[Η συγχώρεση]

Ο δρόμος της ζωής δεν είναι ποτέ ευθύς και πάντα συμβαίνουν πράγματα που μπορεί να ανατρέψουν τα πάντα. Η ικανότητα να μπορούμε να συγχωρούμε μπορεί να αποτελέσει έναν πολύ αποτελεσματικό τρόπο αποκατάστασης μιας ανισορροπίας που μπορεί ανά πάσα στιγμή να σημαδέψει τη ζωή μας. Το θέμα της συγχώρεσης είναι ένα πολύ δύσκολο και περίπλοκο θέμα, από τη στιγμή που συνδέεται με πολύ έντονα συναισθήματα και ευαίσθητες πλευρές του ψυχισμού και της προσωπικότητάς μας. Κάθε άτομο είναι μοναδικό, έχει τα δικά του όρια και τις δικές του προσωπικές εμπειρίες και, ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να μιλάμε για σωστό ή λανθασμένο τρόπο συγχώρεσης.

Οι συνέπειες μιας σοβαρής πράξης ή αδικίας δημιουργούν -μεταξύ άλλων- έντονα αισθήματα προσβολής και αναξιότητας που δύσκολα κάποιος μπορεί να αγνοήσει ή να λησμονήσει. Υπάρχουν άτομα που πολύ εύκολα αισθάνονται προσβεβλημένα και άλλα που ούτε καν αγγίζονται από τις ίδιες ακριβώς πράξεις. Αυτό οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στην αυτοεκτίμηση που διαθέτει ο καθένας μας -δηλαδή στο πως αντιλαμβάνεται την προσωπική του αξία- και στον τρόπο που διαθέτει ή επιλέγει ώστε να διατηρήσει την εσωτερική και εξωτερική του ισορροπία.

Κάθε είδους προσβολή προκαλεί μια ανισορροπία στη σχέση μας με αυτόν που μας πλήττει και την οποία ο καθένας μας προσπαθεί να αποκαταστήσει με τον δικό του τρόπο. Όσο διάστημα διατηρείται η ανισορροπία αυτή, οι φαντασιώσεις και τα αισθήματα εκδίκησης θα είναι πάντα παρόντα, και, κατά συνέπεια, και η δυσκολία συγχώρεσης. Τα όρια του τι μπορούμε να αποδεχθούμε χωρίς να νιώθουμε προσβεβλημένοι και τσαλαπατημένοι, όπως και το είδος της συγνώμης που επιλέγουμε, είναι σε μεγάλο βαθμό προσωπικά.

Όταν κάποιος καταφέρει να συγχωρέσει το άτομο που τον έχει πλήξει, αυτό σημαίνει πως δεν τρέφει πλέον «αρνητικά» και καταστροφικά αισθήματα για το άτομο αυτό αλλά ούτε και για τις όποιες πράξεις του. Ακόμα και αν δεν μπορέσουμε να συγχωρέσουμε μια πολύ σοβαρή πράξη σε βάρος μας, η σταδιακή συμφιλίωση με αυτό που συνέβη μπορεί να μας βοηθήσει να συνεχίσουμε με αξιοπρέπεια τη ζωή μας.

Ο Francis Bacon, Άγγλος φιλόσοφος, πολιτικός, συγγραφέας και επιστήμονας (1561-1626) είπε: «Αυτός που δεν προτίθεται να συγχωρέσει τους άλλους καταστρέφει τη γέφυρα που κάποια στιγμή ο ίδιος θα χρειασθεί να διαβεί»…

Σάββας Ν. Σαλπιστής, Ph.D.,  Κλινικός Ψυχολόγος Πανεπιστημίου Στοκχόλμης

Το απόσπασμα που ακολουθεί είναι από τη συνέντευξη της ηθοποιού Δανάης Επιθυμιάδη, πρωταγωνίστριας στο έργο “Πυρκαγιές” που παίχτηκαν στο Βασιλικό Θέατρο Θεσσαλονίκης. Δημοσιεύθηκε  στις 14 Μαρτίου 2019 και δόθηκε στην Πέπη Καλλίλα για λογαριασμό του ιστότοπου “Unstage”.

ΕΡ: Τι μαθαίνουμε τελικά για τη ζωή μέσα από μια ιστορία που συμβαίνει στη Μέση Ανατολή και μιλά για εμφύλιο, πράγματα που είναι μακριά από μας;

ΑΠ: Ο Μουαουάντ, επηρεασμένος από τον μύθο του Οιδίποδα, μας εμπλέκει συναισθηματικά στην πορεία μιας διαλυμένης από τον πόλεμο οικογένειας χρησιμοποιώντας τη σαν δείκτη μιας καθολικότερης αλήθειας. Απ’το εν οίκω στο εν δήμω, κι ενώ μιλάει ουσιαστικά για τον εμφύλιο του Λιβάνου, προβάλλει τον πόλεμο σαν γενικότερη κατάσταση, εντελώς παράλογη που η μνήμη της περνάει από γενιά σε γενιά ακόμα κι όταν η σύνδεση δεν ειναι προφανής. Δεν είναι τυχαίο ότι διαλέγει δυο αδέρφια μεγαλωμένα στη Δύση, που καμία σχέση δεν έχουν (ή δεν θέλουν να έχουν) με το Λίβανο, να ειναι οι βασικοί φορείς της ιστορίας.

ΕΡ: Ποιο ρόλο παίζει η συγχώρεση σε αυτό το έργο του Ουαζντί Μουαουάντ αλλά και γενικότερα στη ζωή μας;

ΑΠ: Η συγχώρεση και η αποδοχή (που πάνε παρέα) είναι ο μόνος τρόπος που μπορώ να σκεφτώ να μεγαλώνεις. Και να μεγαλώνεις ωραία. Προϋποθέτει ένα μεγαλείο ψυχής ενώ συχνά σε ωθεί να αναθεωρήσεις σχέσεις και συμπεριφορές, και αυτό είναι αρκετά επίπονο αλλά και απαραίτητο για να προχωρήσεις. Η γιαγιά παροτρύνει τη μικρή Ναουάλ κι έπειτα η Ναουάλ τον Σιμόν και τη Ζαν να σπάσουν το νήμα του μίσους και του θυμού ως κληροδοτημένα σε αυτους συναισθήματα, να συγχωρέσουν και έτσι να απελευθερωθούν.

https://www.unstage.gr/magazine/synenteyksh-me-thn-danah-epithymiadh

Τὸ βράδυ ἔχω βρεῖ ἕναν ὡραῖο τρόπο νὰ κοιμᾶμαι.

Τοὺς συγχωρῶ ἕναν-ἕναν ὅλους.

Τάσος Λειβαδίτης

ΘΕΜΑ Α

Να πυκνώσετε το περιεχόμενο του Κειμένου 1 σε 70-80 λέξεις.

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ Β

Β1. Να επαληθεύσετε ή να διαψεύσετε, με βάση τα Κείμενα  1  και  2,  τις παρακάτω προτάσεις, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό ή Λάθος. Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με αναφορές στα κείμενα:

α. Η ικανότητα συγχώρεσης μπορεί να δημιουργήσει ανισορροπία στη ζωή μας.

β. Ο ψυχισμός και η προσωπικότητάς μας επηρεάζουν σαφώς τη διαδικασία της συγχώρεσης.

γ. Η αυτοεκτίμηση συνδέεται με την αντίληψη των επιπτώσεων των πράξεών μας.

δ. Η αποδοχή ενός γεγονότος που συνέβη μπορεί να μας βοηθήσει να συνεχίσουμε με αξιοπρέπεια τη ζωή μας.

ε. Σύμφωνα με τα κείμενα η συγχώρεση είναι απαραίτητη για την μελλοντική πορεία ενός ανθρώπου στη ζωή.

Μονάδες 10

Β2α) Ποια νομίζετε ότι είναι η πρόθεση του συγγραφέα στη 2^η παράγραφο του Κειμένου 1 (Οι συνέπειες… ισορροπία); Πώς ο τρόπος/οι με τον οποίο/ους επέλεξε να την αναπτύξει υπηρετεί την πρόθεση αυτή;

Μονάδες 10

β) Με ποιον τρόπο/ους προσπαθεί να σε πείσει ο συγγραφέας του Κειμένου 1 στην τελευταία παράγραφο (Ο Francis…διαβεί); Θεωρείς ότι τελικά καταφέρνει να σε πείσει; Να δικαιολογήσεις την απάντησή σου αξιολογώντας την πειστικότητα του τρόπου ή των τρόπων που χρησιμοποιεί.

Μονάδες 5

Β3. Να αναφέρετε πέντε (5) κειμενικούς δείκτες σχετικά με το περιεχόμενο, τη δομή, τη γλώσσα, το ύφος και το σκοπό του Κειμένου 2, που επιβεβαιώνουν την κατάταξη του στον κειμενικό τύπο της συνέντευξης.

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ Γ

Ποιο είναι το ζήτημα που, κατά τη γνώμη σας, θέτει το Κείμενο 3; Ποια είναι η στάση του Ποιητή; Ποια είναι η δική σας άποψη για αυτό; (150-200 λέξεις)

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ Δ

Αξιοποιώντας δημιουργικά τις πληροφορίες (π.χ. επιχειρήματα, ιδέες, εκφράσεις) από τα κείμενα αναφοράς, με την ιδιότητά σας ως μαθητές/τριες να αναπτύξετε σε ένα δοκίμιο τις απόψεις σας σχετικά με την αξία της συγχώρεσης για τις ανθρώπινες σχέσεις. Υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί, κατά τη γνώμη σας, η συγχώρεση να αποβεί επωφελής; (300-350 λέξεις).

Μονάδες 30

Για να δείτε Απαντήσεις στις ερωτήσεις του Κριτηρίου πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο:

Ανθρώπινες Σχέσεις – Συγχώρεση Κριτήριο Αξιολόγησης (Ενιαία Εξέταση) – Απαντήσεις

Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε συντάχθηκε σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Έκθεσης & Λογοτεχνίας στην Γ’ Λυκείου και προέρχεται από τις προσωπικές σημειώσεις του συναδέλφου Παναγιώτης Καραβάς, ο οποίος το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.

Τον ευχαριστούμε από καρδιάς και του ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική του ζωή.

Για να μεταφερθείτε σε κάποια από τις σελίδες στις οποίες πραγματοποιείται αναλυτική παρουσίαση επιμέρους στοιχείων Θεωρίας  για την Έκφραση Έκθεση απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα:

Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης  της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’  Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:

Η ομάδα του filologika.gr 

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.