
Τράπεζα Θεμάτων Κριτήριο 14941 ΕΠΑΛ-Απαντήσεις
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Νέων Ελληνικών της Α’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
Απαντήσεις
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
(Επισημαίνεται ότι οι απαντήσεις που προτείνονται για τα θέματα είναι ενδεικτικές. Κάθε άλλη απάντηση, κατάλληλα τεκμηριωμένη, θεωρείται αποδεκτή.)
Α1.
Α) α) Λ, β)Σ, γ)Σ, δ)Λ, ε)Σ
Β) «Εγώ τι έκανα σ’ αυτή τη ζωή; Τι έδωσα; Τι πήρα; Τι απέκτησα; Τι μου έμεινε;». = Αυτούσια λόγια
«χρειαζόμαστε» = ειρωνεία
«θέλω αυτό» και «πρέπει να πάρω εκείνο».= αυτούσια λόγια
«Εσύ τι κέρδισες απ’ τη ζωή σου;»,= αυτούσια λόγια
«Γνώρισα χώρες,… είναι άπειρα!».= αυτούσια λόγια
«μικροί»= μεταφορά
«τίποτα» = μεταφορά
Α2.
Α) Η κειμενογράφος για ακόμα μια φορά μας συμβουλεύει και μας προτρέπει να επενδύσουμε τα χρήματα μας σωστά αγοράζοντας ένα βιβλίο ή πηγαίνοντας κάποιο ταξίδι. Αυτός είναι κατά τη γνώμη της ο σωστός τρόπος για να αξιοποιήσει κανείς τα χρήματα του. Τονίζει πως τα μέρη στα οποία μπορούμε να ταξιδέψουμε είτε με τη φυσική μας παρουσία είτε νοερά είναι άπειρα. Για όσο ζούμε θα ανοίγεται ο ατελείωτος κόσμος μπροστά μας. Γιατί συνεχώς εμφανίζονται νέα βιβλία που προσφέρουν κάθε φορά ένα ξεχωριστό ταξίδι και φυσικά ο κόσμος είναι απέραντος οπότε πάντα θα υπάρχουν καινούρια μέρη για να ανακαλύψουμε. Δυστυχώς δεν μας φτάνει μια ζωή για να βρεθούμε παντού μπορούμε όμως να απολαύσουμε ένα μέρος από αυτόν τον αέναο κόσμο αν χρησιμοποιούμε σωστά τα χρήματα και τον χρόνο μας.
Β) Η κειμενογράφος χρησιμοποιεί στην αρχή της 3ης παραγράφου 2 ερωτήσεις.( «Γιατί να ξοδεύουμε χρήματα μόνο σε υλικά αγαθά; Γιατί έχουμε γίνει τόσο άπληστοι κι αχόρταγοι και ταυτόχρονα ανικανοποίητοι;») Αυτό το κάνει φυσικά για να προβληματίσει καθώς είναι δύο ερωτήματα που μας απασχολούν όλους. Παράλληλα το γεγονός ότι τοποθετούνται στην αρχή της παραγράφου εξυπηρετεί και τη συνοχή του κειμένου αφού σε όλη την υπόλοιπη παράγραφο δίνονται παραδείγματα για το πως σπαταλάμε τα λεφτά μας μόνο σε υλικά αγαθά χωρίς να ικανοποιούμαστε.
Α3. Ως προς το επικοινωνιακό πλαίσιο (ομιλία) λαμβάνουμε υπόψη:
δομή: απαιτείται προσφώνηση ανάλογη του κοινού, αποφώνηση
ύφος: άμεσο, σοβαρό
γλώσσα: αναφορική κυρίως λειτουργία, λεξιλόγιο απλό, κατάλληλο για ευρύ κοινό, γ΄ πρόσωπο, α΄ και β΄ πληθυντικό πρόσωπο (π.χ. σε ρητορικές ερωτήσεις)
Ενδεικτικοί άξονες ανάλυσης:
Με βάση το κείμενο αναφοράς τα ταξίδια και τα βιβλία αξίζουν, γιατί:
– προσφέρουν αναμνήσεις, εικόνες, μυρωδιές, προβληματίζουν, ανοίγουν ορίζοντες σε άλλους κόσμους άγνωστους, φανταστικούς ή πραγματικούς, προάγουν τη σκέψη.
– δεν χαλάνε, κανείς δεν μπορεί να τα καταστρέψει, καθώς η μνήμη τα κρατάει ζωντανά.
– ο διαβασμένος και πολυταξιδεμένος άνθρωπος είναι ξεχωριστός, ανοιχτόμυαλος, χορτασμένος, δεν αμφισβητείται το ποιόν του.
– φέρνουν σε επαφή με χώρες, πόλεις, χωριά, γεγονός που διαμορφώνει μια σφαιρικότερη άποψη για την απεραντοσύνη του κόσμου και τη μηδαμινότητα του ατόμου.
– γνωριμία με ανθρώπους διαφορετικούς, μ’ άλλες συνήθειες, άλλες θρησκείες, άλλη φιλοσοφία → διαπίστωση της πολυπλοκότητας της ανθρώπινης σκέψη.
– η ταύτιση με τους ήρωες των βιβλίων συνιστά ένα έντονο βίωμα.
Ο/η μαθητής/τρια, για να αναδείξει την ταξιδιωτική και αναγνωστική κουλτούρα ως στάσης ζωής με ποιοτικά χαρακτηριστικά, μπορεί να αντλήσει ιδέες από την καθημερινότητα και τις προσωπικές του/της εμπειρίες.
Β1 Διαβάζοντας το εισαγωγικό σημείωμα μαθαίνουμε πως η ποιήτρια πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της απομονωμένη στο δωμάτιο του σπιτιού της καθώς προερχόταν από συντηρητική οικογένεια. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πως τα βιβλία αποτέλεσαν το μέσον για να ταξιδέψει έστω και νοερά στο κόσμο και να γνωρίσει άλλους πολιτισμούς και λαούς αλλά και να αποκτήσει εμπειρίες. Η αγάπη της για το βιβλίο αλλά και η ίδια της η εμπειρία προφανώς την οδήγησαν στο να γράψει αυτό το ποίημα που τονίζει την αξία του βιβλίου και τη δύναμή του.
Β2 Α) «Σαν το βιβλίο καμία Φρεγάτα»: παρομοιάζει το βιβλίο με πλοίο τονίζοντας μάλιστα πως όμοιο του δεν υπάρχει. Με αυτό τον τρόπο θέλει να τονίσει πως το βιβλίο μπορεί να σε ταξιδέψει οπουδήποτε, σε μακρινά μέρη διασχίζοντας ακόμα και τις θάλασσες.
«Σαν μια Σελίδα Ποίησης που ορμάει»
«Ταξίδι σαν κι αυτό»: παρομοιάζει το διάβασμα βιβλίων με ταξίδι, που όμοιο του δεν υπάρχει καθώς μπορούν να το κάνουν ακόμα και οι πιο φτωχοί άνθρωποι.
Οι παρομοιώσεις δίνουν στο κείμενο ζωντάνια, παραστατικότητα, αμεσότητα και κάνουν το νόημα πιο σαφές και κατανοητό.
- Αρκεί να βρουν 2 μόνο παρομοιώσεις.
Β) Η ποιήτρια χρησιμοποιεί την αντωνυμία «μας» γιατί θέλει να δείξει πως η ανάγνωση του βιβλίου μπορεί να ταξιδέψει όλους εμάς τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένου και της ίδιας, όπου επιθυμούμε ακόμα και σε μακρινές χώρες. Δίνει έτσι στο ποίημα της μια καθολικότητα και μια αμεσότητα και το κάνει πιο ζωντανό για να μπορέσει να ταυτιστεί οποιοσδήποτε και να το διαβάσει.
Β3.
- Θέμα αναγνωστικής ανταπόκρισης
Ενδεικτικοί άξονες απάντησης:
Το ποιητικό υποκείμενο ισχυρίζεται ότι το βιβλίο είναι κατάλληλο μέσο ταξιδιού για όλους τους ανθρώπους, ακόμη και τους φτωχούς, γιατί:
– δεν χρειάζονται πολλά χρήματα, αφού δεν πληρώνουν διόδια και ναύλα μετακίνησης
– με τα μάτια της ψυχής και της φαντασίας μπορούν όλοι να ταξιδέψουν
– είναι λιτό και απλό μέσο μεταφοράς, δεν απαιτεί κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία
– δεν υπάρχουν όρια στο ταξίδι που προσφέρει
Η απάντηση στο δεύτερο ερώτημα είναι υποκειμενική, εξαρτάται από την ερμηνευτική ανταπόκριση του/της μαθητή/τριας στο ποίημα και τις προεκτάσεις που θα δώσει με βάση τις προσωπικές του/της εμπειρίες.
ή
- Θέμα δημιουργικής γραφής
Ενδεικτικοί άξονες διόρθωσης:
Η εκφώνηση απαιτεί να γραφεί η απάντηση σε μορφή φιλικής επιστολής.
Απαραίτητα κρίνονται: οικεία προσφώνηση και αποφώνηση – ονοματεπώνυμο ποιήτριας εν είδει υπογραφής – α΄ εν. πρ. – ύφος προσωπικό, εξομολογητικό – γλώσσα κυρίως ποιητική.
Ως προς το περιεχόμενο: ο/η μαθητής/τρια αντλεί στοιχεία από το ποίημα και τα εμπλουτίζει δημιουργικά με τις ερμηνείες του/της, προκειμένου να εξηγήσει σε πεζό λόγο την αξία που αποδίδεται στο βιβλίο. Μπορεί να αξιοποιήσει και τα βιογραφικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στο εισαγωγικό σημείωμα για την Έμιλι Ντίκινσον, η οποία, εφόσον έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της απομονωμένη στο δωμάτιό της, ταξίδευε μόνο με τη φαντασία της μέσα από τις σελίδες των βιβλίων.
Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο:
Τράπεζα Θεμάτων Κριτήριο 14941 ΕΠΑΛ
Οι απαντήσεις στο κριτήριο αξιολόγησης συντάχθηκαν σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Γλώσσας στην Α’ Λυκείου από την συνάδελφο Σοφία Μαχαίρα, η οποία τις παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.
Για να μεταβείτε σε Στοιχεία Θεωρίας της Νεοελληνικής Γλώσσας Α’ Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο στοιχείο από τον παρακάτω πίνακα:
Γλώσσα και Γλωσσικές Ποικιλίες | Προφορικός και Γραπτός Λόγος |
Περιγραφή | Αφήγηση |
Χρονογράφημα |
Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης της Νεοελληνικής Γλώσσας Α’ Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.