλλειψη επαρκούς καθαριότητας δρόμων, πεζοδρομίων, κάδων, δημόσιων χώρων (π.χ. πλατειών), ηχορρύπανση.
• Κίνδυνοι: κακή ποιότητα του οδικού δικτύου, απουσία φωτισμού σε διάφορα σημεία της περιοχής, απουσία διαβάσεων ή πεζογεφυρών.
• Αναξιοποίητος φυσικός (ή άλλος) πλούτος: βουνό, δάσος, παραλία, ποτάμι που έχει εγκαταλειφθεί ενώ θα μπορούσε να αποτελεί παράγοντα αναβάθμισης της περιοχής.
• Περιορισμένες ευκαιρίες για άθληση, επιμόρφωση ή ενασχόληση με τις τέχνες ή άλλες δημιουργικές δραστηριότητες.
• Εγκληματικότητα-παραβατικότητα
• Δυσκολίες στις μετακινήσεις των πολιτών: παντελής ή μερική έλλειψη δημοτικής συγκοινωνίας.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι μαθητές μπορούν να γράψουν τις απόψεις τους βασιζόμενοι στην ιδιαίτερη φυσιογνωμία του δικού τους τόπου. Οι θέσεις του 2^ου ερωτήματος μπορεί να απορρέουν από τις αντίστοιχες που καταγράφηκαν στο 1^ο ερώτημα.

2^ο ερώτημα: Ενδεικτικά,

• Σύσταση επιτροπών εντός του δήμου που θα ασχολούνται αποκλειστικά με ζητήματα καθαριότητας και ασφάλειας: καθαρισμός του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος, μέριμνα για την ανακύκλωση, τον επαρκή φωτισμό, την επισκευή κακοτεχνιών.
• Δημιουργία χώρων άθλησης, τεχνών και επιμορφωτικών κύκλων και στελέχωσή τους με καταρτισμένους στον τομέα τους ανθρώπους. Πρωτοβουλίες για ημερίδες, συναντήσεις, διαλέξεις, εκδηλώσεις.
• Βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών του δήμου.
• Δημιουργία τακτικής γραμμής δημοτικής συγκοινωνίας.

Είμαι βέβαιη/-ος ότι όλοι αγαπάμε τον τόπο μας και επιθυμούμε να τον βλέπουμε να γίνεται διαρκώς πιο φιλικός για τους πολίτες. Ελπίζω οι παρατηρήσεις και οι προτάσεις μου να σας βοήθησαν ώστε να γίνει πράξη το όραμά μας για έναν ανθρώπινο και σύγχρονο τόπο.

Με εκτίμηση

Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο: 

Αστικοποίηση Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση) 

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκε σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου και προέρχεται από τις προσωπικές σημειώσεις των συναδέλφων: Δέσποινα Διαμάντη και  Ελευθερία Γκιώκη, οι οποίες το παραχώρησαν στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τις ευχαριστούμε από καρδιάς και τους ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική τους ζωή.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.