Τράπεζα Θεμάτων Κριτήριο 14433-Απαντήσεις
Απαντήσεις
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
(Επισημαίνεται ότι οι απαντήσεις που προτείνονται για τα θέματα είναι ενδεικτικές. Κάθε άλλη απάντηση, κατάλληλα τεκμηριωμένη, θεωρείται αποδεκτή.)
ΘΕΜΑ 1ο
1ο υποερώτημα
Ο συγγραφέας του κειμένου 1 παρατηρεί πως οι κοινωνικές κρίσεις έχουν επιπτώσεις και στην γλώσσα. Η ένδεια του λεξιλογίου αλλά και η μη ποικιλία των συζητήσεων αποτελούν κάποιες από αυτές. Ανάλογα με το είδος των «κοινωνικών αναταραχών» προσαρμόζεται και η γλώσσα. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην ανικανότητα μιας γλώσσας να εξηγήσει ή να περιγράψει μία κατάσταση.
2ο υποερώτημα
Στην τελευταία παράγραφο εντοπίζεται να επαναλαμβάνεται το ρήμα «μπορεί» που δηλώνει πιθανότητα, αυτό που μπορεί να γίνει αλλά και οι χρονικές προτάσεις «όταν δεν… προσπαθούμε» που δηλώνουν χρόνο.
3ο υποερώτημα
Στην πρώτη παράγραφο του κειμένου 1 ο συγγραφέας χρησιμοποιεί τα εισαγωγικά αφού μεταφέρει αυτούσιες φράσεις του ευθέος λόγου που χρησιμοποιούνταν καθημερινά κατά την περίοδο της καραντίνας. Έτσι, καταφέρνει να μεταφέρει άμεσα το μήνυμα στον αναγνώστη, ενώ ο λόγος αποκτά ζωντάνια και το ύφος αποβαίνει οικείο. Τέλος κερδίζει σε πειστικότητα ο λόγος του αφού είναι λόγος άμεσος.
ΘΕΜΑ 2
Επικοινωνιακό πλαίσιο = άρθρο
Τίτλος: Η γλώσσα … της πανδημίας
Πρόλογος: Αναφορά στην πανδημία και στα αναπάντεχα αποτελέσματα σε κοινωνικούς τομείς όπως η γλώσσα.
Π.χ. Δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο για έναν άνθρωπο και μία κοινωνία να βιώνει μια πανδημία. Η αλήθεια είναι πως κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει ούτε πόσα ούτε ποια είναι τα «θύματα» που αφήνει πίσω της ή πόσες πληγές δημιουργεί. Ένα από αυτά τα θύματα είναι και η γλώσσα η οποία συρρικνώνεται, περιορίζεται και αποκτά ένα ιδιαίτερο χρώμα και θέμα.
Κύριο μέρος:
- Περιγραφή φαινομένου: η γλώσσα στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, στα Κοινωνικά δίκτυα, στις ανακοινώσεις ή την ενημέρωση του κράτους, στις καθημερινές συζητήσεις. Ποιες λέξεις κυριαρχούν;
- Η συρρίκνωση της γλώσσας σε συγκεκριμένες λέξεις και θέματα.
- Αποτελέσματα στον άνθρωπο: γλωσσικά, κοινωνικά, ψυχολογικά: περιορισμός του λεξιλογίου, έλλειψη καθημερινής επαφής και διαλόγου λόγω της καραντίνας, κυριαρχία αρνητικών συναισθημάτων.
Επίλογος: Κάποιος έγραψε ότι «Τα όρια της γλώσσας είναι ο κόσμος». Η γλώσσα εκφράζει τη ζωή, τον άνθρωπο, τις καλές και τις κακές του στιγμές. Κι επειδή η ζωή η ίδια είναι ανεξάντλητη, ζωντανή, απέραντη, ανεξάντλητη κι ανθεκτική είναι και γλώσσα. Γι αυτό , θα αντέξει και την πανδημία και τα αποτελέσματά της και θα είναι πάντα έτοιμη να εκφράσει κάθε κατάσταση της ζωής.
ΘΕΜΑ 3
Μετφορά: «Εβδομήντα χρόνια… μαζί της»: Ο αφηγητής μέσω της μεταφοράς «προδίδει» την ηλικία της γυναίκας δηλώνοντας ταυτόχρονα και την πολυβασανισμένη ζωή της. Τα χέρια, άλλωστε , αποτελούν το πιο χαρακτηριστικό σημείο του γυναικείου σώματος που μαρτυρούν τα χρόνια που έχουν περάσει.
Παρομοίωση: «σαν προσφυγάκια»: Ο αφηγητής παρομοιάζει τα χέρια της γυναίκας με προσφυγόπουλα για να δηλώσει το πόσο ξένα και απομονωμένα τα νιώθει σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα της.
Προσωποποίηση: «αφού δεν έχουν … κοιτάνε»: Ο αφηγητής δίνει στα χέρια την ανθρώπινη ιδιότητα της όρασης προκειμένου να τονίσει τις ανάγκες φροντίδας που εκείνα έχουν όπως όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί.
ΘΕΜΑ 4
Η ηρωίδα του κειμένου παρατηρεί τα κουρασμένα, από τον χρόνο, χέρια της. Τα νιώθει ξένα, σαν να μην τα έχει παρατηρήσει ποτέ ξανά και να τα αντικρίζει για πρώτη φορά. Ωστόσο, ενώ αρχικά απορεί για την κουρασμένη εμφάνισή τους στη συνέχεια διαπιστώνει πως είναι παραμελημένα και αφυδατωμένα αφού όλη της την ζωή δεν τους προσέφερε την απαραίτητη προσοχή. Θυμάται μάλιστα τις κακουχίες που έχει περάσει φροντίζοντας την κατάκοιτη πεθερά της. Ντρέπεται, λοιπόν, γι’ αυτά και θέλει να τα κρύψει οπουδήποτε βρει. Στο τέλος, όμως, βρίσκει το θάρρος και τους προσφέρει την απαραίτητη φροντίδα που αξίζουν.
Το κείμενο δημιουργεί στον αναγνώστη ένα αίσθημα συμπάθειας και συμπόνιας για αυτή την ταλαιπωρημένη γυναίκα που αφιέρωσε την ζωή της στην υπηρεσία των άλλων και παραμέλησε εντελώς τον εαυτό της. Τώρα στο δωμάτιο ενός γηροκομείου μόνη αποφασίζει να κοιτάξει και λίγο την ίδια. Πολλοί είναι οι άνθρωποι δυστυχώς που βάζουν στην άκρη τα «θέλω» τους για να ικανοποιήσουν συνεχώς τους γύρω τους. Φτάνει, όμως, για όλους η μέρα που αποφασίζουν όσο αργά και αν είναι να κάνουν πράγματα που τους ευχαριστούν γιατί το οφείλουν τον εαυτό τους και μόνο.
Για να μεταφερθείτε στο Κριτήριο Αξιολόγησης επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο:
Τράπεζα Θεμάτων Κριτήριο 14433
Οι απαντήσεις στο κριτήριο αξιολόγησης συντάχθηκαν σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο εξέτασης της Νεοελληνικής Γλώσσας στην Α’ Λυκείου από την συνάδελφο Γιώτα Μπάγκα, η οποία τις παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.
Για να μεταβείτε σε Στοιχεία Θεωρίας της Νεοελληνικής Γλώσσας Α’ Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο στοιχείο από τον παρακάτω πίνακα:
Γλώσσα και Γλωσσικές Ποικιλίες | Προφορικός και Γραπτός Λόγος |
Περιγραφή | Αφήγηση |
Χρονογράφημα |
Για να μεταβείτε σε άλλα Σχεδιαγράμματα ή Κριτήρια Αξιολόγησης της Νεοελληνικής Γλώσσας Α’ Λυκείου, επιλέξτε το αντίστοιχο θέμα από τον παρακάτω πίνακα:
Η ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.